Bấm máy tính số phức vận dụng cao

KĨ THUẬT CASIO GIẢI BÀI TOÁN MAX MIN SỐ PHỨC P2
Link tải:

Min Max số phức là một dạng toán khó trong các bài toán thi THPT Quốc gia. Vậy số phức là gì? Bài toán tìm gtln gtnn của số phức? Cách tìm môđun nhỏ nhất của số phức? Tìm số phức z có môđun nhỏ nhất Casio? Trong nội dung bài viết dưới đây, DINHNGHIA.VN sẽ giúp bạn tổng hợp kiến thức về chủ đề  trên, cùng tìm hiểu nhé!. 

Lý thuyết số phức là gì?

Định nghĩa số phức là gì?

Biểu thức dạng \[ a+bi \] với \[a;b \in \mathbb{R}\] và \[ i^2=-1 \] được gọi là một số phức với \[ a \] là phần thực và \[ b \] là phần ảo.

Xem chi tiết >>> Số phức là gì? Tìm hiểu các phép toán với số phức

Mô đun của số phức 

Mô đun của số phức \[ z=a+bi \] là số thực không âm \[\sqrt{a^2+b^2}\] và được kí hiệu là \[ |z| \]

Một số dạng đặc biệt cần lưu ý:

Bài toán tìm GTLN GTNN của số phức

Để giải quyết các bài toán tìm GTLN, GTNN của số phức [min max số phức], ta cần sử dụng một số Bất đẳng thức quan trọng sau đây :

Bất đẳng thức \[ Cauchy \] 

\[x+y \geq 2\sqrt{xy }\] với \[ x;y \geq 0 \]

Dấu \[ “=” \] xảy ra khi \[ x=y \geq 0 \]

Bất đẳng thức \[ Bunhiacopxki \]

\[[a^2+b^2][m^2+n^2]\geq [am+bn]^2\]

Dấu \[ “=” \] xảy ra khi \[\frac{a}{m}=\frac{b}{n}\]

Bất đẳng thức giá trị tuyệt đối 

\[||z_1|-|z_2|| \leq |z_1 \pm z_2| \leq |z_1|+|z_2|\]

Cách tìm GTLN GTNN trong min max số phức 

Tìm GTLN, GTNN của mô đun số phức thỏa mãn điều kiện cho trước

Với những dạng bài min max số phức này, từ điều kiện đã cho, chúng ta sử dụng các Bất đẳng thức nêu trên [thường sử dụng Bất đẳng thức giá trị tuyệt đối] để giải quyết

Ví dụ:

Cho số phức \[ z \] thỏa mãn : \[ |z-2+2i|=1 \]. Tìm giá trị lớn nhất của \[ |z| \]

Cách giải:

Áp dụng Bất đẳng thức giá trị tuyệt đối, ta có :

\[1=|z-2+2i|\geq |z|-|2i-2| \Leftrightarrow |z| \leq 1+|2i-2| = 1+2\sqrt{2}\]

Tìm GTLN, GTNN của một biểu thức số phức thỏa mãn điều kiện cho trước

Để giải dạng toán min max số phức của một biểu thức số phức thỏa mãn điều kiện cho trước, chúng ta giải theo các bước sau :

  • Bước 1: Gọi số phức \[ z=a+bi \] với \[a;b \in \mathbb{R}\]
  • Bước 2: Thay vào biểu thức đã cho và tìm mối quan hệ giữa \[ a;b \]
  • Bước 3: Biến đổi biểu thức cần tìm GTLN, GTNN theo \[ a;b \]
  • Bước 4: Tìm GTLN, GTNN dựa vào quan hệ \[ a;b \]

Ví dụ:

Cho hai số phức \[ z_1;z_2 \] thỏa mãn \[ z_1+z_2|=3 \] và \[ |z_1-z_2| = 1 \]. Tìm GTLN của biểu thức \[ P=|z_1| + |z_2| \]

Cách giải:

Đặt \[ z_1=a_1+b_1i ; z_2=a_2+b_2i \]. Thay vào ta được :

\[\left\{\begin{matrix} |[a_1+a_2]+[b_1+b_2]i|=3\\ |[a_1-a_2]+[b_1-b_2]i|=1 \end{matrix}\right. \Leftrightarrow \left\{\begin{matrix} [a_1+a_2]^2+[b_1+b_2]^2=9\\ [a_1-a_2]^2+[b_1-b_2]^2=1 \end{matrix}\right.\]

