Giải đáp vướng mắc về thủ tục đóng BHXH tự nguyện trong trường hợp người lao động đang làm việc ở công ty thì có thể kê khai tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được không? Nếu muốn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người lao động cần thực hiện thủ tục đóng như thế nào? Luật Minh Gia làm rõ vấn đề nêu trên thông qua tình huống sau đây:
1. Quy định về bảo hiểm xã hội tự nguyện
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
- Tuy nhiên, không phải đối tượng nào trong xã hội cũng có thể tham gia hình thức bảo hiểm xã hội tự nguyện. Do đó, nếu bạn có nhu cầu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc muốn tìm hiểu các quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề này, bạn cần tìm hiểu kỹ các quy định của Luật Bảo hiểm xã hội hoặc tham khảo ý kiến luật sư chuyên môn. Trong trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.
- Để được hỗ trợ, tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến bảo hiểm xã hội tự nguyện bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc gọi: 1900.6169 để được tư vấn.
- Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
2. Thủ tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện
Câu hỏi:
Chào luật sư, nhờ tư vấn giúp em về thủ tục tham gia BHXH tự nguyện như sau: Em hiện đang làm việc ở 1 công ty, nhưng công ty khó khăn nên không làm bảo hiểm. Giờ em muốn đóng bảo hiểm tự nguyện thì thủ tục thế nào? Quy định về BHXH tự nguyện cụ thể thế nào? Và sau này khi Công ty làm bảo hiểm xã hội cho nhân viên thì em có thể chuyển từ bảo hiểm tự nguyện sang có được không? Em xin cảm ơn.
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:
Thứ nhất, về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Tại Điều 2 Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như sau:
“Điều 2. Đối tượng áp dụng
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Khoản 4 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội.
2. Cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan đến bảo hiểm xã hội tự nguyện.”.
Tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH hướng dẫn cụ thể như sau:
Điều 2. Đối tượng áp dụng
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện quy định tại Khoản 1 Điều 2 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bao gồm:
a] Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 03 tháng trước ngày 01 tháng 01 năm 2018; người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng từ ngày 01 tháng 01 năm 2018 trở đi;
b] Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, sóc, làng, tổ dân phố, khu, khu phố;
c] Người lao động giúp việc gia đình;
d] Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương;
đ] Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
e] Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình;
g] Người lao động đã đủ Điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ Điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội;
h] Người tham gia khác.
Các đối tượng quy định trên sau đây gọi chung là người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Như vậy, trường hợp nếu bạn làm việc tại công ty mà công ty không tham gia bảo hiểm xã hội cho bạn thì bạn có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
>> Tư vấn thủ tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, gọi: 1900.6169
Thứ hai, về hồ sơ, thủ tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Căn cứ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 97 của Luật bảo hiểm xã hội 2014 về Hồ sơ đăng ký tham gia và cấp sổ bảo hiểm xã hội như sau:
"1. Hồ sơ đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội lần đầu bao gồm:
b] Tờ khai tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.”
Ngoài ra điều luật trên được hướng dẫn cụ thể tại Điều 24 Quyết định 595/QĐ- BHXH về thủ tục đăng ký, điều chỉnh BHXH như sau:
“Điều 24. Đăng ký, đăng ký lại, điều chỉnh đóng BHXH tự nguyện; cấp sổ BHXH
1. Thành phần hồ sơ:
1.1. Người tham gia: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT [Mẫu TK1-TS].
1.2. Đại lý thu/Cơ quan BHXH [đối với trường hợp người tham gia đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH]: Danh sách người tham gia BHXH tự nguyện [Mẫu D05-TS].
2. Số lượng hồ sơ: 01 bộ”.
Như vậy, để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bạn cần điền tờ khai cung cấp và thay đổi thông tin người tham gia BHXH theo mẫu TK1-TS và nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội cấp huyện nơi cư trú.
Thứ ba, về thủ tục cấp sổ bảo hiểm xã hội
Và nếu bạn chưa có sổ bảo hiểm thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ cấp sổ bảo hiểm cho bạn trong thời hạn quy định tại điểm b, khoản 3 Điều 99 Luật bảo hiểm xã hội 2014:
“b] 07 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lần đầu;”.
