Nguyên nhân của việc thoái hóa giống

1. Hiện tượng thoái hóa

- Khái niệm: hiện tượng thoái hóa là hiện tượng mà ở các thế hệ con cháu có sức sống kém dần, xuất hiện nhiều tính trạng xấu, năng suất thấp, bị chết non.

Bạn đang xem: Thoái hóa giống là gì

- Ví dụ:

+ Ở lúa mì: vụ đầu tiên thân cây cao, cứng, số lượng bông nhiều, hạt chắc. Vụ thứ 2, 3: thân cây lùn, yếu, số lượng bông ít, hạt lép nhiều, một số cây lá có màu trắng, nhiều cây bị chết.

a. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn

- Nhận xét: qua nhiều thế hệ sức sống giảm dần, năng suất thấp dần,bị dị dạng, cây có thể bị chết nhiều.

- Ở nhiều dòng bộc lộ những đặc điểm có hại nhưbạch tạng, thân lùn, bắp dị dạng, …

- Nguyên nhân do hiện tượng tự thụ phần ở cây giao phấn \[\overrightarrow{ }\]các cặp gen đồng hợp lặn \[\overrightarrow{ }\]đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

b. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật

- Giao phối gần làsự giao phối giữa con cái sinh ra từ mộtcặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.

- Thoái hóa do giao phối gần biểu hiện:

+ Các thế hệ sau: sự sinh trưởng, phát triển yếu, xuất hiện con quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non.

Xem thêm: Lời Bài Hát Đừng Hỏi Em Vì Sao Người Không Đến, Đừng Hỏi Vì Sao

- Do giao phối gần \[\overrightarrow{ }\]các cặp gen đồng hợp lặn \[\overrightarrow{ }\]đa số biểu hiện các tính trạng xấu.

Vịt con 4 chân, lợn con có cột sống yếu và móng chân phát sáng

2. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa

- Sơ đồ lai:

P: Aa x Aa [100%]

F1: 1AA : 2Aa : 1aa

25% 50% 25%

- Tỷ lệ các kiểu genqua các thế hệ:

- Nhận xét: tỷ lệ kiểu genđồng hợp tăng, tỉ lệ kiểu gendị hợp giảm qua các thế hệ.

- Tự thụ phấn hoặc giao phối gần qua nhiều thế hệ \[\overrightarrow{ }\]các gen lặn có hại chuyển từ trạng thái dị hợp sang trạng thái đồng hợp \[\overrightarrow{ }\]có thể gây hại.

- Tuy nhiên, mộtsố loài thực vật thụ phấn nghiêm ngặt [đậu Hà Lan, cà chua, …], động vật thường xuyên giao phối gần [chim bồ câu, chim cu gáy, …] không bị thoái hóa khi tự thụ phấn hay giao phối gần vì hiện tại chúng mang các cặp gen đồng hợp không gây hại.

Hiện tượng thoái hoá giống là gì ? Nguyên nhân nào gây thoái hoá giống ?


Đáp án đúng:

Tải trọn bộ tài liệu tự học tại đây

Lời giải của Tự Học 365

Giải chi tiết:

- Khái niệm : Thoái hoá giống thể hiện ở các cá thể thế hệ sau có sức sống giảm, sức chống chịu kém, khả năng sinh sản giảm, sản lượng thấp...

- Nguyên nhân : Tự thụ phấn bắt buộc với cây giao phấn hoặc giao phối gần ờ động vật gây ra hiện tượng thoái hoá vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.

Thoái hoá giống thể hiện ở các cá thể thế hệ sau có sức sống giảm, sức chống chịu kém, khả năng sinh sản giảm, sản lượng thấp... Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa giống là gì? Mời các bạn cùng Top lời giải trả lời câu hỏi sau:

Câu hỏi: Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa giống?

A. Tỉ lệ thể dị hợp trong quần thể giảm, tỉ lệ thể đồng hợp tử tăng trong đó các gen lặn gây hại biểu hiện ra kiểu hình

B. Duy trì tỉ lệ kiểu gen dị hợp tử ở các thế hệ sau

C. Tăng tính chất đồng hợp, giảm tính chất dị hợp của các cặp alen của các thế hệ sau

D. Có sự phân tính ở thế hệ sau

Trả lời:

Đáp án đúng: A. Tỉ lệ thể dị hợp trong quần thể giảm, tỉ lệ thể đồng hợp tử tăng trong đó các gen lặn gây hại biểu hiện ra kiểu hình

Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa giống là Tỉ lệ thể dị hợp trong quần thể giảm, tỉ lệ thể đồng hợp tử tăng trong đó các gen lặn gây hại biểu hiện ra kiểu hình. 

