Chữa suy nhược thần kinh ở đâu

6 – 7% dân số Việt Nam mắc suy nhược thần kinh [ảnh minh hoạ]

Suy nhược thần kinh là gì?

Cuộc sống hiện đại với nhịp sống gấp gáp, vội vàng, nếu như không biết cách cân bằng mọi thứ thì bạn rất dễ rơi vào tình trạng căng thẳng kéo dài gây ra suy nhược thần kinh. Suy nhược thần kinh là tình trạng rối loạn chức năng của vỏ não do tế bào não làm việc quá căng thẳng, sinh ra quá tải, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi và nghỉ ngơi của cơ thể.

Suy nhược thần kinh có thể gặp ở nhiều đối tượng, đặc biệt là ở phụ nữ. Người mắc suy nhược thần kinh thường chủ quan trong việc chữa trị, nếu kéo dài có thể dẫn đến trầm cảm, ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống, thậm chí gây ra những hậu quả khôn lường cho gia đình và xã hội.

>>>Xem thêm: Suy nhược thần kinh là gì? TẠI ĐÂY

Mất ngủ là triệu chứng thường gặp của suy nhược thần kinh [Ảnh minh hoạ]

Triệu chứng của người suy nhược thần kinh

Những triệu chứng thường gặp của người mắc suy nhược thần kinh bao gồm:

- Thường cảm thấy chán nản, hay kêu ca phàn nàn, cảm thấy mệt mỏi dai dẳng, tăng lên sau khi cố gắng trí óc hoặc thể lực. Tự nhiên đau mỏi cơ bắp, khả năng làm việc sút kém, chóng mệt, hiệu quả thấp.

- Thiếu kiên nhẫn, có cảm giác không chịu nổi khi phải chờ đợi, dễ bị kích thích, nóng nảy, cáu gắt, phản ứng quá mức. Khi có ý định làm việc gì, người bệnh muốn nôn nóng làm ngay nhưng, lại mau chán, mệt mỏi hay bỏ cuộc.

- Dễ xúc động, mủi lòng, dễ khóc, lo lắng, mất tự chủ, khí sắc giảm.

- Đau đầu âm ỉ lan tỏa toàn bộ đầu, có cảm giác như đội mũ, thắt khăn chặt, đau đầu tăng lên khi có kích thích, suy nghĩ, lo lắng kèm theo chóng mặt, choáng váng.

- Mất ngủ: Khó đi vào giấc ngủ, ngủ không say, dễ bị đánh thức và khó ngủ lại, đôi khi mất ngủ trắng đêm, sáng dậy bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, ngáp vặt.

- Giảm trí nhớ: Người bệnh suy giảm cả trí nhớ gần và trí nhớ xa, nhưng đặc biệt là trí nhớ gần, khó tiếp nhận thông tin mới.

- Rối loạn thần kinh thực vật như: Hay hồi hộp, đánh trống ngực, mạch nhanh, khó thở, toát mồ hôi, có từng cơn nóng bừng hay lạnh toát, run chân tay, run mi mắt, giảm hoạt động tình dục, rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.

>>>Xem thêm: Nhận biết ngay triệu chứng suy nhược thần kinh TẠI ĐÂY

Nguyên nhân gây suy nhược thần kinh

- Sang chấn tâm lý: Sự sang chấn tâm lý với cường độ mạnh, kéo dài vượt quá ngưỡng chịu đựng của một người như phải chịu sự mất mát, ly tán của người thân, thất bại lớn trong cuộc sống… là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy nhược thần kinh.

- Căng thẳng kéo dài: Nguyên nhân phổ biến thứ hai được nhắc đến là tình trạng căng thẳng, stress kéo dài do áp lực học tập, làm việc trí óc quá căng thẳng như học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng…khiến hệ thần kinh của người bệnh bị suy nhược, khó hồi phục.

