Image
English
Bệnh nhân ngày nay có nhiều lựa chọn điều trị hơn trong cuộc chiến chống lại bệnh do coronavirus. Cơ Quan Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt một loại thuốc điều trị COVID-19 và đã cho phép những người khác sử dụng khẩn cấp trong trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng này. Ngoài ra, nhiều liệu pháp khác đang được thử nghiệm trong các thử nghiệm lâm sàng để đánh giá liệu chúng có an toàn và hiệu quả trong việc chống lại COVID-19 hay không.
Dưới đây là cái nhìn sâu hơn về một số các phương pháp điều trị COVID-19 hiện có và cách lấy thêm thông tin về chúng và những phương pháp khác. Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về các lựa chọn điều trị hiện có nếu bạn có COVID-19. Nhà cung cấp của bạn sẽ biết lựa chọn tốt nhất cho bạn, dựa trên các triệu chứng, rủi ro, và lịch sử sức khỏe của bạn.
Những phương pháp điều trị nào có sẵn cho COVID-19?
FDA đã phê duyệt thuốc kháng vi-rút Veklury [remdesivir] cho người lớn và một số bệnh nhi có COVID-19.
Trong các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng, FDA có thể cho phép sử dụng các loại thuốc chưa được phê duyệt hoặc việc sử dụng các loại thuốc đã được phê duyệt trong một số điều kiện nhất định. Điều này được gọi là Cho Phép Sử Dụng Khẩn Cấp [EUA] . Các sản phẩm trị liệu được phép theo EUA có liệt kê trên trang EUA của FDA. Các sản phẩm này không thay thế cho việc tiêm vắc xin chống lại COVID-19.
Thí dụ, FDA đã ban hành EUA cho một số phương pháp điều trị kháng thể đơn dòng đối với COVID-19 để điều trị , và trong một số trường hợp, phòng ngừa [dự phòng], COVID-19 ở người lớn và bệnh nhi. Kháng thể đơn dòng là các phân tử được tạo ra trong phòng thí nghiệm, hoạt động như các kháng thể thay thế. Chúng có thể giúp hệ thống miễn dịch của bạn nhận biết và phản ứng hiệu quả hơn với vi rút, khiến vi rút khó sinh sôi và gây hại hơn.
FDA tiếp tục làm việc với các nhà phát triển, nhà nghiên cứu, nhà sản xuất, Viện Y tế Quốc gia và các đối tác khác để giúp thúc đẩy sự phát triển và sẵn có của các loại thuốc điều trị và sản phẩm sinh học để ngăn ngừa hoặc điều trị COVID-19. Để kiểm tra xem một loại thuốc có được FDA chấp thuận hay không, hãy tìm kiếm cơ sở dữ liệu về các loại thuốc đã được phê duyệt bằng cách truy cập vào Drugs@FDA database.
Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu các loại thuốc đã được phê duyệt cho các tình trạng sức khỏe khác, có thể điều trị cho COVID-19. Ngoài ra, FDA đã tạo ra Chương Trình Tăng Tốc Điều Trị Coronavirus [CTAP] để sử dụng mọi phương tiện hiện có để đánh giá các phương pháp điều trị mới và chuyển chúng đến bệnh nhân càng nhanh càng tốt.
Tôi nên làm gì nếu tôi có hoặc nghĩ rằng tôi có COVID-19?
Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh có khuyến nghị cho những người bị bệnh COVID-19 hoặc nghĩ rằng họ có thể bị COVID-19.
Nhìn chung, hầu hết mọi người đều bị bệnh nhẹ và có thể tự khỏi tại nhà. Nếu bạn nghĩ rằng bạn đã tiếp xúc với COVID-19, hãy thông báo cho bác sĩ, theo dõi các triệu chứng, của bạn và được chăm sóc y tế khẩn cấp ngay lập tức để biết các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp, chẳng hạn như khó thở.
Nếu bạn cho rằng mình bị COVID-19 và cần xét nghiệm, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, sở y tế địa phương, hoặc tìm một địa điểm xét nghiệm cộng đồng.
Làm cách nào tôi có thể tiếp cận các phương pháp điều trị này?
Tùy thuộc vào tiền sử bệnh, rủi ro và triệu chứng của bạn, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể giúp bạn xác định liệu một liệu pháp được FDA chấp thuận hoặc có sẵn theo EUA, có phù hợp với bạn hay không.
Sau đây là thông tin liên quan đến quyền truy cập vào các phương pháp điều trị bằng kháng thể đơn dòng cho COVID-19:
Bạn cũng có thể liên hệ với sở y tế tiểu bang của bạn để biết thông tin điều trị.
Tôi có thể tham gia thử nghiệm lâm sàng liên quan đến COVID-19 bằng cách nào?
Nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về khả năng ghi danh vào một thử nghiệm lâm sàng trong vùng của bạn. Để biết thông tin về các thử nghiệm lâm sàng đối với phương pháp điều trị COVID-19, hãy truy cập clinicaltrials.gov và Mạng Lưới Phòng Ngừa COVID-19.
Điều gì sẽ xảy ra nếu nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của tôi không biết về các lựa chọn điều trị này?
Thông tin về các lựa chọn điều trị có sẵn trên trang web Các Câu Hỏi Thường Gặp về COVID-19. Để biết thông tin cụ thể về EUA, hãy hướng dẫn nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn đến Trang Cho Phép Sử Dụng Khẩn Cấp [EUA] của FDA của FDA, nơi có sẵn các tờ thông tin cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về các phương pháp điều trị được phép. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn cũng có thể liên hệ với Bộ Phận Thông Tin Thuốc của chúng tôi tại 301-796-3400 hoặc .
Có rất nhiều thông tin trực tuyến. Làm thế nào tôi có thể biết loại thuốc nào là an toàn?
Luôn kiểm tra xem thông tin của bạn có phải từ một nguồn đáng tin cậy hay không. Nếu bạn có thắc mắc về bất kỳ loại thuốc nào, hãy liên hệ với Bộ Phận Thông Tin Thuốc của FDA tại 301-796-3400 hoặc .
Để biết thêm thông tin về COVID-19, hãy truy cập:
1. Các triệu chứng COVID-19 nhẹ đến trung bình
Khi mắc COVID-19 nhẹ người bệnh thường có các triệu chứng:
Các triệu chứng nghiêm trọng:
Khó thở
Mất khả năng nói hay cử động hoặc thấy lú lẫn
Đau ngực…
Hãy gọi y tế ngay lập tức nếu người bệnh gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng.
Đối với các triệu chứng nhẹ, người bệnh thường được cách ly và điều trị tại nhà theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
Ho, rát họng là một trong những triệu chứng COVID-19
2. F0 cần lưu ý gì khi dùng thuốc?
2.1 Thuốc hạ sốt, giảm đau
Thuốc hạ sốt, giảm đau thường dùng là acetaminophen [Tylenol]. Thuốc này có tác dụng hạ sốt [khi sốt trên 38,5 độ C mới nên sử dụng], giảm đau đầu, đau cơ… ở mức độ từ nhẹ đến trung bình.
Do hoạt chất có ở nhiều tên sản phẩm khác nhau, người bệnh cần lưu ý đọc kỹ thành phần của thuốc để tránh dùng trùng lặp hai thuốc có cùng hoạt chất gây quá liều.
Người bệnh dùng đúng liều qui định theo hướng dẫn của nhân viên y tế hoặc trong hướng dẫn sử dụng đi kèm với thuốc [từ 10-15mg/kg cân nặng]; đảm bảo tuân thủ khoảng cách dùng thuốc [thường sau 4-6 giờ mới được dùng lại liều tiếp theo nếu còn đau hoặc sốt trên 38,5 độ C].
Đối với trẻ nhỏ, mua dùng dạng thuốc dành riêng cho trẻ [gói bột hoặc cốm pha dung dịch, hỗn dịch… ]. Không được nghiền viên dùng cho người lớn cho trẻ uống để tránh quá liều [gây độc] hoặc không đủ liều [sẽ không hạ được sốt].
Lưu ý: Khi dùng thuốc mà nhiệt độ không hạ hoặc hạ ít, không được uống tăng liều. Có thể chườm ấm cổ, nách, bẹn… hoặc/và gọi điện cho nhân viên y tế để được xử lý thích hợp.
2.2 Thuốc giảm ho, giảm đau họng
Trường hợp đau rát họng có thể áp dụng các biện pháp: Ngậm chanh đào ngâm mật ong, uống mật ong với nước chanh ấm, hoặc dùng các loại thuốc ho thảo dược.
Trong trường hợp ho khan gây mệt, ảnh hưởng tới sức khỏe có thể dùng thuốc giảm ho như dextromethorphan hoặc thuốc chống dị ứng như chlopheniramin, alimemazine… Thuốc chống dị ứng nên uống vào buổi tối vừa giúp giảm ho, vừa giúp người bệnh ngủ được [do tác dụng an thần của thuốc]. Các thuốc chống dị ứng cũng giúp giảm sổ mũi, hắt hơi và ngứa.
Trong trường hợp ho có đờm có thể dùng các thuốc làm loãng đờm như ambroxol, bromhexin… hoặc kích thích tăng tiết đờm như guaiphenesin.
Lưu ý: Ho khan và ho có đờm việc dùng thuốc hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên trước khi dùng các thuốc này nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Dùng đúng liều lượng thuốc hạ sốt theo qui định
2.3 Thuốc chữa nghẹt mũi
Nghẹt mũi là một biểu hiện rất thường gặp đối với người bệnh COVID-19. Nghẹt mũi làm người bệnh khó thở và mệt mỏi.
Để trị nghẹt mũi, người bệnh có thể rửa mũi bằng nước muối sinh lý. Bằng cách này sẽ giúp mũi thông thoáng, người bệnh dễ thở. Trong trường hợp rửa mũi không hiệu quả, có thể cân nhắc dùng thuốc thông mũi [thuốc co mạch] xịt hoặc nhỏ mũi như: Naphazolin, oxymetazoline… Tuy nhiên không được lạm dụng các loại thuốc co mạch này.
