Văn bản là khái niệm không còn xa lạ với mội cá nhân, tổ chức. Trong cuộc sống, văn bản xuất hiện ở khắp mọi nơi và trở thành một phương tiện truyền đạt thông tin phổ biến nhất. Văn bản cũng là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học với nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy vậy, không phải ai cũng biết cụ thể Văn bản là gì? Có những loại văn bản nào.
Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn đọc những câu hỏi trên liên quan đến Văn bản
Thực tế văn bản là một khái niệm tuy gần gũi nhưng lại rất đa dạng về thể loại. Chính vì vậy, người ta có nhiều cách hiểu khác nhau về văn bản. Bạn đọc có thể hiểu văn bản theo hai nghĩa.
Thứ nhất: Văn bản là một phương thức để truyền đạt thông tin từ cá nhân này đến cá nhân khác hoặc từ tổ chức này đến cá nhân, tổ chức khác thông qua hình thức ngôn ngữ viết trên chất liệu giấy hoặc điện tử. Theo khái niệm này thì các loại giấy tờ như Thông báo, báo cáo, giấy phép, câu hỏi, tài liệu chuyên môn, khẩu hiệu, bản vẽ, bản ghi âm,… đều được coi là văn bản. Vậy văn bản theo khái niệm trên mang một nghĩa rất rộng mà chỉ mang tính chất chung chung và không thể hiện được nội dung hay thậm chí là chủ đề mà văn bản đó muốn đề cập đến vấn đề gì.
Thứ hai: Văn bản là những giấy tờ, tài liệu được sử dụng trong các cơ quan, đoàn thể và các tổ chức xã hội. Theo đó, những giấy tờ này được sử dụng để điều hành và quản lý các hoạt động của cơ quan, đoàn thể hay để truyền đạt thông tin đến các cá nhân, tổ chức trong xã hội như Quyết định, chỉ thị, báo cáo, công văn,… Hiện nay, văn bản được hiểu theo nghĩa này là phổ biến nhất.
Vai trò của văn bản là gì?
Thứ nhất: Vai trò đối với nhà nước
Văn bản giữ vai trò tiêu biểu cho sự hiện diện của chính quyền, quốc gia. Chính quyền quốc gia được thể hiện qua hoạt động và sự hiện diện của bộ máy nhà nước, đại diện là các cơ quan nhà nước như cơ quan hành pháp, cơ quan lập pháp, cơ quan tư pháp. Hoạt động của các cơ quan này gắn liền với pháp luật hay các văn bản.
Văn bản giữ vai trò chứng tỏ tính liên tục của quốc gia, là yếu tố hợp thức hóa hành vi của chính quyền. Không có văn bản, mọi hành vi của chính quyền sẽ không có giá trị về mặt pháp lý. Văn bản là bằng chứng chứng minh sự hiện diện hành vi của cơ quan nhà nước.
Thứ hai: Vai trò đối với các tổ chức khác ngoài nhà nước
Văn bản cũng có vai trò tương tự, là bằng chứng khai sinh ra tổ chức xã hội, quy định phạm vi, cách thức tổ chức, nhiệm vụ của tổ chức, và hợp thức hóa mọi hoạt động của tổ chức xã hội.
Thứ ba: Vai trò đối với cá nhân
Văn bản vừa quy định trách nhiệm, quyền hạn cho cá nhân đồng thời cũng là bằng chứng cho hành vi của cá nhân.
Có mấy loại văn bản?
Việc phân loại văn bản là rất quan trọng, nó sẽ giúp người đọc có thể chọn được những loại văn bản đúng chủ để và phù hợp. Tuy nhiên, như đã nối ở trên, văn bản là một khái niệm mang tính chung chung và rất đa dạng về thể loại. Dưới đây Luật Hoàng Phi xin liệt kê những loại văn bản phổ biến nhất, được sử dụng nhiều nhất trong đời sống hàng ngày như sau:
– Văn bản hành chính
Văn bản hành chính là một trong những loại văn bản được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, đây là văn bản mang tính thông tin quy phạm nhà nước, giải quyết những vụ việc trong quá trình quản lý nhà nước. Văn bản hành chính được chia thành hai loại chính là văn bản hành chính cá biệt và văn bản hành chính thông thường.