- Thiếu chất dinh dưỡng cho hệ thần kinh: Giống như tất cả các cơ quan khác trong cơ thể, não bộ cũng cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng để hoạt động tốt hơn, thậm chí còn có nhu cầu cao gấp nhiều lần các bộ phận khác. Việc thiếu một số loại vi chất như: Folate, Vitamin B12, sắt, kẽm, selen, acid béo omega 3 và vitamin D có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến suy nhược thần kinh.

- Thiếu hụt hormone dẫn truyền thần kinh: Sự thiếu hụt serotonin [một trong những hormone hạnh phúc] có mối liên quan chặt chẽ với các rối loạn tâm thần như suy nhược thần kinh, trầm cảm, rối loạn lo âu. Hoạt động của các tế bào thần kinh dựa vào nguồn cung cấp đầy đủ các chất dẫn truyền thần kinh để truyền tin và thực hiện các nhiệm vụ cơ bản. Khi cơ thể bị thiếu hụt serotonin có thể làm mất khả năng suy nghĩ, xử lý thông tin, dẫn tới suy nhược thần kinh và nhiều rối loạn tâm thần khác.

Khắc phục chứng suy nhược thần kinh

Suy nhược thần kinh kéo dài dễ khiến người bệnh cảm thấy chán nản cuộc sống, muốn buông bỏ, kéo theo những hành động tiêu cực đối với bản thân cũng như những người xung quanh như: Tự làm tổn thương mình, tự tử,... Do đó, cần khắc phục chứng suy nhược thần kinh càng sớm càng tốt. Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh nên thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống để đẩy lùi suy nhược thần kinh.

Chế độ dinh dưỡng khoa học là điều cần thiết cho người bị suy nhược thần kinh [ảnh minh hoạ]

Bạn cần cung cấp đủ các nhóm chất dinh dưỡng như carbonhydrate, protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất; Các axit béo omega 3,... đặc biệt lựa chọn các thực phẩm tốt cho hoạt động thần kinh ở não bộ. Tăng cường rau xanh, hoa quả. Đây là nguồn vitamin tự nhiên cực tốt đối với cơ thể, cần thiết để giúp cho hệ thống thần kinh được ổn định. Người bệnh cũng nên uống đủ nước giúp giảm bớt căng thẳng, đào thải độc tố trong cơ thể. Hạn chế sử dụng rượu bia, các chất kích thích, đồ uống có ga để tránh làm cho tình trạng suy nhược thêm nghiêm trọng.

Thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học, đi ngủ đúng giờ, đủ giấc giúp cho bộ não được nghỉ ngơi, giảm căng thẳng, tinh thần phấn chấn, ổn định tim mạch. Tránh sử dụng các thiết bị điện tử, vận động mạnh trước giờ đi ngủ bởi chúng sẽ khiến bạn khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu.

Người bị suy nhược thần kinh nên có kế hoạch làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, lựa chọn các hoạt động giải trí nhẹ nhàng, phù hợp như đi du lịch đến những nơi có không khí trong lành, yên tĩnh, đi xem phim, nghe nhạc, gặp gỡ tâm sự với bạn bè,...

Thường xuyên vận động là giải pháp tốt dành cho người bị suy nhược thần kinh. Bạn nên lựa chọn vận động nhẹ nhàng bằng cách chạy bộ, đi bộ hoặc các bài tập tại chỗ như yoga, thái cực quyền cũng rất hữu ích đối với hệ thống thần kinh của người bệnh.

>>> Xem thêm: Suy nhược thần kinh có tự khỏi không? TẠI ĐÂY

Phương pháp đẩy lùi suy nhược thần kinh từ thiên nhiên

Bên cạnh việc xử lý sớm, đúng cách cũng như xây dựng lối sống lành mạnh, tránh căng thẳng, có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Hiện nay, nhiều người mắc suy nhược thần kinh còn tin tưởng lựa chọn sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược trong việc hỗ trợ đẩy lùi bệnh.

