Công thức tính chi tiêu tự định


Cập nhật: 04/4/2020

Chúng ta sẻ học về: Các phương pháp tính sản lượng cân bằng trong các nền kinh tế khác nhau.

MPM : Xu hướng nhập khẩu cận biên MPC : Xu hướng tiêu dùng cận biên

MPS : Xu hướng tiết kiệm cận biên

Và t ≃ MPT là xu hướng thuế cận biên, có nghĩa là thuế phụ thuộc vào thu nhập.


Công thức tính chi tiêu tự định

Nền kinh tế đóng (không có khu vực chính phủ) AE = C + I (AE ≡ APE) AE: Aggregate Expenditure (Tổng Chi Tiêu) Hàm Ý: Tổng thu nhập = Tổng chi tiêu Hàm tiêu dùng (consumption function): chi tiêu tiêu dùng của hộ gia đình thay đổi theo thu nhập khả dụng hiện hành. C = C̅ + MPC*Yd C̅: Chi tiêu tự định Yd: Thu nhập khả dụng (Yd = Y - T) C = C̅ + MPC(Y - T) MPC: khuynh hướng tiêu dùng biên

Ví dụ: C = 100 + 0,8 (Y-T)


MPC = ∆C/∆Yd = ∆C/∆(Y - T)

1. Tổng chi tiêu dự kiến và GDP ➥ AE = GDP = C + I ➥ C = C̅ + MPC × Yd

➥ AEPlanned = C + IPlanned
Tổng chi tiêu dự kiến (Planned aggregate spending - APE) là tổng chi tiêu được hoạch định của nền kinh tế.

Nền kinh tế ở trạng thái cân bằng :Thu nhập = Chi tiêu (income = expenditure equilibrium) khi GDP bằng với tổng chi tiêu dự kiến (planned aggregate spending).

GDP = C + I

         = C + IPlanned + Iunplanned

         = AEPlanned  + Iunplanned
I: Chi tiêu đầu tư thực tế (Actual investment spending): là tổng của chi tiêu đầu tư dự kiến (IPlanned) và chi tiêu đầu tư ngoài dự kiến (Iunplanned).

I = IPlanned + Iunplanned

Trường hợp có ngoại thương: APE : Tổng chi tiêu dự kiến APE = C + I + G + NX NX : Xuất khẩu ròng (NX = X - IM) IM = MPM*Y

Y : Tổng sản lượng nền kinh tế, Tổng thu nhập hay Tổng chi tiêu
Khi học kinh tế, chúng ta nên nhớ quy luật: Thu nhập = Chi tiêu
Có nghĩa là, thu nhập của người này chính là chi tiêu của người kia. MPC + MPS = 1 Nếu gọi A̅: là chi tiêu tự định của nền kinh tế A̅ = C̅ + I̅ + G̅ + X̅ (Giá trị tự định là giá trị có ngay cả khi thu nhập = 0)

T: Thuế

T = tY: Thuế thu nhập phụ thuộc

T = T̅: Thuế không phụ thuộc thu nhập

T̅: Còn gọi là thuế tự định, cũng giống như C̅ là tiêu dùng tự định
Lưu ý: Hảy học thuộc phần lý thuyết cơ bản ở trên để có thể xoay xở trong cách giãi bài tập kinh tế.

Ví dụ: Khi người ta giả định: - Thuế phụ thuộc thu nhập ⇒ Ta sử dụng công thức: T = t*Y - Thuế không phụ thuộc thu nhập ⇒ T = T̅

➳ C = 20 + 0,8Y ⇒ C̅ = 20 ; MPC = 0,8

➳ T = 24 + 0,7Y => T̅ = 24; t = 0,7

Vì:

MPM : Xu hướng nhập khẩu cận biên MPC : Xu hướng tiêu dùng cận biên

MPS : Xu hướng tiết kiệm cận biên

Ta có thể xem t ≃ MPT là xu hướng thuế cận biên, có nghĩa là thuế phụ thuộc vào thu nhập.

