Tác hại của ma túy đối với hệ hô hấp người nghiện hít như thế nào

Rượu là một thức uống phổ biến và được sử dụng thường xuyên nhất ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Khi học đến lớp 12, hơn 70% thanh thiếu niên đã dùng thử rượu, và gần một nửa các trường hợp đang uống rượu [uống rượu trong 1 tháng vừa qua]. Việc sử dụng rượu nặng cũng phổ biến, và những người uống rượu ở tuổi vị thành niên có thể bị ngộ độc rượu Ngộ độc rượu và hội chứng cai Rượu [ethanol] là một chất ức chế thần kinh trung ương [CNS]. Uống 1 lượng lớn nhanh có thể gây suy hô hấp, hôn mê và tử vong. Uống lượng lớn trong thời gian dài làm tổn thương gan và các cơ... đọc thêm . Gần 90% tất cả các loại rượu mà thanh thiếu niên uống trong thời gian say sưa, khiến họ có nguy cơ bị tai nạn, chấn thương, hoạt động tình dục không mong muốn và các kết cục tồi tệ khác.

Xã hội và các phương tiện truyền thông cho rằng uống rượu là chấp nhận được hoặc thậm chí là hợp thời. Dù vậy, cha mẹ vẫn có thể tạo ra sự khác biệt bằng cách đưa ra những yêu cầu rõ ràng cho thanh thiếu niên về việc uống rượu, đặt ra các giới hạn và theo dõi sự chấp hành đó. Mặt khác, thanh thiếu niên có người thân trong gia đình uống quá nhiều rượu có thể nghĩ hành vi này là chấp nhận được. Một số thanh thiếu niên ban đầu chỉ thử uống rượu nhưng sau đó có thể bắt đầu bị nghiện uống rượu Rối loạn do rượu và phục hồi [Xem thêm Ngộ độc Rượu và hội chứng cai.] Rối loạn sử dụng rượu có liên quan đến một hình thức sử dụng rượu thông thường bao gồm thèm rượu và biểu hiện dung nạp và / hoặc hội chứng cai với các... đọc thêm . Những yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến chứng nghiện rượu là thời điểm bắt đầu uống rượu ở tuổi trẻ và yếu tố di truyền. Thanh thiếu niên có thành viên trong gia đình nghiện rượu nên được biết rằng họ cũng có nguy cơ cao có thể bị rối loạn này.

Tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên đã giảm đáng kể trong những năm 1990 và 2000 nhưng hiện tại đã có xu hướng tăng trở lại. CDC báo cáo rằng vào năm 2015, khoảng 11% học sinh trung học đang sử dụng thuốc lá [có hút thuốc lá trong 30 ngày trước đó], con số này là 27,5% vào năm 1991; và chỉ có khoảng 2% các trường hợp hút thuốc hằng ngày. Tuy nhiên, đa số người lớn hút thuốc lá bắt đầu hút thuốc trong thời thanh niên. Nếu thanh thiếu niên hút thuốc lá trước tuổi 19, họ sẽ có khả năng cao trở thành người hút thuốc khi trưởng thành. Trẻ em dưới 10 tuổi có thể đã thử hút thuốc lá. Khoảng 7 đến 8% học sinh lớp 9 có hút thuốc thường xuyên [1 Tham khảo chung [Xem thêm Giới thiệu về các vấn đề ở thanh thiếu niên và Tổng quan về Rối loạn Chất gây nghiện.] Sử dụng chất gây nghiện trong thanh thiếu niên có thể chỉ đơn thuần là sử dụng nhất thời đến... đọc thêm ].

Các yếu tố nguy cơ cao là có cha mẹ hút thuốc [yếu tố tiên lượng đơn mạch nhất] hoặc có người bạn và hình mẫu yêu thích [ví dụ những người nổi tiếng] hút thuốc. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm

• Kết quả học tập kém

• Hành vi có nguy cơ cao [ví dụ như ăn kiêng quá mức, đặc biệt là ở các cô gái, đánh nhau và lái xe khi say rượu , đặc biệt là ở trẻ trai, sử dụng rượu hoặc các loại chất kích thích khác]

• Khả năng giải quyết vấn đề kém

• Tình trạng sẵn có thuốc lá

• Lòng tự trọng giảm

Thanh thiếu niên cũng có thể sử dụng thuốc lá dưới các hình thức khác. Khoảng 3,3% người từ 18 tuổi trở lên và khoảng 7,3% học sinh trung học sử dụng thuốc lá không khói; tỷ lệ này vẫn tương đối ổn định kể từ năm 1999. Thuốc lá không khói có thể nhai [thuốc lá nhai], đặt giữa môi dưới và lợi [thuốc lá nhúng], hoặc loại thuốc lá dạng hít. Hút thuốc lá dạng tẩu tương đối hiếm ở Mỹ nhưng tỉ lệ sử dụng đã tăng lên ở lứa tuổi học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông từ năm 1999. Tỷ lệ trẻ trên 12 tuổi hút xì gà đã giảm.

Thuốc lá điện tử [e-cigarettes, e-cigs, vapes] ngày càng trở nên phổ biến ở thanh thiếu niên trong những năm gần đây, đặc biệt là ở gia đình có kinh tế mức độ trung và cao. Theo CDC, việc sử dụng thuốc lá điện tử ở lứa tuổi học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông đã tăng rõ rệt từ 4,5% năm 2013 lên 13,4% vào năm 2014, và 24,1% vào năm 2015. Khoảng 45% học sinh trung học đã thử dùng thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử không chứa thuốc lá mà là thuốc dạng lỏng nicotin có thể chuyển thành dạng hơi để hít . Vì không có sản phẩm do quá trình đốt cháy của thuốc lá nên thuốc lá điện tử không gây ra hầu hết hậu quả thuốc lá lên sức khoẻ Tác động lâu dài của việc hút thuốc Sử dụng thuốc lá là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng đối với cả cá nhân và cộng đồng. Sự lệ thuộc thuốc lá diễn ra rất nhanh. Hút thuốc dẫn tới hậu quả chính là bệnh mạch vành, ung thư phổi... đọc thêm . Tuy nhiên, nicotine có tính gây nghiện cao, và độc tính của nicotin Ngộ độc hoặc quá liều Sử dụng thuốc lá là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng đối với cả cá nhân và cộng đồng. Sự lệ thuộc thuốc lá diễn ra rất nhanh. Hút thuốc dẫn tới hậu quả chính là bệnh mạch vành, ung thư phổi... đọc thêm có thể xảy ra. Thuốc lá điện tử đang ngày càng trở thành dạng sử dụng ban đầu cho thanh thiếu niên với nicotine, nhưng tác động của chúng đến tỷ lệ hút thuốc ở người lớn không rõ ràng. Có một số thành phần khác trong thuốc lá điện tử có thể độc hại với cơ thể. Nguy cơ lâu dài của thuốc lá điện tử còn đang được nghiên cứu [1 Tham khảo chung [Xem thêm Giới thiệu về các vấn đề ở thanh thiếu niên và Tổng quan về Rối loạn Chất gây nghiện.] Sử dụng chất gây nghiện trong thanh thiếu niên có thể chỉ đơn thuần là sử dụng nhất thời đến... đọc thêm ].

Phụ huynh có thể giúp con họ tránh sử dụng thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá không khói bằng cách làm gương cho con mình [tức là không hút thuốc hoặc thuốc lá dạng nhai], thảo luận công khai về mối nguy hại của thuốc lá và khuyến khích thanh thiếu niên đã hút thuốc bỏ thuốc lá, tìm đến sự trợ giúp y tế nếu cần [xem Cai thuốc lá Cai thuốc lá Hầu hết người hút thuốc đều muốn bỏ thuốc. Họ cũng từng cố bỏ thuốc nhưng ít khi thành công. Những biện pháp can thiệp hiệu quả bao gồm tư vấn cai thuốc lá và điều trị bằng varenicline, bupropion... đọc thêm ].

Sử dụng các chất kích thích khác trong thanh thiếu niên vẫn là một vấn đề nghiêm trọng. Khảo sát "Giám sát hành vi rủi ro của Thanh niên trên toàn quốc" [The Youth Risk Behavior Surveillance nationwide survey of high school students] đã được CDC thực hiện hàng năm, kết quả cho thấy vào năm 2015, tỷ lệ sử dụng cần sa Cần sa [Cannabis] Cần sa là chất gây hưng cảm có thể gây an thần hoặc bồn chồn ở một số người. Quá liều không xảy ra. lâm sàng là phụ thuộc tâm lý xảy ra khi sử dụng lâu dài, nhưng rất ít sự phụ thuộc về thể... đọc thêm hiện có trong số học sinh trung học là 21,7% [thấp hơn mức cao nhất là 25,3% vào năm 1995] và khoảng 39% trường hợp cho biết đã sử dụng cần sa một hoặc nhiều lần trong cuộc đời của họ. Trong năm 2010, tỷ lệ sử dụng cần sa vượt qua tỷ lệ sử dụng thuốc lá hiện tại cho lần đầu tiên.

Trong cùng một cuộc khảo sát, tỷ lệ phần trăm học sinh trung học sử dụng các chất bất hợp pháp một hoặc nhiều lần trong cuộc đời của họ như sau:

• Các loại thuốc kích thích được kê đơn [không có đơn thuốc]: 16,8%

• Chất kích thích đường hít Dung môi dễ bay hơi Hít phải dung môi dễ bay hơi công nghiệp và dung môi từ bình xịt có thể gây ra ngộ độc. Sử dụng lâu dài có thể gây ra bệnh lý thần kinh và độc gan. Sử dụng các dung môi dễ bay hơi [như axetat... đọc thêm [ví dụ dạng keo, chất xông hơi]: 7,0%

• Thuốc gây ngủ Thuốc gây ảo giác Thuốc gây ảo giác là một nhóm thuốc đa dạng có thể gây ra các phản ứng không lường trước được, phản ứng đặc ứng. Ngộ độc thường gây ảo giác, kèm theo thay đổi nhận thức, kém phán đoán, sự liên... đọc thêm [ví dụ: LSD, PCP, mescaline, nấm]: 6,4%

• Cocaine: 5,2%

• Steroid tổng hợp Steroids Đồng hóa Các steroid đồng hoá thường được sử dụng để tăng cường hoạt động thể chất và tăng cường phát triển khối cơ. Khi sử dụng không đúng cách, thường xuyên ở liều cao và không có sự giám sát, chúng... đọc thêm [uống hoặc tiêm]: 3,5%

• Methamphetamines Methylenedioxymethamphetamine [MDMA] MDMA [3,4-methylenedioxymethamphetamine] là một chất tương tự amphetamine có tác dụng kích thích và gây ảo giác. [Xem thêm Amphetamines.] MDMA hoạt động chủ yếu trên các nơ-ron tạo ra và giải... đọc thêm [không kê đơn]: 3,0%

• Heroin Ngộ độc Opioid và hội chứng cai Các opioid gây hưng phấn, với liều cao, gây ra an thần và suy hô hấp. Suy hô hấp có thể được điều trị bằng thuốc giải độc đặc hiệu [ví dụ naloxone] hoặc đặt nội khí quản và thở máy. Các triệu... đọc thêm : 2.1%

