Khi nào kiểm định mưc ý nghĩa 5 và 1 năm 2024
5 Chương 5 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ 1. Khái Niệm Tổng Quát Giả sử ta đi tiếp nhận một lô hàng (rất nhiều) và ta chỉ bằng lòng nhận lô hàng nếu tỷ lệ sản phẩm hỏng và từ chối nếu . Xét các giả thuyết thống kê, 0 và A . Bằng cách kiểm tra một mẫu ngẫu nhiên lấy từ lô hàng, ta quyết định nhận (chấp nhận đúng) hay từ chối tiếp nhận (bác bỏ ) lô hàng. Mô hình tổng quát của bài toán kiểm định là : ta nêu lên hai mệnh đề khác nhau, một mệnh đề được gọi là giả thuyết và mệnh đề còn lại được gọi là đối thuyết . Giải quyết một bài toán kiểm định là nêu lên một quy tắc hành động (chấp nhận giả thuyết hoặc bác bỏ giả thuyết ) bằng cách dựa vào số liệu thống kê thu thập trên một mẫu ngẫu nhiên lấy từ tổng thể. Ta nói rằng : chấp nhận giả thuyết , có nghĩa là ta tin rằng đúng; từ chối có nghĩa là ta tin rằng sai. 1.1. Các loại sai lầm Quan sát ngẫu nhiên một số trường hợp rồi suy rộng ra cho tổng thể, sự suy rộng này có khi đúng, có khi không đúng. Thống kê học phân biệt hai loại sai lầm :
, khi đúng,
, khi sai. Quyết định Thực tế Chấp nhận Từ chối đúng Đúng Sai lầm loại 1 sai Sai lầm loại 2 Đúng Đặt P(Sai lầm loại 1), P(Sai lầm loại 2). Ta muốn các cơ hội sai lầm xảy ra càng ít càng tốt. Tuy nhiên, nếu hạ thấp thì sẽ tăng và ngược lại. Do đó, trên thực tế thì ta xem giữa hai loại sai lầm này, sai lầm nào tác hại nhiều hơn thì cần tránh. Trong thống kê, ta quy ước rằng sai lầm loại 1 tác hại hơn và cần tránh hơn. Do đó, ta chỉ xét các phép kiểm định có cơ hội sai lầm loại 1 ( ) không vượt quá một giá trị ấn định trước, thông thường là 1%; 5% hoặc 10%. Giá trị còn được gọi là mức ý nghĩa của kiểm định. 1.2. Thống kê kiểm định Xét một giả thuyết theo một biến số ngẫu nhiên X xác định trên một tổng thể. Tương tự như trong lý thuyết về ước lượng khoảng, ta thu thập số liệu của X trên một mẫu ngẫu nhiên lấy từ tổng thể và thành lập một thống kê T. Ta có 1.2.1. Định nghĩa. Thống kê T xác định trên mẫu được gọi là một thống kê kiểm định cho giả thuyết khi “Nếu đúng thì phân phối xác suất cho được hoàn toàn xác định”. |