Tại sao chị Dậu đánh lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng

Vì sao chị dậu từ chỗ nhún nhường lại vung lên chống lại tên cai lệ và người nhà lý trưởng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (41.64 KB, 1 trang )

Vì sao chị Dậu từ chỗ nhún nhường lại vung lên chống lại tên cai lệ và
người nhà lý trưởng.
Trong đoạn trích ” tức nước vỡ bờ” ta thấy tâm lý và hành động của c Dậu có sự thay đổi bất
ngờ nhưng hợp lý. Từ chỗ nhún nhường chị đã vùng lên chống lại tên cai lệ và người nhà lý
trưởng. Sự thay đổi đó được lý giải bằng các nguyên nhân sau: Chị Dậu không chịu đựng được
thêm nữa sự áp bức bóc lột thô bạo dã man mất hết tính người của hai tên tay sai. Sự uất hận của
chị như “giọt nước tràn ly” như ” tức nước vỡ bờ” hành động vùng lên chống lại áp bức bóc lột
bất công của chị Dậu chứng tỏ một quy luật của cuộc sống: Có áp bức có đấu tranh.

Xuất phát từ tình yêu thương chồng con tha thiết từ ý thức bảo vệ người chồng đang đau ốm.
Ẩn sâu trong con người chị chị là người phụ nữ có tính cách mạnh mẽ cứng cỏi dường như công
việc dồn lên đôi vai chị. Ở chị có một tinh thần khỏe khoắn, một sức sống tiềm tàng, mãnh liệt
nên không thể bị khuất phục trước những khó khăn cản trở nào.
Ở chị Dậu có những vẻ đẹp tiêu biểu cho người phụ nữ nông dân Việt Nam trong xã hội xưa.
Là một phụ nữ chu đáo, đảm đang, tháo vát, dịu dàng, chịu thương chịu khó, tần tảo là người phụ
nữ giàu tình yêu thương chồng con hết mực.
Có tính cách thẳng thắn, mạnh mẽ, cứng cỏi, dũng cảm và đặc biệt có sức sống mãnh liệt, tiềm
tàng, tinh thần bất khuất chống lại cường hào.



Trong đoạn trích ” tức nước vỡ bờ” ta thấy tâm lý và hành động của c Dậu có sự thay đổi bất ngờ nhưng hợp lý. Từ chỗ nhún nhường chị đã vùng lên chống lại tên cai lệ và người nhà lý trưởng. Sự thay đổi đó được lý giải bằng các nguyên nhân sau: Chị Dậu không chịu đựng được thêm nữa sự áp bức bóc lột thô bạo dã man mất hết tính người của hai tên tay sai. Sự uất hận của chị như “giọt nước tràn ly” như ” tức nước vỡ bờ” hành động vùng lên chống lại áp bức bóc lột bất công của chị Dậu chứng tỏ một quy luật của cuộc sống: Có áp bức có đấu tranh.

Xem thêm:

Xuất phát từ tình yêu thương chồng con tha thiết từ ý thức bảo vệ người chồng đang đau ốm.

Ẩn sâu trong con người chị chị là người phụ nữ có tính cách mạnh mẽ cứng cỏi dường như công việc dồn lên đôi vai chị. Ở chị có một tinh thần khỏe khoắn, một sức sống tiềm tàng, mãnh liệt nên không thể bị khuất phục trước những khó khăn cản trở nào.

chị Dậu có những vẻ đẹp tiêu biểu cho người phụ nữ nông dân Việt Namtrong xã hội xưa.

Là một phụ nữ chu đáo, đảm đang, tháo vát, dịu dàng, chịu thương chịu khó, tần tảo là người phụ nữ giàu tình yêu thương chồng con hết mực.

Có tính cách thẳng thắn, mạnh mẽ, cứng cỏi, dũng cảm và đặc biệt có sức sống mãnh liệt, tiềm tàng, tinh thần bất khuất chống lại cường hào.

