Hình mẫu thanh niên là mô hình về lớp thanh niên với những đặc trưng phù hợp một giai đoạn lịch sử nhất định; đây là sự mẫu mực cho định hướng hành động và giá trị của thế hệ trẻ. Mỗi quốc gia, mỗi thời đại và giai đoạn lịch sử có những mẫu hình thanh niên phù hợp.
Kết quả thực hiện đề tài: “Tìm hiểu về hình mẫu thanh niên TP.Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay” do Trường Đoàn Lý Tự Trọng thực hiện gần đây đã đưa ra các đặc trưng của hình mẫu thanh niên trong thời kỳ mới.
Thứ nhất, sống có lý tưởng, tự tin, hoài bão là một yêu cầu đối với thanh niên… Đa số thanh niên khi tham gia nghiên cứu đều đánh giá tầm quan trọng của việc sống có lý tưởng, sống có hoài bão [64,6% cho là rất quan trọng và 28,6% cho là quan trọng].
Thứ hai, thanh niên hiện nay cần phải có sức khỏe tốt về thể chất lẫn tinh thần. Có sức khỏe tốt mới đảm bảo cho thanh niên có đủ điều kiện để học tập, lao động. Sức khỏe là yếu tố quan trọng hàng đầu của con người bên cạnh tài năng và trí tuệ. Thanh niên ngày nay do được chăm sóc tốt hơn nên thể lực cũng tăng lên đáng kể. Đó là lực lượng lao động đông đảo đáp ứng đòi hỏi của xã hội. Có tới 89% thanh niên tham gia trả lời cho rằng thanh niên cần phải có sức khỏe về thể chất và tinh thần lành mạnh.
Thứ ba, giỏi chuyên môn và có kỹ năng hội nhập là một yêu cầu đối với thanh niên hiện nay. Mỗi thanh niên trong giai đoạn hiện nay phải có chuyên môn sâu về một lĩnh vực cụ thể, tùy vào năng lực của từng người. Khả năng đó từ trí tuệ và trình độ học vấn, tay nghề cao. Đây là yếu tố giúp thanh niên nâng cao chất lượng, ổn định cuộc sống và giúp thanh niên phát huy thế mạnh nhằm đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Có 83,3% thanh niên trả lời cần phải có tri thức, chuyên môn nghiệp vụ giỏi. Ngày nay, đại bộ phận thanh niên luôn tìm cách để tham gia làm kinh tế và hội nhập, tìm cách nâng cao những nghiệp vụ như tin học, ngoại ngữ, giao tiếp để có thể tự tin tham gia thị trường lao động.
Thứ tư, thanh niên ngày nay phải có ý thức tôn trọng pháp luật. Thanh niên một mặt phải am hiểu pháp luật, sống và làm việc theo pháp luật, mặt khác, còn là những người tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người khác. Có ý thức pháp luật giúp thanh niên có những hành vi phù hợp với những quy tắc ứng xử và chuẩn mực của xã hội.
Thứ năm, trung thực, thẳng thắn, giữ chữ tín, có ý chí tiến thủ và khiêm tốn là những đặc trưng tiếp theo của người thanh niên lý tưởng. Thanh niên muốn là những nhà kinh doanh giỏi thì phải giữ chữ tín trong thương trường. Thanh niên ngày nay phải thẳng thắn lên án những hành vi, những hiện tượng vi phạm chuẩn mực xã hội. Thanh niên cần có đức tính khiêm tốn. Đó là đức tính nhã nhặn, biết ứng xử khéo léo, không tự mãn, không quá tự đề cao mình. Nghiên cứu cho thấy đa số thanh niên đánh giá cao tiêu chí khiêm tốn, giản dị, trung thực [91%].
Thứ sáu, chủ động, sáng tạo, có tinh thần tự giác, tình nguyện cũng là yếu tố cần phải có đối với thanh niên ngày nay. Để tiếp nhận những cơ hội mới một cách có hiệu quả, thanh niên phải có tính chủ động trong việc phát huy khả năng của mình mà không dựa dẫm vào người khác hoặc trông chờ quá nhiều vào sự giúp đỡ xã hội. Tự giác, tình nguyện cũng là một phẩm chất đáng quý ở thanh niên. Ngày nay, phẩm chất này cần hơn bao giờ hết, ở những nơi khó khăn cần những thanh niên trẻ, tâm huyết tình nguyện công tác, giúp đỡ. Tính tự giác trong thanh niên còn biểu hiện qua những hoạt động thường nhật như giữ gìn vệ sinh, xây dựng lối sống văn minh trong nơi ở, nơi làm việc… đến việc tự giác đánh giá phê bình bản thân mình để ngày càng tiến bộ hơn.
Ý kiến Linh động trong mọi hoàn cảnh Cho dù có nhiều tiêu chí nhưng theo tôi yếu tố linh động lúc nào cũng cần phải có và không thể thiếu đối với một người thanh niên trong xã hội hiện đại. Linh động giúp họ biết xoay chuyển tình thế để vượt qua mọi hoàn cảnh, cho dù đó là hoàn cảnh khó khăn nhất. Xã hội luôn cần những con người như thế để cùng nhau lèo lái đất nước sớm vượt qua khó khăn, trở thành một quốc gia hùng cường, thịnh vượng trong tương lai. Võ Thị Trinh [H.Châu Đức, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu] Có tri thức và khả năng nắm bắt tri thức Yếu tố nền tảng nhất để thanh niên Việt Nam có thể cạnh tranh được với thanh niên thế giới là cần phải có tri thức và khả năng nắm bắt tri thức. Việc đặt ra những tiêu chuẩn mới cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay và giúp họ hoàn thiện bản thân bên cạnh quá trình tự rèn luyện là điều rất cần thiết. Bởi, chúng ta cũng không thể bỏ mặc để thanh niên tự tích lũy các yếu tố của sự phát triển, cũng không chỉ dẫn dắt họ đi theo mà cần dung hòa giữa hai yếu tố: đó là sự nỗ lực tự thân và vai trò định hướng, hỗ trợ của xã hội. Trần Nam [Thạc sĩ xã hội học, Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM] Hội nhập tốt Người thanh niên trong thời đại mới phải biết hội nhập tốt để kết nối với bạn bè quốc tế. Khi bạn có khả năng hội nhập, bạn sẽ biết cách để tiếp cận được những kiến thức khoa học kỹ thuật tiên tiến trên thế giới để áp dụng làm giàu cho chính bản thân, sau đó là góp phần làm giàu cho gia đình và xa hơn nữa là làm giàu cho đất nước. Nguyễn Văn Đức [Giám đốc Công ty TNHH thương mại dịch vụ viễn thông Lê Nguyễn] Biết chớp lấy thời cơ Đó là yếu tố cực kỳ quan trọng để giúp bạn thành công và cần phải có ở mỗi người thanh niên. Chính vì vậy, người thanh niên trong thời hiện đại phải luôn rèn luyện cho mình tính nhanh nhạy, biết quan sát và nhận ra vấn đề để chớp lấy thời cơ và vận dụng nó một cách khéo léo, linh hoạt trong từng hoàn cảnh. Trần Thị Trang [Sinh viên Trường ĐH Kinh tế TP.HCM] Dám đột phá Chúng ta đang sống trong một thế giới mà khoa học công nghệ phát triển như vũ bão, vì vậy đòi hỏi người thanh niên phải luôn có những suy nghĩ đột phá, tư duy mới và tầm nhìn chiến lược thì mới bắt kịp được xu hướng phát triển của thời đại. Muốn vậy, trước hết bạn trẻ phải biết đặt mình vào xu thế chung, tức không ngừng có những sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm một cách hiệu quả và thiết thực nhất. Quách Hoàng Vũ [Công ty Ascenx Technologies Việt Nam, Q.Tân Bình, TP.HCM] Lê Thanh |
Vũ Anh Tuấn
>> Hoài bão của thanh niên
>> Đồng hành cùng hoài bão thanh niên
>> Xây hoài bão lớn, chung sức trẻ xây dựng Tổ quốc
>> Đoàn phải giúp thanh thiếu nhi có ước mơ, hoài bão
>> Tuổi trẻ, hãy ước mơ, hãy hoài bão
Một quốc gia càng có nhiều tài năng, thì quốc gia đó càng có nhiều tài sản quý giá. Đặt ra mẫu hình thanh niên với những chuẩn mực giá trị cần vun đắp và hình thành cho thế hệ trẻ bằng những biện pháp tích cực là việc cần làm và nên làm.
Thanh niên cần hướng đến lợi ích xã hội, lợi ích quốc gia; họ phải nhận thức được sứ mệnh của mình bằng trách nhiệm cống hiến xã hội. Muốn cống hiến thanh niên cần phải có sức khỏe, có trí tuệ và sống có lý tưởng, mục tiêu, hoài bão. Người tài giỏi mà ích kỷ, nhu nhược, thực dụng thì cái tài đó cũng trở nên vô nghĩa, do vậy rèn luyện tư cách đạo đức tốt cũng là một phần tố chất mà thanh niên cần có. Thanh niên cần được tôi luyện đạo đức vì đạo đức là cái gốc của con người. Có nền tảng đạo đức tốt thì bản thân sẽ biết làm điều thiện và lánh xa cái ác, biết bảo vệ cái hay cái tốt. Con người không có đạo đức rất dễ vô cảm và sẵn sàng làm những điều xấu, điều ác để vụ lợi cho bản thân.
Chúng ta đã từng nghe nói nhiệt tình cộng với ngu dốt sẽ tạo nên sự phá hoại rất nặng nề. Tuổi thanh niên là độ tuổi của sự nhiệt tình, năng động, dám nghĩ, dám làm nhưng họ cần phải làm một cách có suy nghĩ chứ không phải là liều lĩnh, manh động. Bồi dưỡng trí tuệ cho thanh niên là việc rất quan trọng; đó là cả một quá trình lâu dài tích lũy được từ giáo dục của gia đình, nhà trường và các hoạt động cộng đồng xã hội.
| |
| Tuổi thanh niên là độ tuổi của sự nhiệt tình, năng động, dám nghĩ, dám làm nhưng họ cần phải làm một cách có suy nghĩ chứ không phải là liều lĩnh, manh động Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Linh |
Thanh niên là độ tuổi trưởng thành và hoàn thiện nhân cách. Họ cần phải là những người sống có trách nhiệm với bản thân, biết làm chủ cuộc đời của mình bằng khả năng tự lập, tự chủ. Có trách nhiệm tốt với chính mình sẽ giúp họ biết sống có trách nhiệm với gia đình, xã hội. Muốn sống có trách nhiệm, thanh niên phải phát huy năng lực bản thân để sống tự tin và hạnh phúc.
Hình mẫu thanh niên trong thời đại mới là tổng hợp các yếu tố sức khỏe, đạo đức, trí tuệ, trách nhiệm, năng động, sáng tạo và sống có mục đích, lý tưởng. Quá trình nuôi dạy và giáo dục một đứa trẻ để trở thành một thanh niên tốt, đặt ra yêu cầu là mỗi gia đình cần nhìn thấy trách nhiệm của mình trong việc giáo dục con trẻ. Gia đình biết quan tâm giáo dục tốt sẽ tạo ra những đứa con ngoan, những công dân tốt cho xã hội. Nền tảng gia đình càng vững về đạo nghĩa và trách nhiệm đối với vận mệnh quốc gia, thì họ sẽ càng biết hướng con cái sống có trách nhiệm với cộng đồng xã hội.
Khi trẻ lớn lên thì vai trò tự bồi dưỡng, tự giáo dục của bản thân cũng rất quan trọng. Một khi nền tảng giáo dục của gia đình đã vững vàng, trẻ sẽ biết chọn lựa những giá trị tốt để học hỏi và vươn tới, bản thân cũng có đủ nội lực để miễn nhiễm với những cái xấu, cái ác. Khi đó sự tự giác, ý thức cao sẽ càng giúp cho trẻ hoàn thiện bản thân mình hơn để khi đến tuổi trưởng thành, họ sẽ là người thanh niên đáp ứng các tiêu chuẩn về hình mẫu thanh niên tốt.
Đặt ra hình mẫu là việc làm không khó, cái khó là giáo dục thế nào để tạo nên một lớp thanh niên là những người có được những phẩm chất của hình mẫu đó. Đây là câu trả lời cho những người làm phụ huynh, những người làm giáo dục và cả những người lãnh đạo có trách nhiệm đối với sự phát triển của đất nước.
Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Linh
- Giảng viên Học viện Phụ nữ Việt Nam
>> Đâu là mẫu hình thanh niên thời đại mới ?
>> Khát vọng thanh niên vươn ra biển lớn
>> Tuổi trẻ với biển đảo quê hương
>> Đoàn "Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương" lên đường ra Trường Sa
>> Trại tuổi trẻ giữ nước
>> Giao lưu “Tuổi trẻ với mùa xuân biên giới”