Giải thích của giáo viên Top lời giải vì sao chọn đáp án A

Nguyên nhân thoái hoá giống: Đối với giống có kiểu gen dị hợp [giống không thuần chủng] thì quá trình sinh sàn hữu tính sẽ xuất hiện nhiều biến dị tổ hợp gây ra thoái hoá giống.Ở những giống giao phẩn hoặc giao phối ngẫu nhiên, sự tự thụ phần hoặc giao phối gần [giao phối cận huyết] qua các thế hệ đời con thì tỉ lệ kiểu gen dị hợp tử giảm dản, đồng hợp tử tăng và xuất hiện các kiểu gen đồng hợp từ lặn biểu hiện thành kiểu hình có hại gây hiện tượng thoái hoá

>>> Xem thêm: Nguyên nhân thoái hóa giống ở thực vật giao phấn

Kiến thức tham khảo về Thoái hóa giống

1. Thoái hóa giống

Thoái hóa giống thường là kết quả của sự tắc nghẽn quần thể. Nói chung, biến thể di truyền hoặc vốn gen trong quần thể giống càng cao, thì khả năng thoái hóa giống càng ít. Thoái hóa giống dường như có ở hầu hết các nhóm sinh vật, nhưng khác nhau giữa các hệ thống giao phối. Các loài bị thoái hóa thường biểu hiện mức độ suy thoái giao phối cận huyết thấp hơn so với các loài lai xa, vì các thế hệ tự lai lặp đi lặp lại được cho là loại bỏ các alen có hại khỏi quần thể. Ví dụ, loài giun tròn lai xa [giun tròn] Caenorhabditis remanei đã được chứng minh là bị thoái hóa giống nghiêm trọng, không giống như họ hàng lưỡng tính của nó là Caenorhabditis elegans.

Một cơ chế khác gây ra thoái hóa giống do giao phối cận huyết là lợi thế về thể chất của dị hợp tử, được gọi là ưu thế vượt trội. Điều này có thể dẫn đến giảm khả năng sinh sản của một quần thể có nhiều kiểu gen đồng hợp tử, ngay cả khi chúng không phải là gen gây hại hoặc tính trạng lặn. Ở đây, ngay cả các alen trội cũng làm giảm tính trạng nếu xuất hiện đồng hợp tử. Hiện tại, người ta vẫn chưa biết cơ chế nào trong số hai cơ chế phổ biến hơn trong tự nhiên. Đối với các ứng dụng thực tế, ví dụ: trong chăn nuôi gia súc, con đời trước được cho là có ý nghĩa hơn nó có thể sinh ra những con hoàn toàn không khỏe mạnh [có nghĩa là thất bại hoàn toàn về phả hệ, bổn bang], trong khi những cá thể sau chỉ có thể dẫn đến giảm sức chống chịu tương đối.

2. Thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phối

Hiện tượng thoái hoá biểu hiện như sau: Các cá thể cùa các thế hệ kế tiếp có sức sống kém dần biểu hiện ở các dấu hiệu như phát triển chậm, chiều cao cây và năng suất giảm dần, nhiều cây bị chết. Ờ nhiều dòng, bộc lộ các đặc điểm có hại như : bạch tạng, thân lùn, bắp dị dạng và kết hạt rất ít

3. Thoái hóa do giao phối gần ở động vật

- Ở động vật cũng có hiện tượng thoái hóa giống khi giao phối gần tương tự như thực vật

- Cơ chế của hiện tượng thoái hóa:

+ khi cơ thể mang KG di hợp Aa tự thụ phấn hay giao phối gần qua nhiều thế hệ thì tỉ lệ đồng hợp tăng

+ thường các gen lặn là gen quy định các tính trạng xấu

=> tăng biểu hiện tính trạng xấu => gây thoái hóa

- Một số loài nếu giống ban đầu thuần chủng [mang KG đồng hợp] thì tự thụ phấn hay giao phối gần sẽ không thay đổi KG ở các thế hệ sau

=> không gây hiện tượng thoái hóa

4. Ý nghĩa

Ý nghĩa của hiện tượng thoái hóa giống

   - Loại bỏ các gen có hại ra khỏi quần thể

   - Giúp ích cho chọn giống, tạo ra các giống cây trồng có chất lượng tốt, các giống cây thuần chủng,....... 

Xem thêm các bài cùng chuyên mục

Xem thêm các chủ đề liên quan

Loạt bài Lớp 9 hay nhất

Chủ Đề