2. Phương pháp tính sản lượng cân bằng

Tại mức sản lượng cân bằng thì: AE = Y

a) Trong nền kinh tế giản đơn (không có CP)

AE = C + I = C̅ + MPC*Y + I̅
Khi thu nhập bằng chi tiêu ⟺ AE = Y

C̅ + MPCY + I̅ = Y =>

\[Y=\frac{\overline{C}+\overline{I}}{1-MPC}\]

b) Trong nền kinh tế có sự tham gia của CP.

Vì có sự tham gia của chính phủ nên có thuế (T). Ta có 2 trường hợp:

- Thuế không phụ thuộc vào thu nhập: Lưu ý: Công thức đúng của hàm tiêu dùng là: C = C̅ + MPC*Yd = C̅ + MPC(Y - T) AE = C + I + G = C̅ + MPC(Y-T) + I̅ + G̅ AE =  C̅ + MPC*Y - MPC*T + I̅ + G̅ AE = Y Y = C̅ + MPC*Y - MPC*T + I̅ + G̅ Y(1-MPC) = C̅ + I̅ + G̅ - MPC*T  =>

\[{{Y}_{0}}=\frac{\overline{C}+\overline{I}+\overline{G}-MPC*T}{1-MPC}\]

- Thuế phụ thuộc vào thu nhập: AE = C̅ + MPC(Y - tY) + I̅ + G̅ AE =  C̅ + I̅ + G̅  + MPC*Y - MPC*tY AE = Y Y = C̅ + I̅ + G̅  + MPC*Y - MPC*tY Y(1-MPC+MPC*t) = C̅ + I̅ + G̅ \[{{Y}_{0}}=\frac{\overline{C}+\overline{I}+\overline{G}}{1-MPC(1-t)}\]

c) Trong nền kinh tế  mở (có sự tham gia của CP và có Ngoại thương)

- Thuế không phụ thuộc vào thu nhập:

AE = C̅ + MPC(Y - T) + I̅ + G̅ + X̅ - IM 

AE = C̅ + MPC(Y - T) + I̅ + G̅ + X̅ - MPM*Y AE = Y Y = C̅ + MPC(Y - T) + I̅ + G̅ + X̅ - MPM*Y

Y(1-MPC+MPM) =  C̅ + I̅ + G̅ + X̅ - MPM*Y  

(Chú ý: IM = MPM*Y chứ không phải là MPM*Yd)

\[{{Y}_{0}}=\frac{\bar{C}+\bar{I}+\bar{G}+X-MPC*T}{1-MPC+MPM}\]

- Thuế phụ thuộc vào thu nhập:

AE = C̅ + MPC(Y - tY) + I̅ + G̅ + X̅ - IM 

AE = C̅ + MPC(Y - tY) + I̅ + G̅ + X̅ - MPM*Y AE = Y Y = C̅ + MPC(Y - tY) + I̅ + G̅ + X̅ - MPM*Y

Y(1-MPC+MPC*t+MPM) = C̅ + I̅ + G̅ + X̅ 

\[{{Y}_{0}}=\frac{\bar{C}+\bar{I}+\bar{G}+X}{1-MPC(1-t)+MPM}\]
Nếu bạn hiểu được cách tính như trong các phân tích ở trên thì các bạn sẻ không bao giờ quên, và nếu có quên thì chỉ cần chưa tới 30 giây đưa các số liệu vào là có công thức theo các phương pháp tính toán khác nhau.

Công thức tổng quát: Trên đây là cách chứng minh để có các công thức về các nền kinh tế khác nhau. Khi làm bài tập hoặc bài trắc nghiệm bạn chỉ cần hiểu công thức tổng quát như sau: \[{{Y}_{0}}=\frac{\bar{C}+\bar{I}+\bar{G}+\overline{X}-MPC\overline{T}}{1-MPC(1-t)+MPM}\] a) Nền kinh tế giãn đơn: G = 0, X = 0, T = 0, MPM = 0 =>

