Quy trình làm một bài thơ lục bát gồm may bước
31 Tháng Mười Hai, 2019 Mõ làng Lục Bát Ai bảo làm thơ là khó? Thực ra nếu xét cho kĩ thì làm thơ cũng chẳng khác gì…
làm toán cả. Các bước làm thơ hết sức đơn giản, dễ hiểu và dễ áp dụng do một học sinh đã từng đạt Huy chương bạc Quốc tế môn Toán hướng dẫn. Hãy lấy ví dụ một bài thơ tặng chị em nhân dịp 8/3. 1. Viết câu đầu tiên. VD: ‘Hôm nay mùng tám tháng ba’ 2. Chọn thể thơ. Tại sao đây lại là bước thứ 2? Xin thưa là sau khi viết xong câu đầu em thấy thơ 6 chữ khó viết quá nên đành chuyển sang thơ lục bát cho nó bình dân, giản dị, dễ nhớ, yêu nước. 3.
Tra từ điển xem có từ nào vần với câu trước. Theo thể thơ lục bát là vần ‘a’ ở chữ ‘ba’, tra tiếp thấy ngay chữ ‘bà’. 4. Viết câu tiếp theo, dùng từ ở bước 3. VD: ‘Em làm thơ tặng các bà các cô’ 5. Quay lại bước 2. Nếu không muốn thì có thể chuyển qua bước 6. Kết cục của quy trình là một tuyệt phẩm dành tặng chị em nhân ngày 8/3: Hôm nay mùng tám tháng ba 6. Bước gần cuối cùng và cũng là quan trọng nhất: Viết lời tựa. Có nhiều anh em làm thơ rất chi là lãng mạn, suốt ngày mưa rơi với gió bay, hết mưa rồi thì cũng… hết chuyện. Thế nên mới có cái lời tựa: thôi thì đủ thứ kiểu: ‘Em A. yêu dấu của đời anh’, ‘Anh nhớ em
nhiều’, ‘Anh yêu em quá’, ‘Anh thương em lắm’,… Thật là hết sức nhàm chán và thiếu chuyên nghiệp. Mọi người nên trình bày trực tiếp ra, hoặc ít ra là phải kiểu ‘Tình cảm của anh đối với em cũng nhiều như lượng mưa trong bài thơ này vậy’, ‘Dù có gom hết gió trong thơ này cũng không thể cuốn đi tình yêu của anh’, ‘Em như mặt trời trong bài thơ vậy, trông rất nóng bỏng, nhìn nhiều đau mắt, không đến gần được’… Tóm lại là nên để trí tưởng tượng phát huy. 7. Bước cuối cùng. Soát lỗi chính tả và thay đổi tên tác giả nếu cần. Bảy bước đơn giản. Chúc mọi người thành công và hãy bảo trọng. (Sưu tầm)
Bạn đang quan tâm tới cách để có thể tự học & làm thơ lục bát. Chỉ cần đọc hết bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thể thơ lục bát nổi tiếng của Việt Nam. Cách gieo vần, có những luật thanh như thế nào? Từ đó tự mình có thể sáng tác ra những đoạn thơ, gieo vần với từng con chữ… Mục lục bài viết
Theo tiếng Hán, Lục = 6 (sau âm tiết một câu), Bát = 8 (8 âm tiết một câu). Từ đó ghép lại tại thành thể thơ lục bát. Thể thơ lục bát (六八) là một thể thơ của Việt Nam, đúng như tên gọi, một cặp câu thơ cơ bản gồm một câu 6 âm tiết và 1 câu 8 âm tiết, phối vần với nhau. Một bài thơ lục bát gồm nhiều câu tạo thành không hạn chế số câu. Niêm, luật, vần của thể thơ lục bát?Các tiếng mang thanh huyền và thanh ngang được gọi là thanh bằng; mang thanh sắc, hỏi, ngã, nặng được gọi là thanh trắc. Quy tắc cơ bản của cặp câu lục bát là các tiếng thứ 2, 6, 8 mang thanh bằng, tiếng thứ 4 mang thanh trắc, còn lại có thể tùy ý. Đuôi câu lục vần với tiếng thứ sáu của câu bát, đuôi câu bát vần với đuôi câu lục sau. Nếu tiếng thứ sáu của câu bát là thanh ngang (dương bình) thì tiếng thứ 8 phải là thanh huyền (âm bình) và ngược lại. Vần của thơ lục bát cũng giống như vần trong thơ nói chung, bao gồm hai loại là vần chính (giống nhau phụ âm cuối, khác phụ âm đầu) và vần thông (âm na ná nhau). Ví dụ câu 3241-3244 trong truyện Kiều: Ngẫm hay muôn sự tại trời, Trời kia đã bắt làm người có thân Bắt phong trần phải phong trần Cho thanh cao mới được phần thanh cao. Các biến thể của thơ lục bát?Biến thể lục bát rất đa dạng, có thể chia làm ba loại là sai khác về số âm tiết, về niêm luật và về vần hoặc tổ hợp của 2, ba loại trên. Ví dụ sai khac số âm tiết: Câu thơ của Hồ chủ tịch thừa một tiếng ở câu bát. Trẻ em như búp trên cành, Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan. Ví dụ về sai khác niêm luật: Câu ca dao có âm tiết thứ 2 và thứ 4 sai luật bằng-trắc