Trong đó văn bản hành chính cá biệt là những văn bản thể hiện quyết định, chỉ thị của cơ quan nhà nước [Quyết định nâng lương, quyết định khen thưởng, kỷ luật cán bộ, công chức,…]. Còn văn bản thông thường là những văn bản mang tính chất thông tin, nhằm điều hành, thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật hoặc dung để giải quyết những công việc cụ thể, phản ánh tình hình, trao đổi công việc,… [Thông báo, cồn văn, báo cáo, phiếu gửi, phiếu trình,…]
– Văn bản quy phạm pháp luật
Văn bản quy phạm pháp luật là loại văn bản được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành dựa theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định nhằm quản lý, điều chỉnh các mối quan hệ phát sinh trong xã hội dưới nhiều lĩnh vực khác nhau. Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản được ban hành dựa trên ý chí của nhà nước, buộc tất cả mọi cá nhân, tổ chức trong xã hội phải tuân thủ và chấp hành và được đảm bảo bằng quyền lực nhà nước.
Văn bản quy phạm pháp luật được chia thành hai loại là Văn bản luật và văn bản dưới luật. Trong đó, văn bản luật là loại văn bản mang tính quyền lực cao nhất bởi nó là loại văn bản mang tính quy định chung, phạm vi áp dụng lớn và tất cả những văn bản dưới luật ban hành không được phép trái với quy định của những văn bản này.
Văn bản Luật bao gồm Hiến pháp, Các luật, bộ luật, nghị quyết có chứa các quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành. Trong những văn bản này thì Hiến pháp được coi là “Luật mẹ”, có hiệu lực pháp lý tối cao. Vì vậy, bất kỳ văn bản nào ban hành trái với quy định của Hiến pháp đều không có hiệu lực. Thứ hai là văn bản dưới luật, là những văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành nhằm cụ thể hóa hoặc quy định bổ sung, chi tiết các văn bản luật, bao gồm các văn bản như Pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội; Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước; Quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; Nghị quyết, thông tư liên tịch giữa các cơ quan nhà nước có thẩm quyển, giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với tổ chức chính trị – xã hội;…
– Hợp đồng
Hợp đồng là một loại văn bản thỏa thuận giữa hai hay nhiều bên về một công việc xác lập, tháy đổi hay chấm dứt một công việc, nghĩa nào đó liên quan đến hoạt động kinh doanh, mua bán,…
– Hóa đơn
Hóa đơn là một loại văn bản được sử dụng hàng ngày trong hoạt động kinh doanh, mua bán hàng hóa, dịch vụ. Hóa đơn được người bán lập, ghi nhận thông tin bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ theo quy định của pháp luật.
– Chứng chỉ, văn bằng
Văn bằng, chứng chỉ là một loại văn bản chứng nhận của hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho người học sau khi tốt nghiệp một cấp học hoặc một trình độ đào tạo; chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho người học sau khi được hoàn thành một khóa hoặc một chương trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao học vấn, nghề nghiệp.
Văn bằng, chứng chỉ phải phản ánh đúng yêu cầu của chương trình giáo dục và trình độ của người học.
Trên đây là những phân tích của chúng tôi về câu hỏi văn bản là gì? Và có mấy loại văn bản?. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến “văn bản”, bạn đọc có thể liên hệ trực tiếp đến số Hotline 1900 6557 để được hướng dẫn chi tiết.
