Nguyên nhân dẫn tới ung thư bàng quang

Nguồn chủ đề

Ung thư bàng quang thường là ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp [ung thư biểu mô niệu]. Bệnh nhân thường xuất hiện triệu chứng đái máu [hay gặp nhất] hoặc triệu chứng kích thích như tiểu nhiều và/hoặc tiểu gấp; muộn hơn, tắc nghẽn đường tiểu có thể gây ra đau. Chẩn đoán nhờ nội soi bàng quang và sinh thiết. Phương pháp điều trị gồm đốt điện, cắt u qua niệu đạo, truyền hóa chất vào bàng quang, phẫu thuật tiệt căn, hóa trị liệu, xạ ngoài, hoặc kết hợp các biện pháp.

Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Hút thuốc [yếu tố nguy cơ phổ biến nhất, gây ra ≥ 50% trường hợp mới]

• Sử dụng phenacetin quá mức [lạm dụng thuốc giảm đau]

• Sử dụng cyclophosphamide kéo dài

• Tiếp xúc với hydrocarbon, các chất chuyển hóa tryptophan, hoặc các hóa chất công nghiệp, đặc biệt là các amin thơm [thuốc nhuộm anilin, như naphthylamine được sử dụng trong ngành nhuộm] và các hóa chất sử dụng trong ngành cao su, điện, cáp, sơn và dệt

Các loại ung thư bàng quang bao gồm

• Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp [ung thư biểu mô niệu], chiếm > 90% số ung thư bàng quang. Hầu hết là ung thư biểu mô nhú có xu hướng ở bề mặt, biệt hoá cao và phát triển ra bên ngoài; các khối u không có cuống thì nguy hiểm hơn, có xu hướng xâm lấn sớm và di căn.

• Ung thư biểu mô tế bào vảy ít phổ biến hơn và thường xảy ra ở những bệnh nhân bàng quang nhiễm ký sinh trùng hoặc bị kích thích niêm mạc mạn tính.

• Ung thư biểu mô tuyến, có thể xuất hiện là những khối u nguyên phát, hiếm khi phản ánh di căn từ ung thư biểu mô ruột. Di căn nên được loại trừ.

Ở > 40% số bệnh nhân, khối u tái phát tại cùng hoặc ở một vị trí khác trong bàng quang, đặc biệt nếu khối u lớn hoặc kém biệt hoá hoặc nếu một vài khối u được phát hiện. Ung thư bàng quang có xu hướng di căn đến các hạch bạch huyết, phổi, gan và xương. Biểu hiện đột biến gen u p53 có thể liên quan đến sự tiến triển và đề kháng với hóa trị liệu.

Trong bàng quang, ung thư biểu mô tại chỗ ở phân độ cao nhưng không xâm lấn và thường đa ổ; có xu hướng tái phát.

• Soi bàng quang kèm sinh thiết

• Tế bào học nước tiểu

Soi bàng quang bằng ánh sáng xanh sau khi bơm hexyl-aminolevulinate vào trong bàng quang có thể tăng cường khả năng phát hiện ban đầu ung thư bàng quang cũng như đánh giá thời gian sống thêm không tái phát. Tỷ lệ phát hiện cao hơn dự kiến sẽ cải thiện kết quả lâm sàng bằng cách giảm các đợt tái phát trong tương lai và bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhận biết sớm hơn rằng một số khối u nhất định không đáp ứng với điều trị [do đó, sẽ miễn cho một số bệnh nhân các biện pháp điều trị không cần thiết].

Đối với các khối u ung thư bàng quang không xâm lấn cơ [carcinoma in situ, Ta, T1], chiếm 70 đến 80% số các trường hợp ung thư bàng quang, nội soi bàng quang kết hợp sinh thiết [cùng với việc đồng thời cắt bỏ hoàn toàn] là đủ để phân giai đoạn. Tuy nhiên, nếu sinh thiết cho thấy khối u xâm lấn hơn khối u phẳng ở bề mặt, thì việc cắt bỏ nên được lặp lại, cẩn thận để bao gồm cả mô cơ. Nếu thấy khối u xâm lấn cơ trơn bàng quang [≥ giai đoạn T2], xét nghiệm máu, chụp CT bụng và vùng chậu và chụp X quang ngực được thực hiện để xác định phạm vi khối u và đánh giá di căn. MRI có thể được cân nhắc để phân giai đoạn cục bộ. Bệnh nhân có khối u xâm lấn được thăm khám trực tràng [khám trực tràng ở nam, khám trực tràng âm đạo ở phụ nữ] trong khi gây tê nội soi Soi bàng quang Soi bàng quang là đưa ống soi sợi quang cứng hoặc mềm vào trong bàng quang. Chỉ định bao gồm: Chẩn đoán bệnh lý tiết niệu [ví dụ, u bàng quang, sỏi trong bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt... đọc thêm

Ung thư bàng quang không xâm lấn cơ [giai đoạn Ta, Tis, hoặc T1] có tỷ lệ tái phát tại chỗ cao nhưng một số ít bệnh nhân tiến triển thành ung thư tiến triển hơn. Các khối u giai đoạn nguy cơ thấp và giai đoạn Ta hiếm khi gây tử vong. Các khối u giai đoạn nguy cơ cao và giai đoạn T1 có thể tiến triển thành ung thư bàng quang xâm lấn cơ. Ung thư biểu mô tại chỗ [giai đoạn Tis] có thể tăng triển hơn các khối u nhú tương đương và cần phải được coi là khối u mức độ nguy cơ cao. Đối với bệnh nhân xâm lấn cơ bàng quang, tỷ lệ sống sót 5 năm là khoảng 50%, nhưng hóa trị liệu tân bổ trợ cải thiện kết quả này ở bệnh nhân nhạy cảm với hóa chất. Nói chung, tiên lượng kém ở bệnh nhân bị ung thư bàng quang xâm lấn tiến triển hoặc di căn. Tiên lượng cho bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào vảy hoặc ung thư biểu mô tuyến cũng rất kém vì các ung thư này thường có tính thâm nhiễm cao và thường phát hiện ở giai đoạn tiến triển.

• Phẫu thuật qua niệu đạo và liệu pháp miễn dịch trong bàng quang hoặc hóa trị liệu [đối với ung thư bàng quang không xâm lấn cơ]

• Cắt bỏ bàng quang hoặc xạ trị bằng hóa trị liệu [đối với ung thư xâm lấn]