Bệnh hpv là gì

1

HPV là gì?

HPV có tên tiếng anh là Human Papilloma Virut.

Hiện nay, theo thống kê có hơn 120 loài, phổ biến ở cả nam và nữ. Có nhiều loại gây ra bệnh ung thư, và nhiều loại gây ra bệnh lý qua đường tình dục như mụn cóc sinh dục, ung thư dương vật, ung thư hậu môn, ung thư cổ tử cung….

2

Nguyên nhân gây ra HPV là gì?

Phụ nữ và nam giới người đã quan hệ tình dục

- HPV lây lan qua đường tình dục: Quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ đồng giới…..

- HPV có thể lây truyền qua da – da tại vùng sinh dục trong khi hoạt động tình dục.

- HPV do Virut Human Papilloma.

Lây truyền từ mẹ sang con

Người có hệ thống miễn dịch suy yếu: người đang mắc bệnh như HIV/AIDS hoặc đang sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch.. đều có nguy cơ mắc HPV cao.

3

Các giai đoạn của HPV là gì?

Các triệu chứng nhiễm HPV có biểu hiện ra ngoài hay không còn tùy thuộc vào chủng loại HPV bị nhiễm. Không có nhiều biểu hiện, hay triệu chứng, tuy nhiên nếu phát hiện kịp thời có thể trị dứt điểm.

Chủng không gây ung thư [Chủng nguy cơ thấp]

- Mọc mụn cóc: Giai đoạn này HPV cư trú chủ yếu ở bộ phận sinh dục, trên da, miệng. Những mụn cóc có những hình thái khác nhau như mụn thịt đỏ, mụn bọc trắng…Đôi khi nằm đơn lẻ, những cũng có khi chúng nằm chi chít, mọc thành cụm dính vói nhau.

- Nổi mẩn đỏ: Nổi mẫn đỏ, tê lưỡi, đau họng, có các mảng đỏ trên miệng và đây là giai đoạn nguy hiểm.

Chủng gây nguy cơ ung thư [chủng nguy cơ cao]

Có 80% nhiểm virut HPV gây ra ung thư, đặc biệt là ung thư cổ tử cung thuộc chủng 16 và 18. Ngoài ra có nhiều chủng còn gây ra các bệnh ung thư âm đạo, hậu môn, hay dương vật ở nam giới.

4

Cách điều trị HPV

Đối với chủng không gây ung thư: Sử dụng laser CO2 hay đốt điện để loại bỏ các vết sừng, đốt đỏ, nốt sùi. Tuy nhiên, cách này không diệt được virut, sau đó các vết này vẫn xuất hiện trở lại, vẫn phải tiếp tục theo dõi và điều trị.

Đối với chủng gây ung thư: Hiện nay HPV gây bệnh chưa có thuốc điều trị, tuy nhiên đã có vacxin phòng bệnh, chống virut thuộc chủng 6,11, 16, và 18.

5

Phòng bệnh HPV như thế nào?

Giữ cơ quan sinh dục sạch sẽ: Sau khi quan hệ tình dục, bạn nên đi tiểu sau đó rửa vùng kín bằng xà phòng và nước để rửa trôi đi vi khuẩn trước khi chúng lây nhiễm vào bên trong cơ thê.

Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục, lưu ý đối với vùng da không có bao cao su vẫn có khả năng lây truyền HPV.

Quan hệ chung thủy [một vợ một chồng].

Tiêm phòng vacxin ngừa HPV: Độ tuổi cho phép tiêm phòng HPV từ 9 – 26 tuổi, đối tượng tiêm tốt nhất là chưa quan hệ tình dục. Tuy nhiên, người đã kết hôn và đã qua quan hệ tình dục vẫn tiêm phòng được nhưng khả năng hấp thu kém.

+ Cervarix [ ngừa 2 chủng HPV 16 và 18]

+ Gardasil [ngừa 4 chủng HPV 6, 11, 16, 18]

Số mũi tiêm HPV là 3, theo lộ trình 0-2-6 : Mũi thứ 2 cách mũi đầu tiên 2 tháng, mũi thứ 3 cách mũi thứ 1 là sáu tháng.

Xem thêm hình ảnh tìm hiểu về HPV

HPV nếu như kịp thời điều trị thì bệnh sẽ trị dứt điểm, nhưng nếu không thì bệnh sẽ gây nguy hiểm khó lường. Những vết mẫn đỏ, nốt sần, mụn bọc trắng, bệnh sùi mào gà… hay còn gây nguy hiểm hơn nữa là những bệnh ung thư như: ung thư cổ tử cung, hậu môn và ung thư dương vật… Khi thấy có những dấu hiệu này bạn nên đi khám, kiểm tra để nhận được lời khuyên cũng như tư vấn của bác sĩ. Vì thế, thây đổi lối sống, quan hệ chung thủy, sử dụng bao cao su khi quan hệ, tái khám định kỳ 6 tháng/1 lần để đảm bảo bạn không mắc những bệnh phụ khoa, hay bệnh liên quan đến HPV.

[Hình ảnh tổng hợp từ thecare.xyz, Vnmedia, google...]

Hơn 4 năm trước 265

0

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Anh Duy Bệnh viện Bệnh nhiệt đới

HPV là một tên gọi được viết tắt từ Human Papilloma Virus. Virus HPV là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh ung thư cổ tử cung, sùi mào gà. HPV là tên của một loài virus gồm rất nhiều chủng loại, có một số có tiềm năng cao gây ung thư và được gọi là “nguy cơ cao”.

Còn những chủng HPV có ít khả năng gây ung thư thì gọi là nguy cơ trung bình. Hôm nay, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về virus HPV nhé

1. HPV là bệnh gì?

HPV là gì? HPV bản chất không phải tên của một căn bệnh. HPV là từ viết tắt của một loài virus có tên đầy đủ là Human Papilloma Virus. Loài virus này có hơn 100 chủng khác nhau!

Human Papilloma Virus trên kính hiển vi.

Đây là loài virus sống ở các tế bào bề mặt của cơ thể. Ví dụ: Da, niêm mạc cổ tử cung, hậu môn, dương vật, thậm chí là hầu họng…

HPV gồm nhiều chủng loại và được chia thành 3 nhóm:

• Nguy cơ cao: Khả năng cao gây ra ung thư.
• Nguy cơ trung bình: Khả năng gây ung thư thấp.
• Nguy cơ thấp: Không có nguy cơ gây ra ung thư.

HPV là nguyên nhân chủ yếu gây ra 2 căn bệnh tương đối thường gặp:

• Ung thư cổ tử cung.
• Sùi mào gà.
• Ngoài ra, đôi khi HPV có thể gây ra ung thư dương vật, hậu môn.

Xem thêm: Virus HPV gây ung thư miệng: Những điều bạn cần biết

2. Virus HPV lây nhiễm như thế nào?

HPV thường được biết là sẽ lây nhiễm chủ yếu qua đường tình dục. Tuy nhiên, trên thực tế, có một số trường hợp virus HPV có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp giữa da người với nhau. [1]

Trong một số hiếm trường hợp khác, HPV có thể lây nhiễm từ mẹ sang con.

Vì chủ yếu lây nhiễm qua đường tình dục, do đó, nam giới cũng có thể mắc phải HPV. Bao cao su cũng không thể ngăn chặn sự lây nhiễm này, nó chỉ có thể giảm một phần nguy cơ mắc HPV mà thôi.

Sùi mào gà.

3. Có bao nhiêu chủng loại HPV?

Người ta gọi tên các chủng HPV khác nhau theo con số. Ví dụ: HPV 6, HPV 11… [1], [2], [3]

Có khoảng 100 chủng HPV. Trong đó, khoảng 40 chủng lây nhiễm chính yếu qua đường tình dục [vùng bề mặt cơ thể ẩm ướt]. Một bộ phận [khoảng 15 chủng] trong số 40 chủng này liên quan đến ung thư. Do đó, không phải toàn bộ các chủng lây nhiễm qua đường tình dục đều nguy hiểm.