Tiêu biểu là sản phẩm chứa hợp hoan bì giúp hỗ trợ đẩy lùi suy nhược thần kinh. Cụm từ “hợp hoan” được lý giải về ý nghĩa: “Hợp” trong từ tập hợp, hợp thành, tụ hợp; Còn “hoan” được hiểu là sự hân hoan, hoan hỷ, “bì” có nghĩa là vỏ. Như vậy, “hợp hoan bì” là vỏ của cây hợp hoan, giúp đem lại niềm vui, sự yêu đời.

Đã từ lâu, hợp hoan bì là loại thảo dược quý được cha ông ta ưa dùng từ hơn 2000 năm qua giúp an thần, giải trầm uất, tăng cường lưu thông máu, nâng cao sức khỏe, trấn tĩnh hệ thần kinh, tăng nồng độ serotonin, vì thế còn được gọi là cây hạnh phúc. Hợp hoan bì thường được dùng chủ yếu trong xử lý các trường hợp suy nhược thần kinh, trầm cảm, mất ngủ, đau nhức xương khớp, sưng đau.

Suy nhược thần kinh là trạng thái loạn thần phổ biến nhất với biểu hiện: đau đầu, hồi hộp, buồn phiền, mệt mỏi, căng thẳng, mất ngủ, mệt mỏi... Bệnh thường xảy ra ở những người người từ 18 – 45 tuổi, nếu không được can thiệp sớm dễ gây hậu quả tâm lý nặng nề cho người bệnh.

Những dấu hiệu thường gặp

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến suy nhược thần kinh trong đó có căn nguyên tâm lý [chấn thương tâm thần, stress] rất đa dạng, là những căng thẳng tâm lý cấp tính hay mạn tính kéo dài như những tổn thất về người và của đột ngột, những mâu thuẫn kéo dài trong gia đình và trong công tác hay lao động trí óc căng thẳng kéo dài... khiến người ta suy nghĩ, lo lắng nhiều và sau đó rơi vào trạng thái stress...

Khi có biểu hiện bị suy nhược thần kinh cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị.

Mệt mỏi, mất ngủ và mệt mỏi kéo dài là dấu hiệu thường gặp nhất của suy nhược thần kinh. Nếu mệt mỏi bình thường [do vận động thể lực quá độ, lao động thể lực quá nặng nề dẫn đến mệt mỏi] thì dễ phục hồi, chỉ cần có thời gian nghỉ ngơi điều chỉnh, bổ sung dinh dưỡng, ngủ một giấc sẽ lấy lại sức lực như cũ. Còn nếu mệt mỏi do suy nhược thần kinh thì dường như không có nguyên nhân, nghỉ ngơi bồi dưỡng không thể phục hồi được thể lực, thậm chí người bệnh cảm thấy cơ thể suy yếu. Bên cạnh biểu hiện mệt mỏi người bệnh luôn bực bội khó chịu, không yên, khó đi vào giấc ngủ. Ở một số trường hợp suy nhược cơ thể nặng, người bệnh thường nghi ngờ mắc bệnh gì đó, vì các cơ quan khác của cơ thể cũng thường cảm thấy khó chịu, như tim hồi hộp đập nhanh, tức ngực thở gấp, chán ăn, khó chịu ở dạ dày, đôi khi tiêu chảy, táo bón, kinh nguyệt không đều.

Nhiều bệnh nhân suy nhược cơ thể mất ngủ kéo dài, cũng có một số người ngủ ít nhưng biểu hiện do suy nhược thần kinh thì ban ngày bệnh nhân thường mệt mỏi và ngủ gật. Ngồi muốn ngủ, nhưng nằm xuống lại không ngủ được và dùng thuốc an thần không có kết quả hoặc kết quả không cải thiện đáng kể.

Những hệ lụy

Người bị suy nhược thần kinh thường không được can thiệp sớm dễ gây hậu quả tâm lý nặng nề và gây tốn kém cho người bệnh. Ngoài ra, suy nhược thần kinh nếu điều trị không đúng hoặc không được điều trị bệnh nhân có nguy cơ mất khả năng lao động và tình trạng này lại làm nặng thêm dẫn đến trầm cảm lo âu. Các triệu chứng sẽ nặng thêm dễ dẫn đến tự tử, các rối loạn ám ảnh khác dễ dẫn đến nghiện rượu ở nam giới và nghiện các thuốc an thần do tự điều trị… Cuối cùng bệnh nhân có nguy cơ mất khả năng lao động và tình trạng này lại làm nặng thêm các diễn tiến trên.

Cần làm gì khi bị suy nhược thần kinh?

Khi nghi ngờ có hiểu hiện của suy nhược thần kinh, bệnh nhân cần đến khám bệnh ở các bệnh viện tâm thần, khoa tâm thần trong các bệnh viện, các phòng khám tâm thần quận huyện để được các bác sĩ khám và tư vấn cụ thể, không điều trị theo mách bảo.

Đối với bệnh nhân đã có tiền sử mắc, trong quá trình điều trị cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, dùng thuốc đúng giờ, đúng liều, không tự uống thuốc, không nghe theo bệnh nhân khác. Vì một số thuốc chữa suy nhược thần kinh có khả năng gây nghiện. Bệnh nhân nên chú ý lời dặn của bác sĩ và báo ngay bác sĩ nếu có biểu hiện bất thường do tác dụng phụ của thuốc.

Hoa quả rất tốt cho người bệnh suy nhược thần kinh

Để phòng ngừa suy nhược thần kinh cần có lối sống lành mạnh như: dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc, tập thể dục, tránh lạm dụng rượu bia, tránh sử dụng thuốc kích thích... Đối với người bệnh suy nhược thần kinh, chế độ ăn cần đảm bảo đủ năng lượng với chế độ ăn thích hợp, tốt nhất là chia nhỏ bữa, ngoài bữa chính thêm 2-3 bữa phụ. Cần ăn đủ nhưng không quá no và không ăn những thức ăn khó tiêu. Thực đơn ăn uống cần đảm bảo 4 thành phần [đạm, béo, bột đường, vitamin] nhưng cần bổ sung thêm nhiều rau xanh như súp lơ, cải chíp, những loại rau nhiều axit folic và vitamin tốt cho sức khỏe, dễ ăn. Những loại hoa quả có vị thanh như thanh long, nho, cam... Nên ăn nhiều những món ăn mà mình có cảm giác ngon và thích thú. Nếu ăn uống thấy không ngon miệng thì nên chế biến món ăn loãng, dễ tiêu.

Đối với người lao động quá sức ăn uống cần đủ chất đạm, lipid [ thịt, cá, trứng...] và cần chú ý thêm chế độ nghỉ ngơi, học và làm việc hợp lý, nhất là đảm bảo giấc ngủ trưa từ 30 phút đến một giờ. Tránh những stress, tập thư giãn, tập thở là một trong những phương cách tốt giúp cơ thể điều chỉnh nhịp thở. Cần xoa bóp chân tay, nhất là vùng lưng và các khớp gối. Nếu các biểu hiện suy nhược không được cải thiện cần đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị thích hợp.

Bác sĩ Nguyễn Văn Thông

Suy nhược thần kinh là một hội chứng bệnh lý thuộc nhóm loạn thần kinh chức năng, do những rối loạn chức năng vỏ não và một số trung khu dưới vỏ gây nên. Đây là tên gọi chung được chẩn đoán sau khi không đủ những triệu chứng chủ yếu để xác định các bệnh rối loạn thần kinh khác như: lo âu, ám ảnh sợ, xung động ám ảnh [cơn ám ảnh sợ quá mức], các phản ứng với tình trạng stress …