Thuốc theo đơn bị lạm dụng bao gồm thuốc giảm đau có thuốc phiện Thuốc giảm đau opioid Các thuốc giảm đau opioid và không opioid là những loại thuốc chính được sử dụng để điều trị đau. Có thể sử dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật và các thuốc tác động lên hệ thống... đọc thêm [ví dụ oxycodone], chất kích thích Thuốc hướng thần Rối loạn tăng động giảm chú ý [ADHD] là một hội chứng bao gồm không chú ý, hiếu động thái quá và hấp tấp, bốc đồng. 3 dạng ADHD chủ yếu là giảm chú ý, tăng động / bốc đồng, và kết hợp cả hai... đọc thêm [ví dụ thuốc ADHD như methylphenidate hoặc dextroamphetamine], và thuốc an thần Thuốc giảm đau và giảm lo âu Thuốc giảm lo âu và thuốc an thần bao gồm benzodiazepine, barbiturate và các thuốc liên quan. Liều cao có thể gây sững sờ và suy hô hấp, được điều trị bằng đặt nội khí quản và thở máy. Người... đọc thêm [ví dụ, các thuốc benzodiazepine].

Trên toàn quốc, 1,8% học sinh đã sử dụng thuốc bất hợp pháp đường tiêm một hoặc nhiều lần trong suốt cuộc đời của họ [1 Tham khảo chung [Xem thêm Giới thiệu về các vấn đề ở thanh thiếu niên và Tổng quan về Rối loạn Chất gây nghiện.] Sử dụng chất gây nghiện trong thanh thiếu niên có thể chỉ đơn thuần là sử dụng nhất thời đến... đọc thêm ].

• 1. Kann L, McManus T, Harris WA, et al:Youth Risk Behavior SurveillanceUnited States, 2015. MWR Surveill Summ65 [No. SS-6]: 1-174, 2016. doi: //dx.doi.org/10.15585/mmwr.ss6506a1. Clarification and additional information. Thông tin thêm và phân loại MMWR Morb Mortal Wkly Rep65:610, 2016. doi: //dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6523a7.

Các bác sỹ lâm sàng nên hỏi về việc sử dụng thuốc lá, rượu và các loại thuốc khác mỗi lần khám sức khoẻ, duy trì việc thăm khám và cũng nên khuyên cả thanh thiếu niên và cha mẹ về việc sử dụng an toàn, theo dõi các loại thuốc không kê đơn và thuốc theo đơn.

Có một số công cụ sàng lọc nghiện chất khác nhau. Một số đơn giản và có thể được xét nghiệm qua hơi thở; xét nghiệm này có thể hữu ích cho việc xác định những thanh thiếu niên có nguy cơ và có thể cần những xét nghiệm sâu hơn. Các công cụ khác là các bảng câu hỏi dễ hiểu hoặc bộ câu hỏi số để cung cấp thêm thông tin nhưng công cụ này đòi hỏi các bác sĩ lâm sàng mất nhiều thời gian hơn khi khám bệnh. Bệnh nhân có khả năng đọc hiểu được cung cấp bộ công cụ để tự sàng lọc [ bộ câu hỏi bằng giấy hoặc bằng số tại cơ sở y tế] .

Về việc sàng lọc kiểm tra rượu , Viện Quốc gia về lạm dụng rượu và chứng nghiện rượu [NIAAA] đã phát triển một hướng dẫn [guide] bắt đầu với hai câu hỏi sàng lọc. Các câu hỏi và giải thích câu trả lời khác nhau theo tuổi [xem Bảng Các câu hỏi sàng lọc rượu NIAA cho trẻ em và thanh thiếu niên Các câu hỏi sàng lọc rượu NIAA cho trẻ em và thanh thiếu niên [Xem thêm Giới thiệu về các vấn đề ở thanh thiếu niên và Tổng quan về Rối loạn Chất gây nghiện.] Sử dụng chất gây nghiện trong thanh thiếu niên có thể chỉ đơn thuần là sử dụng nhất thời đến... đọc thêm ].

Đối với bệnh nhân có nguy cơ trung bình đến cao nhất, hãy hỏi

• Hình thức uống: Tiêu thụ thường xuyên và tối đa

• Các vấn đề gây ra hoặc có nguy cơ xảy ra do uống rượu: Bỏ học, đánh nhau, bị chấn thương, tai nạn xe cộ

• Sử dụng các chất kích thích khác: Bất kì thứ gì dùng để đem lại cảm giác sảng khoái

Hướng dẫn NIAA cũng cung cấp các chiến lược hữu ích để giải quyết các vấn đề.

