Nghẹt mũi [hay còn gọi là tắc mũi] là hiện tượng các mạch máu bên trong mũi bị viêm và các mô mũi sưng lên, xuất hiện một lượng chất nhầy ngăn cản sự lưu thông không khí và làm người bệnh không thể thở được bình thường.
Tình trạng nghẹt mũi thường tăng lên do yếu tố thời tiết hoặc do vệ sinh mũi họng chưa được đúng cách.
Tình trạng nghẹt mũi không quá nghiêm trọng nhưng chủ quan không điều trị sẽ dẫn tới tình trạng viêm xoang mũi cấp tính, khó điều trị về sau.
Nghẹt mũi gây cảm giác khó chịu, thậm chí là khó thở cho người bệnh.
Bên cạnh đó, khi bị nghẹt mũi người bệnh thường gặp thêm một số triệu chứng khác như đau họng, ù tai, đau đầu, sổ mũi, chảy nước mũi thường xuyên, nghẹt mũi một bên.
2. Cách trị nghẹt mũi tại nhà đơn giản và hiệu quả
2.1. Sử dụng máy tạo độ ẩm
Vào mùa khô hanh, độ ẩm trong không khí thường thấp hơn. Đó là chưa kể đến sự chênh lệch nhiệt độ có thể khiến phòng ngủ bị thiếu ẩm. Từ đó có thể gây ra ngạt mũi.
Sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ giúp điều chỉnh độ ẩm trong không khí.
Sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ giúp điều chỉnh độ ẩm trong không khí, giúp làm giảm sưng, viêm các mô và mạch máu trong mũi và xoang; làm loãng chất nhầy trong xoang mũi, giúp dịch nhầy thoát ra ngoài dễ dàng hơn; hỗ trợ hoạt động hít thở bình thường của khoang mũi.
2.2. Tắm nước ấm
Tắm nước ấm là một trong những cách trị nghẹt mũi cấp tốc mà vô cùng hiệu quả. Hơi nước từ vòi hoa sen có thể giúp làm loãng chất nhầy trong mũi và giảm viêm. Tắm nước ấm có thể giúp nhịp thở của bạn trở lại bình thường, ít nhất là trong một thời gian ngắn.
2.3. Uống đủ nước
Bình thường nước cũng đã rất quan trọng với cơ thể nhưng khi bị cảm giác tắc nghẹt cơ thể sẽ có nhu cầu cần nước hơn bình thường. Nước cũng sẽ làm loãng dịch đường hô hấp và giảm tình trạng viêm, ức chế quá trình nhiễm trùng cũng như làm giảm các cơn đau rát họng.
Ngoài nước lọc, nên bổ sung thêm nước trái cây tươi để tăng cường bổ sung vitamin cho cơ thể. Tránh xa những loại đồ uống như trà, cà phê, nước uống tăng lực vì đây là những loại thức uống dễ gây khử nước trong cơ thể. Một số loại nước trà thảo mộc cũng có tác dụng trong trường hợp này.
2.4. Xịt nước muối sinh lý
Xịt nước muối sinh lý cũng là cách trị nghẹt mũi được nhiều người áp dụng. Biện pháp này giúp làm tăng độ ẩm trong mũi, làm loãng dịch nhầy và đồng thời giúp giảm viêm các mạch máu trong xoang mũi.
Nhỏ nước muối sinh lý hỗ trợ làm giảm nghẹt mũi.
2.5. Vệ sinh mũi thường xuyên
Đây là một trong những cách đơn giản nhất, rẻ nhất và hiệu quả nhất để ngăn ngừa và điều trị các vấn đề về xoang, giảm sự phụ thuộc vào thuốc xịt mũi và thuốc kháng sinh.
Sử dụng dụng cụ rửa mũi chuyên dụng với nước cất, nước vô trùng hoặc nước đã đun sôi để nguội có thể giúp trị nghẹt mũi nhanh. Cách rửa mũi bằng dụng cụ này như sau:
- Đứng nghiêng đầu trước bồn rửa mặt
- Đặt vòi của bình rửa mũi vào một bên mũi
- Nghiêng bình cho đến khi nước chảy vào mũi
- Khi nước chảy vào một bên lỗ mũi, nó sẽ chảy ra qua lỗ mũi còn lại và đẩy chất nhầy ra ngoài
- Thực hiện việc rửa mũi trong khoảng 1 phút rồi đổi bên
2.6. Chườm ấm
Chườm ấm là cách trị nghẹt mũi thường được áp dụng cho trẻ nhỏ vì phương pháp này an toàn, đem lại cảm giác dễ chịu nhanh chóng và đồng thời cũng giúp giảm viêm trong lỗ mũi.
