Tình trạng buồn nôn khi mang thai không chỉ xảy ra trong tam cá nguyệt đầu tiên mà có thể kéo dài suốt cả thai kỳ. Điều này khiến các mẹ bầu vốn đã dễ mệt mỏi càng trở nên khó chịu. Áp dụng 8 mẹo dưới đây, mẹ sẽ mau thoát khỏi chứng buồn nôn, trả lại cho bản thân một thai kỳ nhẹ nhàng, thoải mái.
Thông thường, buồn nôn khi mang thai là biểu hiện thường gặp của tình trạng ốm nghén. Phần lớn các trường hợp ốm nghén sẽ kết thúc khi 3 tháng đầu thai kỳ trôi qua. Tuy nhiên, một số mẹ lại “mắc kẹt” với tình trạng này đến tận cuối thai kỳ. Dù tình trạng buồn nôn có kéo dài hay không, việc “bỏ túi” một số mẹo hữu ích sau sẽ giúp mẹ thấy dễ chịu hơn rất nhiều khi vấn đề tái diễn.
Chứng buồn nôn ở mẹ bầu thường không gây nguy hiểm đến thai nhi, tuy nhiên, tình trạng này kéo dài khiến mẹ mệt mỏi, khó tập trung cho công việc, đồng thời làm cho mẹ bị mất chất dinh dưỡng do không hấp thụ được. Lúc này, mẹ nên áp dụng 10 mẹo dưới đây:
1. Chia bữa ăn thành nhiều bữa
Mẹ bầu nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa, nên trữ đồ ăn vặt để ăn bất cứ lúc nào bụng đói. Mẹ bầu nên ăn những thức ăn giàu protein như đậu nành, đậu hà lan sấy khô hay hạnh nhân vì những thức ăn này sẽ hạn chế chứng buồn nôn.
2. Không uống vitamin khi bụng đói
Việc uống viên vitamin tổng hợp khi bụng đói sẽ làm bà bầu nôn nao và buồn nôn, vì vậy tránh uống vitamin khi thức dậy, nên uống khi đang ăn hoặc trước khi đi ngủ.
3. Ăn đồ lạnh
Nếu bà bầu nghén hay buồn nôn thì nên thử dùng thức ăn để lạnh như kem, yogurt… sẽ dễ dung nạp hơn so với những thức ăn nóng.
4. Ăn bánh mì
Nếu mẹ bầu hay bồn nôn nên trữ sẵn trong nhà một ít bánh mì hoặc bánh quy. Trước khi đi ngủ, mẹ bầu có thể nhâm nhi một chút bánh mì hoặc sau khi thức dậy thấy buồn nôn thì có thể ăn một vài miếng bánh quy nhỏ sẽ kìm hãm được cảm giác buồn nôn hiệu quả.
5. Tránh ăn những thức ăn nhiều dầu mỡ
Thực ăn có chứa nhiều chất béo sẽ làm hệ tiêu hóa của mẹ bầu làm việc mệt nhọc, vì vậy, mẹ bầu nên ăn những thức ăn thanh đạm, ít béo.
6. Uống nước từng ngụm nhỏ
Uống đủ nước trong gian mang thai là rất quan trọng, tuy nhiên nếu hay buồn nôn, mẹ bầu nên uống nước từng ngụm nhỏ và nên chia thành nhiều lần uống. Không nên một lúc cả ly nước đầy sẽ làm bụng căng lên, dạ dày không thể chứa được các thực phẩm khác sẽ đẩy thức ăn ra ngoài.
7. Ăn món mình thích
Mẹ bầu nên tránh những loại thức ăn làm mình khó chịu, nên ăn những thức ăn của mình thích, không nên gò ép bản thân ăn những thức ăn mà bản thân không dung nạp được. Chẳng hạn, nhiều mẹ không thích mùi của trứng ngỗng hay ngải cứu thì không nên ăn các món này, nếu ăn sẽ dễ gây cảm giác ngấy ở cổ và có thể gây nôn.
8. Uống trà gừng
Đây là bí kíp mà nhiều mẹ bầu bị ốm nghén rỉ tai nhau. Gừng giúp dạ dày của mẹ bầu dễ chịu hơn. Vì vậy, nếu thấy người nôn nao, mẹ bầu nên pha cho mình ly trà gừng ấm để nhâm nhi.
9. Đeo vòng tay tránh nôn
Hiện nay, tại các tiệm thuốc có bán các vòng tay tránh nôn bằng cotton mềm mại để phòng tránh say tàu xe hoặc cơn bồn nôn của các mẹ bầu. Vòng tránh nôn được làm dựa trên nguyên tắc bấm huyệt của y học Trung Hoa. Nó tác động lên huyệt nội quan ở hai bên cổ tay, làm giảm cảm giác buồn nôn.
