Bệnh gà rù và cách chữa

Bệnh gà rù là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất ở gà với các biểu hiện đặc trưng của nhiễm trùng huyết, rối loạn tiêu hóa và hệ thần kinh. Trước đây người ta gọi bệnh này là dịch tả gà [Pestis Avium], ngày nay người ta gọi là Niu-cát-xơn [Newcastle disease]. Để bà con nông dân hiểu rõ hơn về nguyên nhân và triệu trứng bệnh gà rù, NIU-CÁT-XƠN trong bài viết này.

Nguyên nhân gây bệnh gà rù

Nguyên nhân gây bệnh là do virut Myxo gây ra. Gà ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Ở các loài thủy cẩm như ngan vịt không mắc bệnh này nhưng chúng mang theo trùng Niu cát xơn. Bênh có thể bùng phát bất cứ thời điểm nào trong năm, tuy nhiên mùa đông là mùa cao điểm nhất.

Triệu chứng của Bệnh Gà Rù

Bệnh gà rù có 5 thể biểu hiện: quá cấp tính, cấp, dưới cấp, mãn tính và thể không điển hình. Trong thực tế chúng tôi tạm chia ra 3 thể: thể phát nhanh [thể quá cấp và cấp tính], thể trung bình [dưới cấp] và thể phát chậm [thể mãn tính và thể không điển hình].

1. Thể phát nhanh

– Gà bỏ ăn, ủ rũ, buồn ngủ, mào thâm, rù, tiêu chảy phân xanh hoặc xanh trắng, thở khó, thở khò khè đôi khi sặc khoẹt kèm theo tiếng toóc, nước mũi chảy dàn dụa, nước mắt, nước dãi chảy dài kéo thành sợi, diều chứa thức ăn không tiêu và nhiều hơi khí.

– Ở gà đẻ thấy giảm đẻ, có nhiều trứng non, vỏ mềm, kích thước nhỏ, gà gầy sút nhanh và chết rất nhanh, chết mỗi ngày một tăng, tỷ lệ chết lên đến 100%.

2. Thể phát trung bình

– Các biểu hiện chủ yếu là ho hen sặc khoẹt, gà rất khó thở, phải rướn dài, rướn cao cổ để hít khí, tiếng toóc thưa thớt.

– Gà đi tiêu chảy phân xanh, phân xanh trắng, ăn uống kém, diều chứa đầy hơi hoặc chất lỏng, gầy rộc, mào thâm, xung quanh lỗ huyệt bẩn do phân xanh trắng bám dính.

– Gà bệnh bị liệt chân, liệt cánh, ngoẹo đầu, ngoẹo cổ khiến gà không ăn uống được, gầy sút nhanh và chết. Gà chết mỗi ngày một tăng, tỷ lệ chết lên đến 60-70%.

3. Thể phát chậm

– Đây là thể bệnh thường xảy ra ở những đàn gà đã được dùng vacxin Lasota hoặc ND-IB thậm chí đã tiêm H1 hoặc Clone 45 để phòng bệnh, nhưng đáp ứng miễn dịch chưa đủ.

– Lúc đầu, gà bệnh xuất hiện lác đác trong đàn với biểu hiện giảm hoặc bỏ ăn, trong khi nhìn tổng thể cả đàn không thấy triệu chứng bệnh, nhưng mỗi ngày số gà ốm cứ tăng dần.

– Các biểu hiện chủ yếu là ho hen sặc khoẹt, loặc xoặc giống như CRD.

– Sau đó, nhiều gà ốm bắt đầu tiêu chảy loãng, phân xanh trắng, xung quanh lỗ huyệt bẩn, chân mỏ khô quắt, lông xơ, chúng đứng lẻ loi, mắt nhắm nghiền rụt cổ hoặc nằm tụm đống vào một góc chuồng, mào thâm hoặc thâm xám.

– Trong đàn phần lớn gà vẫn ăn uống bình thường thì đêm nào cũng có gà chết, chúng chết lác đác, rải rác lúc đầu vào ban đêm, sau tăng dần và chết cả vào ban ngày, xác chết gầy, ướt, thịt thâm, mào thâm tím.

– Đối với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm nhẹ dần theo thời gian và có nhiều trứng non, kích thước nhỏ, đôi khi gà đẻ ra không có vỏ cứng, dễ rách vỡ.

Mổ khám phát hiện bệnh

– Bóp mỏ thấy dịch nhầy mũi chảy ra.

– Mào thâm, xác gà gầy, ướt, bẩn, có nhiều phân xanh, xanh trắng bám đầy xung quanh lông lỗ huyệt.