Lươn ngắn lại chê trạch dài, Thờn bơn méo miệng chê trai lệch mồm. Ví dụ về sai khác phối vần: Hình thức phối vần ở đuôi câu sáu và giữa câu 8 khá phổ biến. Con vua thì được làm vua Con sãi ở chùa, thì quét lá đa. Cách làm thơ lục bát, tìm hiểu về cách gieo vần?Luật thanhHai câu lục và câu bát là không thể thiếu để có thể tạo nên một bài thơ lục bát chuẩn chỉnh. Giống thể thơ Đường luật nó rất cần được được tuân hành luật thanh giống như sau: nhất, tam, ngũ bất bàn luận, nhị, tứ, lục phân minh. Trong các số đó các tiếng thứ một, ba và năm có thể là những tiếng chính còn tiếng thứ hai, bốn, sáu phải làm theo quy tắc. Quy luật: Ví dụ: Tháng ba nhớ người quân nhân Bằng – Trắc – Bằng Quy tắc về gieo vầnMẹo gieo vần của thể thơ này khác hoàn toàn so với những thể thơ khác. Ta rất dễ dàng gieo nhiều vần trong câu chứ không nhất thiết là chỉ được gieo một vần duy nhất. Đây được cho là một trong những phần linh hoạt của thể thơ này, không trở nên đặt nặng chủ đề gieo vần mà còn làm bài thơ hay hơn và rất dễ nghe hơn. Ví dụ (những từ in nghiêng hay đậm là vần với nhau): Trăm năm
trong cõi người ta Trong thể thơ biến thể vẫn gieo vần như thế, nhưng trường hợp câu bát của cặp câu có thanh là t-b-t-b thì tiếng thứ sáu câu lục bên trên nó vần với tiếng thứ tư của câu đó. Hướng dẫn ngắt nhịpThơ phổ biến được ngắt nhịp chẵn, là nhịp 2/2/2, nhưng thỉnh thoảng để nhấn mạnh nên người đọc đổi thành nhịp lẻ là 3/3. Mẹo đơn giản để làm thơ lục bátBước 1 – Phương pháp Gieo Vần – Chữ: Mẹo Gieo Vần-Chữ cuối của câu trên (tức câu 6) phải vần với chữ thứ sáu của câu dưới (tức câu 8). Cứ mỗi hai câu thì đổi vần, & bao giờ cũng gieo vần bằng (còn gọi là bằng hoặc bình, tức có dấu huyền hoặc không dấu). Ví dụ: hòn, non, mòn, con… Nếu gieo vần mưa với mây thì bị lạc vận. Còn nếu gieo vần không hiệp với nhau thì gọi là cưỡng vận. Bước 2 – Luật Bằng Trắc: Luật Bằng Trắc-Cách sử dụng mẫu tự & viết tắt giống như sau: B là Bằng, T là Trắc, V là Vần. Câu 6: B B T T B B Ví dụ: Ghi chú: Chữ là và đau là yêu vận (tức là vần đặt ở trong câu); chữ nhau và lòng là cước vận (tức là vần đặt ở cuối câu). Chữ thứ 6 của câu 6 (ta) hiệp vận (V) với chữ thứ 6 của câu 8 (là), chữ thứ 8 (nhau) của câu 8 hiệp vận (V) với chữ thứ 6 (dâu) của câu 6, chữ thứ 6 (dâu) của câu 6 hiệp vận (V) với chữ thứ 6 (đau) của câu 8. Bước 3 – Thanh: Thanh bao gồm Trầm Bình Thanh & Phù Bình Thanh. Trầm Bình Thanh là các tiếng hay chữ có dấu huyền. Ví dụ: là, lòng, phòng… Phù Bình Thanh là những tiếng hay chữ không có dấu. Ví dụ: nhau, đau, mau… Trong câu 8, hai chữ thứ 6 và thứ 8 luôn luôn ở vần Bằng, nhưng không được có cùng một thanh. Có như thế, âm điệu mới êm ắng và dễ nghe. Nếu chữ thứ 6 thuộc Phù Bình Thanh thì chữ thứ 8 phải thuộc Trầm Bình Thanh, & trái lại. Ví dụ: Bước 4 – Phá Luật: Phá Luật – nhiều lúc bọn họ gặp người sử dụng thơ like phá luật ở chữ thứ hai câu 6, thay vì vần bằng thì lại đổi ra vần trắc; còn chữ thứ tư thì có khi đổi thành vần bằng thay vì vần trắc như tầm thường lệ. Câu 6 cũng rất được ngắt ra sử dụng hai vế. Kết luận: Trên đây là những cách làm thơ lục bát đơn giản mà mọi người có thể tham khảo. Những cách giao vần, luật thanh bạn nên nắm rõ trong bài viết. Hi vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn. Cám ơn các bạn đã đọc! Tổng hợp các bài thơ lục bát hay nhấtHạ Về Nhớ Anh Chiều nay nhìn
phượng đỏ cây Sao anh không đến chốn này Thơ say đem ủ thành men Biết Biết anh đã có vợ
nhà Biết vô duyên thế là cùng Biết sầu rối nhịp đường tơ Biết càng yêu,
luỵ từng đêm Giấc Mơ Hoa Đêm qua trong giấc mộng vàng Đan tay đi giữa rừng chiều Bài Quê Hương – Nguyễn Đình Huân Bài Quê Hương Nỗi Nhớ – Hoàng Thanh
Tâm Bài Thơ Lục Bát Miền Quê – Đức Trung Nguồn bài viết: cách làm thơ lục bát |