Hỏi: Mình có thấy trên bảng thông số kỹ thuật xe máy thường nhắc đến vòng tua máy nhưng chưa thực sự hiểu rõ về thông số này. Liệu Chuyện xe có thể giải đáp giúp mình được không? – Khôi [Hà Nội]
Đáp: Cám ơn bạn đã gửi thắc mắc về cho Chuyện xe. Hãy cùng đọc bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vòng tua máy nhé!
Tổng quan về vòng tua xe máy
Vòng tua máy là gì?
Vòng tua máy là chỉ số vòng quay của trục khuỷu trong một phút. Vòng tua máy có đơn vị RPM. Đây là từ viết tắt của “Rounds Per Minute” hay “Revolutions Per Minute”. Ví dụ, nếu khi bạn chạy xe mà thấy đồng hồ tua máy chỉ ở số 4 thì có nghĩa là trục khuỷu đang quay với tốc độ 4.000 vòng/ phút [hay 4.000 rpm]. Khi vòng tua máy càng lớn thì vòng tua quay càng nhanh, dẫn tới tình trạng lực tạo ra càng nhiều, xe chạy càng bốc và nhanh. Số rpm có thể là 10.000, 12.000 hay 14.000 rpm… tuỳ từng loại xe. Tuy nhiên, các xe ở Việt Nam sẽ không bao giờ đạt được con số này do trong lúc còn đang trong nhà máy, những chiếc xe này đã bị nhà sản xuất hãm tua để đảm bảo an toàn cho chủ phương tiện và nhiều vấn đề khác. Ví dụ, đồng hồ đo vòng tua xe máy Exciter cao nhất là 14.000 rpm. Tuy nhiên, do bị giới hạn nên con số này chỉ ở mức 8.500 rpm mà thôi. Để cảm nhận hết khả năng của chiếc xe này, nhiều người đã gắn IC độ để phá bỏ giới hạn mà nhà sản xuất đưa ra.
Khi nói đến vòng tua máy, người ta cũng sẽ hay nhắc đến công suất tối đa và mô-men xoắn cực đại của xe. Trong đó, vòng tua máy và công suất sẽ có tỷ lệ thuận với nhau. Nếu công suất tăng thì vòng tua máy cũng tăng. Khi đạt mức cực đại, công suất sẽ đi ngang và giảm dần vì lúc này vòng tua thấp dẫn đến nhiên liệu bơm đến buồng đốt quá ít nên ít lực hơn.
Trong khi đó, lực kéo thì tỷ lệ nghịch với đơn vị rpm. Bởi lẽ, trong dải rpm thì sẽ có thời điểm mô-men xoắn đạt cực đại. Lấy chiếc Yamaha Exciter 150 để làm ví dụ. Theo đó, nó có thông số là 13.8 Nm/7.000 rpm. Như vậy, xe Exciter sẽ có mô-men xoắn cực đại là 13.8 Nm tại vòng tua máy là 7.000 rpm, vòng tua lớn hơn thì lực kéo sẽ giảm dần.
Vòng tua máy bao nhiêu là hợp lý?
Hiện chưa có thông số cụ thể về vòng tua xe máy mỗi khi đi xe sao cho hợp lý. Tuy nhiên, các bạn chỉ cần nhớ rằng:
- Bạn đi xe ở số 1 thì tốc độ xe đạt được là từ 1-30 km/h
- Số 2 đi ở tốc độ: 30-50 km/h
- Số 3 đi ở tốc độ: 50-80 km/h
- Số 4 đi ở tốc độ 80-110 km/h. Tuy nhiên có lẽ là con số 110km/h là bất khả thi vì lúc đó xe sẽ khá rung lắc đấy. Điều này cực kỳ nguy hiểm luôn nên đừng dại gì mà cố đi với tốc độ này nhé!
Ý nghĩa của vòng tua máy
- Vòng tua chính là vòng quay của động cơ. Nếu động cơ quay càng nhanh thì vòng tua càng cao và lực sản sinh càng nhiều hơn. Từ đó xe sẽ chạy nhanh hơn và bốc hơn. Ví dụ, khi bạn đi ở số 1 thì lúc này vòng tua máy sẽ là cao nhất bởi xe cần có lực kéo lớn để đề pa từ 0 km/h. Khi bạn vào các số cao hơn 2, 3, 4 thì lúc này vòng tua máy sẽ giảm xuống. Tại sao lại có điều này xảy ra? Đơn giản chỉ vì lúc này xe đã có trớn nên không cần quá nhiều lực kéo.
- Vòng tua càng cao thì động cơ càng gầm. Các bạn cứ thử đi số 1 và số 2 xem, khác hoàn toàn luôn. Và khi đi đến số 4 thì cứ gọi là êm ru.