Công thức: \[Y=\frac{\overline{C}+\overline{I}}{1-MPC}\] b) Nền kinh tế có Chính phủ: - Thuế không phụ thuộc vào thu nhập:

X = 0, t = 0, MPM = 0 => 

Công thức: \[{{Y}_{0}}=\frac{\overline{C}+\overline{I}+\overline{G}-MPC*T}{1-MPC}\] - Thuế phụ thuộc vào thu nhập:

X = 0, T = 0, MPM = 0 => 

:Công thức:\[{{Y}_{0}}=\frac{\overline{C}+\overline{I}+\overline{G}}{1-MPC(1-t)}\] c) Trong nền kinh tế mở (có sự tham gia của CP và có Ngoại thương) - Thuế không phụ thuộc vào thu nhập:

t = 0 =>

 Công thức: \[{{Y}_{0}}=\frac{\bar{C}+\bar{I}+\bar{G}+X-MPC*T}{1-MPC+MPM}\] - Thuế phụ thuộc vào thu nhập: T = 0 => Công thức:\[{{Y}_{0}}=\frac{\bar{C}+\bar{I}+\bar{G}+X}{1-MPC(1-t)+MPM}\] Học kỹ bài này, các bạn nào muốn thi đầu vào bậc trên Đại Học (Thạc Sỹ) ⇒ Điểm 10

Bài tập ứng dụng: Xét một nền kinh tế mở có xuất khẩu bằng 5 tỉ đồng và xu hướng nhập khẩu cận biên là 0,14. Tiêu dùng tự định là 10 tỉ đồng và xu hướng tiêu dùng cận biên là 0,8. Đầu tư trong nước của khu vực tư nhân bằng 5 tỉ đồng. Chính phủ chi tiêu 40 tỉ đồng và thu thuế bằng 20 phần trăm thu nhập quốc dân. a. Xác định mức chi tiêu tự định của nền kinh tế b. Xây dựng hàm tổng chi tiêu và biểu diễn trên đồ thị c. Hãy xác định mức sản lượng cân bằng d. Xác định tình trạng cán cân ngân sách nhà nước và cán cân thương mại tại mức sản lượng cân bằng Giả sử chính phủ tăng chi tiêu mua hàng hóa và dịch vụ thêm 20 tỉ đồng. Hãy: e. Xác định mức sản lượng cân bằng mới và biểu diễn trên đồ thị f. Tính toán sự thay đổi của chi tiêu tự định, phần chi tiêu phụ thuộc vào thu nhập, tiêu dùng, nhập khẩu và đầu tư.

Bài Giãi
Hảy tử giãi trước khi xem bài giãi: Ở đây!

Academia.edu no longer supports Internet Explorer.

To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser.

Chi tiêu tự định (tiếng Anh: Autonomous Expenditure) là tất cả các khoản chi trong tổng chi tiêu không bị ảnh hưởng bởi mức thu nhập thực tế của một nền kinh tế.

Công thức tính chi tiêu tự định

Hình minh họa. Nguồn: Hiveage.com

Khái niệm

Chi tiêu tự định trong tiếng Anh là Autonomous Expenditure.

Khoản chi tiêu tự định là tất cả các khoản chi trong tổng chi tiêu không bị ảnh hưởng bởi mức thu nhập thực tế của một nền kinh tế. 

Chi tiêu tự định có thể được sử dụng để chỉ chi tiêu cấp nhà nước hay cấp cá nhân, là những khoản luôn phải chi và cần thiết phải chi. 

Lí thuyết kinh tế cổ điển cho rằng bất kì sự gia tăng nào trong chi tiêu tự định sẽ tạo ra ít nhất một sự gia tăng tương đương hoặc nhiều hơn trong tổng sản lượng nền kinh tế.   

Đặc điểm Chi tiêu tự định 

Chi tiêu tự định giống như là một nghĩa vụ chi tiêu phải được đáp ứng bất kể thu nhập cao hay thấp. Chi tiêu tự định độc lập và không phụ thuộc vào các yếu tố thu nhập do nhu cầu chi các khoản này không thay đổi theo thu nhập. 

