Phân tích biện pháp tu từ trong bài Mẹ ốm

Phân tích biện pháp tu từ trong bài Mẹ ốm
Viết đoạn văn chủ đề tự chọn (Ngữ văn - Lớp 7)

Phân tích biện pháp tu từ trong bài Mẹ ốm

2 trả lời

Đọc văn bản sau (Ngữ văn - Lớp 6)

1 trả lời

Xác định từng kiểu câu kể (Ngữ văn - Lớp 4)

2 trả lời

Sắp xếp các từ sau thành hai nhóm (từ ghép và từ láy): Mơ màng, mưa gió, xám xịt, nặng nề, ầm ầm, giông gió,giận dữ, lạnh lùng, sôi nổi, hả hê, gắt gỏng, cây cối, chùa chiền, đất đai, gà qué, dẻo dai, cần cù, cần mẫn.   (Ngữ văn - Lớp 4)

2 trả lời

Bài thơ được viết vào năm 1966, ngôn ngữ chứa đựng đầy những cảm xúc của những em bé dành cho người mẹ của mình. Bài thơ đã được tác giả khắc hoạ rõ tình cảm thiêng liêng ấy.

Mở đầu bài thơ là một câu kể rất ngây thơ của một em bé.

Mọi hôm mẹ thích vui chơi
Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu

Bên cạnh cách nghĩ của bé đó là một câu so sánh dành cho mẹ mình, câu này chỉ mang ý nghĩa là một câu nói vui đùa. Vì ở tuổi trẻ con, các bé thích khám phá những cái mới mẻ, cứ nghĩ người lớn giống mình giống suy nghĩ của em. Nhưng thật ra đó là một cái nhìn nhận về sự đau ốm của mẹ.

Ở hai câu tiếp theo, tác giả lại gởi tả những ngày mẹ không ốm mẹ sẽ têm trầu, không để trầu khô. Và mẹ còn kể chuyện truyện Kiều cho bé nghe. Hôm nay mẹ ốm nên mẹ gấp để truyện Kiều lại.

Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay

Đó là những suy nghĩ của một em bé rất hồn nhiên vô tư. Trong tiềm thức của em bây giờ đó là không được nghe mẹ kể chuyện thôi. Ở khổ thơ tiếp theo đó là em bé suỹ nghĩ nghĩ về những ngày tháng mẹ cực khổ. Dù nắng hay mưa mẹ vẫn làm, mẹ không màng đến thời gian dù cho trời tối. Cậu bé đã ý thức sâu sắc đến thế về những chịu đựng, hy sinh trời bể của người mẹ thật đã khiến cho không chỉ người mẹ, mà ngay cả người đọc chúng ta cũng không giấu nổi cảm động.

Cánh màn khép lỏng cả ngàyRuộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưaNắng mưa từ những ngày xưa

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan

Và tiếp theo ở khổ thơ kế tiếp đó là sự quan tâm của hàng xóm khi mẹ bị ốm. Được tác giả thể hiện một cách khái quát bằng nhưng hình ảnh rất giản dị mộc mạc. Đó cũng như là một lời động viên để giúp mẹ của em mau khỏi bệnh.

Khắp người đau buốt, nóng ranMẹ ơi! Cô bác xóm làng đến thămNgười cho trứng, người cho cam

Và anh bác sĩ đã mang thuốc vào

Điều này chứng tỏ thường ngày mẹ sống rất tốt với hàng xóm, nên giờ mẹ ốm hàng xóm vào thăm cho quà. Hơn thế nữa, em bé lại thấu hiểu được sự vất vả của mẹ mình qua những ngày mẹ ốm.

Cả đời đi gió đi sương
Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi

Hai câu thơ trê là ẩn dụ để tác giả nói lên được sự vất vả, gian nan của mẹ để lo hi sinh vì các con. Dù trời mưa nắng mẹ vẫn phải làm việc vất vả. Qua các hình ảnh trên cho thấy tác giả là một người rất yêu thương mẹ mình. Và muốn làm những gì mẹ muốn để động viên giúp mẹ mau khỏi bệnh.

Mẹ vui, con có quản gìNgâm thơ, kể chuyện rồi thì múa caRồi con diễn kịch giữa nhà

Một mình con sắm cả ba vai chèo

Ở các câu thơ tiếp theo đó là sự trách bản thân thân mình. Vì mình mà mẹ khổ đủ điều, Vì sự cực khổ đó mà trên mặt mẹ đã hiện bao nhiêu là nếp nhăn. Tất cả đều vì thương yêu con mình, muốn cho con có cái ăn cái mặc, có giấc ngủ say. Đây là những lời rất cảm động của tác giả dành cho mẹ mình, đó là lời cảm ơn, đó là những tấm lòng của người con dành cho mẹ.

Vì con mẹ khổ đủ điềuQuanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhănCon mong mẹ khoẻ dần dần

Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say

Ở câu kết tác giả đã ví mẹ mình như đất nước điều này chứng tỏ được sự biết ơn dành cho mẹ mình.