Khai triển, cộng hai phương trình ta được :

\[ a_1^2+a_2^2+b_1^2+b_2^2=5 \]

Ta có:

\[|z_1|+|z_2| = \sqrt{a_1^2+b_1^2}+\sqrt{a_2^2+b_2^2}\]

Áp dụng Bất đẳng thức \[ Bunhiacopxki \] ta có :

\[P^2 = [1.\sqrt{a_1^2+b_1^2}+1.\sqrt{a_2^2+b_2^2}]^2\leq [1+1].[a_1^2+a_2^2+b_1^2+b_2^2]=10\]

\[\Rightarrow P \leq \sqrt{10}\]

Tìm GTLN, GTNN của số phức bằng Casio

Trong các bài toán trắc nghiệm, để tìm min max số phức, ta sử dụng máy tính Casio để giải theo các bước sau :

  • Bước 1: Gọi số phức \[ z=x+yi \] với \[x;y \in \mathbb{R}\]
  • Bước 2: Thay vào điều kiện ban đầu, rút \[ y \] theo \[ x \]. Tìm khoảng xác định của \[ x \]
  • Bước 3: Thay vào biểu thức cần tính GTLN, GTNN rồi đưa biểu thức về dạng hàm số của \[ x \]
  • Bước 4: Sử dụng tính năng TABLE của máy tính để tìm GTLN, GTNN của hàm số.

Ví dụ:

Cho số phức \[ z \] thỏa mãn \[ |z| =5 \]. Tìm GTLN, GTNN của biểu thức : \[ P=3|z-2|+|z-3i| \]

Cách giải

Đặt \[ z=x+yi \]

Vì \[|z|=5 \Rightarrow a^2+b^2=25 \Rightarrow \left\{\begin{matrix} b=\sqrt{25-x^2}\\ a\in [-5;5] \end{matrix}\right.\]

Thay vào ta được:

\[P=3|z-2|+|z-3i|=3\sqrt{[x-2]^2+y^2}+\sqrt{x^2+[y-3]^2}\]

\[=3\sqrt{[x-2]^2+25-x^2}+\sqrt{x^2+[\sqrt{25-x^2}-3]^2}\]

Vậy ta cần tìm GTLN,GTNN của hàm số \[f[x]=3\sqrt{[x-2]^2+25-x^2}+\sqrt{x^2+[\sqrt{25-x^2}-3]^2}\] với \[x \in [-5;5]\]

Ta vào tính năng TABLE của máy tính bằng cách bấm \[Mode \rightarrow 7\]

Ta nhập hàm số trên vào máy tính:

\[Start \] ta nhập \[ -5 \]

\[ End \] ta nhập \[ 5 \]

\[ Step \] ta nhập \[ 0,5 \]

Ta thấy hàm số đạt GTLN là \[ 26.83 = 21+\sqrt{34} \] khi \[ x=-5 \]

Ta thấy hàm số đạt GTNN là \[ 14.83 = 9+\sqrt{34} \] khi \[ x=5 \]

***Chú ý: Chúng ta làm tròn kết quả ở máy tính bằng cách thử từng đáp án trong đề thi xem kết quả giống với đáp án nào.

Các dạng bài tập số phức vận dụng cao

Đây là những bài toán chúng ta chuyển từ số phức sang biểu diễn hình học rồi tìm cực trị của các biểu thức hình học đó.Nhắc lại về một số biểu diễn hình học của số phức:

Trên mặt phẳng tọa độ \[ Oxy \] , mỗi số phức \[ z=a+bi \] với \[a;b \in\mathbb{R}\] được biểu diễn bởi điểm \[ M \]  có tọa độ là \[ [a;b] \]

Như vậy ta có một số tính chất:

  • \[OM = \sqrt{a^2+b^2} =|z|\]
  • \[M_1M_2=\sqrt{[a_1-a_2]^2+[b_1-b_2]^2}=|z_1-z_2|\]

Tùy thuộc bài toán thì chúng ta có thể chuyển về phương trình đường thẳng, phương trình Elip hay đường tròn. Và từ đó, ta có một số công thức tính nhanh sau đây, áp dụng để giải các bài tập trắc nghiệm :

Bài toán: Cho số phức \[ z \] thỏa mãn \[ |z-z_1|+|z-z_2| = 2a \]. Tìm GTLN, GTNN của biểu thức \[ P= |z-z_0| \] với \[ z_0;z_1;z_2 \] cho trước