10. Uống vitamin B6
Đây là kinh nghiệm giảm nôn hiệu quả của các bà bầu. Tuy nhiên, để tránh bổ sung dư thừa vitamin, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Nhận biết nguyên nhân gây buồn nôn
Chứng buồn nôn khi mang thai thường thuyên giảm hoặc có thể chấm dứt ở tuần thứ 12 đến 14, tuy nhiên cũng có trường hợp triệu chứng ốm nghén kéo dài đến tuần thai thứ 20 và thậm chí có người kéo dài cho đến ngày sinh. Nguyên nhân gây nên chứng buồn nôn thường không rõ ràng và do nhiều yếu tố sau:
- Do ăn uống không đủ chất: Việc ăn uống không đủ chất khiến lượng đường trong máu bị hạ thấp làm mẹ bầu hoa mắt, chóng mặt kèm theo buồn nôn.
- Do thiếu máu: Trường hợp mẹ bầu bị thiếu máu, lượng ôxy tới não và các cơ quan khác bị thuyên giảm khiến bạn chóng mặt, buồn nôn.
- Do nóng quá: Mẹ bầu nếu ở trong môi trường nóng bức hoặc tắm nước nóng lâu sẽ làm các mạch máu giãn ra, khiến bạn hạ huyết áp cũng gây nên tình trạng buồn nôn, chóng mặt.
- Do nằm ngửa: Nếu mang thai ở tam cá nguyệt thứ 2 trở đi thì mẹ không nên nằm ngửa, vì khi nằm ngửa, nhịp tim tăng, huyết áp giảm, chưa kể tử cung lúc này tử cung đã lớn làm chèn ép lên các tĩnh mạch chủ dưới và khung xương chậu gây buồn nôn, khó thở.
- Do đứng lên quá nhanh: Việc đứng lên quá nhanh khiến lượng máu trở về tim không kịp khiến huyết áp của mẹ bầu giảm gây nên tình trạng choáng váng, hoa mắt và buồn nôn.
- Do cường phế vị: Trường hợp cố sức ho hay đi vệ sinh có thể gây thích thích dây thần kinh phế vị gây giảm huyết áp và nhịp tim cũng làm cho bà bầu chóng mặt, nôn ói, thậm chí ngất xỉu.
Bên cạnh việc áp dụng các biện pháp tạm thời để giảm buồn nôn khi mang thai, mẹ nên tìm hiểu kỹ đâu là các yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến tình trạng trên để kịp thời khắc phục. Chẳng hạn, việc ăn uống đủ chất, thực hiện đúng tư thế đi, đứng, nằm, ngồi khi mang thai sẽ giúp giảm buồn nôn hiệu quả.
Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Phạm Thị Yến - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng. Bác sĩ đã trên 10 năm kinh nghiệm khám và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa.
Hầu hết thai phụ chỉ gặp phải tình trạng ốm nghén trong 3 tháng đầu, tuy nhiên tình trạng nghén của một số chị em có thể kéo dài hơn, thậm chí nghén suốt cả thai kỳ. Vậy khi nghén nặng ăn gì để giảm bớt khó chịu đồng thời cung cấp đủ dinh dưỡng cho cả mẹ và bé?
Nghén là triệu chứng hầu hết chị em phụ nữ đều gặp phải khi mang thai. Biểu hiện ốm nghén thường thấy đó là: đau đầu chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và nôn, có người nôn quá nặng đến mức không dám ăn uống gì, ốm nghén thường xảy ra vào buổi sáng sau khi thức dậy và sau mỗi bữa ăn.
Thông thường, tình trạng ốm nghén chỉ xảy ra trong 12 tuần đầu của thai kỳ, nhưng cũng có không ít chị em phải chịu đựng cơn nghén này trong suốt 9 tháng 10 ngày. Mức độ của ốm nghén ở mỗi bà bầu cũng rất khác nhau, có người nghén nặng, có người chỉ nghén thoáng qua một vài lần.
Hormone HCG [Human chorionic gonadotropin] là nguyên nhân chính gây ra chứng ốm nghén ở bà bầu. Khi mang thai, nồng độ HCG trong cơ thể người mẹ sẽ tăng lên gấp đôi, dẫn đến chứng buồn nôn, nôn ói trầm trọng. Mức độ HCG cao hay thấp còn là dấu hiệu nhận biết tuổi thai và các vấn đề sức khỏe liên quan đến thai nhi.
Đau đầu chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và nôn là những biểu hiện thường thấy của ốm nghén
Rất nhiều phụ nữ chia sẻ rằng khi mang thai khứu giác của họ trở lên khó tính hơn, mỗi khi ngửi thấy mùi hương mạnh hoặc những mùi lạ như: nước hoa, khói thuốc lá, xăng dầu, thực phẩm... đều có thể khiến họ cảm thấy buồn nôn. Theo các nhà nghiên cứu, có một mối liên hệ giữa khứu giác với hormone estrogen ở nữ giới. Khi mức độ estrogen tăng lên trong 3 tháng đầu thai kỳ, khứu giác sẽ dễ bị ảnh hưởng bởi các mùi lạ hơn và điều này giải thích rằng tại sao chị em bầu lại hay nôn ói khi ngửi mùi lạ.
