Kiểm tra chỉ số oxy trong nước là thao tác mà người nuôi trồng thủy hải sản cần sử dụng để giám sát, kiểm tra lượng O2 dư hay thiếu và test oxy Sera là bộ công cụ hiệu quả nhất để thực hiện việc này.
Oxy là gì?
Khí oxy là thành phần hóa học quan trong của sự sống của tất cả các sinh vật trên trái đất. Chỉ cần con người hay động vật thiếu oxy vài phút có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể và tình trạng xấu nhất có thể gây đến cái chết.
Khí Oxy được hình thành từ quá trình quang hợp của cây xanh và thực vật dưới nước như tảo, rong… Khí ôxy chiếm 20,9% về thể tích trong không khí. O2 có 2 dạng chính là thể rắn và lỏng đều có màu xanh nhạt.
Trong môi trường nước và đặt biệt với các ao hồ nuôi thủy sản thì hàm lượng o xi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển của tôm, cá… Nếu phát hiện thủy sản bơi nhiều trên mặt nước để thở thì có thể ao nuôi nhà bạn đang thiếu ôxi nghiêm trọng.
Ôxy có thể hòa tan trong nước và lượng o xi hòa tan trong nước phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường hay chất lượng nguồn nước. Test oxy[O2] là sản phẩm test sera giúp bạn dễ dàng kiểm tra nồng độ o xi trong nước có đảm bảo đúng điều kiện cho phép không.
Bộ công cụ test ôxy có thể sử dụng tối đa là 60 lần đo, thể tích dung dịch là 60ml, thích hợp với tất cả các loại môi trường nước ở Việt Nam.
Cách sử dụng test oxy Sera
Bước 1: Rửa thật sạch lọ thủy tinh bằng nước cần thử nghiệm, sau đó đổ đầy mẫu nước tới mét ống thủy tinh và lau khô bên ngoài lọ.
Bước 2: Lắc nhẹ lọ thuốc thử trước khi sử dụng, cho 6 giọt thuốc thử số 1 vào trước, sau đó cho 6 giọt thuốc thử số 2 vào mẫu cần thử và đậy nắp lọ thủy tinh ngay để trách trường hợp xuất hiện bọt khí trong nước. Sau đó lắc đều lọ và mở nắp đậy ra.
Bước 3: Sau đó so sánh màu kết tủa của lọ thử với bản màu test oxy sera, có 5 màu sắc tương ứng với tỉ lệ ôxy[mg/l] để xác định được nồng độ o xi của nguồn nước bạn cần kiểm tra.
Bản màu so sánh nồng độ ôxy cho mẫu thử.
Hàm lượng oxi trong nước an toàn nhất là khoảng 4mg/l. Nếu kết quả test nằm ngoài khoảng này thì bạn nên kiểm tra nguyên nhân ao hồ nhà bạn thiếu hoặc dư lượng khí ôxy.
Chú ý việc so sánh màu sắc tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời, chọn nơi có ánh sáng vừa phải, sau mỗi lần thử phải vệ sinh sạch lọ thủy tinh để sử dụng cho lần thử tiếp theo.
Bộ test oxy Sera có quy cách đóng gói gồm:
- Trọng lượng: 85g.
- Kích thước: 9 × 4 × 13,5cm
- Phụ kiện gồm: 2 lọ thuốc thử 15ml, 1 ống nghiệm, hướng dẫn sử dụng và vỏ hộp.
Ngoài chỉ tiêu ô xy thì trong ao hồ nồng độ các hóa chất khác như độ ph, kiềm, amoni cũng ảnh hưởng nhiều đến khả năng phát triển của thủy sản.
Giảm lượng oxy hòa tan trong đại dương là nguyên nhân gây ra những biến đổi khí hậu đã thấy rõ ở một số nơi trên thế giới và sẽ chóng lan rộng ra nhiều nơi trong những năm 2030-2040.
Các nhà khoa học cho rằng, khí hậu nóng lên có thể dẫn đến việc các loài sinh vật như cá, cua, mực, sao biển và các loài sinh vật biển sẽ phải đấu tranh để thở do thiếu oxy trong đại dương. Nhưng rất khó để xác định thực tế những tác động của việc thiếu oxy đã gây nên những tác động như thế nào [?].
“Thiếu oxy trong đại dương là một trong những tác động nghiêm trọng của việc bầu khí quyển nóng lên, và là một nguyên nhân chính de dọa đời sống các loài sinh vật biển” - Nhà khoa học Matthew Long, tác giả của bài nghiên cứu cho biết.
Ông Matthew Long cũng cho rằng, mức độ tập trung của oxy trong nước đại dương dao động phụ thuộc theo mức gió và nhiệt độ bề mặt, do vậy sự thay đổi của quá trình hòa tan oxy trong nước biển hiện nay thực sự có liên quan đến biến đổi khí hậu [nóng dần lên]. Nghiên cứu mới này cũng chỉ ra rằng, những tác động của biến đổi khí hậu có thể lấn át những dao động tự nhiên của mức độ hòa tan oxy trong nước biển.
Biến thiên tự nhiên của oxy
Toàn bộ đại dương - từ vùng nước sâu đến vùng nước nông - được cung cấp oxy từ bề mặt, trực tiếp từ không khí hoặc từ thực vật phù du, giải phóng oxy vào trong nước thông qua quang hợp.
Trên vùng nước bề mặt khi ấm lên sẽ hấp thụ ít ôxy hơn. Ôxy được hấp thu khó khăn hơn và mất một thời gian lâu hơn khi xuống sâu dưới đáy đại dương. Nước càng sâu, lượng oxy hòa tan ngày càng ít hơn, do khi nước nóng lên, nó giãn ra và trở nên nhẹ hơn so với nước ở phía dưới và nổi lên trên.
Khi nhiệt độ thay đổi tự nhiên thì mức độ hòa tan của oxy trên mặt nước thay đổi từ từ theo tự nhiên và những thay đổi này có thể thay đổi theo nhiều năm thậm chí cả thế kỉ sâu trong đại dương.
Để tìm hiểu và biết rõ hơn các biến thiên tự nhiên về nồng độ oxy trong nước biển cũng như điều tra các tác động của biến đổi khí hậu, nhóm nghiên cứu của ông Curtis Deutsch đến từ trường Đại học Wastington và Taka Ito từ trung tâm công nghệ Georgia của NCAR đã dựa vào mô hình hệ thống Trái đất với tài trợ của Tổ chức Khoa học quốc tế và Bộ Năng lượng Hoa Kỳ đã tiến hành thực hiện nghiên cứu này.
Các nhà khoa học sử dụng các thông số đầu ra từ một dự án dựa trên một mô hình và chạy khoảng 12 lần từ năm 1920 đến 2100 trên bộ siêu máy tinh Yellowstone do NCAR thiết kế và tổ chức thực hiện. Mỗi lần chạy mô hình bắt đầu với những biến thiên rất nhỏ về nhiệt độ trong không khí. Từ đó cải tiến theo những khác biệt về sự tăng trưởng và mở rộng phạm vi nghiên cứu thậm chí bao gồm cả các mô hình mô phỏng khí hậu hữu ích khác để nghiên cứu về sự biến đổi và thay đổi của các biến số khí hậu đưa vào mô hình.
Qua phân tích, sử dụng các mô phỏng nghiên cứu lượng oxy hòa tan đã giúp cho các nhà nghiên cứu đưa những hướng dẫn về mức độ tập trung của nồng độ oxy một cách tự nhiên trong môi trường thiên nhiên. Với các thông tin này, các nhà nghiên cứu có thế xác định được khi nào nồng độ oxy trong nước biển bị thay đổi do biến đổi khí hâu trở nên nghiêm trọng hơn ở thời điểm nào.
Nhóm nghiên cứu tìm thấy rằng suy giảm oxy bởi biến đổi khí hậu đã phát hiện ở vùng Ấn Độ Dương phía Nam và ở một số vùng nhiệt đới Thái Bình Dương và lưu vực phía đông Đại Tây Dương. Họ cũng xác định rằng việc phát hiện rộng rãi hiện tượng giảm nồng độ oxy gây ra bởi biến đổi khí hậu sẽ có thể xảy ra vào giữa những năm 2030 và 2040 ở một số vùng khác nữa trên đại dương. Tuy nhiên, ở một số nơi trên toàn đại dương, bao gồm khu vực ngoài khơi bờ biển phía đông châu Phi, Australia và Đông Nam Á, hiện tượng này hiện chưa có dấu hiệu xảy ra kể cả đến năm 2100.
Lựa chọn một mô hình phân tích mô phỏng hiện tượng suy giảm nồng độ oxy trên toàn bộ các đại dương
Các nhà nghiên cứu cũng tạo ra một phương pháp trực quan để phân biệt giữa giảm oxy do các quá trình tự nhiên và do biến đổi khí hậu.
Sử dụng mô hình dữ liệu tương tự, các nhà khoa học tạo ra các bản đồ thể hiện nồng độ ôxy trong đại dương, hiển thị những điểm giàu và nghèo oxy trong đại dương.
Họ phát hiện ra họ có thể phân biệt giữa mô hình oxy hóa gây ra bởi hiện tượng thời tiết tự nhiên và mô hình gây ra bởi biến đổi khí hậu.
Các mô hình phân tích sự thay đổi nồng độ oxy do biến đổi khí hậu cũng sẽ trở nên rõ ràng hơn khi thực hiện mô phỏng chạy cho năm 2030, và các nhà nghiên cứu kết luận rằng, sự suy giảm oxy trong đại đương do biến đổi khí hậu sẽ lan rộng hơn vào thời điểm những năm 2030.
Các bản đồ cũng có thể là nguồn tài nguyên hữu ích cho các quyết định nơi lắp đặt các dụng cụ để theo dõi nồng độ oxy đại dương trong tương lai để có được hình ảnh, thông tin và phân tích tốt nhất của tác động biến đổi khí hậu trong tương lai. Tuy nhiên, hiện nay hiện tượng này mới thấy tương đối thưa thớt ở một vài nơi trên toàn đại dương Trái Đất.
"Chúng ta cần quan sát toàn diện và kiên trì những gì đang xảy ra trong đại dương để so sánh với những gì chúng ta thấy được từ mô hình của chúng tôi và cần hiểu được tác động đầy đủ của biến đổi khí hậu", ông Long nói.