– Viêm khí quản, khí quản chứa nhiều nhầy.

– Diều chứa nhiều hơi, thức ăn không tiêu.

– Viêm xuất huyết dạ dày tuyến, ruột non, van hồi manh tràng, niêm mạc hậu môn.

– Viêm túi khí. Túi khí đục hoặc có nhiều Fibrin bám dính.

– Viêm xuất huyết thoái hóa buồng trứng, ống dẫn trứng.

– Trứng non dập vỡ gây viêm dính phúc mạc.

Điều trị bệnh gà rù

– Thực hiện đồng thời 2 bước sau:

Bước 1: Can thiệp ngay vacxin vào đàn gà bệnh
– Đối với gà dưới 20 ngày tuổi đã có tiếp xúc với nguồn bệnh, chưa được phòng vacxin thì tốt nhất nên tiêu hủy.

– Đối với gà dưới 20 ngày tuổi chưa tiếp xúc với nguồn bệnh: Nhỏ mắt, mũi, mồm vacxin Lasota hoặc ND-IB [sau đó cho uống thuốc ở bước 2] rồi chuyển đến nơi an toàn nuôi tiếp. Sau 10 ngày cho uống lại Lasota hoặc ND-IB lần 2, sau 15 ngày nữa thì tiêm H1.

– Đối với gà từ 20-30 ngày tuổi đã được dùng 1 lần lasota: cho uống lại Lasota hoặc ND-IB. Sau 10 ngày tiêm Newcastle H1 hoặc Clone 45.

– Đối với gà từ 30 ngày tuổi trở lên mới dùng 1-2 lần Lasota hoặc ND-IB, chưa tiêm H1 hoặc đã tiêm H1 thì phải tiêm ngay vacxin Newcastle H1.

Bước 2: Sau khi được dùng vacxin, đàn gà bệnh phải được dùng toa thuốc theo 1 trong các phác đồ sau:

* Phác đồ 1: – T.Cúm gia súc: 20g – T.Colivit: 20g – Super-Vitamin: 20g

Cả 3 loại thuốc trên pha chung vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, dùng 4 ngày liên tục.

* Phác đồ 2: – Anti – Gum: 20g – T. Avimycin: 20g

– Doxyvit. Thái: 20g

Cả 3 loại thuốc trên pha chung vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, dùng 4 ngày liên tục. * Phác đồ 3 Ta thay T. Colivit bằng một trong các loại thuốc sau: T. Flox.

C, T. Umgiaca, T.I.C; Tydox. TA; Anti-CRD.LA; Flumex.30…

Phòng bệnh gà rù

– Phải nghiêm túc giữ gìn vệ sinh chăn nuôi thú y trong khu chăn nuôi theo quy định chăn nuôi an toàn sinh học.

– Phải nghiêm cấm việc tiếp xúc, thăm nom các cơ sở chăn nuôi khác và ngược lại.

– Phải áp dụng sơ đồ, lịch dùng vacxin hiện đại nhất như sau: + Nhỏ mắt, mũi, mồm Lasota hoặc ND-IB lần 1 lúc gà 3-4 ngày tuổi. + Cho uống Lasota hoặc ND-IB lần 2 lúc gà đạt 18-24 ngày tuổi. + Tiêm dưới da Newcastle H1 hoặc Clone 45 lúc gà đạt 35-38 ngày tuổi.

+ Riêng đối với gà nuôi trên 2 tháng phải tiêm lại H1 hoặc Clone 45 lúc 90 ngày tuổi và 15 ngày trước khi gà vào đẻ.

Trên đây là toàn bộ những nguyên nhân và triệu trứng bệnh gà rù, NIU-CÁT-XƠN. Hy vọng trong thời gian chăn nuôi gà, bà con hãy lưu ý căn bệnh vô cùng nguy hiểm này. Chúc bà con kinh doanh thuận lợi.

Bà con đang quan tâm về máy ấp trứng hoặc những sản phẩm của Ánh Dương Electronics Việt Nam. Mọi chi chi tiết về sản phẩm đều có ở website hoặc những đại lý của Ánh Dương trên toàn quốc. Cụ thể các bạn có thể đến trực tiếp địa chỉ dưới đây.

Địa chỉ: Tổ 6, Phường Quang Trung, TP. Thái Nguyên, Thái Nguyên Điện thoại: 0982 558 221

Website: //mayaptrunganhduong.com/

Hình ảnh bệnh Newcastle ở gà

Nguyên nhân gây bệnh Newcastle

Nguyên nhân gây bệnh gà rù là do virus Newcastle là một loại RNA virus, thuộc nhóm Paramyxovirus gây nên. Loại virus này có thể gây bệnh ở tất cả các loại gia cầm như vịt, ngan, ngỗng,... và chúng xuất hiện ở các giống gà khác nhau, từ gà nhà, gà công nghiệp, gà chọi, gà đá. 

Biểu hiện của bệnh Newcastle ở gà

Thời gian ủ bệnh Newcastle từ 3 -5 ngày, cá biệt chỉ 2 ngày nhưng cũng có trường hợp dài hơn một tuần.

Bệnh tiến triển theo 3 thể chính: thế quá cấp tính, thể cấp tính, thể mạn tính. 

Thể quá cấp tính chỉ xuất hiện ở đầu ổ dịch, bệnh tiến triển nhanh, gà chết chỉ trong vài giờ.

1. Thể quá cấp tính

• Gà ủ rũ, xù lông
• Lây lan mạnh, tỷ lệ chết 100% sau vài giờ bị nhiễm bệnh
• Ho, thở gấp, phân lẫn máu, đầu nghẹo sang một bên
• Sưng phù đầu, mào tích tím tái
• Có triệu chứng thần kinh, đi đứng không vững, mổ không trúng thức ăn
• Giảm đẻ, vỏ trứng mềm
• Bệnh tích chủ yếu tập trung ở đường tiêu hóa
• Xuất huyết dọc ống tiêu hóa: thực quản, dạ dày, ruột, hạch màng treo ruột và lỗ huyệt
• Niêm mạc khí quản và mũi có dịch rỉ viêm cata, xuất huyết lấm chấm
• Teo trứng, buồng trứng sung huyết
• Não xuất huyết
• Gà sốt cao 42,5 - 43oC

2. Thể cấp tính

• Dịch bùng phát đột ngột, tốc độ lây lan nhanh
• Tỷ lệ đẻ giảm, giảm ăn, chất lượng trứng giảm
• Có triệu chứng thần kinh, nghẹo đầu, đi lòng vòng, co giật, không mổ trúng thức ăn
• Gà sốt cao 42,5 - 43oC
• Tiêu chảy phân xanh, ho, tỷ lệ chết cao lên đến 100%

3. Thể mạn tính

• Xuất hiện ở cuối ổ dịch với các triệu chứng do rối loạn thần kinh. Trước đây chưa có thuốc đặc trị phải sử dụng vaccine tiêm vào đàn gà những con còn sống sót cũng có biểu hiện tương tự.
• Do bị tổn thương tiểu não nên gà bị bệnh có những hành vi bất thường, gà chết do đói, mổ không trúng thức ăn
• Đối với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm
• Bệnh kéo dài vài ngày hoặc vài tuần

Gà bị chảy nước mắt, ủ rũ khi bị bệnh Newcastle

Bệnh tích của gà bị mắc bệnh niu cát xơn

Khi mổ khám gà mắc bệnh Newcastle có nhiều bệnh tích điển hình.Trường hợp gà mắc bệnh ở thể quá cấp tính bệnh tích không rõ ràng, chỉ thấy những xuất huyết ở ngoại tâm mạc, niêm mạc đường hô hấp.

- Ở thể cấp tính xác chết của gà gầy; mào, yếm tím bầm.

• Xoang mũi và miệng chứa nhiều dịch nhớt đục.
• Niêm mạc miệng, hầu, họng, khí quản xuất huyết, viêm và phủ màng giả fibrin

- Bệnh tích điển hình tập trung ở đường tiêu hóa:

• Niêm mạc dạ dày tuyến xuất huyết tại đỉnh của lỗ tuyến tiêu hóa. Nhiều trường hợp bệnh nặng hiện tượng xuất huyết thành dải ở trên và dưới của dạ dày tuyến.
• Dạ dày cơ dưới lớp sừng keratin cũng bị xuất huyết.

- Niêm mạc ruột non xuất huyết, viêm cata trong giai đoạn đầu. Giai đoạn sau các hạch lympho ở ngã ba manh tràng bị viêm loét thậm chí loét hình cúc áo.

- Gan chỉ có một số điểm hoại tử màu vàng nhạt.

- Dịch hoàn, buồng trứng bị xuất huyết thành từng vệt, từng đám.

- Xuất huyết ở màng thanh dịch như bao tìm, xoang ngực, bề mặt xương ức.

- Não viêm xuất huyết.