Theo đó, sau khi nhận đủ hồ sơ của bạn, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ cấp sổ bảo hiểm cho bạn trong thời hạn 07 ngày, nếu bạn tham gia bảo hiểm xã hội lần đầu.
---
3. Các chế độ của bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định?
Câu hỏi:
Chào luật sư cho em hỏi về các chế độ đối với bảo hiểm xã hội tự nguyện như sau: Em giờ đã có thai hơn 2 tháng mà trước đến giờ em chưa đóng bảo hiểm, giờ em muốn đóng bảo hiểm tự nguyện, đóng luôn cả 6 tháng, vậy em có được hưởng chế độ thai sản không? quy định về hưởng bảo hiểm xã hội tự nguyện thế nào mong được tư vấn, em xin cảm ơn!
Trả lời:
Cảm ơn chị đã tin tưởng và gửi yêu cầu tới Công ty Luật Minh Gia! Yêu cầu của chị được tư vấn như sau:
- Về chế độ được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện
Theo quy định tại Điều 4 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về các chế độ bảo hiểm xã hội như sau:
" 1. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:
a] Ốm đau;
b] Thai sản;
c] Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
d] Hưu trí;
đ] Tử tuất.
2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a] Hưu trí;
b] Tử tuất".
Theo đó, người tham gia bảo điểm xã hội tự nguyện chỉ được hưởng hai chế độ là chế độ hưu trí và chế độ tử tuất. Vậy, nếu chị có tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và đóng 01 lần 6 tháng thì chị cũng không đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản.
- Thủ tục tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ thai sản
Chế độ thai sản là chế độ dành cho người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Chị phải thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Điều 2 Luật BHXH 2014 thì mới được hưởng chế độ này nếu đủ điều kiện.
Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau:
"1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a] Lao động nữ mang thai;
b] Lao động nữ sinh con;
c] Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
d] Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
đ] Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
e] Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.
2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi".
Trên đây là nội dung tư vấn về: Bảo hiểm xã hội tự nguyện và đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ bạn vui lòng liên hệ: 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.
Tham gia bảo hiểm xã hội [BHXH] tự nguyện là một trong những cách giúp người làm việc tự do, bán hàng… có một khoản tích góp cho bản thân sau này. Vậy, mua BHXH tự nguyện như thế nào?
- Làm việc tự do mua BHXH tự nguyện ở đâu?
- Hồ sơ tham gia BHXH tự nguyện gồm những gì?
- Phương thức tham gia BHXH và thời điểm đóng là khi nào?
Làm việc tự do mua BHXH tự nguyện ở đâu?
Câu hỏi: Tôi có tìm hiểu về BHXH tự nguyện và có ý định tham gia. Tuy nhiên chưa biết muốn tham gia thì đăng ký ở đâu. Xin hỏi, muốn mua BHXH tự nguyện thì đi đến đâu? – Huỳnh Linh [linhhuynh…@gmail.com].
Trả lời:
Người dân thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện khi có nhu cầu có thể làm hồ sơ để tham gia.
Căn cứ điểm 1.1 khoản 1 Điều 3 Quy trình thu BHXH, bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH, thu BHXH được quy định như sau:
Điều 3. Phân cấp quản lý
1. Thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN
1.1. BHXH huyện
…
d] Thu tiền đóng BHXH tự nguyện; thu tiền đóng BHYT của người tham gia BHYT cư trú trên địa bàn huyện.
Bên cạnh đó, tại Điều 13 Quyết định 1599/QĐ-BHXH quy định trách nhiệm của Đại lý thu bảo hiểm như sau:
1. Hằng tháng, tuyên truyền, vận động thành viên hộ gia đình tham gia BHXH, BHYT. Hướng dẫn người tham gia kê khai, thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu thông tin và tiếp nhận giấy tờ có liên quan đảm bảo đầy đủ, chính xác.
2. Thu tiền đóng, phí cấp lại, đổi thẻ [nếu có] của người tham gia BHXH, BHYT, viết biên lai thu tiền trả cho người tham gia theo quy định. Hằng ngày, nộp hồ sơ và tiền đóng, phí cấp lại, đổi thẻ [nếu có] của người tham gia BHXH, BHYT cho cơ quan BHXH theo hình thức quy định tại Điều 8. Trường hợp có số tiền thu dưới 10 tháng lương cơ sở thì không quá 03 ngày làm việc một lần nộp cho cơ quan BHXH.
