TPO - Vũ Trụ là khoảng không gian vô tận chứa các thiên hà, Khám phá vũ trụ từ lâu luôn là điều khát khao của giới khoa học… dù công việc này không hề đơn giản.
Vũ Trụ là khoảng không gian vô tận chứa các thiên hà. Mỗi thiên hà là một tập hợp của rất nhiều thiên thể [như các ngôi sao. hành tinh, vệ tinh, sao chổi,...] cùng với khí, bụi và bức xạ điện từ.
Thiên hà chứa Mặt Trời và các hành tinh của nó [trong có Trái Đất] được gọi là Dải Ngân Hà.
Hệ Mặt Trời là một tập hợp các thiên thể nằm trong Dải Ngân Hà. Hệ Mặt Trời gồm có Mặt Trời ở trung tâm cùng với các thiên thể chuyển động xung quanh [đó là các hành tinh, tiểu hành tinh, vệ tinh, sao chổi, thiên thạch] và các đám bụi khí. Hệ Mặt Trời có tám hành tinh là Thủy tinh, Kim tinh, Trái Đất, Hỏa tinh, Mộc tinh, Thổ tinh, Thiên Vương tinh và Hải Vương tinh…
Trái Đất là một hành tinh trong Hệ Mặt Trời. Khoảng cách trung bình từ Trái Đất đến Mặt Trời là 149.6 triệu km. Khoảng cách đó cùng với sự tự quay làm cho Trái Đất nhận được lượng nhiệt và ánh sáng phù hợp để sự sống có thể phát sinh và phát triển. Cũng như các hành tinh khác, Trái Đất vừa tự quay quanh trục, vừa chuyến động tịnh tiến xung quanh Mặt Trời. Các chuyển động này đã tạo ra nhiều hệ quả địa lí quan trọng trên Trái Đất.
Ánh sáng là thứ di chuyển nhanh nhất trong vũ trụ, nó đi với tốc độ 300 ngàn cây số mỗi giây - rất nhanh. Nếu bạn có thể đi được với vận tốc ánh sáng, thì bạn chỉ mất 1 giây để có thể đi vòng quanh xích đạo Trái Đất đến 7,5 lần.
Một năm ánh sáng bằng 9.460.528.400.000km [9,5 ngàn tỷ km], tức là 5.878.499.810.000 dặm.
Nếu bạn bước với tốc độ trung bình 20 phút một dặm, thì bạn phải mất 225 triệu năm mới hoàn tất một năm ánh sáng.
Clip nguồn Vnexpress
Nếu chế tạo được tàu vũ trụ di chuyển với vận tốc ánh sáng 1.080 triệu km/h, con người có thể khám phá những hành tinh xa xôi trong hệ Mặt Trời chỉ trong phút chốc. Tuy nhiên đây vẫn là ước mơ vì tàu vũ trụ chở người hiện nay mới chỉ đạt tốc độ cao nhất gần 40.000km/h. Còn tàu thăm dò Juno của NASA hiện đang giữ kỷ lục khi được hấp thu lực hấp dẫn khổng lồ của hành tinh giúp nó tăng tốc tới 265.000 km/h. Tốc độ này biến Juno thành vật thể nhân tạo nhanh nhất trong lịch sử.
Khoảng cách từ Trái đất đến các hành tinh trong hệ mặt trời:
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là 8,32 phút ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Thủy là 5,10 phút ánh sáng ; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Kim là 2,3 phút ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trăng là 1,3 giây ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Hỏa là 4,35 phút ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Mộc là 34,95 phút ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Thổ là 1,18 giờ ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Thiên Vương là 2,52 giờ ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Hải Vương là 4,03 giờ ánh sáng; Khoảng cách từ Trái Đất đến Sao Diêm Vương là 4,6 giờ ánh sáng ;Khoảng cách từ Trái Đất đến các hành tinh trong vành đai Kuiper là: 4,02 giờ ánh sáng.
Vì sao tàu vũ trụ được phóng theo chiều quay của trái đất?
Các vận động viên muốn nhảy xa phải lấy đà, muốn ném lao cũng lấy đà. Đó là sự lợi dụng lực quán tính. Lực quán tính đã giúp vận động viên hay cây lao, bay xa hơn.
Khi phóng tên lửa thuận theo hướng quay của trái đất, chính là chúng ta đã mượn thêm lực quán tính này. Thực tế, không phải mọi điểm trên trái đất đều quay với tốc độ như nhau. Càng gần Bắc cực và Nam cực, tốc độ quay càng chậm. Càng gần xích đạo, tốc độ quay càng lớn [hình tượng này giống như chiếc đĩa hát quay trên máy quay đĩa.
Cùng một vòng quay, nhưng các điểm ở rìa đĩa hát đi được một đoạn đường dài hơn so với các điểm ở tâm đĩa].Trung tâm Bắc và Nam cực quay với tốc độ gần bằng không. Nhưng ở vùng xích đạo, tốc độ này lên tới 465 mét/giây. Bởi vậy, trừ hai khu vực ở trung tâm Bắc cực và Nam cực, còn tại hầu hết các điểm khác, con người đều có thể lợi dụng lực quay của trái đất.
Khi tàu vũ trụ phóng lên ở vùng xích đạo, vận tốc của nó sẽ được cộng thêm vận tốc quay của trái đất [tức là 465 mét/giây]. Và do vậy, dù lực phóng ban đầu của tàu có yếu hơn một chút, nó vẫn dễ dàng thắng được sức hút trái đất. Tuy nhiên, càng lên các vĩ độ cao [gần hai cực hơn], tốc độ quay của trái đất càng chậm, do đó tên lửa càng ít lợi dụng được lực quay này.
Sao Hỏa là hành tinh gần Trái đất thứ hai và có lẽ là hành tinh được nghiên cứu nhiều nhất trong hệ mặt trời.
Trên thực tế, chúng ta biết về bề mặt sao Hỏa nhiều hơn là về các đại dương trên Trái đất. NASA đã dành nhiều thời gian, tiền bạc và tài nguyên để lên sao Hỏa hơn bất kỳ hành tinh nào khác. Dưới đây là 10 sự thật về sao Hỏa mà bạn có thể biết hoặc chưa biết, theo trang World Atlas.
1. Sao Hỏa có màu đỏ vì bị han gỉ
Sao Hỏa được gọi là hành tinh đỏ, và bề mặt có màu đỏ là vì đá và đất của sao Hỏa chứa một lượng nhỏ sắt đã bị gỉ sét theo thời gian. Thay vì là hành tinh đỏ, có lẽ một cái tên thích hợp hơn sẽ là hành tinh han gỉ.
2. Sao Hỏa có núi lửa lớn nhất
Sao Hỏa là nơi có núi lửa lớn nhất trong hệ mặt trời, Olympus Mons. Olympus Mons có đường kính 624km, gần bằng đường kính của bang Arizona Mỹ. Olympus Mons cao 25km, cao gấp ba lần đỉnh Everest. Olympus Mons lớn đến nỗi nếu bạn muốn leo lên đỉnh của nó, kích thước của ngọn núi sẽ vượt quá khoảng cách tối đa mà bạn có thể nhìn thấy. Bạn thậm chí sẽ không nhận thấy bạn đang ở trên đỉnh cao nhất của hệ mặt trời.
3. Sao Hỏa có hai mặt trăng
Ngoài Trái đất, sao Hỏa là hành tinh đá duy nhất khác có mặt trăng. Hai mặt trăng của sao Hỏa được gọi là Phobos và Deimos, cả hai đều nhỏ hơn đáng kể so với mặt trăng của chúng ta.
Phobos là mặt trăng lớn hơn, có đường kính 22km. Deimos nhỏ hơn Phobos, có đường kính chỉ 12,4km. Cả hai mặt trăng đều rất nhỏ nên lực hấp dẫn của chúng không đủ để chúng có hình tròn. Thay vào đó, chúng có vẻ méo mó, trông giống khoai tây hơn là mặt trăng.
4. Sao Hỏa nhỏ hơn cả Trái đất và sao Kim
Dựa trên các mô hình về cách hệ mặt trời hình thành, sao Hỏa thực sự phải lớn hơn Trái đất, nhưng nó lại nhỏ hơn cả Trái đất và sao Kim. Tại sao sao Hỏa quá nhỏ vẫn còn là một bí ẩn, nhưng có thể sao Mộc đã di chuyển gần hơn đến sao Hỏa trong quá trình hình thành và đánh cắp vật chất đáng lẽ đã được sử dụng để hình thành sao Hỏa.
5. Sao Hỏa từng có nước
Một trong những sự thật được biết đến nhiều nhất về sao Hỏa là nó từng có một lượng lớn nước lỏng. Hàng tỉ năm trước, sao Hỏa có bầu khí quyển dày đặc và hiệu ứng nhà kính mạnh - điều kiện cho phép tồn tại nước lỏng, mặc dù thực tế là sao Hỏa quay quanh khu vực có thể ở của mặt trời.
Các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng rõ ràng về các sông, hồ, biển và thậm chí cả đại dương cổ đại trên bề mặt sao Hỏa, cho thấy có khả năng đã từng tồn tại sự sống trên sao Hỏa.
6. Khí quyển của sao Hỏa đã bị Mặt trời phá hủy
Trong quá khứ, sao Hỏa có một bầu khí quyển có mật độ tương đương với Trái đất, nhưng ngày nay, bầu khí quyển của sao Hỏa là không đáng kể. Không giống như Trái đất, sao Hỏa không còn từ trường có thể làm lệch hướng bức xạ mặt trời.
Việc thiếu từ trường có thể xảy ra khi lõi của sao Hỏa đông đặc lại. Không có từ trường, sao Hỏa không có sự bảo vệ chống lại bức xạ mặt trời, bức xạ này từ từ tước bỏ bầu khí quyển của sao Hỏa.
7. Sao Hỏa là hành tinh duy nhất có robot
Sao Hỏa hiện là hành tinh duy nhất trong hệ mặt trời có robot cư trú. Hiện tại có 5 tàu thám hiểm trên bề mặt sao Hỏa. Nhân loại hiện không có robot trên hành tinh nào khác, biến sao Hỏa trở thành hành tinh của robot.
8. Hoàng hôn trên sao Hỏa có màu xanh
Trên Trái đất, hoàng hôn có màu cam và vàng, còn bầu trời ban ngày của chúng ta có màu xanh. Trên sao Hỏa, gần như điều ngược lại xảy ra. Vào ban ngày, bầu trời sao Hỏa có màu đỏ, trong khi hoàng hôn có màu xanh. Khi mặt trời lặn trên sao Hỏa, ánh sáng đỏ từ mặt trời bị lọc ra và ánh sáng xanh bị phân tán, làm cho hoàng hôn có màu xanh.
9. Sao Hỏa sẽ có quầng vào một ngày nào đó
Mặt trăng lớn nhất của sao Hỏa, Phobos, đang dần di chuyển đến gần sao Hỏa. Các nhà thiên văn ước tính rằng trong khoảng 500 triệu năm nữa, Phobos sẽ ở gần sao Hỏa đến mức nó sẽ bị xé toạc bởi lực hấp dẫn của sao Hỏa hoặc sẽ đâm vào bề mặt. Dù bằng cách nào, kết quả sẽ là sự hình thành của một hệ thống quầng nhỏ xung quanh sao Hỏa.
10. Bão bụi làm cho bầu trời của sao Hỏa có màu đỏ
Sao Hỏa thường không có bầu trời đỏ. Sở dĩ bầu trời có màu đỏ là do các cơn bão bụi phát tán các hạt bụi vào bầu khí quyển, khiến bầu trời có màu đỏ hồng.
Tàu NASA phát hiện manh mối quan trọng của sự sống trên sao Hỏa
Các tàu thám hiểm NASA đã định lượng được thành phần quan trọng của sự sống trên sao Hỏa và các nhà khoa học đang phân tích manh mối này.
Phát hiện manh mối về bí ẩn sao Hỏa độc nhất vô nhị
Khám phá thiên thạch sao Hỏa có niên đại lâu đời nhất, các nhà khoa học đã phát hiện được nguồn gốc bí ẩn của thiên thạch độc nhất vô...
Hành trình khám phá những điều chưa từng thấy trên sao Hỏa
Sao Hỏa ẩn chứa những điều kỳ diệu chưa từng thấy trong những phát hiện mới nhất từ các tàu thám hiểm của NASA.