Thể loại văn học là một thể loại của sáng tác văn học. Thể loại có thể được xác định bằng kỹ thuật văn học, giọng điệu, nội dung hoặc thậm chí [như trong trường hợp tiểu thuyết]. Sự khác biệt giữa các thể loại và thể loại là linh hoạt và được xác định một cách lỏng lẻo, thường có các nhóm nhỏ.
Các thể loại chung nhất trong văn học là [theo thứ tự thời gian gần đúng] sử thi, bi kịch,[1] hài kịch, và sáng tạo phi hư cấu.[cần dẫn nguồn] Tất cả các thể loại này đều có thể ở dạng văn xuôi hoặc thơ. Ngoài ra, một thể loại như châm biếm, ngụ ngôn hoặc mục vụ có thể xuất hiện trong bất kỳ mục nào ở trên, không chỉ dưới dạng một thể loại [xem bên dưới], mà là một hỗn hợp các thể loại. Cuối cùng, chúng được xác định bởi phong trào văn hóa chung của thời kỳ lịch sử mà chúng được sáng tác.
Thể loại không nên nhầm lẫn với các loại tuổi, theo đó văn học có thể được phân loại là cho người lớn, người trưởng thành trẻ tuổi hoặc trẻ em. Chúng cũng không giống như định dạng, chẳng hạn như tiểu thuyết đồ họa hoặc sách ảnh.
Trong quá trình sáng tác, các nhà văn thường sử dụng những phương pháp chiếm lĩnh đời sống khác nhau, thể hiện những quan hệ thẩm mỹ khác nhau đối với hiện thực, có những cách thức xây dựng hình tượng khác nhau. Các phương thức ấy ứng với những hình thức hoạt động nhận thức khác nhau của con người – hoặc trầm tư, chiêm nghiệm, hoặc qua biến cố liên tục, hoặc qua xung đột,… làm cho tác phẩm văn học bao giờ cũng có sự thống nhất quy định lẫn nhau về các loại đề tài, cảm hứng, hình thức nhân vật, hình thức kết cấu và hình thức lời văn. Ví dụ : nhân vật kịch, kết cấu kịch, hành động kịch với lời văn kịch ; hoặc nhân vật trữ tình, kết cấu thơ trữ tình với lời thơ, luật thơ,… Người ta có thể tập hợp thành từng nhóm những tác phẩm văn học giống nhau về phương thức miêu tả và hình thức tồn tại chỉnh thể ấy. Đó là cơ sở khách quan của sự tồn tại thể loại văn học và cũng là điểm xuất phát để xây dựng nguyên tắc phân chia thể loại văn học.
Thể loại văn học trong bản chất phản ánh những khuynh hướng phát triển vững bền, vĩnh hằng của văn học, và các thể loại văn học tồn tại để gìn giữ, đổi mới thường xuyên các khuynh hướng ấy. Do đó mà thể loại văn học luôn luôn vừa mới, vừa cũ, vừa biến đổi, vừa ổn định.
Lí luận văn học dựa vào các yếu tố ổn định mà chia tác phẩm văn học thành các loại và các thể [hoặc thể loại, thể tài]. Loại rộng hơn thể, thể nằm trong loại. Bất kì tác phẩm nào cũng thuộc một loại nhất định và quan trọng hơn là có một hình thức thểnào đó. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng có ba loại : tự sự , trữ tình và kịch.
Mỗi loại trên bao gồm một số thể. Ví dụ : loại tự sự có tiểu thuyết, truyện ngắn , truyện vừa, anh hùng ca, ngụ ngôn,… loại kịch có bi kịch, hài kịch, chính kịch,… Thể loại là dạng thức tồn tại chỉnh thể của tác phẩm. Cùng một loại nhưng các thể khác nhau rất sâu sắc. Ngoài đặc trưng của loại, các thể còn phân biệt nhau bởi hình thức lời văn [thơ và văn xuôi], dung lượng [truyện dài, truyện ngắn,…], loại nội dung cảm hứng [bi kịch, hài kịch, thơ trào phúng, thơ ca ngợi,…].