HPV nguy cơ cao

Là các chủng HPV có khả năng gây ra ung thư cổ tử cung. 2 chủng nổi tiếng nhất trong nhóm này là HPV 16 và HPV 18. Hai loại HPV vừa nêu là nguyên nhân gây ra khoảng 70% trường hợp ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, còn một số chủng HPV khác như: HPV 31, HPV 33, HPV 45, HPV 52, HPV 58 và một vài chủng khác.

Ung thư cổ tử cung.

HPV nguy cơ thấp

Điển hình là 2 chủng HPV 6 và HPV 11. 2 loại này gây ra 90% trường hợp sùi mào gà – một bệnh lý rất ít liên quan đến ung thư. Sùi mào gà thường xuất hiện sau vài tuần – vài tháng sau khi quan hệ tình dục với người nhiễm 2 chủng này.

4. HPV tồn tại trong cơ thể người bao lâu?

Hầu hết các chủng HPV tồn tại trong cơ thể ở một thời gian khá ngắn – 1 đến 2 năm. Những chủng tồn tại kéo dài hơn thường liên quan đến tình trạng tiền ung thư – ung thư. Trên thực tế, bác sĩ xác định việc đào thải HPV dựa vào 2 – 3 lần liên tiếp xét nghiệm âm tính.

Nói cách khác, hầu hết HPV tấn công cơ thể sẽ bị đào thải. Một tỷ lệ nhỏ HPV có thể tồn tại dai dẳng, điều này được xác định bằng 2 – 3 lần liên tiếp xét nghiệm ra cùng 1 chủng HPV. [1]

Để xác định chủng HPV, cần tiến hành xét nghiệm tìm DNA của loại HPV đang nhiễm. Xét nghiệm PCR DNA HPV ở nước ta hiện đã có mặt ở nhiều cơ sở y tế lớn trên toàn quốc.

Trong các chủng virus HPV nguy cơ cao, chủng HPV 16 thường tồn tại lâu hơn các chủng khác.

5. Virus HPV gây ra bệnh gì?

Virus HPV rất dễ lây nhiễm qua đường tình dục. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm HPV có biểu hiện triệu chứng ra bên ngoài. [3]

Tuy nhiên, khi đã nhiễm phải HPV, bạn có thể gặp phải một số bệnh lý như:

• Đối với chủng nguy cơ thấp có thể gây ra sùi mào gà, bệnh lý này xuất hiện khoảng vài tuần – vài tháng sau nhiễm. Nam giới nhiễm bệnh thường bị sùi mào gà ở dương vật, hậu môn.
• Đối với chủng nguy cơ trung bình, cao có thể gây ra ung thư cổ tử cung, dương vật, hậu môn…

6. Virus HPV có gây ra ung thư không?

Câu trả lời đã được nhắc đến ở đoạn trên. HPV có những chủng nguy cơ cao và trung bình hoàn toàn có khả năng gây ra ung thư. Tuy nhiên, hầu hết các chung HPV đều là nguy cơ thấp, gần như không liên quan gì đến ung thư.

Có khoảng 15 chủng HPV gây ra ung thư. Trong đó, chủng HPV 16 và HPV 18 là 2 chủng gây ra hơn 70% trường hợp ung thư cổ tử cung trên thế giới. Những chủng HPV nguy cơ cao khác thường được nhắc đến là HPV 31, HPV 33, HPV 45. Các chủng gây ra ung thư này hầu hết đều lây nhiễm qua đường tình dục.

Hiện nay, tất cả các vaccin chủng ngừa HPV đều bao gồm 2 chủng chủng HPV 16 và HPV 18. Điều này giúp giảm đáng kể khả năng bị ung thư cổ tử cung.

7. Cách phòng tránh bị nhiễm HPV?

Cách dự phòng HPV tốt nhất là sử dụng bao cao su và tìm hiểu về tình dục an toàn.

Bao cao su không thể phòng tránh hoàn toàn được HPV virus. Nhưng bao cao su hoàn toàn có thể giảm tỉ lệ nhiễm HPV nếu dùng đúng phương pháp.

