Các phương pháp nắm bắt dư luận xã hội


Các phương pháp nắm bắt dư luận xã hội


Quang cảnh họp Cộng tác viên điều tra dư luận xã hội

Chính vì vậy, huyện nhà đã rất quan tâm, coi trọng công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội, chỉ đạotriển khai có hiệu quả các hoạt động và đã đạt được nhiều kết quả: Hàng năm, ngay từ đầu năm, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo Huyện ủy đã xây dựng chương trình công tác năm, kế hoạch theo tháng, quý, các hướng dẫn,… Huyện ủy đã ra quyết định thành lập đội ngũ Cộng tác viên dư luận xã hội huyện gồm 10 đồng chí được cơ cấu tại các phòng, ban, ngành, MTTQ, các hội, đoàn thể huyện; đội ngũ tuyên truyền viên của các cơ quan, đơn vị rải đều khắp các địa phương trong toàn huyện đồng thời là các cộng tác viên dư luận xã hội tích cực, kịp thời nắm bắt dư luận báo cáo về huyện; Ban hành quy chế hoạt động của Đội cộng tác viên dư luận xã hội huyện, rà soát, bổ sung nội dung phù hợp với yêu cầu thực tiễn hoạt động.

Căn cứ vào định hướng của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và tình hình thực tế của địa phương, hằng quý, Ban Tuyên giáo Huyện ủy định hướng các nội dung cần nắm bắt dư luận xã hội. Chỉ đạo việc nắm dư luận xã hội đối với các vụ việc bức xúc, nổi cộm xảy ra trên địa bàn huyện,... thông báo nhanh qua điện thoại hoặc bằng văn bản. Duy trì hội nghị giao ban công tác tuyên giáo, trong đó có công tác điều tra dư luận xã hội mỗi quý một lần với các nội dung được dư luận nhân dân quan tâm như: tình hình tư tưởng nhân dân trước, trong và sau Tết nguyên đán, công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, về Phiên chợ Sâm hằng tháng, việc thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW gắn với Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XII), vấn đề đất đai, tình hình khắc phục hậu quả sau mưa bão số 12,… Ban Tuyên giáo Huyện ủy đã kịp thời tổng hợp tình hình dư luận xã hội nổi bật báo cáo Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, Thường trực Huyện uỷ đúng thời gian quy định.

Trong năm 2017, đã tổ chức 04 cuộc điều tra với 240 phiếu điều tra, Ban Tuyên giáo đã xây dựng mẫu phiếu, tổ chức điều tra, tổng hợp báo cáo cho Thường trực Huyện ủy, góp phần thực hiện tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của huyện. Quan tâm tạo mọi điều kiện cho các cộng tác viên hoạt động; cung cấp thông tin cho cộng tác viên thông qua các hội nghị, giao ban, tài liệu,…

Nhờ vậy, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội từ huyện đến cơ sở đã thực hiện tốt nhiệm vụ cung cấp nhiều thông tin quan trọng, đặc biệt là những tin bức xúc, nổi cộm, giúp lãnh đạo huyện kịp thời có những định hướng, quyết sách lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành sát với thực tế, góp phần ổn định tình hình kinh tế, chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác dư luận xã hội trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục, đó là: Việc thực hiện phản ánh, báo cáo những tin “nóng”, bức xúc, nổi cộm, những phát sinh mới ở ngành, địa phương, đơn vị,... còn hạn chế. Nhiều vấn đề bức xúc phản ánh chưa kịp thời, thậm chí không được phản ánh. Thông tin dư luận xã hội còn hạn chế về tính đa dạng, toàn diện. Chất lượng thông tin phản ánh nhiều khi dựa trên thông tin mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu,…

Nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trên địa bàn huyện, trong thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Thứ nhất,tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng đối với công tác nắm bắt và định hướng dư luận xã hội: Công tác dư luận xã hội phải gắn liền với công tác tư tưởng; coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của chi, đảng bộ và của mỗi cán bộ, đảng viên. Tiếp tục nâng cao nhận thức trong cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, đoàn thể các cấp về vai trò, vị trí, chức năng và sự cần thiết phải nắm bắt dư luận xã hội; cấp ủy các cấp phải chỉ đạo, chủ động nắm, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình tư tưởng để có biện pháp giải quyết kịp thời đúng đắn các vấn đề bức xúc nảy sinh, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Thứ hai,nâng cao trách nhiệm của Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Tuyên giáo cơ sở và sự phối hợp giữa các ban, ngành có liên quan:Ban Tuyên giáo Huyện ủy chủ động tham mưu xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức thực hiện công tác dư luận xã hội; là đầu mối giúp cấp uỷ quản lý điều hành hoạt động của đội ngũ cộng tác viên; chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác dư luận xã hội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Phối hợp UBND, các phòng, ban, ngành chức năng nắm bắt, cung cấp thông tin giải đáp, định hướng dư luận xã hội; nắm chắc diễn biến tư tưởng, các thông tin dư luận xã hội, kịp thời báo cáo lãnh đạo huyện để xử lý, đặc biệt quan tâm đến những điểm nóng, những bức xúc, nổi cộm mới phát sinh trên địa bàn.