Thông thường, các khoản chi tiêu tự định liên quan đến khả năng duy trì trạng thái tự chủ của một nền kinh tế. 

- Tự chủ trong bối cảnh các quốc gia là khả năng tự quản của một quốc. 

- Đối với cá nhân, tự chủ là khả năng hoạt động độc lập trong một mức được chấp nhận bởi toàn xã hội.     

Để được xem là một khoản chi tiêu tự định, nó phải là khoản cần thiết để duy trì mức cơ bản chấp nhận được hay đối với từng cá nhân là mức đủ để duy trì sự sống còn. 

Thông thường, các chi phí này không thay đổi bất kể thu nhập khả dụng cá nhân hay thu nhập quốc dân như thế nào. 

Chi tiêu tự định gắn liền với tiêu dùng tự định là tất cả các nghĩa vụ tài chính cần thiết để duy trì mức sống cơ bản. Tất cả các chi phí vượt quá mức này được coi là tiêu dùng được kích thích do chúng bị ảnh hưởng bởi những thay đổi trong thu nhập khả dụng.     

Trong trường hợp thu nhập một cá nhân không đủ để trang trải, các khoản chi tiêu tự định vẫn phải được thanh toán, thường thông qua các khoản tiết kiệm cá nhân, chương trình vay tiêu dùng như cho tín chấp, thẻ tín dụng và các dịch vụ cộng đồng. 

Chi tiêu tự định và Mức thu nhập 

Mặc dù các nghĩa vụ chi tiêu đủ điều kiện được là chi tiêu tự định không thay đổi về số lượng hay giá trị, thu nhập để thực hiện chúng có thể. 

Ví dụ, theo góc độ cá nhân, nhu cầu thực phẩm là một khoản chi tiêu tự định, mặc dù nhu cầu thực phẩm có thể được đáp ứng với nhiều cách và mức độ khác nhau.

Giả sử như mua thực phẩm có tem nhãn rõ ràng hay dùng bữa tại nhà hàng năm sao, dù mức độ khác nhau nhưng bản chất của hai lựa chọn này vẫn là để duy trì sự sống của cá nhân đó. 

Hay nói cách khác, dù mức thu nhập có thể gây ảnh hưởng đến cách đáp ứng nhu cầu, bản thân nhu cầu đó vẫn không thay đổi.   

Chính phủ và Chi tiêu tự định 

Phần lớn chi tiêu của chính phủ là chi tiêu tự định. Điều này là do thực tế chi tiêu chính phủ thường liên quan nhiều đến việc duy trì hiệu quả hoạt động của quốc gia đó. 

Vì vậy, chi tiêu tự định của chính phủ là cần thiết để duy trì các tiêu chuẩn cộng đồng tối thiểu, ví dụ như các qui chuẩn về y tế, an sinh và xã hội.   

Các yếu tố ảnh hưởng đến Chi tiêu tự định 

Về mặt lí thuyết, chi tiêu tự định không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Tuy nhiên, trong thực tế, một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến chi tiêu tự định giống như với đầu tư tự định.

 - Lãi suất có ảnh hưởng đáng kể đến tiêu dùng trong một nền kinh tế. Lãi suất cao có thể làm giảm mức chi tiêu và lãi suất thấp sẽ thúc đẩy chi tiêu.  

 - Chính sách thương mại giữa các quốc gia cũng có thể ảnh hưởng đến chi tiêu tự định của người dân. 

 - Chính phủ cũng có thể kiểm soát chi tiêu tự định của người dân thông qua thuế. Nếu một hàng hóa gia dụng cơ bản bị đánh thuế và không có sản phẩm thay thế nào, thì người dân có thể giảm đi khoản chi đó.   

Ví dụ về chi tiêu tự định là các loại chi tiêu độc lập với mức thu nhập, là chi tiêu của chính phủ cho an sinh xã hội, đầu tư, xuất khẩu và các chi phí sinh hoạt cơ bản như thực phẩm và nơi ở.  

(Theo Investopedia)

Lê Thảo