Rồi ra đọc sách, cấy cày
Mẹ là đất nước, tháng ngày của con...

Bài thơ đã được tác giả khái quát hoá một cách rất cụ thể và chân thành. Đó là tình yêu dành cho người mẹ cũng như là những vất vả cực khổ mà mẹ phải gánh chịu. Không chỉ có thể vì tình yêu thương con mình, với mong muốn con có được giấc ngủ, cái ăn cái mặc mà mẹ phải hi sinh tất cả.

Qua bài thơ này, tác giả muốn nói lên tình cảm của mình dành cho người mẹ của mình thông qua đó nói lên được tình yêu dành cho quê hương đất nước.

( Sưu tầm từ Thi Viện)

c. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ:

                   Lá trầu khô giữa cơi trầu
            Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay

Các câu hỏi tương tự

Mọi hôm mẹ thích vui chơi.

Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu.

Lá trầu khô giữa cơi trầu,

Truyện kiều gấp lại trên đầu bấy nay.

Cánh màn khép lỏng cả ngày,

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa.

Nắng mưa từ những ngày xưa,

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan.

Khắp người đau buốt, nóng ran

Mẹ ơi! Cô bác xóm làng đến thăm

Người cho trứng, người cho cam

Và anh y sĩ đã mang thuốc vào.

Sáng nay trời đổ mưa rào

Nắng trong trái chín ngọt ngào bay  hương

Cả đời đi gió đi sương

Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi.

Mẹ vui con có quản gì

Ngâm thơ kể chuyện, rồi thì múa ca

Rồi con diễn kịch giữa nhà

Một mình con sắm cả ba vai chèo.

Vì con, mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn

Con mong mẹ khoẻ dần dần

Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say.

Rồi ra đọc sách, cấy cày

Mẹ là đất nước, tháng ngày của con...

Câu 1: bài thơ là lời của ai? được viết theo thể thơ nào?

Câu 2: Xác định từ láy, từ ghép trong các từ sau: cuốc cày, ngọt ngào.

Câu 3: trong bài thơ, khi mẹ ốm, để mẹ vui, người con đã làm những gì?

Câu 4: chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu thơ sau:

    Mẹ là đất nước, tháng ngày của con.

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:Mọi hôm mẹ thích vui chơiHôm nay mẹ chẳng nói cười được đâuLá trầu khô giữa cơi trầuTruyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nayCánh màn khép lỏng cả ngàyRuộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưaNắng mưa từ những ngày xưaLặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan(...) Sáng nay trời đổ mưa ràoNắng trong trái chín ngọt ngào bay hươngCả đời đi gió đi sươngBây giờ mẹ lại lần giường tập điMẹ vui, con có quản gìNgâm thơ, kể chuyện rồi thì múa caRồi con diễn kịch giữa nhàMột mình con sắm cả ba vai chèoVì con mẹ khổ đủ điềuQuanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhănCon mong mẹ khoẻ dần dầnNgày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ sayRồi ra đọc sách, cấy càyMẹ là đất nước, tháng ngày của con...

(Trích: “Mẹ ốm” – Trần Đăng Khoa)

Câu thơ "Mẹ là đất nước, tháng ngày của con" thể hiện điều gì? *

Bạn nhỏ rất được mẹ quan tâm

Bạn nhỏ là tất cả những gì mẹ có, mẹ quan tâm

Bạn nhỏ mong mẹ mau chóng khỏe lại

Mẹ là người có ý nghĩa to lớn đối với bạn nhỏ

Nội dung chính của đoạn thơ trên là gì? *

Lời tâm sự của con với mẹ.

Sự thay đổi trong cuộc sống khi không có bàn tay mẹ.

Tình cảm yêu thương sâu sắc, sự hiếu thảo, lòng biết ơn của người con đối với mẹ đặc biệt là khi mẹ bị ốm.

Sự yêu thương chăm sóc của mẹ dành cho con.

Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ nào? *

Thơ 5 chữ

Thơ 6 chữ

Thơ lục bát

Thơ tự do

Ý nào sau đây đúng với tác dụng của biện pháp tu từ sử dụng qua hình ảnh “đi gió đi sương” *

Sự khắc nghiệt của thời tiết đối với công việc của mẹ

Sự vất vả, gian nan, hi sinh vì các con của mẹ từ đó thấy được tình yêu thương của mẹ dành cho con.

Liệt kê những công việc mẹ đã làm

Lời cảm ơn của con dành cho mẹ

Số từ láy xuất hiện trong bài thơ là: *

3 từ

1 từ

2 từ

4 từ

Ý nghĩa của hai câu thơ:“Vì con mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn” *

Lời tự trách bản thân của người con.

Lời cảm ơn sâu sắc trước những hi sinh thầm lặng của mẹ

Sự thấu hiểu, tình thương dành cho mẹ

Tất cả đáp án trên

Biệp pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ“Cả đời đi gió đi sương

Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi” *

So sánh

Nhân hóa

Điệp ngữ

Ẩn dụ

Trong các từ sau từ nào là từ ghép? *

Dần dần

Cấy cày

Tha thiết

Gấp gáp