Tầm quan trọng của vòng tua máy
- Vòng tua giúp bạn có thể biết và kiểm soát tốc độ mỗi khi điều khiển xe. Từ đó không chỉ giúp bạn an toàn hơn mà còn tiết kiệm được kha khá nhiên liệu đó.
- Giúp bạn hiểu rõ hơn về chiếc xe. Cụ thể, bạn sẽ biết được thời điểm nên vào số để có thể đạt được sự tăng tốc một cách tốt nhất. Theo giới chơi xe, nếu muốn đạt tốc độ cao thì người điều khiển sẽ phải sang số vào thời điểm mô-men xoắn đạt cao nhất. Lấy xe Honda Wave RSX làm ví dụ. Wave RSX có mô-men xoắn cực đại là 6.000 rpm. Vì vậy, khi đồng hồ đo tua máy xe Wave nhảy tới 6.000 thì bạn nên vào số cao hơn để đạt được tốc độ mong muốn. Nếu sang số một cách vô thức, thích sang lúc nào thì sang thì chiếc xe của bạn sẽ gặp tình trạng ì ạch đồng thời vận tốc mong muốn cũng không thể đạt được.
- Qua chỉ số vòng tua, bạn có thể biết rằng xe mình có đang gặp vấn đề hay không. Từ đó, bạn sẽ có phương án khắc phục và sửa chữa chiếc xe yêu quý của mình. Ví dụ, bình thường xe của bạn chạy ở mức 5.000 rpm nhưng tự dưng hôm nay nó lại chạy ở mức cao hơn là 7.000 rpm hay thấp hơn là 3.000 rpm thì các bạn nên kiểm tra lại các bộ phận như garanty, xăng gió, nhông sên dĩa…
Trên đây là một vài thông tin cơ bản về vòng tua máy. Thực ra, mỗi khi lái xe, các bạn không nên quá chú tâm vào thông số này bởi chỉ sau một thời gian sử dụng, chắc chắn các bạn sẽ có thể hiểu rõ về nó bằng cảm nhận của bản thân. Vì vậy, khi điều khiển phương tiện, các bạn nên nhìn đường nhiều hơn là nhìn vào cái đồng hồ tua máy nhé!
Vòng tua máy là gì? Ý nghĩa và tầm quan trọng của nó đối với xe ô tô? Chỉ số vòng tua máy như thế là phù hợp nhất?
Dù là xe ô tô đời cũ hay hiện đại thì trên xe cũng có biết bao nhiêu là chỉ số, công tơ mét. Bao gồm: đồng hồ tốc độ; quãng đường đi được; chỉ số tiêu hao nhiên liệu; chỉ báo động cơ xe và nhiều ký hiệu khác được các tài xế biết đến cũng như chưa biết đến như đồng hồ vòng tua máy.
Vậy, vòng tua máy là gì và nó có quan trọng không? Hãy để Chúng tôi cung cấp cho bạn câu trả lời thỏa đáng nhất.
Vòng tua máy là gì?
Vòng tua máy hay RPM – viết tắt của cụm từ “revolutions per minute” [tạm dịch: số vòng quay trên phút] là thước đo quan trọng cho người lái biết được tốc độ quay của động cơ trong 60 giây. Nó được hiển thị trên công cụ đo đặt cạnh đồng hồ tốc độ của động cơ.
Đồng hồ vòng tua máy thường hiển thị RPM tính bằng hàng nghìn. Vì vậy, nếu kim đồng hồ đang chỉ đến số 2, có nghĩa là nó đang quay với tốc độ 2.000 vòng/phút.
Phạm vi vòng quay của động cơ điển hình là từ không tải trong khoảng 500 – 1.000 vòng/phút; và tốc độ tối đa khoảng 6.000 – 7.000 vòng/phút. Không đủ RPM có thể làm cho động cơ ngừng hoạt động. Còn quá nhiều có thể làm hỏng động cơ.
Giới hạn RPM của động cơ được hiển thị trên đồng hồ đo dưới dạng vùng màu đỏ được gọi là “đường màu đỏ”. Vượt quá giới hạn này có thể gây hư hỏng động cơ nghiêm trọng.
Nhìn chung, thông số về vòng tua máy ở mỗi chiếc xe là khác nhau. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo sách hướng dẫn của chủ sở hữu để có thể biết được các điểm sang số hiệu quả.
Tại sao vòng tua máy lại quan trọng?
Tại sao vòng tua máy lại quan trọng?
Tốc độ quay của động cơ có ý nghĩa đối với cả hiệu suất và hiệu quả. Theo nguyên tắc chung, động cơ quay càng nhanh, thì nó càng tạo ra nhiều công suất lên đến điểm gần với tốc độ thiết kế tối đa. Tại thời điểm đó, sản lượng điện bắt đầu giảm.
Nếu bạn muốn động cơ đạt hiệu suất tối đa, bạn sẽ muốn biết mức độ gần của bạn với vòng quay công suất cực đại của nó. Biết được tốc độ động cơ của ô tô cũng sẽ giúp bạn tìm ra điểm đặc biệt của mô-men xoắn. Không giống như công suất, thường tăng theo tốc độ đến vạch đỏ, sản sinh mô-men xoắn không liên quan đến thời gian và thường có đỉnh thấp hơn trong dải vòng tua.
Tất nhiên, cả hai yếu tố này đều gắn liền với việc tiết kiệm nhiên liệu. Nếu bạn muốn tiết kiệm nhiên liệu, việc giữ vòng tua thấp hoặc xung quanh điểm mô-men xoắn cực đại là chìa khóa quan trọng.
Còn nếu bạn chọn dành toàn bộ thời gian ở gần bộ giới hạn vòng tua để đạt công suất tối đa, bạn sẽ nhận thấy một đồng hồ đo khác đang di chuyển nhanh. Đó là đồng hồ đo nhiên liệu, theo hướng đi xuống.
Chỉ số vòng tua máy như thế nào là phù hợp nhất?
Chỉ số vòng tua máy như thế nào là phù hợp nhất?
Đối với một chiếc xe ô tô hiện đại, sử dụng động cơ xăng, chạy trên đường cao tốc, ở hộp số cao nhất [số 5 hoặc 6], vòng tua máy có thể dao động ở đâu đó từ 1500 vòng/phút – 2000 vòng/phút ở tốc độ 100km/h.
Ở hộp số 2, số 3 hoặc 4, vòng tua máy thường ở trong khoảng 1.300 – 1.700 vòng/phút là hợp lý. Còn ở hộp số 1 hoặc số 2, vòng tua máy thường trong khoảng 1.400 – 1.600 vòng/phút để người lái dễ dàng chuyển số.
Đối với xe sử dụng động cơ diesel chạy không tải thì vòng tua máy trung bình khoảng 750 vòng/phút. Trong khi ở hộp số thứ 6, nó nằm ở khoảng 2000 vòng/phút ở tốc độ 110 km/h. Lưu ý khi phanh xe, để xe chạy được êm ái và ổn định, người lái nên về số để giảm số vòng tua máy.
Đối với một số sau một thời gian không sử dụng, động cơ xe sẽ tự động tăng số vòng tua máy lên khoảng 1.000 vòng/phút. Lúc này, bạn không nên quá lo lắng vì nó sẽ tự động trả về tiêu chuẩn khi xe đã vận hành ổn định.
Hầu hết các động cơ xăng chạy đường trường ngày nay có thể đạt RPM khoảng 6.000 vòng/phút. Đáng chú ý, động cơ của xe đua Công thức 1 [Formula One] V6 có thể chạy tới 15.000 vòng/phút cho công suất gần 1.000 mã lực và tốc độ tối đa khoảng 350km/h.
Sử dụng RPM để tiết kiệm nhiên liệu
Trong thế giới ô tô ngày nay, phần lớn công việc của người lái xe được điều khiển bởi các máy tính trên tiêu chí cố gắng tiết kiệm nhiên liệu và khí thải tốt nhất.
Tuy nhiên, với một chút nhận thức, người lái xe vẫn có thể tìm ra các điểm lý tưởng trên đồng hồ đo tốc độ và đồng hồ RPM để cân bằng giữa hiệu suất và mức tiết kiệm nhiên liệu. Bí quyết là chuyển số càng sớm càng tốt – trong khi vẫn duy trì tốc độ trên đường – và giảm số khi động cơ hoạt động.
Điều này dễ dàng nhất với hộp số sàn nhưng không phải là không thể với hộp số tự động có chế độ “Thể thao”. Và một khi những điểm ngọt ngào đó được tìm thấy, bạn có thể dễ dàng quan sát trên đồng hồ.
Lời kết
Làm quen với vòng tua máy của động cơ sẽ giúp bạn hiểu về mức độ hoạt động của xe, cũng giúp bạn nhận biết được các vấn đề có thể xảy ra, đồng thời cải thiện thói quen lái xe cũng như tiết kiệm nhiên liệu. Cho dù bạn đang đi công tác hay du lịch, việc biết RPM của động cơ sẽ nâng cao trải nghiệm lái xe của bạn.
——???????? ??????? BÌNH BẢO MINH——
#VinfastHaiDuong #VinfastBinhBaoMinh