Xây dựng chuồng trại trên đất nông nghiệp có phải xin phép không? Các trường hợp phải đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất. Xây dựng chuồng trại không phép có bị phạt không?
Thực tế hiện nay cho thấy tình trạng lấn chiếm đất công, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, sử dụng sai mục đích… có những diễn biến phức tạp, một trong những nguyên nhân của vi phạm pháp luật đất đai kể trên là việc thanh tra của các cấp, các ngành chưa kiên quyết, triệt để, kịp thời làm hạn chế hiệu quả hoạt động thanh tra, chế tài quy định xử lý, xử phạt vi phạm pháp luật đất đai còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm và bản thân người sử dụng đất không nắm rõ được các quy định của pháp luật dẫn đến việc sử dụng đất sai mục đích.
Bài viết dưới đây, đội ngũ các chuyên gia tư vấn, luật sư công ty Luật Dương Gia xin giải đáp các vấn đề cơ bản xoay quanh các câu hỏi như: Xây dựng chuồng trại trên đất nông nghiệp có phải xin phép không? Các trường hợp phải đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất. Xây dựng chuồng trại không phép có bị phạt không?
Thứ nhất, xây dựng chuồng trại trên đất nông nghiệp có phải xin phép không?
Theo quy định tại Điều 10 Phân loại đất của Luật đất đai năm 2013 Căn cứ vào mục đích sử dụng, đất đai được phân loại như sau:
“h] Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh.”
Theo quy định trên đất nông nghiệp khác thường sử dụng chung vào mục đích nông nghiệp như trồng trọt và chăn nuôi, nhưng không chỉ đơn thuần là trồng cây cối hay hoa màu thu hoạch, các hộ gia đình cá nhân sử dụng đất nông nghiệp có thể xây dựng các công trình trên đất nhưng mục đích xây dựng phải đúng tính chất, mục đích của pháp luật. Ví dụ, các rất nhiều mô hình trồng rau củ quả sạch trong nhà kính đã áp dụng những thành bộ tiến bộ khoa học kỹ thuật của các nước phát triển vận dụng vào môi trường khí hậu ở Việt Nam đang được ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn khuyến khích thực hiện phát triển nông nghiệp bền vững.
Luật cho phép xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm hiện nay dưới mô hình trang trại hoặc các mô hình nhỏ lẻ cá nhân, gia đình như nuôi vịt, gà, lợn, bò… Cấm xây dựng chuồng trại vào mục đích nuôi các loại động vật mà pháp luật không phép hoặc lợi dụng việc xây dựng chuồng trại đan xen, sử dụng vào mục đích khác sai luật. Bên cạnh đó, các hộ gia đình nuôi gia súc, gia cầm vẫn phải bảo đảm vệ sinh môi trường.
Hiện nay, nhiều địa phương chưa có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết, dẫn tới tùy tiện chuyển mục đích sử dụng đất hoặc lúng túng trong quá trình sử dụng đất nông nghiệp đúng mục đích. Ví dụ như đất trồng lúa cũng là đất nông nghiệp nhưng sử dụng vào mục đích trồng lúa nước hoặc đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối được sử dụng vào mục đích tương ứng.
Thứ hai, các trường hợp phải đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 57 Luật đất đai 2013 quy định các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:
Xem thêm: Mẫu hợp đồng thuê đất cá nhân ngắn gọn mới nhất năm 2022
+ Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối.
+ Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm.
+ Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp.
+ Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.
+ Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất.
+ Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở.
+ Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.
Như vậy, theo quy định hướng dẫn nêu trên tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích ít được phát hiện và xử lý kịp thời nên việc kiểm tra, thanh tra thực hiện còn nhiều bất cập. Với vai trò chủ sở hữu đại diện, Nhà nước có quyền định đoạt đất đai thông qua hàng loạt các quyền như: quyền quyết định mục đích, thời hạn, hạn mức sử dụng đất, quyền phân bổ đất đai thông qua các hoạt động giao đất cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.
Với việc pháp luật liệt kê các trường hợp nêu trên để xác định phải xin phép thì các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép nhưng phải làm thủ tục đăng ký biến động đất đai sẽ thực hiện theo quy định những trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép được hướng dẫn bởi Điều 11 Thông tư 02/2015/TT-BTNMT được sửa đổi bởi Khoản 1 Điều 12 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT.
– Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác gồm: đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt; đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm.
– Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất nuôi trồng thủy sản sang trồng cây lâu năm.
– Chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất nuôi trồng thủy sản, đất trồng cây hàng năm.
– Chuyển đất ở sang đất phi nông nghiệp không phải là đất ở.
Xem thêm: Điều kiện về diện tích tối thiểu khi tách thửa đất nông nghiệp
– Chuyển đất thương mại, dịch vụ sang đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ hoặc đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp sang đất xây dựng công trình sự nghiệp.
TƯ VẤN TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ
Tóm tắt câu hỏi:
Nhà em có 600m2 đất từ trước năm 1980 là đất trồng rau. Hiện nhà em thay đổi sang làm vườn và kết hợp chăn luôn lợn, gà. Thế nên gia đình em mới tiến hành đổ đất cho bằng thành một thửa, xây chuồng trại, nhà lán và quây sung quanh bằng cọc bê tông căng lưới thép B40. Khu vực xây dựng chuồng trại khoảng 80m2 và không nằm trong khu vực quy hoạch gì hết. Cho em hỏi gia đình em thay đổi đất như vậy có sai quy định của luật đất đai hay không và có bị tháo dỡ không? Em xin cảm ơn.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
Luật đất đai năm 2013
Xem thêm: Hạn mức giao đất nông nghiệp theo quy định Luật đất đai 2013
2. Giải đáp vấn đề:
Tại Điểm h, Khoản 1, Điều 10 Luật đất đai 2013 quy định:
“Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;”
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 170 Luật đất đai 2013 về nghĩa vụ chung của người sử dụng đất:
“Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân theo các quy định khác của pháp luật có liên quan”.
Theo đó, nếu trong trường hợp này gia đình anh có xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn trên đất nông nghiệp thì hoàn toàn được phép. Và theo quy định tại Khoản 1 Điều 11 Thông tư số 02/2015/TT/TT-BTNMT được sửa đổi bởi Khoản 1 Điều 12 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định như sau:
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
“Điều 12. Sửa đổi, bổ sung Thông tư số 02/2015/TT-BTNMT ngày 27 tháng 01 năm 2015 quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và Nghị định số 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
1. Sửa đổi, bổ sung Khoản 1 Điều 11 như sau:
“1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhưng phải đăng ký biến động, bao gồm:
a] Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác gồm: đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt; đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm;”
Người sử dụng đất có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ, gồm có:
– Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK ban hành kèm Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT;
– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở [sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận].
Trình tự, thủ tục đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền như sau:
– Người sử dụng đất nộp hồ sơ tại nơi tiếp nhận hồ sơ quy định tại các Khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 60 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.
– Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ; xác minh thực địa trong trường hợp cần thiết; xác nhận vào Đơn đăng ký; xác nhận mục đích sử dụng đất vào Giấy chứng nhận; chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai [nếu có]; trao Giấy chứng nhận cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đổi với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.
Như vậy việc gia đình bạn chuyển 80m2 đất trong tổng số 600m2 đất trồng rau sang làm chuồng trại chăn nuôi là hoàn toàn không vi phạm pháp luật về đất đai. Tuy nhiên gia đình bạn cần làm hồ sơ đăng ký biến động đất đai trình lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền được quy định tại Điều 60 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai 2013.