Hình ảnh nào không được đề cập khi nổi về thiên nhiên ở Đồng Tháp Mười
|
Đường dây nóng: 0277.3851.869 Địa chỉ: SỞ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH TỈNH ĐỒNG THÁP Số 3, đường Phạm Hữu Lầu - Phường 4 - Thành phố Cao Lãnh - Đồng Tháp
Trải nghiệm trên app
1. Tác giả Văn Công Hùng (1958) - Quê quán: sinh ra tại Thanh Hóa, hiện đang sống ở Pleiku, Gia Lai và Thành phố Hồ Chí Minh. - Vị trí: + Hội viên: Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, Văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số Việt Nam. + Nguyên là Tổng biên tập Tạp chí Văn Nghệ Gia Lai. + Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà Văn Việt Nam khóa VIII. - Quan niệm văn chương: "Viết không bao giờ là trò chơi, mà là cuộc vật lộn khổ sở, là nghiệp đeo đẳng suốt đời. Chữ không làm cho người no, nhưng cho ta cảm giác bình an và như thế là hạnh phúc. Nhiều hay ít là do tài năng từng người, nhưng được một câu thơ một bài báo có ích là mong mỏi của tôi, người viết." 2. Tác phẩm - Thể loại: Du kí. - Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm. - Xuất xứ: Dẫn theo Báo Văn nghệ, số 49, tháng 12/2011. - Bố cục: 6 phần như trong sách đã đánh dấu. II. Đọc hiểu văn bản1. Thiên nhiên, cảnh quan nơi Đồng Tháp Mười @228156@ - Lũ: + Là nguồn sống của cả cư dân miền sông nước. + Mang phù sa mùa màng về, mang tôm cá về, làm nên một nền văn hóa đồng bằng. + Nếu không có lũ, nước kiệt đi thì sẽ rất khó khăn. - Kênh rạch: + Được đào để thông thương, lấy nước, lấy đất đắp đường. + Hệ thống kênh rạch chằng chịt, kê huyết mạch nối những cù lao, giống,...thành một đồng bằng rộng lớn và đầy màu sắc. - Tràm chim: + Đơn giản là tràm và chim. + Muốn thấy chim phải chiều tối, hàng vạn, chục vạn con lớn bé to nhỏ rợp cả một khoảng trời. - Sen: + Một thế lực của cái đẹp tự nhiên. Ở đây mới xứng đáng để ngợp. + Bạt ngàn, tinh khiết, ngạo nghễ, không chen chúc. → Nghệ thuật: nhân hóa. ➩ Thiên nhiên, cảnh quan hùng vĩ, tươi đẹp, đặc biệt tại Đồng Tháp Mười.
2. Món ăn nơi Đồng Tháp Mười @228253@ - Món đặc trưng mùa nước là cá linh và bông điên điển. - Được thiết đãi món: cá linh kho tộ và bông điên điển xào tôm. - Tác giả đã trân trọng, miệt mài ăn, ăn thưởng thức. 3. Khu di tích nơi Đồng Tháp Mười: Gò Tháp. - Khu gò rộng khoảng 5 000 mét vuông và cao hơn khoảng 5 mét so với mực nước biển, nằm giữa rốn Đồng Tháp Mười. - Người ta khai quật được một di tích nền gạch cổ có khoảng 1 500 năm trước và được công nhận là di tích quốc gia. - Là đại bản doanh của cụ Thiên hộ Dương và Đốc binh Kiều - hai vị anh hùng chống thực dân Phsp. Là căn cứ địa chống Mỹ cứu nước của cách mạng Việt Nam. - Tháp Sen được chọn để xây dựng ở đây như cách tôn vinh sen Đồng Tháp Mười. ➩ Cung cấp kiến thức lịch sử về vùng đất Đồng Tháp Mười. 4. Con người nơi Đồng Tháp Mười - Người dân vui vẻ, hiền lành, năng động,... sống chung với nhịp nhàng nước kiệt, nước ròng, những câu vọng cổ. - Thành phố vừa trẻ trung vừa hiện đại, có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao câu hò,... 5. Cảm xúc tác giả khi được trải nghiệm vẻ đẹp Đồng Tháp Mười - Có người đồng hành thạo đường, giới thiệu cảnh quanh: nhà văn Hữu Nhân. - Người viết ngỡ ngàng về khái niệm tràm chim. - Sự tiếc nuối khi không có nhiều thời gian: Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,... - Tận hưởng, trân trọng khi thưởng thức món ăn. - Choáng ngợp trước vẻ đẹp, sự kiêu hãnh của sen tại Đồng Tháp Mười. - Mở mang, đem đến thông tin về lịch sử cho người đọc chứ không chỉ kiến thức địa lí. - Cảm nhận về thành phố, cuộc sống về đêm trước khi ra về. ➩ Nhiều cảm xúc đan xen: ngỡ ngàng, choáng ngợp, tận hưởng, tiếc nuối,... Tác giả trân trọng chuyến đi tìm hiểu về vùng đất mới này. @228345@
1. Tác giá của bài du kí Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã lựa chọn, giới thiệu những gì để làm nổi bật màu sắc riêng của Đồng Tháp Mười? - Tác giá của bài du kí Đồng Tháp Mười mùa nước nổi đã lựa chọn, giới thiệu về: thiên nhiên, cảnh vật, món ăn, di tích và con người. 2. Tình cảm của tác giả thể hiện như thế nào khi viết về Đồng Tháp Mười? Hãy chỉ ra một số câu văn thể hiện rõ tình cảm ấy. - Tình cảm của tác giả: yêu mến, trân trọng, muốn khám phá nhiều hơn. - Biểu hiện: + Trong khi chúng tôi thì chỉ có một ngày cưỡi xe, mà lại muốn đi nhiều, thấy nhiều, chiêm ngưỡng nhiều,... + Bằng nỗi khát khao và trân trọng của mình, tôi đã miệt mài ăn hai món quốc hồn quốc túy đồng bằng ấy. + .... 3. Từ văn bản trên, theo em, bài du kí về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu những gì? Theo em, bài du kí về một vùng đất mới nên giới thiệu cảnh quan, con người, ẩm thực, văn hóa, lịch sử trong sự thể hiện cảm xúc của bản thân một cách tinh tế. 4. Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong bài du kí có tác dụng gì? Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp bài du kí trở nên chân thực, sinh động hơn. 5. Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến nơi nào trong bài du kí? Vì sao? Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến cánh đồng Sen nơi đây. Bởi vì: + Em là người yêu thích thiên nhiên và đặc biệt thích sen. + Em muốn xem sự khác biệt giữa sen ở đây và những nơi khác. + Em muốn có những bức ảnh thật đẹp, những trải nghiệm chèo thuyền hái hoa, ủ trà,...
Được hình thành gắn liền với lịch sử khai mở trong điều kiện thiên nhiên sinh thái ĐTM, ẩm thực nơi đây đậm chất hoang dã, phản ánh sự phong phú về sản vật của vùng sinh thái đặc trưng: Ai ơi! Về miệt Tháp Mười, Cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn. Đầu tiên phải nói đến cá lóc bởi số lượng đáng kể của nó, là loại dùng làm khô, nấu canh chua..., nhất là nướng trui, hương vị càng khó quên khi cuốn với lá sen non, chấm mắm me, làm thấm đượm tinh thần hiếu khách của người dân xứ này: Cá lóc nướng cuốn lá sen. Ảnh minh họa Bắt con cá lóc nướng trui Canh chua cá linh bông điên điển. Ảnh minh họa Canh chua điển điển cá linh Nhưng cá linh mới thực sự là món quà của thiên nhiên ban tặng khi con nước đổ về. Cá linh non đầu mùa bằng mút đũa thì hấp, cuốn bánh tráng, lớn hơn thì kho me, làm mắm,... Nước mắm cá linh đồng ủ bằng phương pháp thủ công được đánh giá là không thua bất cứ loại nước mắm ngon nào. Và có lẽ, cá linh nấu canh chua với bông điên điển để lại nhiều dư vị hơn cả khi cùng với bè bạn thưởng thức trong khung cảnh trời nước mênh mông Đồng Tháp Mười: Sóc tràm (chuột đồng) chiên nước mắm. Ảnh minh họa Thảm thực vật với quần thể thay đổi theo môi trường tự nhiên trong từng vùng như hoàng đầu ấn, cỏ năng, cỏ ống, đồng cỏ mồm, cỏ lác cùng các loài thực vật thủy sinh khác là nơi cư ngụ của các loài động vật có tầm vóc nhỏ và bò sát như chuột rắn, lươn, rùa,... để làm những món ăn lạ, khoái khẩu: Cần chi cá lóc, cá trê, Chuột ở ĐTM được gọi vui là “sóc tràm” (có lẽ do chúng sống bạ trên cây tràm qua mùa nước nổi), ngoài cách chế biến phong phú kiểu Nam bộ như nấu lá lốt, muối sả chiên, xào lá cách, nhân bánh xèo, xé phay, nấu lúc lắc, nấu ngũ vị hương, khìa nước dừa, bỏ lò, kho, rô ti, xào lăn, nướng, quay lu, làm khô…, ở đây còn nấu chua cơm mẻ. Thực ra, đó là món canh chua chuột (của người Khơ-me), nhưng không nêm mắm prahóc mà chuột được luộc bằng nước mẻ (gia vị vừa ăn), rồi xé chấm muối hoặc nước mắm, húp nước mẻ và kèm với các loại rau. Hệ sinh thái rừng tràm là điều kiện tụ họp của các loài chim trời - sản vật để người phụ nữ ĐTM thể hiện tình nghĩa vợ chồng: Cháo le le. Ảnh minh họa Thương chồng nấu cháo le le “Không bổ bề ngang cũng bổ bề dọc”, miễn là không độc, các món ăn từ nguồn thực vật, gọi cho gọn là “rau rừng” như: Điên điển, cà na, hẹ nước, môn nước, choại, rau dừa, sen, súng, lục bình, bứa, ba khía, tai tượng, kèo nèo,… thì nhiều vô số kể, ngoài ăn sống, nấu canh chua, nhúng mắm kho,… còn có cách chế biến khác: Kèo nèo mà lại làm chua,
Cá linh chiên giòn. Ảnh minh họa Hay: Điên điển mà đem muối chua, Ăn sống chấm muối, làm mứt, nhưng phổ biến nhất là ngâm nước muối, cà na tuy dân dã nhưng làm nên nét hồn quê xứ này: Mộc Hóa là xứ quê mùa Nếu như thời mới khai phá “má nuôi em bằng bông súng lúa trời”, nay ở đây có gạo Huyết Rồng ngon nổi tiếng, có nguồn gốc từ lúa hoang.
Mắm cá linh. Ảnh minh họa Sẽ là thiếu sót lớn nếu không nói đến món mắm kho bởi sự thể hiện đầy đủ nhất cái đặc trưng địa phương vừa đậm đà phong cách vùng đất phương Nam khi nó có mặt gần như hầu hết sản vật thiên nhiên nơi đây, từ các loại cá, lươn,… kho với mắm đồng hoặc mắm linh, ăn kèm với các loại rau thiên nhiên như rau đắng, ba khía, kèo nèo, tai tượng, rau choại,… và đặc biệt là bông súng và hẹ nước là hai loại không thể thiếu. Vừa bổ, vừa ngon, ít tốn kém lại vừa dễ làm, món mắm kho vì vậy với người dân nơi đây, vừa đậm đà tình cảm, vừa phảng phất đôi chút tự hào: Lẩu mắm. Ảnh minh họa Muốn ăn bông súng, mắm kho “Uống trà kiểu ĐTM”, tức nhâm nhi trà nóng với cá khô là một phong cách ẩm thực khá lạ lẫm, bởi cá khô chỉ đúng điệu khi dùng “đưa cay”cho rượu đế, nhưng đằng này lại “đi” với trà hương vị thanh tao, “bài bản” có vẻ như chọi nhau. Ngon - dở tùy khẩu vị nhưng hãy thử một lần có cùng cảm nhận: Nhấm cá khô mằn mặn đậm đà, hớp ngụm nước trà pha lợt lợt theo kiểu miền Nam, bỗng cảm nhận vị nhẫn pha chát nhẹ “đi” tiếp sau vị mặn, hương vị trà thơm át hẳn mùi tanh tanh của cá khô. Cứ như vậy “xô đẩy”, nhấm nháp đồ mặn hoài không thấy khát, uống nhâm nhi mãi mà không biết nhạt, không bị ngán ngang như ăn kẹo bánh, không thấy “quẹo” lưỡi như trà của người miền Bắc. Cứ như thế mà bụng no êm, không cồn cào vì chất trà đặc. Người ta nói rằng, phong cách ấy là chút dư vị thời khẩn hoang. Ẩm thực ĐTM chưa hẳn đều ngon với mọi người, nhưng ít nhiều biểu hiện văn hóa của một vùng đất. Có dịp, bạn hãy đến đây để một lần trải nghiệm lòng hiếu khách và tinh thần cộng cảm với mọi miền đất nước của người dân ĐTM - Long An./. Nguyễn Tấn Quốc |