Thứ ba, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dư luận xã hội:Công tác dư luận xã hội phải bám sát thực tiễn của đời sống xã hội, hướng về cơ sở, hướng tới từng đối tượng cụ thể gắn với các sự kiện và nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị,... Coi trọng công tác đối thoại trực tiếpvàgiải quyết những vấn đề bức xúc của nhân dân trên địa bàn. Chủ động dự báo trước những xu hướng, diễn biến tâm trạng, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đề xuất bổ sung hoàn thiện cơ chế, chính sách, giải quyết các vấn đề bức xúc, tạo sự đồng thuận trong Đảng và trong xã hội. Nắm bắt dư luận xã hội phải thường xuyên, nề nếp thông qua hội nghị giao ban định kỳ, qua điều tra, khảo sát, từ các phương tiện thông tin đại chúng,...

Thứ tư,xây dựng, củng cố đội ngũ làm công tác dư luận xã hội và đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội:Kiện toàn đội ngũlàm công tác dư luận xã hội, là những cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng; đặc biệt chú trọng cán bộ có trình độ chuyên môn về xã hội học, tâm lý học, có trình độ chính trị, hiểu biết toàn diện về các lĩnh vực, có trách nhiệm và khả năng nắm bắt, xử lý thông tin, có khả năng đối thoại, thuyết phục, giải thích và định hướng thông tin đối với dư luận xã hội.

Thứ năm,đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ làm công tác dư luận xã hội và cộng tác viên; tổ chức các cuộc điều tra xã hội học nắm bắt dư luận xã hội:Ban Tuyên giáo Huyện ủy chủ động tham mưu giúp cấp ủy tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ làmcông tác dư luận xã hội nhằmtrang bị kiến thức, nghiệp vụ cơ bản và kỹ năng trong công tác nắm bắt và định hướng tư tưởng dư luận xã hội. Thường xuyên hoặc đột xuất cung cấp thông tin theo chuyên đề,… nhằm giúp đội ngũ cộng tác viên kịp thời cập nhật thông tin, làm cơ sở cho quá trình hoạt động, tạo sự chuyển biến mạnh về khả năng, chất lượng công tác dự báo của đội ngũ làm công tác dư luận xã hội. Tham gia các cuộc điều tra xã hội học theo kế hoạch của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy. Khi cần thiết, tham mưu tiến hành điều tra thăm dò dư luận xã hội về một số vấn đề trong lĩnh vực kinh tế - xã hội ở địa phương.

Thứ sáu,tăng cường đầu tư phương tiện, kinh phí hoạt động cho công tác dư luận xã hội:Hàng năm, các cấp quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của công tác dư luận xã hội; Kinh phí chi cho công tác dư luận xã hội gồm: kinh phí để tiến hành các cuộc điều tra xã hội học; kinh phí chi bồi dưỡng cho hoạt động của cộng tác viên; kinh phí tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ; mua tài liệu phục vụ cho công tác dư luận xã hội,...


     Trong những năm qua, các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể trong tỉnh đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả công tác điều tra, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội (DLXH) gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị, địa phương. Cụ thể hóa Kết luận số 100-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI về “Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội”; Tỉnh ủy Thái Nguyên đã ban hành và triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án số 17- ĐA/TU, ngày 12/11/2014 về đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2014 - 2018 và hiện nay đang tích cực triển khai thực hiện Đề án số 11-ĐA/TU, ngày 03/12/2018 về đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2019 - 2025. Các đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị; xây dựng đội ngũ công tác viên DLXH, ban hành quy chế hoạt, giao cho ban tuyên giáo cấp ủy là cơ quan thường trực, trực tiếp quản lý và đảm bảo hiệu quả hoạt động của mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội các cấp.