Một số nhà nghiên cứu còn đề xuất cách chia thể theo loại đề tài, chủ đề, chẳng hạn : thơ tình, thơ điền viên, truyện lịch sử, truyện tâm lí xã hội, truyện phong tục,… Điều này cho thấy thể loại văn học là sự thống nhất giữa một loại nội dung và một dạng hình thức văn bản và phương thức chiếm lĩnh đời sống. Các thể loại văn học “là một phạm trù lịch sử. Nó chỉ xuất hiện vào một giai đoạn phát triển nhất định của văn học và sau đó biến đổi và được thay thế.” [D. Li-kha-chốp], vì vậy khi tiếp cận với các thể loại văn học cần tính đến thời đại lịch sử của văn học và những biến đổi, thay thế của chúng.
Cũng như có nhiều loại tranh khác nhau: phong cảnh, tĩnh vật, chân dung; có nhiều loại tác phẩm văn học khác nhau. Những loại này có xu hướng chia sẻ đặc điểm cụ thể. Thể loại mô tả những tác phẩm chia sẻ quy ước cụ thể.[2]
Thể loại thường được chia thành các tiểu thể. Văn học được chia thành ba hình thức cổ điển của Hy Lạp cổ đại, thơ ca, kịch và văn xuôi. Thơ sau đó có thể được chia thành các thể loại trữ tình, sử thi và kịch thơ. Lời bài hát bao gồm tất cả các hình thức thơ ngắn hơn, ví dụ, bài hát, ode, ballad, elegy, sonnet.[2] Thơ kịch có thể bao gồm hài kịch, bi kịch, melodrama và hỗn hợp như bi hài kịch.
Sự phân chia tiêu chuẩn của kịch thành bi kịch và hài kịch xuất phát từ kịch Hy Lạp.[2] Việc phân tích cú pháp này thành các tiểu thể có thể tiếp tục: hài kịch có các tiểu thể riêng của nó, ví dụ, hài kịch về cách cư xử, hài tình cảm, hài kịch khôi hài và hài kịch châm biếm.
Thông thường, các tiêu chí được sử dụng để phân chia các tác phẩm thành các thể loại không nhất quán và có thể thay đổi liên tục và là đối tượng của tranh luận, thay đổi và thách thức của cả tác giả và nhà phê bình. Tuy nhiên, ngay cả một thuật ngữ rất lỏng lẻo như tiểu thuyết ["văn học được tạo ra từ trí tưởng tượng, không được trình bày như thực tế, mặc dù nó có thể dựa trên một câu chuyện hoặc tình huống có thật"] không được áp dụng phổ biến cho tất cả các văn học giả tưởng, nhưng thay vào đó thường bị hạn chế việc sử dụng cho tiểu thuyết, truyện ngắn và tiểu thuyết, nhưng không phải truyện ngụ ngôn, và cũng thường là một văn bản văn xuôi.
Tiểu thuyết hư cấu kéo dài những câu chuyện bao gồm một lượng đáng kể phi hư cấu. Nó có thể là kể lại một câu chuyện có thật chỉ với những cái tên được thay đổi. Một cách khác, bán hư cấu cũng có thể liên quan đến các sự kiện hư cấu với một nhân vật nửa hư cấu, chẳng hạn như Jerry Seinfeld.
Thể loại có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với các kỹ thuật văn học, nhưng, mặc dù chỉ được xác định một cách lỏng lẻo, chúng không giống nhau; ví dụ là nhại lại, câu chuyện khung, tác phẩm viết hạn chế, dòng ý thức.
- ^ Bakhtin 1983, p. 3.
- ^ a b c "Genres", A Guide to the Study of Literature: A Companion Text for Core Studies 6, Landmarks of Literature, English Department, Brooklyn College
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thể_loại_văn_học&oldid=66418752”