Tình dục an toàn:

• Là việc kiểm tra các bệnh lý qua đường tình dục như viêm gan A, B, HPV, thậm chí là HIV.
• Quan hệ 1:1. Việc có nhiều bạn tình làm tăng cao khả năng nhiễm bệnh.
• Sử dụng bao cao su đúng phương pháp.

Bên cạnh 2 phương pháp này, việc chích ngừa vaccine HPV cũng rất thiết yếu. Ở Mỹ, độ tuổi chích ngừa HPV là 11 và 12 tuổi ở cả bé trai và gái bằng 2 liều. Đối tượng 15 – 26 tuổi cũng có thể chích ngừa HPV nhưng với chế độ 3 liều. Ở độ tuổi 27 – 45 cũng có thể chích ngừa HPV, tuy nhiên cần sự tư vấn của bác sĩ.

7. Bệnh HPV có thể chữa trị được không?

Nếu bạn nhiễm HPV và không có triệu chứng gì:

• Bạn có thể không cần điều trị gì cả, ít nhất là sẽ không điều trị khẩn cấp. Do hầu hết các trường hợp nhiễm HPV sẽ tự đào thải virus.
• Đối với nữ giới, bác sĩ sẽ làm xét nghiệm phết cổ tử cung [PAP test] để đánh giá các tế bào ở đây.
• PCR DNA HPV cũng có thể là cần thiết trong một số trường hợp nhất định.

Nếu xét nghiệm tế bào trên phết cổ tử cung ghi nhận các bất thường liên quan mạnh đến ung thư:

• Áp lạnh: Đông lạnh các tế bào bất thường bằng hơi lạnh.
• Sinh thiết chóp cổ tử cung.
• Liệu pháp laser: Đốt tế bào cổ tử cung bằng laser.
• LEEP: Cắt chóp cổ tử cung bằng vòng tạo nhiệt.

Tất nhiên, nếu ghi nhận tình trạng ung thư cổ tử cung đã diễn tiến đến giai đoạn muộn thì vấn đề điều trị ở đây sẽ là điều trị ung thư cổ tử cung, và đây không phải mục tiêu của bài viết này.

8. Xét nghiệm HPV như thế nào?

Có 2 xét nghiệm HPV hiện nay góp phần chủ yếu trong việc chẩn đoán HPV.

1. PAP test: Test này nhằm mục đích tìm các tế bào tiền ung thư hoặc ung thư ở cổ tử cung. Bác sĩ sẽ đưa một que phết vào trong âm đạo, phết 1 vòng tròn ở cổ tử cung. Test này có thể gây ra cảm giác hơi khó chịu cho đối tượng nhưng sẽ hết ngay sau khi hoàn thành thủ thuật. [3]
2. HPV DNA: Xét nghiệm tìm DNA của HPV trong máu của đối tượng. Xét nghiệm này không chỉ giúp xác định có nhiễm HPV hay không mà còn có thể tìm chủng loại gây bệnh.

Những phụ nữ ở độ tuổi 21 – 29 nên thực hiện PAP test mỗi 3 năm. Nếu kết quả test bất thường bác sĩ có thể đề nghị thực hiện thêm HPV-DNA sau đó.

Ở độ tuổi 30 – 65, có thể lựa chọn 1 trong 3 phương án sau:

• PAP test mỗi 3 năm.
• PAP test + HPV – DNA cùng lúc mỗi 5 năm [hay còn gọi là đồng xét nghiệm – co-testing].

Đối với những trường hợp xét nghiệm ghi nhận bất thường rõ hoặc kéo dài, đặc biệt là ở các chủng HPV có khả năng gây ung thư, bệnh nhân cần đi tái khám theo dõi thường xuyên hơn theo dặn dò của bác sĩ.

Virus HPV là tên của một loài virus. HPV có hơn 100 chủng virus khác nhau và khoảng 15 chủng có khả năng gây ung thư.

Ngoài con đường tình dục, tiếp xúc da kề da đôi khi cũng là con đường lây nhiễm HPV. Nếu tồn tại lâu dài trong cơ thể người, HPV nguy cơ cao có thể gây ung thư.

Phòng ngừa và tầm soát HPV giúp giảm tỉ lệ ung thư cổ tử cung đáng kể.