Các phương pháp nắm bắt dư luận xã hội

Quang cảnh Hội nghị tập huấn cho cộng tác viên dư luận xã hội của Ủy ban MTTQ tỉnh (ngày 30/6/2021)

     Đội ngũ làm công tác DLXH các cấp được xây dựng, thường xuyên kiện toàn, đảm bảo tiêu chuẩn về số lượng và chất lượng (hiện nay, đội ngũ cộng tác viên DLXH cấp tỉnh có 34 đồng chí và trên 400 cộng tác viên DLXH cấp huyện và tương đương). Hoạt động của đội ngũ cộng tác viên ngày càng đi vào nền nếp; hằng năm được tập huấn, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đề ra. Có thể nói, mạng lưới cộng tác viên dư luận các cấp đã trở thành lực lượng quan trọng, là kênh nắm bắt, tập hợp, phản ánh và cung cấp thông tin góp phần tạo ra sự đồng thuận xã hội và định hướng các luồng dư luận xã hội tích cực.

     Để kịp thời nắm bắt và định hướng DLXH trên địa bàn, hệ thống tuyên giáo của tỉnh đã tích cực tổ chức triển khai thực hiện công tác điều tra, nắm bắt DLXH bằng hình thức lấy phiếu điều tra định kỳ hằng quý và đột xuất theo sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương và của cấp ủy.

     Hằng năm, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đều tổ chức từ 4 - 6 cuộc điều tra dư luận xã hội với trên 10 nghìn phiếu/năm. Nội dung điều tra bám sát sự chỉ đạo của cấp ủy và những vấn đề cán bộ, đảng viên, nhân dân quan tâm. Thông qua việc tổ chức điều tra DLXH đã giúp cấp ủy, chính quyền có thêm các thông tin cần thiết trong hoạch định các chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.

     Cùng với đó, định kỳ hằng tháng hoặc đột xuất ban tuyên giáo các cấp tổng hợp tình hình DLXH thông qua phiếu phản ánh của đội ngũ cộng tác viên; phản ánh trực tiếp tại các hội nghị báo cáo viên, giao ban báo chí, giao ban cộng tác viên DLXH và thông qua báo cáo, tổng hợp báo chí, phản ánh nhanh qua điện thoại, email, mạng xã hội, tiếp xúc cử tri, đối thoại với Nhân dân,... Nhiều nội dung phản ánh có tính thời sự, nhạy cảm, có tác động lớn đến tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội giúp cho cấp ủy đảng, chính quyền các cấp có thêm cơ sở đánh giá toàn diện, khách quan những thành tựu đã đạt được; hạn chế, tồn tại, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời vấn đề dư luận quan tâm, tránh phát sinh điểm nóng.

     Công tác định hướng tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên và Nhân dân ngày càng được tăng cường. Thông qua các hội nghị, bản tin nội bộ, đặc biệt thông qua hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, cộng tác viên dư luận xã hội từ tỉnh đến cơ sở đã kịp thời cung cấp các thông tin chính thống về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tình hình thời sự quốc tế, trong nước, trong tỉnh; những vấn đề dư luận quan tâm, góp phần tích cực vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; ngăn chặn, phản bác với các tin giả, thông tin xuyên tạc sự thật trên truyền thông, trên các trang mạng xã hội của các thế lực thù địch. Có thể khẳng định, thông qua công tác DLXH, các cấp ủy đảng, chính quyền đã nắm bắt và chỉ đạo xử lý kịp thời những vấn đề dư luận quan tâm; qua đó góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an ninh, trật tự, đồng thuận trong xã hội, xây dựng khối đoàn kết toàn dân vững chắc, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

     Bên cạnh những kết quả đạt được công tác điều tra, nắm bắt và định hướng DLXH còn một số hạn chế như: đội ngũ làm công tác dư luận xã hội ở một số ít địa phương, đơn vị còn thiếu chủ động; còn có cộng tác viên mới chỉ nắm bắt, phản ánh một chiều, chưa chủ động, kịp thời định hướng dư luận cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; số ít thông tin phản ánh chất lượng chưa cao, chưa đề xuất được nhiều giải pháp tích cực trong việc xử lý, giải quyết, khắc phục những vấn đề được phản ánh...

     Thời gian tới, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng của Đảng trong tình hình mới, đòi hỏi đội ngũ làm cộng tác viên DLXH các cấp phải bám sát các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước; các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại quan trọng của đất nước, của địa phương, chủ động, kịp thời nắm bắt, phân tích, phản ánh khách quan dư luận của các tầng lớp nhân dân. Từ đó có những dự báo sớm, chính xác và đề xuất giải pháp khả thi nhằm cung cấp thông tin, định hướng DLXH, tạo sự đồng thuận trong Đảng, sự thống nhất trong xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Các cấp ủy đảng cần quan tâm xây dựng đội ngũ cộng tác viên DLXH đủ tiêu chuẩn, gương mẫu và tích cực tuyên truyền, vận động thuyết phục Nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nâng cao năng lực định hướng DLXH, ngăn chặn những thông tin xấu độc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch.

Nguyễn Lan