2.5 Thuốc kháng virus
Theo Hướng dẫn của Bộ Y tế, thuốc kháng virus molnupiravir được chỉ định dùng cho bệnh nhân COVID -19 người lớn từ 18 tuổi trở lên mức độ nhẹ đến trung bình và có ít nhất một yếu tố nguy cơ làm bệnh tiến triển nặng.
Thuốc sử dụng trong vòng 5 ngày kể từ khi khởi phát các triệu chứng hoặc có kết quả xét nghiệm dương tính. Bệnh nhân cần nhập viện đã được khởi trị molnupiravir trước đó có thể tiếp tục sử dụng thuốc để hoàn thành phác đồ điều trị 5 ngày tùy theo quyết định của bác sĩ điều trị.
Không khuyến cáo sử dụng cho phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú, trẻ em dưới 18 tuổi do quan ngại nguy cơ độc tính trên thai nhi, trên xương, sụn của thuốc.
- Phụ nữ có khả năng mang thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp và có hiệu quả trong quá trình điều trị và trong vòng 04 ngày sau khi sử dụng liều molnupiravir cuối cùng.
- Phụ nữ cho con bú: Không khuyến cáo cho con bú trong thời gian điều trị và trong vòng 04 ngày sau khi sử dụng liều molnupiravir cuối cùng.
- Đối với nam giới trong độ tuổi sinh sản sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp và hiệu quả trong thời gian điều trị và ít nhất 3 tháng sau liều monulpiravir cuối cùng.
- Người bệnh cần đọc kỹ thông tin chi tiết về thuốc trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc được Bộ Y tế phê và tuân thủ dùng thuốc theo khuyến cáo.
Các tác dụng phụ thường gặp của molnupiravir là tiêu chảy, buồn nôn, chóng mặt, tăng men gan...
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, chỉ sử dụng thuốc molnupiravir điều trị COVID-19 khi có đơn của bác sĩ theo đúng chỉ định, các giới hạn sử dụng và các cảnh báo, thận trọng của thuốc.
Người bệnh không tự ý mua, sử dụng thuốc molnupiravir trôi nổi, không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên thị trường.
Lưu ý chung khi dùng thuốc:
Đảm bảo các khuyến nghị về liều lượng và khoảng cách dùng thuốc
Đảm bảo thuốc không tương tác bất lợi với thuốc mà người bệnh đang sử dụng để điều trị một tình trạng sức khỏe nào đó hoặc với bệnh đang mắc
Theo dõi tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra, thông báo cho bác sĩ biết để được xử lý kịp thời, thích hợp…
3. Một số lưu ý khác
Đảm bảo đủ dinh dưỡng giúp cơ thể nhanh hồi phục
3.1. Nghỉ ngơi nhiều
Trong khi cơ thể đang ‘chiến đấu’ với virus, hãy để cơ thể được nghỉ ngơi. Điều này giúp cung cấp thêm năng lượng cho cơ thể, giúp nhanh lành bệnh.
3.2. Uống nhiều nước
Cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp giảm nhanh các triệu chứng của bệnh.
Sốt thường đi kèm với tăng tiết mồ hôi và uống nhiều nước có thể giúp bổ sung lượng nước mà cơ thể bị mất đi [ngăn ngừa tình trạng mất nước].
Một số người bệnh bị tiêu chảy, sốt cao nên bổ sung nước bằng dung dịch oresol để cung cấp điện giải cho cơ thể. Cần pha đúng tỷ lệ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Không pha đặc quá hoặc loãng quá [đều không có lợi cho cơ thể].
3.3 Tăng cường dinh dưỡng
Khi cơ thể chiến đấu với bệnh tật thì dinh dưỡng lại càng quan trọng. Cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể, tăng cường ăn trái cây và rau xanh…
Bổ sung vitamin C hơn trong chế độ ăn uống với các loại trái cây như cam, bưởi và quýt, đu đủ, dâu tây, cà chua, ổi… để cung cấp vitamin, chất chống ô xy hóa, giúp tăng cường miễn dịch.
Nếu chán ăn có thể ăn thức ăn lỏng, mềm dễ nuốt, chia làm nhiều bữa.
Cố gắng đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc và vận động phù hợp.
4. Phòng tránh lây nhiễm COVID-19 trong gia đình
Do COVID-19 chủ yếu lây lan từ người này sang người khác khi tiếp xúc gần gũi, điều quan trọng là không chỉ cách ly ở nhà mà còn phải cách ly bản thân càng nhiều càng tốt với những người khác trong nhà.
Tránh tiếp xúc với các thành viên trong gia đình bạn, bao gồm cả vật nuôi
Không chế biến thức ăn cho người khác
Tránh chia sẻ không gian chung và vật dụng cá nhân
Đeo khẩu trang khi ở gần người khác và rửa tay trước và sau bất kỳ tương tác nào
Ở trong phòng ngủ riêng và sử dụng phòng tắm riêng, nếu có thể...