Ta có một số kết quả sau:

Đặt \[ |z_1-z_2|=2c ; b=\sqrt{a^2-c^2} \] thì:

Ví dụ:

Cho số phức \[ z \] thỏa mãn \[ |z-1+3i| +|z+2-i| =8 \]. Tìm GTLN và GTNN của biểu thức :\[ P=|2z+1+2i| \]

Cách giải:

Ta có:

\[\frac{P}{2}=|z+\frac{1}{2}+i|\]

Mặt khác \[\frac{1}{2}+i=\frac{[-1+3i]+[2-i]}{2}\]

Vậy trong bài toán này \[z_0=\frac{z_1+z_2}{2}\]

\[c=\frac{|z_1-z_2|}{2}=\frac{5}{2}\]

\[a=4\Rightarrow b=\sqrt{a^2-c^2}=\frac{\sqrt{39}}{2}\]

Áp dụng công thức trên ta được:

\[P_{\max}=2a=8\]

\[P_{\min}=2b=\sqrt{39}\]

Bài viết trên đây của DINHNGHIA.VN đã giúp bạn tổng hợp lý thuyết và các phương pháp giải bài toán tìm Min Max số phức. Hy vọng những kiến thức trong bài viết sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình học tập và nghiên cứu về chủ đề Min Max số phức. Nếu có bất cứ câu hỏi, thắc mắc hay đóng góp gì liên quan đến chủ đề Min Max số phức, đừng quên để lại nhận xét bên dưới nhé. Nếu thấy hay thì share nha bạn! Chúc bạn luôn học tốt!.

Xem chi tiết qua bài giảng dưới đây:


[Nguồn: www.youtube.com]

Xem thêm:

Please follow and like us:

Video liên quan

Thuvientoan.net xin gửi đến bạn đọc tài liệu Phương pháp giải toán 12 bằng máy tính casio chinh phục các câu hỏi vận dụng cao. Tài liệu này gồm 160 trang, được biên soạn một cách kĩ lượng và chi tiết. Nội dung tài liệu xoay quanh chủ đề sử dụng Máy tính bỏ túi để giải nhanh các bài toán trong đề thi thử và đề thi chính thức THPTQG môn Toán các năm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Kể từ năm 2017 cho đến nay, đề thi THPT Quốc gia môn Toán đổi hình thức từ tự luận sang trắc nghiệm, từ cấu trúc 10 câu hỏi sang 50 câu trắc nghiệm và tất nhiên nội dung của các câu hỏi cũng thay đổi. Với hình thức thi tự luận thì các câu hỏi phân loại học sinh khá giỏi tập trung ở các chủ đề phương trình - hệ phương trình, bất đẳng thức, hình học Oxyz nhưng với hình thức thi trắc nghiệm thì các hỏi phân loại còn gọi là vận dụng cao tập trung ở chủ đề hàm số, tích phân, số phức, thể tích khối đa diện. Chính điều này đã làm một vai trò quan trọng của việc giải toán 12 bằng máy tính casio. 

Nhờ có công cụ là máy tính Casio 580 để giải nhanh trắc nghiệm toán 12, các bạn học sinh có thể tối ưu thời gian làm bài với độ chính xác cao. Bên cạnh đó, máy tính cầm tay Casio còn giúp các bạn tìm được những giá trị đặc biệt để định hướng tìm ra lời giải cho các bài toán. Với nhiều ưu điểm như vậy, nhưng có nhiều bạn vẫn chưa biết cách sử dụng hay sử dụng máy tính Casio để giải nhanh trắc nghiệm môn Toán, thuvientoan.net và đội ngủ các thầy cô đã biên soạn tài liệu Cách giải nhanh toán 12 bằng máy tính casio nhằm hỗ trợ các bạn tối ưu quá trình học tập.

Các câu hỏi từ mức độ nhận biết đến vận dụng, vận dụng cao đều được tác giả không chỉ hướng dẫn giải bằng máy tính bỏ túi một cách chi tiết mà còn phân tích cách tìm tòi ra lời giải.

Hi vọng với tài liệu này các bạn sẽ học được những điều bổ ích để chuẩn bị thật tốt cho kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia sắp tới. Chúc các bạn học tốt!

TÀI LIỆU

THEO THUVIENTOAN.NET

Video liên quan

Chủ Đề