Cách thực hiện vô cùng đơn giản. Đầu tiên, hãy lấy một chiếc khăn [hoặc gạc] ngâm vào nước ấm. Tiếp theo, vắt khô khăn, gập đôi lại và đắp lên sống mũi. Khi khăn nguội, làm lại các bước tương tự 3-4 lần. Bạn có thể thực hiện phương pháp chườm ấm này hằng ngày đến khi tình trạng nghẹt mũi hoàn toàn được cải thiện.
2.7. Dùng thuốc trị nghẹt mũi
Nếu bạn bị nghẹt mũi do dị ứng, bạn có thể dùng thuốc thông mũi hoặc thuốc kháng histamin. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc điều trị nghẹt mũi nào.
3. Trẻ nhỏ bị nghẹt mũi cần lưu ý gì?
Trẻ nhỏ có sức đề kháng kém và nhạy cảm với bất kỳ sự thay đổi thời tiết nào nên đây là một trong những đối tượng cần có giải pháp chữa trị nghẹt mũi đúng cách và kịp thời nhanh chóng nhất.
- Vệ sinh, làm thông thoáng mũi: có thể sử dụng nước muối sinh lý 0,9% làm giúp làm mềm vẩy cứng; loãng dịch nhầy đóng nghẹt trong mũi để dễ đào thải ra ngoài; thông thoáng mũi, giúp trẻ dễ thở, đào thải các mầm bệnh, cải thiện tình trạng sinh hoạt và vận động của trẻ. Nên vệ sinh mũi cho trẻ từ 3 - 5 lần một ngày, đặc biệt trước khi cho trẻ bú hoặc ăn.
Nên vệ sinh mũi cho trẻ từ 3 - 5 lần một ngày giúp trẻ thông thoáng mũi.
Đối với trẻ lớn, hướng dẫn trẻ hỉ sạch mũi từng bên đúng cách, tuyệt đối không cho trẻ xì mũi thật mạnh cả 2 bên vì động tác này làm tăng đột ngột áp lực trong tai, dễ gây rách màng nhĩ.
- Kê cao đầu khi ngủ: Chất nhầy đọng lại trong xoang vào ban đêm khi cúi đầu xuống, vì vậy, để giúp trẻ dễ chịu hơn khi bị ngạt mũi, hãy kê cao đầu bằng gối khi ngủ giúp tạo sự thông thoáng cho đường thở.
- Không dùng miệng để hút mũi trẻ sẽ lây lan thêm mầm bệnh cho trẻ.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nhỏ mũi co mạch, thuốc kháng sinh để trị nghẹt mũi cho trẻ vì có thể gây ngộ độc thuốc có thể dẫn đến tai biến nghiêm trọng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Xem thêm video đang được quan tâm:
WHO giải đáp về việc tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ từ 5-11 tuổi
Khánh Chi
[Theo Healthline]
Nghẹt mũi khi ngủ là tình trạng thường gặp ở nhiều người. Bệnh không quá nghiêm trọng nhưng nếu để tình trạng này kéo dài sẽ gây khó chịu và ảnh hưởng tới sinh hoạt hằng ngày. Nhiều phương pháp điều trị nghẹt mũi khi ngủ bằng tự nhiên hoặc thuốc có tác dụng cải thiện bệnh đơn giản.
Nghẹt mũi là dấu hiệu thường gặp của bệnh dị ứng, khi hệ hô hấp tiếp xúc với những tác nhân gây kích ứng. Điều này có nghĩa là niêm mạc mũi và xoang bị kích ứng dẫn đến tăng tiết chất nhờn đào thải chất gây dị ứng. Kết quả khi dịch mũi tiết quá nhiều dẫn đến nghẹt mũi, cản trở sự lưu thông khí của đường hô hấp.
Nghẹt mũi có thể tự khỏi hoặc diễn biến nặng, tái phát nhiều lần tùy vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Dấu hiệu này tuy thường không quá nguy hiểm nhưng ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt. Việc áp dụng những cách trị nghẹt mũi khi ngủ dưới đây giúp loại bỏ nhanh chóng chứng nghẹt mũi.
Nhiều người thường nghĩ rằng nguyên nhân gây ra tình trạng bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ là do chất nhầy tích tụ trong đường mũi gây tắc nghẽn. Tuy nhiên, thực tế, nguyên nhân chính của tình trạng này là do các mạch máu trong mũi bị ứ tắc và viêm.
Khi chúng ta nằm nghỉ hoặc ngủ thì huyết áp sẽ thay đổi. Đồng thời, lưu lượng máu ở phần thân trên của cơ thể cũng tăng lên, bao gồm ở vị trí đầu và đường mũi. Tình trạng này có thể làm cho tình trạng viêm ở các mạch máu trong mũi diễn biến nghiêm trọng hơn.
Tư thế nằm cũng có thể là nguyên nhân khiến cho việc loại bỏ chất nhầy ra khỏi mũi và các hốc xoang khó khăn hơn. Tình trạng tắc nghẽn sẽ đỡ dần sau 1-2 giờ khi bạn thức dậy. Nguyên nhân là do chất nhầy có thể chảy được ra ngoài hoặc xuống cổ họng.
Chất nhầy tích tụ trong đường mũi khiến bạn bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ
3.1. Trị nghẹt mũi khi ngủ bằng liệu pháp massage
Massage là cách trị nghẹt mũi khi ngủ đơn giản, an toàn nhưng hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay khi dấu hiệu nghẹt mũi xuất hiện. Các vị trí bạn cần massage bao gồm:
- Điểm giữa hai cung lông mày
Massage nhẹ nhàng bằng ngón tay ở vị trí giữa hai cung lông mày trong khoảng 1 phút, áp lực trong xoang trán sẽ được điều chỉnh và chứng nghẹt mũi khi nằm cũng được cải thiện. Cách này cũng áp dụng được khi bạn gặp tình trạng khô niêm mạc mũi.
Khi bị nghẹt mũi khi ngủ, hãy xoa tròn nhẹ nhàng hai bên cánh mũi từ 1 - 3 phút. Cách trị nghẹt mũi khi ngủ này có tác dụng khai thông đường hô hấp, bạn sẽ hỉ dịch mũi ra dễ dàng hơn và chứng nghẹt mũi khó chịu cũng vì thế mà được giảm dần.
Khi bị nghẹt mũi khi ngủ bạn có thể thực hiện massage nhẹ nhàng tại vị trí điểm giữa môi và mũi từ 2 - 3 phút. Việc massage sẽ có tác dụng giảm sưng mao mạch trong mũi hiệu quả. Khi đó, đường thở sẽ trở nên thông thoáng hơn và tình trạng nghẹt mũi cũng dần biến mất.
Chú ý: Tất cả các phương pháp massage kể trên chỉ mang tính chất hỗ trợ. Tình trạng sức khỏe có thể cải thiện trong các trường hợp nhẹ hoặc nghẹt mũi nguyên nhân không phải do các tác nhân vi khuẩn, virus,...
3.2. Trị nghẹt mũi khi ngủ với nước muối sinh lý
Cách trị nghẹt mũi khi ngủ tại nhà với nước muối sinh lý được rất nhiều người áp dụng và có hiệu quả nhanh chóng. Nước muối sinh lý có khả năng kháng khuẩn, đồng thời, có tác dụng làm sạch tốt. Từ đó, nó có vai trò giúp tăng độ ẩm trong xoang mũi và làm loãng dịch nhầy. Khi rửa mũi sẽ làm các mao mạch trong xoang mũi được xoa dịu và giảm tình trạng sưng nề.
Bạn có thể mua nước muối sinh lý nhỏ mũi tại các hiệu thuốc và sử dụng rửa mũi hàng ngày trước khi đi ngủ nếu thường xuyên bị nghẹt mũi.
Tuy nhiên, với phương pháp này thì bạn cần được thực hiện đúng quy trình kỹ thuật để tránh gây ra những vấn đề sức khỏe khác như nhiễm khuẩn ngược dòng hay viêm các xoang khác. Bạn nên thực hiện rửa mũi bằng nước muối sinh lý tại bệnh viện theo chỉ định của bác sĩ và được các kỹ thuật viên nhiều kinh nghiệm thực hiện để đảm bảo hiệu quả.
3.3. Cách trị nghẹt mũi bằng tắm nước ấm
Một cách trị nghẹt mũi cấp tốc tại nhà rất đơn giản mà có thể thực hiện hàng ngày là tắm nước ấm. Cơ chế của việc tắm nước ấm trong trị nghẹt mũi khá đơn giản bởi: Việc hít thở hơi nước ấm trong khi tắm giúp lượng dịch nhầy trong xoang mũi lỏng ra và giảm tình trạng viêm. Do đó, nếu bạn đang bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ hoặc nghẹt mũi chảy nước mũi, bạn nên tắm nước ấm dưới vòi sen hoặc ngâm mình trong bồn tắm với nước ấm.
Trị nghẹt mũi khi ngủ bằng nước ấm có thể cải thiện tình trạng nghẹt mũi của bạn
3.4. Cách trị nghẹt mũi khi ngủ bằng phương pháp xông hơi
Đây là cách trị nghẹt mũi khi ngủ dân gian khá hiệu quả, bạn thực hiện như sau:
- Chuẩn bị: chậu nước nhỏ đựng đầy nước nóng, có thể thêm vài giọt tinh dầu xả hoặc tinh dầu oải hương để tăng hiệu quả xông hơi.
- Dùng tấm chăn hoặc khăn to trùm kín đầu để hơi nước bốc lên mặt, tránh để mặt và mũi quá sát nước tránh hơi nước nóng gây phỏng da.
Cách làm này bạn cũng có thể áp dụng từ 2 - 3 lần/tuần nếu bạn đang gặp tình trạng viêm mũi kéo dài và chứng nghẹt mũi khi ngủ thường xuyên xuất hiện.
Việc thực hiện biện pháp này thường xuyên sẽ có tác dụng làm tình trạng nghẹt mũi sẽ nhanh chóng biến mất.
3.5. Trị nghẹt mũi khi ngủ bằng ly trà gừng
Một ly trà gừng kèm với mật ong nóng là cách trị nghẹt mũi khi ngủ đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt với người bị nghẹt mũi do cảm lạnh. Cách pha chế trà gừng như sau:
- Rửa sạch gừng tươi, cạo sạch vỏ và thái thành từng mỏng, cho vào cốc nước nóng.
- Đợi trong khoảng 15 phút đến khi nước trong cốc chuyển sang màu vàng của gừng.
- Thêm 2 thìa cà phê mật ong vào và khuấy đều rồi thưởng thức.
Tuy nhiên, nếu bạn đang mắc những bệnh lý về tiêu hóa như viêm loét dạ dày- tá tràng, trào ngược dạ dày thì cần chú ý hơn khi sử dụng gừng.
3.6. Sử dụng máy tạo độ ẩm khi đi ngủ
Việc sử dụng máy tạo độ ẩm có tác dụng điều chỉnh độ ẩm trong không khí về mức hợp lý nhất để đem lại những lợi ích cho hệ hô hấp như:
- Làm dịu các mô bị kích thích, các mạch máu đang bị sưng trong mũi và các xoang
- Làm loãng chất nhầy trong xoang mũi để dịch nhầy thoát ra ngoài dễ dàng hơn
- Hỗ trợ hoạt động thông khí bình thường của khoang mũi
Bạn có thể cho thêm một số loại tinh dầu như tinh dầu oải hương, tinh dầu xả, tinh dầu bạc hà, dầu khuynh diệp vào máy để khuếch tán vào không khí, từ đó, tăng tác dụng. Phương pháp này vừa có tác dụng trị nghẹt mũi khi ngủ vừa có tác dụng giúp bạn thư giãn sau ngày làm việc mệt mỏi.
3.7. Cách trị nghẹt mũi bằng tỏi
Với lượng allicin và scordinin cao trong thành phần, tỏi thường xuyên được sử dụng với tác dụng trị các bệnh về đường hô hấp và loại bỏ triệu để tình trạng nghẹt mũi, khó thở. Một số cách chữa nghẹt mũi với nguyên liệu là tỏi mà bạn có thể tham khảo gồm:
- Tỏi và mật ong: Bạn chuẩn bị 2 nhánh tỏi tươi, giã nát rồi trộn thêm 2 thìa mật ong và dùng trực tiếp.
- Chế biến món ăn với tỏi: một số món ăn với tỏi như rau xào tỏi, tôm tươi hấp tỏi, cánh gà nướng bơ tỏi... vừa có tác dụng trị nghẹt mũi, đồng thời, là những món ăn ngon có giá trị dinh dưỡng cao.
Bạn có thể trị nghẹt mũi khi ngủ bằng cách sử dụng tỏi
Với trường hợp nghẹt mũi nguyên nhân do kích ứng hoặc bệnh lý viêm đường hô hấp trên, viêm mũi, những cách trị đơn giản trên sẽ có hiệu quả. Tuy nhiên, với trường hợp bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ kéo dài, tái phát nhiều lần ảnh hưởng đến giấc ngủ và hoạt động hít thở, đặc biệt là ở người có cơ địa hô hấp nhạy cảm thì cần dùng đến thuốc điều trị.
Đa phần thuốc trị nghẹt mũi đều là thuốc không kê đơn, bạn có thể sử dụng khi bị nghẹt mũi nói chung và nghẹt mũi khi ngủ nói riêng theo chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc thông mũi dạng xịt;
- Thuốc kháng histamin;
Khi đã áp dụng các biện pháp điều trị như đã kể trên nhưng tình trạng nghẹt mũi khi ngủ của bạn không thuyên giảm hoặc thường xuyên tái phát, bạn cần đi khám và điều trị bệnh sớm. Tình trạng nhiễm trùng có thể đã trở nên nghiêm trọng, không đáp ứng thuốc điều trị và có thể cần dùng thêm những loại kháng sinh có kê đơn.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM: