Tại sao địt thúi

Trong y học, hiện tượng đánh rắm hay xì hơi còn có tên gọi là trung tiện, là một hoạt động sinh lý tự nhiên của con người để thải những khí dư thừa trong cơ quan tiêu hóa ra bên ngoài qua đường hậu môn và có thể phát ra tiếng động.

Mặc dù xì hơi có tác dụng giải thoát cho cơ thể khỏi một số chứng bệnh liên quan nhưng hành động này thường gây ra sự bất tiện và phản cảm trong nhiều trường hợp không đáng có.

Thực tế, mùi của chất khí mà con người thải ra phụ thuộc vào những loại thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Chúng được tạo nên từ các chất khí như oxy, nitơ, hydro, methane, carbon, và đặc biệt là lưu huỳnh.

Ruột già là nơi sẽ sản sinh ra khí H2S (hay mùi trứng thối) và khí amoniac pha trộn cùng luồng chất khí sau đó sẽ được thải ra khỏi cơ thể. Thành phần của chất khí được đo cụ thể bao gồm: N2: 20-90%, H2,: 0-50%, CO: 10-30%, CH4: 0-10%.

Các chất khí này sẽ tích tụ dần trong cơ thể cho con cho đến khi đạt tới giới hạn nào đó sẽ bị đào thải ra ngoài qua 2 cách. Thứ nhất là qua đường miệng thông qua hành động ợ hơi thường thấy sau khi ăn, đặc biệt là sau khi sử dụng thêm các sản phẩm nước ngọt có ga. Cách thứ hai là qua đường hậu môn dưới hình thức trung tiện.

Khi các chất khí này được đẩy đến đại tràng, các vi khuẩn tại đây sẽ phân hủy chúng và sản sinh ra khí thải. Nếu khí thải tích tụ quá nhiều sẽ dẫn tới tình trạng ngộ độc mãn tính, tức bụng, tức ngực, đau đầu hay khó tiêu hóa do khí thải bị hấp thụ trở lại niêm mạc ruột. Vì vậy, bằng cơ chế phản vệ, cơ thể đã tạo ra tín hiệu cảnh báo cho mỗi người biết lúc nào nên "trung tiện" để kịp thời có hướng xử lý.

Mặc dù, xì hơi là hoạt động sinh lý không thể tránh khỏi của con người nhưng khoa học đã tìm ra được một số cách giúp chúng ta có thể ngăn chặn chúng ở mức tối đa. Các chất khí thải này sẽ được tạo ra nhiều nhất nếu như con người hấp thụ các loại chất là:

• Fructose: có nhiều trong một số loại ngũ cốc như ngô, lúa mì, hành.
• Lactose: thường có nhiều trong sữa, kem, ngũ cốc và một số loại bánh mỳ.
• Rafinose: thường có trong đậu, súp lơ, bắp cải và trên một số loại rau củ.
• Sorbitol: một loại đường khó tiêu, thường được sử dụng làm chất ngọt nhân tạo, có nhiều trong kẹo, kẹo cao su, nước ngọt có ga, nước tăng lực,...

Trung tiện - hay nói theo cách mà dân gian vẫn thường nói là "đánh rắm" thực chất là một hoạt động sinh lý tự nhiên của con người để đẩy những khí dư thừa trong cơ quan tiêu hóa ra bên ngoài nhằm giải thoát cho cơ thể khỏi một số chứng bệnh liên quan. Tuy nhiên, hành động này thường gây ra sự bất tiện và phản cảm trong nhiều trường hợp không đáng có. Bài viết này  sẽ cung cấp cho bạn đọc lý do tại sao khi một vài người "xì hơi" lại có mùi thối còn một số lại không?

Tất cả con người chúng ta ai cũng “đánh rắm” phải không nào? Nhưng không phải ai cũng như ai, mỗi người có đặc trưng riêng. Một số người “xì hơi” không phát ra âm thanh, nhưng có mùi thúi rất khủng khiếp. Trong khi một số người phát ra tiếng rất to nhưng không hề có mùi gì cả. Một vài người đánh rắm bị phát hiện vì mùi đặc trưng lan tỏa khắp phòng nhưng cũng có người “xi hơi” mà không  một ai chú ý đến cả.

Thưc chất mùi của “bom” chúng ta thải ra phụ thuộc vào những loại thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Chẳng hạn như bông cải xanh, bắp cải, hành tây, trứng, thịt và tất cả đều chứa nhiều lưu huỳnh, một chất hóa học gây mùi cho trứng thúi . Khi con người tiêu hóa những loại  thức ăn trên, những sinh vật nhỏ xíu trong ruột gọi là vi khuẩn giúp phân hủy protein trong các loại thức ăn có chứa lưu huỳnh. Quá trình này tạo ra các khí ga như khí mêtan. Khi các khí này thoát ra ngoài cơ thể, chúng tạo thành “đánh rắm”. 

Tất cả mùi đều là những hóa chất trong không khí mà mũi của chúng ta hít vào. “Bom” mà chúng ta  được tạo nên  từ các chất như khí oxy, nitơ, hydro, methane, carbon, và đặc biệt là lưu huỳnh. (Lưu huỳnh là lý do mà chồn hôi có mùi rất đáng sợ đến vậy!). Khí lưu huỳnh càng nhiều thì “bom” càng có mùi thúi.

Mặt khác chúng ta hãy nói về vi khuẩn ở đường ruột. Khi chúng ta ăn các thực phẩm có chứa carbohydrate  (C12H22O11 ) như khoai tây, bánh mì, và rau quả,  dạ dày của chúng ta không hoàn toàn tiêu hóa chúng. Thực phẩm chưa được tiêu hóa hoàn toàn đi qua thành ruột non và sau đó  đến ruột già. Ở đây,vi khuẩn  sẽ phá vỡ carbohydrates của chúng  thành những miếng nhỏ. Quá trình  đó giải phóng khí như hydro và carbon dioxide. Đó là  những loại khí không mùi. Trong khi đó một số vi khuẩn khác trong ruột lại  lấy những khí không mùi và tạothành các hợp chất có mùi. H2S  mùi nặng nhất trong các chất khí có thể đi ra khỏi mông của bạn.  

Theo Mentalfloss.com

Chủ đề chính: #đánh_rắm

#đánh_rắm #xì_hơi #trung_tiện

Tuy nhiên, đánh rắm kèm theo một số dấu hiệu sau có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe có vấn đề, theo Health. 

1. Mùi đánh rắm quá hôi

Mùi đánh rắm quá hôi có thể là do chế độ ăn có nhiều lưu huỳnh. Những món chứa lượng lưu huỳnh cao thường gặp là bông cải xanh, cải thảo, xà lách, hành, tỏi, hành tây, phô mai, thậm chí là rượu. Khi được phân rã trong ruột, chúng sẽ có mùi như trứng thối, trang Health dẫn lời chuyên gia tiêu hóa người Mỹ Niket Sonpal.

Trong phần lớn các trường hợp, mùi đánh rắm quá hôi không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài thì cần đến kiểm tra bác sĩ vì có thể bạn đang bị viêm ruột hoặc hội chứng ruột kích thích.

2. Đánh rắm kèm với đau bụng

Đánh rắm nhiều kèm theo cơn đau bụng, khó chịu sau khi ăn có thể là dấu hiệu của chứng không dung nạp thực phẩm. Ví dụ điển hình nhất là bạn ăn phô mai hoặc uống sữa sau đó cơn đau bụng và đầy hơi xuất hiện. Khi đánh rắm, mùi sẽ rất khó chịu.

Nguyên nhân là do cơ thể không thể hấp thu được đường sữa cho đến khi đi vào ruột non. Tại đây, vi khuẩn đường ruột sẽ phân rã đường sữa, giải phóng khí và gây đầy hơi, khiến mùi đánh rắm rất hôi, theo Health.

Hãy thử kiêng ăn đường sữa ít ngày để xem tình trạng đầy hơi, đánh rắm nặng mùi có còn hay không. Nếu bệnh vẫn còn thì hãy tìm đến bác sĩ để xác định xem nhóm thực phẩm nào mà cơ thể bạn không thể dung nạp, các chuyên gia cho biết.

3. Đánh rắm với tần suất bất thường

Căng thẳng quá mức có thể ảnh hưởng đến đánh rắm và đi ngoài. Khi căng thẳng, cơ thể có xu hướng chọn những món không lành mạnh như kem hay thực phẩm chế biến. Những món này sẽ tác động tiêu cực đến hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, căng thẳng cũng khiến chúng ta nuốt nước bọt và không khí vào bụng nhiều hơn mà không hay biết. Những yếu tố này khiến bạn đánh rắm và đi ngoài với tần suất bất thường, có thể nhiều hơn hoặc ít hơn. Tất cả những gì cần làm là phải kiểm soát căng thẳng bằng cách thư giãn, thiền, tập hít thở sâu, theo Health.

Tin liên quan

Xì hơi thường vô hại nhưng nếu bạn xì hơi nhiều kèm theo các biểu hiện bất thường thì có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý cần được điều trị. Cùng tìm hiểu chi tiết xì hơi nhiều là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu và cách khắc phục như thế nào.

Xì hơi hay trung tiện (đánh rắm) là hiện tượng sinh lý hoàn toàn bình thường được gây ra bởi 2 nguyên nhân chính:

• Thức ăn chưa tiêu hoá hết ở dạ dày, đi xuống ruột già và được các vi khuẩn tại đây phân huỷ cho ra những chất khí “bốc mùi”.
• Không khí thông qua quá trình nhai nuốt thức ăn hoặc nói chuyện đi vào cơ thể và bị tích tụ lại. Lúc này chúng cần được giải phóng để thoát ra ngoài.

Không khí trong quá trình nhai nuốt đi vào cơ thể bị tích tụ lại

Tuy nhiên, sẽ có những thời điểm chúng ta cảm thấy bản thân xì hơi nhiều hơn bình thường hoặc xì hơi nhiều và nặng mùi. Các nhà nghiên cứu lý giải cho hiện tượng này có thể do một số tác nhân như sau:

• Đi máy bay khiến lượng khí trong bụng nở ra.
• Ăn nhiều thực phẩm khó tiêu.
• Thói quen ăn nhanh nuốt nhiều không khí vào bụng.
• Uống nhiều bia rượu, nước ngọt có ga.

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, mỗi ngày một người có thể xì hơi 5-15 lần tương ứng với khoảng 0,5l khí. Đây được xem là tình trạng sức khoẻ bình thường, bạn không cần lo lắng. Tuy nhiên nếu trung tiện nhiều, xuất hiện liên tục và vượt giới hạn, thì rất có thể bạn đang gặp phải căn bệnh nào đó, cần được phát hiện và điều trị sớm.

Mặc dù đây có thể là hành động không tốt và thiếu tế nhị nơi công cộng, tuy nhiên xì hơi nhiều cũng có thể mang đến cho “khổ chủ” một số lợi ích như sau:

Sau khi ăn uống no nê, cơ thể chúng ta dễ rơi vào tình trạng đầy hơi, khó tiêu. Lúc này bạn sẽ cảm thấy bí bách, khó chịu vì quần áo trở nên chật chội. Nguyên nhân ở đây là do các chất khí dư thừa tích tụ trong cơ thể gây chướng bụng. Để thoát khỏi tình trạng này thì xì hơi là giải pháp hiệu quả nhất.

Giảm đầy hơi, chướng bụng

>> Tìm hiểu thêm: Mách bạn 5 cách chữa đầy bụng dân gian chỉ trong “một nốt nhạc”

Các khí thải trong cơ thể chúng ta liên tục được tạo ra và đi ra ngoài theo một trong hai hình thức là ợ hơi hoặc xì hơi. Khi bạn xì hơi, các khí độc cũng theo đó mà thoát ra ngoài. Trong trường hợp nhịn xì hơi, các khí thải có hại sẽ bị nội mạc ruột hấp thụ ngược trở lại khiến người bệnh cảm thấy đầy bụng, tức ngực.

Xì hơi là hoạt động sinh lý bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm về các bệnh của cơ thể. Chính vì vậy, người bệnh cần chú ý đến tình trạng trung tiện của bản thân để không bỏ qua những dấu hiệu bệnh của mình và có phương án điều trị kịp thời.

Xì hơi quá nhiều có thể do cơ thể mắc phải các bệnh về tiêu hoá như viêm đại tràng, rối loạn tiêu hoá, hội chứng ruột kích thích,… Tuỳ vào các biểu hiện kèm theo, bạn có thể tự bắt bệnh cho mình. Cụ thể như sau:

Bị xì hơi nhiều là bệnh gì

Tình trạng này có thể do bạn ăn quá nhiều khoai, đỗ hoặc thực phẩm giàu protein. Ngoài ra, bụng sôi và liên tục xì hơi cũng có thể do bạn mắc phải:

• Viêm dạ dày, đại tràng.
• Một số bệnh lý liên quan đến tuyến tụy.

Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo cho tình trạng tiêu hoá của bạn không tốt. Bên cạnh đó, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này có thể là do cơ thể hấp thụ quá nhiều thịt hoặc thực phẩm có tính axit. Một số trường hợp xì hơi nhiều và thối là do xuất huyết tiêu hoá, xuất huyết ruột hoặc viêm loét đại tràng.

Nhiều người mắc các chứng viêm nhiễm như lỵ amoebic hoặc nhiễm khuẩn lỵ đường ruột cũng gây xì hơi nặng mùi. Tuy nhiên, đôi khi do chúng ta ăn quá nhiều thực phẩm có mùi vị kích thích như hành, tỏi,… cũng gây nên trung tiện nhiều và nặng mùi.

Do thói quen ăn nhiều thực phẩm có mùi vị kích thích như hành tỏi

Nếu bị xì hơi liên tục kèm theo các triệu chứng này có thể báo hiệu bạn bị trào ngược dịch vị hoặc do hệ tiêu hoá không dung nạp được lactose trong sữa hoặc gluten trong tinh bột. Bên cạnh các triệu chứng bụng sôi xì hơi nhiều đi ngoài và ợ nóng, người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng khác như:

• Buồn nôn
• Đau quặn bụng
• Cảm thấy khó chịu ở thực quản.

Người bệnh cần đi thăm khám sớm để biết xì hơi nhiều có sao không trong trường hợp này.

Có rất nhiều đáp án để trả lời cho câu hỏi đau bụng xì hơi nhiều là bệnh gì? Trong đó có thể kể đến:

• Viêm dạ dày: Người bệnh bị đau bụng, xì hơi hoặc cảm thấy đau rát ở vùng thượng vị. Bệnh có thể kèm theo buồn nôn hoặc nôn.
• Loét dạ dày, tá tràng: Các triệu chứng phổ biến nhất là đau dạ dày. Một số trường hợp xuất hiện đau bụng và xì hơi nhiều.
• Viêm đại tràng: Bệnh xuất hiện các triệu chứng như: đau bụng, đầy hơi, trung tiện nhiều,…
• Các bệnh khác: viêm tuỵ, hội chứng ruột kích thích, rối loạn tiêu hoá,…

Ngoài ra, đau bụng xì hơi nhiều cũng có thể là dấu hiệu mang thai, do lúc này nội tiết tố thay đổi, làm chậm hoạt động của hệ thống tiêu hoá. Chính vì vậy, rất nhiều chị em phụ nữ gặp phải tình trạng xì hơi nhiều khi mới mang thai.

Xì hơi nhiều khi mới mang thai

Tình trạng xì hơi nhiều không mùi thường do cơ thể ăn quá nhiều thực phẩm gây đầy hơi như mì ống, khoai tây, tỏi, gừng,… Những loại thực phẩm này tạo ra một lượng lớn khí như hydro, carbon dioxide,… Sau khi ăn, lượng khí thải sẽ tăng lên và sinh ra tình trạng xì hơi liên tục.

Ngoài ra việc uống nhiều nước có ga, hoặc hút thuốc cũng làm tăng tần suất xì hơi nhưng không có mùi.

Xì hơi nhiều có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng. Chính vì vậy, hãy đến gặp bác sĩ hoặc cơ sở y tế uy tín khi xuất hiện một số dấu hiệu như:

• Tiêu chảy
• Bụng đau dữ dội, kéo dài dai dẳng.
• Trong phân có máu.
• Sụt cân mất kiểm soát.
• Cảm thấy khó chịu hoặc đau tức ngực.
• Cảm thấy chán ăn, chỉ ăn một lượng thức ăn nhỏ đã no.

Tuỳ theo những nguyên nhân và bệnh lý khác nhau dẫn đến tình trạng xì hơi hay đánh rắm nhiều mà sẽ có những các xử trí nhất định. Người bệnh nên đến bệnh viện để thực hiện xét nghiệm và điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số cách xử lý tại nhà như sau:

Xì hơi nhiều phải làm sao?

Cacbonat trong các đồ uống có ga như nước ngọt, bia có thể sinh ra hiện tượng đầy bụng, chướng hơi dẫn đến xì hơi nhiều. Để khắc phục tình trạng này, bạn cần giảm bớt hoặc bỏ hẳn cacbonat trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Việc nhai kẹo cao su sẽ khiến bạn nuốt rất nhiều không khí vào trong bụng gây nên tình trạng xì hơi, hút thuốc cũng vậy. Do đó, nếu bạn đang có những thói quen như vậy thì cần loại bỏ ngay để khắc phục việc trung tiện nhiều.

Cân bằng chế độ nghỉ ngơi và làm việc, giữ cho đầu óc được thư giãn, giảm căng thẳng stress. Điều này sẽ hạn chế dạ dày tiết axit dịch vị, giúp hỗ trợ đẩy lùi xì hơi.

Bạn có thể pha một cốc nước chanh nóng, thêm một thìa mật ong và vài lát gừng uống sau bữa ăn để hỗ trợ tiêu hoá, ngăn chặn tình trạng đầy hơi, chướng bụng gây xì hơi.

Ngoài ra, bạn nên thực hiện nguyên tắc ăn chậm, nhai kỹ, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khoẻ, ngăn chặn sự xuất hiện của bệnh tật.

Nếu bạn đã thực hiện các biện pháp trên mà tình trạng xì hơi liên tục vẫn không được cải thiện thì hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được chẩn đoán tìm ra nguyên nhân và bệnh lý cụ thể. Từ đó có phương án điều trị thích hợp.

Chat với bác sĩ ngay

XEM THÊM:

Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng

Luôn tâm niệm “Y học cổ truyền là niềm đam mê của tôi”, TTƯT Nguyễn Thị Hằng hiện là cố vấn y khoa tại Dược Phẩm Tâm Bình. Bà là tác giả của nhiều đề tài nghiên cứu có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh lý về xương khớp (thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa,...) và các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa (viêm đại tràng, tiêu chảy, táo bón,…)