Những thay đổi trong hệ tiêu hóa khi mang thai có thể làm nặng hơn triệu chứng ốm nghén. Trong thời gian đầu mang thai, mức độ progesterone tăng lên đáng kể, tác động lên tử cung để hỗ trợ phôi thai phát triển. Bên cạnh đó, progesterone còn tác động lên dạ dày, ruột và thực quản... gây ra chứng chậm tiêu hóa, tích tụ thức ăn trong dạ dày dẫn đến khó chịu, buồn nôn, nôn ói.
- Ăn ít thực phẩm và chia thành nhiều bữa trong ngày.
- Ăn/uống những thực phẩm có chứa gừng cũng giảm được chứng nôn ói.
- Ăn những thực phẩm khô: bánh mì, bánh quy.
- Uống nhiều nước.
- Tránh xa các loại thực phẩm kích thích dạ dày như: chất béo, đồ chiên, đồ có mùi khó chịu.
- Tập thể dục đều đặn.
- Massage.
Tập thể dục đều đặn là cách hạn chế cơn ốm nghén ở bà bầu
Bà bầu bị nghén nặng cần chuẩn bị: 300g mía tím, 5g gừng tươi. Cách làm: mía tím nướng cho nóng, bỏ vỏ ép lấy nước. Gừng giã nhỏ cho vào nước mía quấy đều, chắt lấy nước bỏ bã, chia làm 3 lần uống trong ngày, uống trước khi ăn 30 phút, uống liên tục từ 3 - 5 ngày.
Bà bầu cần chuẩn bị: 20 quả ô mai, 5g gừng tươi, 30g đường đỏ. Cho tất cả vào nồi, thêm 400ml nước đun sôi kỹ rồi chắt lấy nước thuốc đặc, chia làm 3 lần uống trong ngày, uống trước khi ăn 20 phút. Bà bầu bị nghén nặng cần uống liền 3 - 5 ngày.
Chuẩn bị: 200g quả me, 200g quả sấu, 10g gừng, 30g đường trắng. Quả me, quả sấu cạo bỏ vỏ ngoài đem đồ chín, quả me bóc bỏ vỏ cứng. Gừng cạo sạch, giã nhỏ, trộn với đường, cho vào cùng quả me, sấu trộn đều đến khi đường tan hết là được.
Chuẩn bị: 15g ý dĩ, 100g gạo, 100g gừng, 20g đường đỏ. Ý dĩ, gạo xay thành bột, gừng giã nhỏ cho vào nồi, thêm nước đun trên lửa nhỏ cho sôi kỹ, đến khi cháo chín nhừ cho đường đỏ vào khuấy đều, cháo sôi lại là được. Ăn nóng, ngày 2 lần lúc đói. Bà bầu bị nghén nặng ăn liên tục 3 ngày.
Chuẩn bị: 5 quả [50g] sấu, 200g sườn lợn, 100g bí xanh, bột gia vị vừa đủ. Sấu cạo vỏ rửa sạch, sườn lợn rửa sạch chặt miếng ướp gia vị rồi xào chín, cho tất cả vào nồi, thêm nước vừa đủ đun sôi kỹ. Bí xanh bỏ vỏ rửa sạch, thái miếng. Khi sườn lợn đã nhừ, cho bí xanh vào đun sôi lại là được. Trước khi ăn nên dầm nát sấu, ăn ngày 2 lần lúc đói hoặc ăn với cơm. Bà bầu bị nghén nặng cần ăn liền 3 ngày.
Bà bầu bị nghén nặng cần ăn canh sấu liền 3 ngày
Chuẩn bị: 1 khúc khoảng 300g cá trắm cỏ, quả me, cà chua, 100g rau cải trắng, dầu ăn, bột ngọt, gia vị vừa đủ. Cá rửa sạch, bổ đôi, ướp gia vị trong 20 phút. Quả me cạo vỏ ngoài, cà chua rửa sạch thái miếng, rau cải trắng rửa sạch thái nhỏ. Cho cá, cà chua, dầu ăn vào nồi xào, cho cà chua vào xào tiếp, dầm nát cà chua, đổ nước vừa đủ, đun sôi rồi thả quả me vào, đun tiếp khi quả me chín thì cho rau cải trắng vào đảo đều, canh sôi lại thêm bột ngọt là được. Ăn lúc đói, ngày 1 lần, ăn liền trong 3 - 5 ngày.
Khi mang thai, chị em cần ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, ăn các món dễ tiêu, chia thành nhiều bữa nhỏ, tăng cường rau xanh, quả chín, các loại đậu, sữa. Nên kiêng các chất cay, nóng, rượu, cà phê, mỡ động vật, các món quay rán, thức ăn có nhiều gia vị dễ gây nôn. Cần nghỉ ngơi hợp lý, thoải mái về tinh thần, tránh lo sợ, buồn bực. Nếu bị nôn quá nhiều khiến cơ thể gầy sút, mất nước và rối loạn điện giải... cần phải đến bệnh viện để được điều trị.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Nguồn tham khảo: Viện dinh dưỡng Quốc gia
Cận cảnh phòng hậu sinh Tiêu chuẩn của Vinmec
Chóng mặt, choáng váng khi mang thai có nguy hiểm?
XEM THÊM: