Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

(PLO)- Bên cạnh một số công ty phát hành trái phiếu vi phạm quy định của pháp luật thì trên thị trường vẫn còn rất nhiều đơn vị uy tín.

Chính phủ vừa có công điện yêu cầu bộ trưởng Bộ Tài chính, thống đốc Ngân hàng Nhà nước theo dõi, giám sát chặt chẽ việc phát hành, đầu tư, phân phối, giao dịch và sử dụng vốn trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.

Trước đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã quyết định hủy chín đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ của các công ty con thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh trị giá 10.030 tỉ đồng do che giấu và công bố thông tin sai sự thật.

Thị trường sẽ minh bạch hơn

Quyết định hủy các lô trái phiếu đã phát hành của UBCKNN được xem là hành động chưa từng xảy ra trên thị trường. Bình luận về sự kiện này, ông Nguyễn Nhật Hoàng, Phó phòng Phân tích khối dịch vụ xếp hạng tín nhiệm của FiinRatings, cho biết: Quy mô tín dụng trái phiếu ở mức 273.900 tỉ đồng vào cuối năm ngoái, tức chỉ chiếm 2,16% tổng tài sản sinh lời và 2,63% tổng dư nợ tín dụng của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Do đó, các quyết định hủy chín lô trái phiếu đã phát hành có thể sẽ không có tác động quá lớn đến vấn đề chất lượng tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại.

Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

Cần làm trong sạch thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nhất là trong lĩnh vực bất động sản.

Trong ảnh: Một dự án của Tập đoàn Tân Hoàng Minh tại Hà Nội. Ảnh: TP

Vị lãnh đạo FiinRatings cũng cho rằng ngoại trừ các dự án được lập ra nhằm mục đích huy động vốn trái phiếu hoặc vay vốn tín dụng ngân hàng, ngành bất động sản nói chung và phân khúc bất động sản dân cư nói riêng vẫn cơ bản có mức độ đòn bẩy tài chính ở mức thấp tương đối so với năm trước.

Vấn đề quan trọng đang nằm ở áp lực trả nợ trái phiếu đến hạn trong 2-3 năm tới đây. Bởi quy mô dư nợ TPDN của ngành bất động sản khoảng 189.000 tỉ đồng vào cuối năm 2021 và số liệu thống kê chỉ ra rằng 73% giá trị này sẽ có điểm rơi đáo hạn vào ba năm tới đây (2022-2024).

“Điều này không chỉ tạo áp lực trả nợ lớn hơn của các công ty bất động sản mà còn tác động đến rủi ro thanh khoản của các đại lý phân phối có cam kết mua lại trái phiếu, chính là các định chế tài chính như công ty chứng khoán và ngân hàng. Ngoài ra, áp lực trả nợ này có thể tác động đến rủi ro của thị trường cổ phiếu do cổ phiếu được cầm cố để làm đảm bảo cho trái phiếu hoặc được cầm cố để lấy nguồn mua trái phiếu chất lượng thấp” - ông Hoàng phân tích.

Ông Lê Quang Minh, Giám đốc phân tích Công ty chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MAS), cũng nhìn nhận trong ngắn hạn, việc hủy chín lô trái phiếu của Tân Hoàng Minh sẽ có những tác động mang tính tiêu cực đến thị trường. Chẳng hạn, tính thanh khoản của trái phiếu bất động sản, cổ phiếu bất động sản sẽ bị ảnh hưởng nhất định trong bối cảnh nhà đầu tư đang do dự hoặc dịch chuyển dòng vốn sang kênh đầu tư khác. Ngoài ra, các ngân hàng cũng siết chặt cho vay vào lĩnh vực bất động sản khiến hạn mức tín dụng khó có thể được tăng mạnh, qua đó lợi nhuận của ngành ngân hàng cũng chịu áp lực kém hơn so với kỳ vọng.

Tuy vậy, ông Minh đánh giá đây được xem là động thái tích cực của nhà quản lý giúp lành mạnh hóa thị trường TPDN. Do đó, xét về dài hạn, thị trường TPDN sẽ phát triển mạnh mẽ, minh bạch hơn và trở thành kênh đầu tư hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư.

Xét về dài hạn, thị trường TPDN sẽ phát triển mạnh mẽ,
minh bạch hơn.

Để trái phiếu không trở thành trái đắng

UBCKNN nhìn nhận thị trường TPDN đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ, góp phần phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, thị trường này cũng xuất hiện một số hiện tượng chào bán, phân phối, chuyển quyền sở hữu chưa phù hợp với quy định của pháp luật.

Thực tế có nhiều công ty phát hành trái phiếu riêng lẻ có quy mô nhỏ nhưng huy động vốn với khối lượng rất lớn, gấp nhiều lần so với vốn chủ sở hữu. Một số đơn vị đưa ra mức lãi suất cao hơn nhiều so với mức lãi suất bình quân trên thị trường nhưng không có tài sản đảm bảo, không được bảo lãnh thanh toán, đặc biệt là DN bất động sản. Tình trạng này tiềm ẩn rủi ro mất khả năng thanh toán của DN, ảnh hưởng đến an toàn của cả hệ thống tài chính.

Để phát triển thị trường TPDN theo hướng an toàn và để trái phiếu không trở thành trái đắng đối với nhà đầu tư, UBCKNN yêu cầu các công ty chứng khoán đảm bảo tuân thủ nghiêm quy định tại Nghị định 153/2020 quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ; đồng thời cơ quan này sẽ tổ chức kiểm tra, thanh tra về việc cung cấp dịch vụ của các công ty chứng khoán liên quan tới TPDN và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

Còn theo Bộ Tài chính, thị trường TPDN thời gian qua đã có bước phát triển nhanh để trở thành kênh huy động vốn trung, dài hạn của DN, qua đó giúp giảm dần sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng; định hướng nhà đầu tư tập trung vào các khoản đầu tư trung, dài hạn thay vì gửi tiền tiết kiệm ngắn hạn… Đơn cử năm 2021, quy mô huy động qua kênh TPDN trong nước đã đạt 682.000 tỉ đồng.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh của thị trường TPDN cũng bộc lộ một số hạn chế, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nhà đầu tư và thị trường tài chính. Vì vậy, đại diện Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tăng cường công tác quản lý giám sát, thanh tra, kiểm tra các hoạt động liên quan đến phát hành, cung cấp dịch vụ về TPDN để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tăng cường tính minh bạch của thị trường. Qua đó, để đảm bảo thị trường TPDN trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả cho DN.

Đồng quan điểm, nhiều chuyên gia cho rằng bên cạnh một số công ty vi phạm quy định của pháp luật thì trên thị trường vẫn còn rất nhiều đơn vị uy tín. Đó chính là cơ sở để thị trường TPDN phát triển trong thời gian tới và là nơi gửi gắm niềm tin của nhà đầu tư.•

Kênh huy động vốn ngày càng quan trọng

Theo Bộ Tài chính, trong giai đoạn 2016-2020, thị trường TPDN là cấu phần có sự tăng trưởng mạnh nhất của thị trường tài chính, trở thành kênh huy động vốn ngày càng quan trọng cho các DN. Tổng khối lượng TPDN phát hành khoảng 1.224.000 tỉ đồng, bình quân gần 239.000 tỉ đồng/năm. Con số này gấp khoảng chín lần giai đoạn 2011-2015.

Tốc độ tăng trưởng bình quân thị trường TPDN đạt khoảng 48%/năm. Đến cuối năm 2020, quy mô thị trường này đạt gần 16% GDP.

Trở lại

SỰ KHÁC NHAU GIỮA CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU? MỘT SỐ LƯU Ý KHI ĐẦU TƯ TRÁI PHIẾU

Nhà đầu tư chắc hẳn không còn xa lạ tới hai loại chứng khoán cực kỳ phổ biến trên thị trường hiện nay là cổ phiếu và trái phiếu. Hầu hết, các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường đều sẽ gặp phải tình huống phân vân không biết nên lựa chọn đầu tư vào “trái” hay “cổ”. Thực tế, thị trường ghi nhận có những nhà đầu tư chỉ đầu tư vào cổ phiếu, có những người chỉ trung thành với trái phiếu, hay có những trường hợp quyết định đầu tư vào cả hai. Vậy, hai loại “chứng” này có gì khác nhau và những tiêu chí nào giúp nhà đầu tư có thể dễ dàng phân biệt được rõ đâu là “cổ” đâu là “trái”?

Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

Khái niệm cổ phiếu / trái phiếu

Trái phiếu: loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của đơn vị phát hành (doanh nghiệp hoặc chính phủ) với người nắm giữ trái phiếu. Người sở hữu trái phiếu (hay còn được gọi là trái chủ) sẽ được chi trả một khoản tỷ lệ lợi suất nhất định và hoàn toàn không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đó.

Cổ phiếu: loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu và lợi ích của người nắm giữ cổ phiếu đối với một phần vốn cổ phần của doanh nghiệp phát hành. Không giống trái phiếu, các cổ đông có thể được hưởng cổ tức được chia (không cố định) và phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.

Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

Sự khác nhau giữa “cổ” và “trái”

Nhìn chung, cổ phiếu và trái phiếu cũng có sự tương đồng với nhau về nhiều mặt. Trước hết, cả hai loại này đều là con đường được nhà phát hành lựa chọn tung ra nhằm mục đích thu hút vốn. Được thể hiện dưới nhiều hình thức như chứng chủ, dữ liệu điện tử, hoặc bút toán ghi sổ. Ngoài ra, nhà đầu tư được phép chuyển nhượng, mua bán và cầm cố đối với cả trái phiếu lẫn cổ phiếu. Để phân biệt được rõ ràng sự khác nhau giữa hai loại chứng trên, nhà đầu tư nên dựa vào các tiêu chí được liệt kê dưới đây:

Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

Để tham khảo thêm về các loại trái phiếu, nhà đầu tư có thể truy cập tại đây.

Những lưu ý khi đầu tư trái phiếu

Tuy mức độ rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu là không cao nhưng các nhà đầu tư vẫn tuyệt đối phải nắm chắc các thông tin sau đây để tránh việc lựa chọn sai trong quá trình đầu tư trái phiếu, đem lại thiệt hại về mặt giá trị tài sản.

Đối với trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư nên tìm hiểu rõ các thông tin cơ bản bao gồm đơn vị phát hành, loại hình trái phiếu, mục đích phát hành, điều khoản chuyển đổi, và lợi tức / kỳ hạn trả lãi, trước khi đưa ra quyết định có nên mua trái phiếu của doanh nghiệp đó hay không.

Vì sao khi phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu mới, lại xuất hiện chi phí phát hành

Các lưu ý khi đầu tư trái phiếu

Nhìn chung, trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều các loại trái phiếu, hầu hết các doanh nghiệp đều phát hành trái phiếu nhằm mục đích tăng vốn vay cho công ty. Nếu có những trái phiếu chất lượng được phát hành, thì ngược lại cũng sẽ xuất hiện những trái phiếu kém chất lượng. Nhà đầu tư cần phải hết sức cẩn thận và tìm hiểu kỹ càng dựa trên những tiêu chí đã đưa ra ở trên để có một khoản đầu tư vừa an toàn vừa đem lại lợi nhuận tốt. Bên cạnh đơn vị phát hành, nhà đầu tư cũng cần phải tìm hiểu và lựa chọn các đơn vị phân phối có chất lượng và uy tín. Trong đó, trái phiếu S-BOND cũng là một trong các loại trái phiếu doanh nghiệp cực kỳ an toàn  được phân phối và thẩm định nghiêm ngặt bởi công ty Cổ Phần Chứng Khoán SSI

Video: Bí quyết đầu tư trái phiếu

Với mức thanh khoản cao, dễ dàng mua/bán online bất cứ lúc nào trên SSI iBoard và mang lại lợi suất cố định, an toàn, nhà đầu tư có thể cực kỳ yên tâm khi đầu tư trái phiếu S-BOND bởi các yếu tố dưới đây:

  • An toàn
  • Đảm bảo thanh khoản
  • Tỷ suất lợi nhuận cao
  • Linh hoạt thời điểm mua/bán
  • Đa dạng trái phiếu doanh nghiệp
  • SSI là CTCK với số vốn điều lệ và hạn mức tự doanh lớn nhất thị trường

Để được tư vấn về dòng sản phẩm Trái Phiếu S-BOND của CTCP Chứng Khoán SSI, Nhà đầu tư có thể truy cập tại đây.