Bảng câu hỏi của CRAFFT là một công cụ sàng lọc có giá trị khác đã được sử dụng rộng rãi. Thanh thiếu niên có 2 câu trả lời dương tính cần được đánh giá thêm. Các bác sĩ hỏi thanh thiếu niên liệu họ có hay đã làm những điều sau đây:

• C [Car]: Đi trên xe mà mọi người [thậm chí cả người bản thân ]C đang dùng thuốc kích thích hoặc đang uống rượu

• R [Relax]: Uống rượu hoặc sử dụng ma túy để cảm thấy Rthoải mái, hoặc phù hợp với

• A [Alone]: Uống rượu hoặc sử dụng ma túy trong khi đang côđơn

• F [Forgot]: quên những điều mình đã làm trong khi uống rượu hoặc sử dụng ma túy

• F [Friends]: Có bao giờ được các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè nóiF rằng bạn nên uống rượu ít hơn hoặc ngừng sử dụng ma túy không

• T [Trouble]: Gặp rắc rối T trong khi uống rượu hoặc sử dụng ma túy

Do bảng câu hỏi của CRAFFT không sàng lọc việc sử dụng thuốc lá hay cung cấp thông tin về tần suất sử dụng, hoặc phân biệt giữa sử dụng ma túy và rượu, các công cụ sàng lọc khác đã được áp dụng.

Sàng lọc nhanh về thuốc lá, rượu và các chất ma túy khác [The Brief Screener for Tobacco, Alcohol, and other Drugs-BSTAD] và công cụ sàng lọc để can thiệp nhanh [Screening to Brief Intervention tools- S2BI] bao gồm một loạt các chất và hướng dẫn lâm sàng ngắn gọn về cách xử lý với kết quả sàng lọc. Những công cụ này sẽ sớm được cung cấp trực tuyến.

Xét nghiệm ma túy Test ma túy Tìm ma túy được thực hiện chủ yếu để sàng lọc một cách có hệ thống hoặc ngẫu nhiên để chứng minh việc sử dụng một hoặc nhiều chất có khả năng lạm dụng. Test được thực hiện như sau: Một số nhóm... đọc thêm có thể hữu ích nhưng cũng có những hạn chế đáng kể. Khi phụ huynh yêu cầu làm xét nghiệm ma túy, họ có thể tạo ra một bầu không khí căng thẳng gây khó khăn trong việc khai thác chính xác tiền sử sử dụng và dạng thuốc sử dụng ở thanh thiếu niên. Các xét nghiệm sàng lọc thường là xét nghiệm miễn dịch nhanh trong nước tiểu nên có nhiều trường hợp dương tính giả và âm tính giả. Hơn nữa, xét nghiệm không thể xác định tần suất và cường độ sử dụng chất gây nghiện và do đó không thể phân biệt người sử dụng ma túy nhất thời và người nghiện ma túy. Các bác sỹ lâm sàng phải sử dụng các biện pháp khác [ví dụ, hỏi bệnh sử kỹ lưỡng, bảng câu hỏi] để xác định mức độ sử dụng chất gây nghiện đã ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi thanh thiếu niên.

Với những lo ngại và hạn chế này, tham khảo ý kiến chuyên gia về lạm dụng chất gây nghiện là cần thiết để xác định liệu xét nghiệm ma túy có nên sử dụng trong tình huống nhất định không. Tuy nhiên, quyết định không xét nghiệm ma túy không có nghĩa là bỏ qua các đánh giá về rối loạn do sử dụng chất gây nghiện hoặc rối loạn tâm thần. Thanh thiếu niên có các dấu hiệu rối loạn sử dụng chất gây nghiện hoặc rối loạn về sức khoẻ tâm thần không đặc hiệu nên được khám chuyên khoa để được đánh giá đầy đủ.