Chẩn đoán bệnh gà rù - Newcastle

Chẩn đoán phát hiện bệnh gà rù là bước quan trọng giúp người nuôi xác định rõ bệnh để có biện pháp phòng trị hiệu quả. Chúng ta có thể chẩn đoán bằng các cách sau:

• Dựa vào triệu chứng lâm sàng và bệnh tích đặc trưng.
• Phản ứng huyết thanh học: Phản ứng HA, HI và phản ứng trung hòa.
• Phản ứng kháng thể huỳnh quang cho kết quả nhanh nhất.

Phòng bệnh Newcastle ở gà

Bệnh Newcastle có khả năng lây lan nhanh chóng nên việc phòng bệnh cần được người nuôi thực hiện để đảm bảo đàn gà luôn khỏe mạnh bằng các biện pháp giữ gìn vệ sinh môi trường và tiêm phòng vaccine, bổ sung thuốc bổ nhằm tăng sức đề kháng cho vật nuôi.

1. Vệ sinh trang trại

• Định kỳ vệ sinh, khử trùng, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng vôi bột hoặc các loại thuốc sát trùng chuyên dụng.
• Nên trộn chất độn chuồng cùng với men vi sinh công dụng hút ẩm, giảm khí độc thải ra từ quá trình phân hủy phân gà và ức chế mầm bệnh.
• Thường xuyên cọ rửa máng ăn, máng uống chuyên cho gà.
• Kiểm soát ra vào chặt chẽ của trang trại, ngăn gia cầm tiếp xúc với mầm bệnh.
• Nhập gà về cách ly 10 ngày trước để theo dõi

2. Phòng bệnh bằng vaccine Newcastle

• Tiêm phòng vaccine cho gà đầy đủ để đàn gà được bảo hộ tốt nhất.
• Vaccine vô hoạt ít sử dụng do khả năng sản sinh miễn dịch kém.
• Hiện nay vaccine nhược độc được sử dụng phổ biến ở nước ta để phòng bệnh Newcastle cho gà vì dễ dàng sử dụng [cho uống, nhỏ mắt, nhỏ mũi], khả năng bảo hộ đàn gà tốt.

Việc phòng bệnh Newcastle cho gà bằng vaccine được thực hiện rất sớm [từ 5-10 ngày tuổi tùy thuộc từng loại vaccine] do khoảng thời gian này kháng thể mẹ truyền cho gà con bắt đầu giảm, gà con mất dần sự bảo hộ khỏi bệnh Newcastle. 10-14 ngày sau nhắc lại vaccine cho gà để nâng cao hiệu quả phòng bệnh.

3. Thuốc bổ trợ cho gà

Trong quá trình nuôi gà để giảm thiểu thiệt hại của các yếu tố stress của môi trường cũng như giúp gà lớn nhanh, giảm tỷ lệ FCR ta cần bổ sung các loại thuốc bổ cho gà. Các loại thuốc bổ thường sử dụng: Vitamin C, A, D, E, K, thuốc bổ thận Lesthionin, điện giải Bcomplex,..

4.Cách trị bệnh gà rù [Newcastle]

Trước đây khi chưa có thuốc đặc trị bệnh Newcastle nên phải tiêm vaccine và đàn gà đang mắc bệnh.

Cách điều trị này hiệu quả không cao với tỷ lệ chết có thể lên đến 50 - 70% đàn gà. Những con gà không chết vì bệnh Newcastle có di chứng thần kinh mổ không trúng thức ăn và cuối cùng là chết vì đói. Những con không chết chậm lớn mặc dù tiêu tốn nhiều thức ăn và thuốc bổ.

Hiện nay đã có thuốc đặc trị bệnh Newcastle với tỷ lệ chết từ 5 - 20% đàn gà [phụ thuộc và thời gian phát hiện bệnh để can thiệp].

Khi phát hiện đàn gà mắc bệnh Newcastle, sử dụng ngay kháng thể Newcastle để điều trị. Trong vòng 24 - 48h sau khi sử dụng kháng thể Newcastle gà sẽ không còn chết bởi bệnh Newcastle. Chính vì vậy việc chẩn đoán nhanh chính xác gà mắc bệnh gì là hết sức quan trọng, khi để lâu gà sẽ chết nhiều hơn, thiệt hại lớn hơn.

Bệnh Newcastle ở gà là căn bệnh phổ biến và thường gặp ở nhiều trại nuôi. Phát hiện bệnh càng sớm càng nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Do đó, để giảm thiểu thiệt hại và tỷ lệ tử vong thì các chủ trang trại cần thực hiện nghiêm ngặt quy trình phòng bệnh, tiêm phòng đầy đủ, định kỳ xét nghiệm chẩn đoán bệnh trên gà để chủ động điều trị. 

Hỗ trợ kỹ thuật : 098 777 36 45 [ Mr Quang ]