Từ những quy định trên, người làm việc tự do, nội trợ, bán hàng có thể tham gia BHXH tự nguyện tại các địa điểm sau:
- Cơ quan BHXH cấp huyện nơi cư trú [có thể là nơi thường trú hoặc tạm trú].
- Đại lý thu, điểm thu BHXH tự nguyện ở nơi mình đang sinh sống. Để thuận lợi cho việc tham gia BHXH tự nguyện, người dân có thể tra cứu địa chỉ các điểm thu, đại lý thu tại website của BHXH Việt Nam.
Mua bảo hiểm xã hội tự nguyện ở đâu? [Ảnh minh họa]
Hồ sơ tham gia BHXH tự nguyện gồm những gì?
Câu hỏi: Cho tôi hỏi, để tham gia BHXH tự nguyện thì cần làm những giấy tờ gì và nộp ở đâu? Tôi cảm ơn! - Phạm Thuấn [phamthuan…@gmail.com].
Trả lời:
Để tham gia BHXH tự nguyện, bạn thực hiện theo thủ tục sau đây:
Chuẩn bị hồ sơ
Thành phần hồ sơ đăng ký BHXH tự nguyện theo quy định tại Điều 24 Quyết định 595/QĐ-BHXH như sau:
- Với người tham gia: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH [Mẫu TK1-TS].
- Với đại lý thu, Cơ quan BHXH [trường hợp người tham gia đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH]: Danh sách người tham gia BHXH tự nguyện [Mẫu D05-TS].
Nơi nộp hồ sơ
Căn cứ phân tích trên, người tham gia BHXH tự nguyện có thể nộp hồ sơ tại:
- Cơ quan BHXH cấp huyện nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú.
- Điểm thu, đại lý thu BHXH ở nơi đang sinh sống.
Người tham gia có thể tự hoàn thành phiếu đăng ký và nộp tại các địa chỉ trên hoặc đăng ký trực tiếp với cơ quan BHXH cấp huyện.
Thời hạn giải quyết
Theo khoản 1 Điều 29 Quyết định 595/QĐ-BHXH, với người tham gia BHXH tự nguyện, thời hạn cấp mới sổ BHXH không quá 05 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.
Phương thức tham gia BHXH và thời điểm đóng là khi nào?
Câu hỏi: Xin chào Vanbanluat, tôi có mong muốn tham gia BHXH tự nguyện nhưng chưa biết rõ cách đóng tiền như thế nào, đóng theo từng tháng hay phải đóng liên tục nhiều tháng một lần, khi nào phải đóng và mức đóng bao nhiêu? Mong giải đáp giúp tôi. - Tường Vy [letuongvy…@gmail.com].
Trả lời:
Phương thức đóng và thời điểm đóng BHXH tự nguyện
Căn cứ Điều 10, Điều 12 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, phương thức đóng và thời điểm đóng BHXH tự nguyện như sau:
- Trong tháng đối với phương thức đóng hàng tháng.
- Trong 03 tháng đối với phương thức đóng 03 tháng một lần.
- Trong 04 tháng đầu đối với phương thức đóng 06 tháng một lần.
- Trong 07 tháng đầu đối với phương thức đóng 12 tháng một lần.
- Trường hợp đóng một lần cho nhiều năm về sau hoặc đóng một lần cho những năm còn thiếu quy định được thực hiện tại thời điểm đăng ký phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng.
Mức đóng BHXH tự nguyện
Từ quy định trên, người làm việc tự do, bán hàng, nội trợ… có thể lựa chọn phương thức đóng như đóng hàng tháng, 03 tháng một lần… Theo đó, tại Điều 10 Nghị định 134/2015 quy định mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện chọn.
Cụ thể, mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH chọn:
- Mức thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ [theo Nghị định 07/2021/NĐ-CP, mức chuẩn hộ nghèo năm 2021 là 700.000 đồng].
- Mức cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng [căn cứ Nghị quyết 128/2020/QH14, mức lương cơ sở 2021 là 1,49 triệu đồng].
Trên đây là gợi ý địa điểm tham gia BHXH tự nguyện. Bạn đọc có thể tham khảo thêm các bài viết khác cùng chủ đề của Vanbanluat dưới đây.
Xem thêm:
Ai được tham gia BHXH tự nguyện? Mức đóng, mức hưởng thế nào?