Từ khóa tìm kiếm:

cảm nhận về chị dậu trong tức nước vỡ bờ,cảm nghĩ về chị dậu trong tắt đèn,nêu cảm nhận về chị dậu,cảm nhận về nhân vật chị dậu,cảm nhận về nhân vật chị dậu trong tắt đèn,cảm nhận về hình ảnh chị dậu,cảm nhận về vẻ đẹp của chị dậu,bài văn cảm nhận về nhân vật chị dậu,trình bày cảm nhận về nhân vật chị dậu,bài viết cảm nhận về nhân vật chị dậu,viết bài văn cảm nhận về nhân vật chị dậu,cảm nhận của em về chị dậu,cảm nhận của e về nhân vật chị dậu,cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của chị dậu,cảm nhận của em về hình ảnh chị dậu

Nguồn:

Soạn bài Tức nước vỡ bờ Trích Tắt đèn

1.Khi bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu, tình thế của chị như thế nào ?

2.Phân tích nhân vật cai lệ. Em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật nàyvà sự miêu tả của tác giả ?

(Gợi ý : "Cai lệ" là chức danh gì ? Tên cai lệ có mặt ở làng Đông Xá với vai trò gì ? Hắn và tên người nhà lí trưởng xông vào nhà anh Dậu với ý định gì ? Vì sao hắn chỉ là một tên tay sai mạt hạng lại có quyền đánh trói người vô tội vạ như vậy ? Qua đó, em hiểu như thế nào về chế độ xã hội đương thời ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật khắc họa nhân vật của tác giả ? Ngoại hình, hành động, ngôn ngữ của nhân vật được thể hiện như thế nào ?)

3.Phân tích diễn biến tâm lí của chị Dậu trong đoạn trích. Theo em sự thay đổi thái độ của chị Dậu có được miêu tả chân thực, hợp lí không ? Qua đoạn trích này, em có nhận xét gì về tính cách của chị ?

4.Em hiểu như thế nào về nhan đề Tức nước vỡ bờ đặt cho đoạn trích ? Theo em, đặt tên như vậy có thỏa đáng không ? Vì sao ?

5.Hãy chứng minh nhận xét của nhà nghiên cứu phê bình văn học Vũ Ngọc Phan : "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo". (Gợi ý : tìm hiểu việc tạo dựng tình huống, việc miêu tả ngoại hình, hành động, ngôn ngữ, tâm lí nhân vật, nghệ thuật kể chuyện, ngôn ngữ tác giả và ngôn ngữ đối thoại... ; chú ý nêu rõ những gì khiến cho đoạn văn được coi là "tuyệt khéo".)

6.Nhà văn Nguyễn Tuân cho rằng, với tác phẩm Tắt đèn, Ngô Tất Tố đã "xui người nông dân nổi loạn". Em hiểu thế nào về nhận xét đó ? Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ, hãy làm sáng rõ ý kiến của Nguyễn Tuân.

Lời giải:

Bố cục :

Văn bản chia thành 2 đoạn :

- Phần 1 : Từ đầu… ăn có ngon miệng hay không : Cảnh chị Dậu chăm sóc chồng.

- Phần 2 :Còn lại : Cảnh chị Dậu phản kháng.

Tóm tắt :

Chị Dậu dứt ruột bán con mà chưa đủ tiền nộp sưu. Anh Dậu đang ốm cũng bị lôi ra đình đánh thập tử nhất sinh. Bà hàng xóm cho bát gạo, chị Dậu vừa nấu xong nồi cháo thì cai lệ và người nhà lí trưởng ập đến đòi sưu. Mặc chị hết lời van xin, cai lệ vẫn nhất định bắt anh Dậu, còn chửi mắng, bịch vào ngực chị. Không nhịn được nữa, chị Dậu uất ức, vùng lên phản kháng.

I. Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 trang 32 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Khi bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu, tình thế của chị như thế nào ?

Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông đến :

Vụ thuế đang trong thời điểm gay gắt nhất; quan sắp về tận làng để đốc thuế; bọn tay sai càng hung hăng xông vào nhà những người chưa nộp thuế để đánh trói, rồi đem ra đình cùm kẹp... Chị Dậu mặc dù phải bán con, bán chó, bán cả gánh khoai để nộp suất thuế cho chồng, nhưng bọn hào lí lại bắt nhà chị phải nộp cả thuế cho người em chồng chết từ năm ngoái; thành thử anh Dậu vẫn cứ là người thiếu thuế. Bọn chúng xông vào nã thuế, chắc chắn sẽ không buông tha anh. Mà anh Dậu thì "đang đau ốm rề rề", tưởng như đã chết đêm qua, giờ đây mới tỉnh lại; nếu lại bị chúng đánh trói lần này nữa thì mạng sống khó mà giữ được..... Tất cả vấn đề đối với chị Dậu lúc này là làm sao bảo vệ được chồng trong tình thế nguy ngập ấy.

Câu 2trang 32 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Phân tích nhân vật cai lệ. Em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật nàyvà sự miêu tả của tác giả ?

Đây là tên tay sai chuyên nghiệp, chính tông, tiêu biểu trọn vẹn nhất cho hạng tay sai. Hắn là công cụ bằng sắt đắc lực của cái trật tựxã hội tàn bạo ấy. Có thể nói đánh trói người là "nghề" của hắn, được hắn làm với một kĩ thuật thành thạo và sự say mê. Trong hệ thống nhân vật của bộ máy thống trị xã hội đương thời, tên cai lệ này chỉ là một gã tay sai mạt hạng nhưng lại có ý nghĩa tiêu biểu riêng. Hắn hung dữ, sẵn sàng gây tội ác mà không hề chùn tay, cũng không hề bị ngăn chặn, vì hắn đại diện cho " nhà nước", nhân danh "phép nước" để hành động. VÌ vậy, có thể nói, tên cai lệ vô danh không chút tình người đó là hiện thân đầy đủ, rõ rệt nhất của cái "nhà nước" bất nhân lúc bấy giờ.

Tính cách hung bạo dã thú của tên tay sai chuyên nghiệp đó được thể hiện thật đậm nét và rất nhất quán. Những từ ngữ gắn liền với những chi tiết thuật tả về nhân vật này (sầm sập tiến vào, trợn ngược hai mắt, đùng đùng giật phắt cái thừng, bịch luôn vào ngực chị Dậu, sấn đến để trói anh Dậu, tát vào mặt chị Dậu đánh bốp, ...) Ngôn ngữ của hắn đâu là ngôn ngữ của con người. Hắn chỉ biết quát, thét hầm hè, nham nhả...; giống như tiếng sủa, rít, gầm của thú dữ; dường như hắn không biết nói tiếng nói của con người. Và hắn cũng hầu như không có khả năng nghe tiếng nói của đồng loại.

Toàn bộ ý thức của tên cai lệ chỉ là ra tay đánh trói người thiếu thuế. Vì vậy, hắn cứ nhằm vào anh Dậu mà không hề bận tâm về việc anh Dậu đang ốm nặng tưởng chết đêm qua (mà nếu anh có chết đêm qua thì chính hắn là kẻ chịu trách nhiệm trước hết; vì chính hắn mấy hôm trước đã xông vào đánh, trói chặt anh để điệu ra đình kìm kẹp giữa lúc anh đang ốm nặng). Hắn hoàn toàn bỏ ngoài tai mọi lời van xin, trình bày tha thiết, lễ phép, có lí có tình của chị Dậu. Trái lại, hắn tiếp tục đáp lại chị Dậu bằng những lời lẽ, cử chỉ đểu cáng, phũ phàng tới rợn người (khi thì hắn bịch luôn vào ngực chị mấy bịch đánh nhịp cho câu trả lười đểu giả : "Tha mày ! Tha mày !".

Chỉ xuất hiện trong một đoạn văn ngắn nhưng nhân vật cai lệ được khắc họa hết sức nổi bật, sống động, có giá trị điển hình rõ rệt.

Câu 3trang 33- SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Phân tích diễn biến tâm lí của chị Dậu trong đoạn trích. Theo em sự thay đổi thái độ của chị Dậu có được miêu tả chân thực, hợp lí không ? Qua đoạn trích này, em có nhận xét gì về tính cách của chị ?

Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai "sầm sập tiến vào" giữa lúc chị Dậu vừa "rón rén" bưng bát cháo lên cho anh Dậu, đang hồi hộp "chờ xem chồng chị ăn có ngon miệng không". Khi bất ngờ "ầm ầm khốc quỷ kinh thần mọc ra", anh Dậu ốm yếu vì quá khiếp đảm đã "lăn đùng ra không nói được câu gì", chỉ còn chị Dậu một mình đứng ra đối phó với "lũ ác nhân" đó. Lúc này, tính mạng của anh Dậu nằm cả trong tay chị Dậu.

Chị Dậu đối phó với bọn tay sai để bảo vệ chồng bằng cách nào ?

- Ban đầu, chị Dậu có "van xin tha thiết". Bọn tay sai hung hãn đang nhân danh "phép nước", "người nhà nước" để ra tay, còn chồng chị là hạng cùng dân đang có tội nên chị phải van xin. Vả lại, kinh nghiệm lâu đời đã thành bản năng của người nông dân thấp cổ bé họng biết rõ thân phận của mình, cùng với bản tính mộc mạc, quen nhẫn nhục, khiến chị chỉ biết van xin rất lễ phép, cố khơi gợi từ tâm và lương tri của "ông cai".

Nhưng chỉ đến khi tên cai lệ không thèm nghe chị lấy nửa lời, đáp lại chị bằng những quả "bịch" vào ngực và cứ xông đến anh Dậu, chị Dậu mới "hình như tức quá không thể chịu được", đã "liều mạng cự lại".

Sự "cự lại" của chị Dậu cũng có một quá trình gồm hai bước :

Thoạt đầu, chị "cự lại" bằng lí lẽ : "Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ". Thực ra, chị không nói pháp luật mà chỉ nói cái lý đương nhiên, cái đạo lý tối thiểu của con người. Chú ý lúc này chị đã vô tình thay đổi cách xưng hô. Bằng sự thay đổi đó, chị đã đứng thẳng lên có vị thế của kẻ ngang hàng, nhìn thẳng vào mặt đối thủ.

- Khi tên cai lệ dã thú ấy vẫn không thèm trả lời, còn "tát vào mặt chị một cái đánh bốp" rồi cứ nhảy vào cạnh anh Dậu, thì chị Dậu đã vụt đứng dậy với niềm căm giận ngùn ngụt : "Chị nghiến hàm răng: - Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem !". Chị chẳng những không còn xưng hô cháu ông, mà cũng không phải tôi - ông như kẻ ngang hàng, mà lần này, chị xưng bà, gọi tên cai lệ bằng mày ! Đó là cách xưng hô hết sức đanh đá của phụ nữ bình dân, thể hiện sự căm giận, khinh bị cao độ, đồng thời, khẳng định tư thế "đứng trên đầu thù" đè bẹp đối phương. Lần này chị Dậu không đấu lí, mà ra tay đấu lực với chúng.

Đoạn trích đã cho thấy rõ bản chất tính cách nhân vật chị Dậu. Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu, đầy vị tha, sống khiêm nhường, biết nhẫn nhịn, chịu đượng, nhưng hoàn toàn không yếu đuối, không chỉ biết sợ hãi, mà trái lại vẫn có một sức sống mạnh mẽ, một tinh thần phản kháng tiềm tàng : khi bị đẩy tới đường cùng, chị đã vùng dậy chống trả quyết liệt, thể hiện một thái độ bất khuất.

Câu 4trang 33- SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Em hiểu như thế nào về nhan đề Tức nước vỡ bờ đặt cho đoạn trích ? Theo em, đặt tên như vậy có thỏa đáng không ? Vì sao ?

Kinh nghiệm dân gian được đúc kết trong tục ngữ đó bắt gặp sự khám phá chân lí đời sống của cây bút hiện thực Ngô Tất Tố, được ông thể hiện thật sinh động, đầy thuyết phục. Đoạn trích chẳng những làm toát lên cái logic hiện thực "tức nước vỡ bờ", có áp bức có đấu tranh, mà còn toát lên cái chân lí : con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự giải phóng, không có con đường nào khác. Vì vậy mà tuy tác giả Tắt đèn khi đó chưa giác ngộ cách mạng, tác phẩm kết thúc rất bế tắc, nhưng nhà văn Nguyên Tuân đã nói rằng Ngô Tất Tố, với Tắt đèn đã "xui người nông dân nổi loạn". Ngô Tất Tố chưa nhận thức được nên chưa chỉ ra được con đường đấu tranh cách mạng tất yếu của quần chúng bị áp bức, nhưng bằng cảm quan hiện thực mạnh mẽ, nhà văn đã cảm nhận được xu thế "tức nước vỡ bờ" và sức mạnh to lớn khôn lường của sự "vỡ bờ" đó. Và không phải quá lời, cảnh "tức nước vỡ bờ" trong đoạn trích đã dự báo cơn bão táp quần chúng nông dân nổi dậy sau này.

Câu 5trang 33- SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Hãy chứng minh nhận xét của nhà nghiên cứu phê bình văn học Vũ Ngọc Phan : "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo".

Trả lời :

Nhà nghiên cứu phê bình văn học Vũ Ngọc Phan nhận xét : "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo" bởi vì ngôn ngữ, chi tiết miêu tả cảnh tượng chị Dậu quật lại hai tên tay sai để làm nổi bật sức mạnh ghê gớm và tư thế ngang tàng của chị Dậu, đối lập với hình ảnh, bộ dạng thảm hại hết sức hài hước của hai tên tay sai bị chị "ra đòn". Với tên cai lệ "lẻo khoẻo" (vì nghiện ngập), chị chỉ cần một động tác "túm lấy cổ hắn, ấn giúi ra cửa", hắn đã "ngã chỏng quèo trên mặt đất". Đến tên người nhà lí trưởng, cuộc đọ sức có dai dẳng hơn một chút. Nhưng cũng không lâu, kết cục "anh chàng hầu cận ông lí yếu hơn chị con mọn, hắn bị chị này túm tóc, lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm !". Vừa ra tay, chị Dậu đã nhanh chóng biến hai tay sai hung hãn vũ khí đầy mình thành những kẻ thảm bại xấu xí, tơi tả. Lúc mới xông vào, chúng hùng hổ, dữ tợn bao nhiêu thì giờ đây, chúng nhếch nhác, hài hước bấy nhiêu. Cần chú ý sắc thái hài hước ở những câu miêu tả trên đây.

Ngòi bút Ngô Tất Tố miêu tả cảnh chị Dậu "liều mạng cự lại" hai tên tay sai, đúng là "tuyệt khéo". Ngòi bút miêu tả của gia đình linh hoạt, sống động, các hoạt động dồn dập, rộn rịp mà vẫn rõ nét, không rối.

Câu 6trang 33- SGK Ngữ Văn 8 tập 1 :Nhà văn Nguyễn Tuân cho rằng, với tác phẩm Tắt đèn, Ngô Tất Tố đã "xui người nông dân nổi loạn". Em hiểu thế nào về nhận xét đó ? Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ, hãy làm sáng rõ ý kiến của Nguyễn Tuân.

Phản ánh đúng quy luật tức nước vỡ bờ, Ngô Tất Tố đã nhìn thấy được sức mạnh phản kháng tiềm tàng mãnh liệt của người nông dân. Nhìn chung cả tác phẩm Tắt đèn là bế tắc (như cái nhan đề của nó), chị Dậu đánh lại cai lệ cũng chỉ là tự phát, nhưng nó dự báo một cơn dông bão sẽ đến, phá tan mọi áp bức, gông xiềng. Ngô Tất Tố đang khơi ra nguồn sức mạnh ấy, đặt một nhu cầu bức bách : nổi dậy, giải phóng khỏi cuộc sống cùng cực. Đúng như Nguyễn Tuân nói : Ngô Tất Tó đã "xui người nông dân nổi loạn".

II. Luyện tập

Một nhóm bốn em với sự giúp đỡ của thầy, cô giáo, hãy đọc diễn cảm văn bản có phân vai (bốn vai : chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng)

Học sinh tự thực hiện.

Giải các bài tập Bài 3 SGK Ngữ văn 8 Tức nước vỡ bờ (trích Tắt đèn) Xây dựng đoạn văn trong văn bản Viết bài tập làm văn số 1 - Văn tự sự (làm tại lớp)
Bài trước Bài sau

Đóng vai chị Dậu kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ

  • Dàn ý kể lại câu chuyện theo lời chị Dậu
    • Dàn ý chi tiết số 1
    • Dàn ý chi tiết số 2
    • Dàn ý chi tiết số 3
    • Dàn ý chi tiết số 4
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 1
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 2
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 3
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 4
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 5
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 6
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 7
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 8
  • Kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 9

Dàn ý kể lại câu chuyện theo lời chị Dậu

Dàn ý chi tiết số 1

a. Mở bài:

  • Sợ chồng tôi bị trói, bị đánh nên tôi hết lời van xin.

b. Thân bài:

  • Cai lệ vừa quát vừa đấm tôi mấy bịch rồi sấn đến trói chồng tôi.
  • Tôi liều mạng cự lại thì bị cai lệ tát bốp rồi hắn cứ nhảy vào cạnh chồng tôi để trói, đánh.
  • Tôi nghiến răng chửi hắn rồi túm cổ hắn, dúi hắn ngã chỏng quèo, mặc cho hắn thét trói chúng tôi.
  • Tên người nhà lý trưởng giơ gậy chực đánh liền bị tôi nắm ngay được gậy. Sau một hồi giằng co, du đẩy, tôi vật nhau với hắn và lẳng hắn ngã nhào ra thềm.

c. Kết bài:

  • Tôi vẫn không nguôi giận bọn cai lệ bất nhân.

Dàn ý chi tiết số 2

1. Mở bài:

  • Giới thiệu về hoàn cảnh gia đình hiện tại: thuộc hạng cùng đinh

2. Thân bài:

  • Gia đình tôi vốn nghèo, lại phải nộp thuế cho chồng những ba đồng bạc khiến gia đình tôi khốn đốn.
  • Vì không có tiền đóng suất sưu nên chồng tôi bị bắt ra ngoài đính, bị đánh đập.
  • Thương chồng chẳng đành để như vậy, tôi dứt ruột bán cái Tí cho nhà Nghị Quế, lấy vài hào, tích cho đủ số tiền nộp suất sưu cho chồng.
  • Ngờ đâu các quan còn bắt nhà tôi đóng thêm cái suất sưu cho chú em đã chết từ năm ngoái. Vì không đủ tiền nên chồng tôi vẫn bị bắt trói ngoài đình.
  • Đêm hôm đó, chồng tôi được người ta cõng về, rũ rượi như một xác chết. Tôi bàng hoàng, tức tưởi, may sao nhờ hàng xóm, một lúc sau chồng tôi đã mở mắt.
  • Nồi cháo nấu xong, tôi đem lên nhà, múc ra bát, quạt cho đỡ nóng để chồng tôi có thể ăn.
  • Vừa kề bát cháo vào miệng thì ngoài ngõ, tiếng chó sủa inh ỏi, tiếng bước chân người rầm rập, tôi hốt hoảng đứng dậy thì thấy cai lệ và thằng người nhà lí trưởng xông vào.
  • Nhìn thấy vợ chồng tôi, cai lệ quát: "Nộp tiền sưu mau, thằng kia, ông còn tưởng mày chết hôm qua rồi cơ đấy!". Chồng tôi run rẩy, đặt bát cháo xuống phản rồi lăn đùng ra, chúng mỉa mai: "Anh ta lại sắp phải gió như đêm qua rồi đấy!".
  • Tôi quỳ xuống đất xin hắn, ấy vậy mà hắn đạp vào ngực tôi, tôi chợt vùng lên, quát thẳng vào mặt chúng.
  • Tên cai lệ lại tát vào mặt tôi, thế nhưng lần này, tôi không chịu thua, nghiến răng túm lấy tóc hắn mà lẳng cho ra tận cửa. Sức tên nghiện ấy chẳng bằng sức của tôi.
  • Tên người nhà lí trưởng xông vào định lấy gậy đánh tôi, giằng co một lát, tôi cũng túm hắn, lẳng ra cửa, còn đá thêm một cái.
  • Chồng tôi lo lắng, thều thào bảo tôi không được đánh chúng, kẻo mang vạ vào thân, nhưng tôi mặc kệ, sao để chúng ức hiếp mãi thế được.
  • Tên cai lệ mặt mũi xám ngắt, đứng dậy lồm cồm cùng tên người nhà lý trưởng cút khỏi nhà tôi, không quên để lại lời đe dọa, nhưng tôi chẳng còn thấy sợ nữa.

3. Kết bài:

  • Tôi đỡ chồng ngồi dậy, dọn dẹp những bát cháo đã đỡ, dỗ hai đứa con thơ.
  • Không biết rồi mai đây, cuộc sống của vợ chồng tôi sẽ thế nào...

Dàn ý chi tiết số 3

1. Mở bài

  • Giới thiệu tác giả Ngô Tất Tố, đoạn trích Tức nước vỡ bờ và nhân vật chị Dậu.

2. Thân bài

a. Bối cảnh

  • Không khí căng thẳng, nhộn nhịp của những ngày thu sưu thuế.
  • Hoàn cảnh gia đình: nghèo “nhất nhì trong hạng cùng đinh”, phải chạy vạy ngược xuôi để kiếm tiền nộp sưu cho chồng và cho người em chồng đã mất.
  • Hành động: bán cái Tí - đứa con gái đầu lòng mới 7 tuổi cho nhà Nghị Quế và chăm sóc người chồng bị đánh.

b. Cuộc vùng dậy của người đàn bà

  • Bối cảnh: chăm sóc chồng bị thương nặng, người nhà lí trưởng ùa tới đòi bắt chồng đi đánh dù anh mới bị chúng đánh bị thương nặng từ hôm qua vì thiếu sưu.
  • Hành động: ban đầu nói năng nhỏ nhẹ, van xin chúng đừng đánh, đừng bắt chồng mình đi. Lúc sau không thể chịu được sự hống hách, hách dịch của bọn cai lệ nên đã đánh trả chúng.

→ Những hành động bộc phát vì quá sức chịu đựng vừa thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho chồng, vừa tố cáo tội ác của xã hội phong kiến.

3. Kết bài

  • Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Dàn ý chi tiết số 4

I. Mở bài

  • Sưu cao, thuế nặng đã trở thành tai họa của gia đình tôi không biết từ lúc nào.
  • Tôi đã phải đứt ruột đem bán đứa con gái đầu lòng cùng với một ổ chó mà vẫn không đủ tiền nộp sưu cho chồng và cả chú Hợi đã chết từ năm ngoái.

II. Thân bài

  • Chồng tôi vẫn bị giam cầm, đánh đập tàn nhẫn ở ngoài đình. Mãi đến hôm qua người ta mới cõng chồng tôi về, trông anh ấy rũ rượi như một xác chết.
  • Bà con hàng xóm đến cứu giúp, chồng tôi mới tỉnh lại. Lại được bà lão hàng xóm cho bát gạo, tôi mới nấu cháo để cho anh ấy ăn.
  • Anh ấy chưa kịp ăn bát cháo thì ông cai lệ và người nhà lí trưởng đã tiến vào với những dụng cụ bắt người và đòi thu thuế.
  • Tôi cúi đầu van xin họ cho tôi được khất.
  • Bọn họ không chịu mà còn đòi bắt trói chồng tôi -> tôi xin tha cho chồng nhưng bọn họ còn đánh cả tôi rồi sấn tới trói chồng tôi.
  • Tôi bắt đầu lớn tiếng với họ -> họ tát vào mặt tôi rồi nhảy vào cạnh chồng tôi -> tôi không nhịn được nữa nên ăn thua với họ.
  • Chồng tôi sợ quá phải ngăn tôi nhưng tôi nói rằng thà ngồi tù chứ để cho nó làm tình làm tội mãi thế tôi không chịu được.

III. Kết bài:

  • Việc làm của tôi đã được nhiều người hưởng ứng. Sau lần đó người nhà lí trưởng cũng như tên cai lệ không còn hống hách và đàn áp bà con trong xóm như xưa nữa.

Cảm nghĩ về hành động của các nhân vật trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ

Trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ, thái độ của chị Dậu đối với tên cai lệ và người nhà lí trưởng có cả một quá trình diễn biến. Khi anh Dậu run rẩy bưng bát cháo, vừa mới kề vào miệng thì cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập tiến vào. Trước thái độ hống hách của tên cai lệ và người nhà lí trưởng, lúc đầu, chị Dậu hết sức nhún nhường. Chị lễ phép run run nói: “Nhà cháu đã túng, lại phải đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bê tiền sưu của nhà nước đâu? Hai ông làm phúc nói với ông lí hãy cho cháu khất…”. Nhưng chị Dậu càng van xin tha thiết, tên cai lệ càng sừng sộ, sai tên người nhà lí trưởng trói anh Dậu lại, điệu ra đình. Khi thấy người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, tên cai lệ sầm sập chạy đến chỗ anh Dậu. Chị Dậu hốt hoảng chạy đến đỡ lấy tay hắn và một lần nữa, khẩn thiết xin tha: “Cháu van ông, nhà cháu mới tỉnh lại được một lúc, ông tha cho!”. Cai lệ tát vào mặt chị Dậu rồi nhảy vào trói anh Dậu. Hành động tàn bạo củatên cai lệ đã thổi bùng ngọn lửa căm thù trong lòng chị Dậu. Chị nghiến hai hàm răng: “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!”. Rồi bằng sức mạnh của lòng căm thù, chị đã lần lượt quật ngã tên cai lệ và người nhà lí trưởng.

Như vậy là, trước hành động tàn bạo của tên cai lệ và người nhà lí trưởng, chị Dậu đã từ thái độ van xin ôn hòa đến chỗ quyết liệt, vùng lên quật ngã bọn tay sai hung ác.

Hành động của chị Dậu trong hoàn cảnh đó không thể khác. Để bảo vệ tính mệnh cho chồng, chị không thể không vùng dậy chống lại hành động tàn bạo của bọn tay sai. Sức mạnh bất ngờ kì lạ của chị Dậu chính là sức mạnh của lòng căm thù bọn tay sai bất nhân, tàn ác.

Đoạn văn trích cho ta thấy người nông dân lao động vốn hiền lành, nhẫn nhục, nhưng khi bị dồn đến cùng đường, họ cũng biết vùng lên chống cự lại một cách dũng cảm. Hành động đánh lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng của chị Dậu thể hiện sức mạnh tiềm tàng, tinh thần kiên cường, bất khuất của người nông dân Việt Nam, người phụ nữ Việt Nam. Hành động của chị Dậu cũng phản ánh qui luật “tức nước vỡ bờ”, “con giun xéo mãi cũng quằn”, “có áp bức, có đấu tranh”.

Trong đoạn trích, Ngô Tất Tố cũng đã thành công trong việc khắc họa bộ mặt tàn ác, đểu cáng, không chút tính người của tên cai lệ và người nhà lí trưởng.

Với những “roi song, tay thước và dây thừng”, tên cai lệ và người nhà lí trưởng hùng hổ xông vào nhà chị Dậu. Tên cai lệ ra oai, hách dịch ngay từ những giây phút đầu tiên. Gõ đầu roi xuống đất, hắn lên giọng quát anh Dậu phải mau mau nộp thuế. Trước lời van xin nhũn nhặn của chị Dậu, hắn “trợn ngược hai mắt”, lớn tiếng quát tháo: “Mày định nói cho cha mày nghe đó à! Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất!”. Không một chút mủi lòng trước cảnh anh Dậu đang đau ốm, bỏ ngoài tai lời van xin tha thiết của chị Dậu, tên cai lệ dọa dỡ nhà, quát tên người nhà lí trưởng, rồi trói cổ anh Dậu lại, điệu ra đình. Khi tên người nhà lí trưởng còn đang “lóng ngóng ngơ ngác” thì tên cai lệ đùng đùng “giật phắt lấy cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu”. Chị Dậu vẫn nhẫn nhục van xin. Nhưng không một chút tình người, tên cai lệ đã đấm vào ngực, tát vào mặt chị Dậu rồi nhảy tới anh Dậu, không kể gì tởi mạng sống của anh. Hành động của tên cai lệ thật đểu cáng, bất nhân, không còn chút tình người.

Tên người nhà lí trưởng cũng đểu cáng, bất nhân không kém. Hắn cười mỉa mai khi thấy anh Dậu vì sợ hãi quá mà lăn đùng xuống phảng. Rồi hắn “sấn cổ bước đến giơ gậy chực đánh chị Dậu”. Hành động tàn ác của cả tên cai lệ và người nhà lí trưởng đã đẩy chị Dậu tới chỗ không thể không vùng lên chống trả để bảo vệ mạng sống cho anh Dậu.

.../...

Trên đây là bài văn mẫu Cảm nghĩ về hành động của các nhân vật trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất TốTop lời giải đã biên soạn. Hy vọng sẽ giúp ích các em trong quá trình làm bài và ôn luyện cùng tác phẩm. Chúc các em học tốt mônVăn!