Sáng kiến kinh nghiệm cho trẻ trải nghiệm 2, 3 tuổi
Skkn tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi
MỤC LỤC Show
Tải về bản full Một số biện pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm có hiệu quả cho trẻ mẫu giáo ghép 3,4 tuổi tại bản Huổi Ke và Chu va 6 trường Mầm non Sơn Bình huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu.
1__Don_SKKN_ngay_21_3_Dung_b868b6e98c.doc
Đọc bài Lưu
Tên sáng kiến: “Một số biện pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm có hiệu quả cho trẻ mẫu giáo ghép 3,4 tuổi tại bản Huổi Ke và Chu va 6 trường Mầm non Sơn Bình huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu”. Đồng tác giả: Nguyễn Thị Dung – Lê Thị Tâm – Hoàng Thị Chang I. Tính mới của sáng kiến trong phạm vi cấp tỉnh 1. Giải pháp của sáng kiến được công nhận không trùng với nội dung của giải pháp đã được công nhận trước đó * Điểm mới, cách thức thực hiện: Tổ chức hoạt động trải nghiệm có hiệu quả giúp cho giáo viên biết xây dựng kế hoạch, tổ chức hoạt động trải nghiệm phát huy tính tích cực gần gũi với đời sống và độ tuổi của trẻ, đồng thời chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nắm chắc kiến thức cho từng nội dung hoạt động trải nghiệm. Trẻ được thường xuyên tham gia trải nghiệm hứng thú tích cực tham gia hoạt động trải nghiệm biết trả lời nhận xét 1 số hiện tượng xảy ra khi tổ chức hoạt động trải nghiệm. Phụ huynh học sinh được tham gia thực hiện cùng không chỉ có kiến thức dạy trẻ mà còn tạo được sự tin tưởng của phụ huynh học sinh khi cho con đến trường học. Nâng cao được vai trò trách nhiệm, và sự chủ động khối hợp với giáo viên trong dạy trẻ tích cực đóng góp vật liệu sắn có và tham gia lao động để tạo mối trường trải nghiệm * Đối tượng được triển khai thực hiện: Phụ huynh, học sinh 2. Các giải pháp của sáng kiến Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm cho trẻ qua các chủ đề Đây là giải pháp được căn cứ vào mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục của từng nhóm lớp trẻ. Giải pháp dựa vào kinh nghiệm thực tiễn của bản thân trong công tác chăm sóc giáo dục Giải pháp 2: Xây dựng môi trường trải nghiệm lấy trẻ làm trung tâm Với giải pháp này đã tham khảo tài liệu về xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. Nhưng được chúng tôi nghiên cứu và căn cứ vào nhu cầu nhận thức của phụ huynh học sinh và điều kiện cơ sở vật chất của địa phương để thực hiện có hiệu quả Giải pháp 3: Tổ chức các hoạt động trải nghiệm thông qua một số hoạt động trong ngày Giải pháp này trước đó đã được thực hiện nhưng dưới hình thức lồng ghép vào trong hoạt động học được thực hiện dựa trên căn cứ vào kế hoạch của trường, tài liệu giáo dục lấy trẻ làm trung tâm... và được giáo viên căn cứ vào điều kiện thực tế, kinh nghiệm của bản thân, nhu cầu nhận thức của trẻ và khả năng của giáo viên Tất cả các giải pháp được thực hiện trong sáng kiến không có trong sáng kiến của bất kì ai hay được sách báo nào đã viết. Sáng kiến được thực hiện theo nội dung nhiệm vụ của năm học 2020-2021 về tổ chức hoạt động trải nghiệm có hiệu quả cho trẻ mẫu giáo ghép 3,4 tuổi và được các trường triển khai thực hiện trên thực tế, đúc kết lại những giải pháp cụ thể cho thấy được hiệu quả của tổ chức hoạt động trải nghiệm và viết thành sáng kiến để có thế nhân rộng cách thức tổ chức, thực hiện có hiệu quả trong toàn tỉnh. 3. Giải pháp sáng kiến chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc phải thực hiện Căn cứ vào văn bản số 956/PD&ĐT-GDMN ngày 22 tháng 9 năm 2020 của Phòng GD&ĐT Tam Đường về việc thực hiện nhiệm vụ Giáo dục mầm non năm học 2020-2021; số 969/KH-PGD&ĐT Tam Đường ngày 24 tháng 9 năm 2020 về Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021. Xuất phát từ những yêu cầu để thực hiện các nội dung trong năm học để thực hiện hiện quả một trong những yêu cầu đó nhóm tác giả đã nghiên cứu và xây dựng phù hợp với tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ 3,4 tuổi và đã được áp dụng tại 2 lớp mẫu giáo ghép 3,4 tuổi và mang lại hiệu quả cao. II. Sáng kiến đã được áp dụng và mang lại hiệu quả tại cơ sở 1. Sáng kiến đã được áp dụng tại trường MN Sơn Bình từ tháng 9/2020 Đối tượng áp dụng: Học sinh, phụ huynh. Các văn bản chỉ đạo liên quan đến việc áp dụng sáng kiến: số 956/PD&ĐT-GDMN ngày 22 tháng 9 năm 2020 của Phòng GD&ĐT Tam Đường về việc thực hiện nhiệm vụ Giáo dục mầm non năm học 2020-2021; số 969/KH-PGD&ĐT Tam Đường ngày 24 tháng 9 năm 2020 về Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021. 2. Hiệu quả mang lại của sáng kiến - Hiệu quả kinh tế: Sau khi áp dụng sáng kiến đã tiết kiệm được 10 ngày công x 200.000/ngày bằng với 2.000.000đ (căn cứ vào tiền công/ngày chi trả cho vị trí việc làm để quy ra). Tiết kiệm được khi mua mua nguyên vật liệu cho dạy học so với những năm trước là 1.900.000. Phụ huynh đóng góp tự nguyện 100 ngày công so với trước khi thực hiện sáng kiến là tăng 50 ngày công, thu thập nguyên vật liệu cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi, xây dựng môi trường trải nghiệm. - Hiệu quả kỹ thuật: Giáo viên có kỹ năng tổ chức hoạt động trải nghiệm, xây môi trường trong và ngoài lớp học, phối hợp với phụ huynh trong dạy trẻ trải nghiệm hiệu quả. Trẻ được học tập, thực hành, trải nghiệm, sáng tạo. - Hiệu quả xã hội: KẾT QUẢ TRƯỚC VÀ SAU THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nhìn vào bảng kết quả trước và sau khi áp dụng sáng kiến cho thấy nội dung đáng giá trẻ có sự chuyển biết tích cực về hiệu quả đã tăng lên rõ rệt từ 61% đến 67,9 %. Như vậy trẻ sau khi tham gia thực hành, được quan sát bạn làm, mình làm, rồi học qua chơi trò chơi... đã được tiếp thu và khắc sâu kiến thức một cách tự nhiên đối với sự vật, hiện tượng và thế giới xung quanh. Biết phối hợp với bạn để hoàn thành các hoạt động trải nghiệm có hiệu quả. Giáo viên linh hoạt, sáng tạo, nắm chắc mục tiêu kiến thức cho từng nội dung và trên trẻ, chủ động trong các hoạt động; Trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động ở trường lớp, có kỹ năng thực hiện nhiệm vụ, khắc sâu kiến thức. Phụ huynh học sinh được tham gia thực hiện cùng không chỉ có kiến thức dạy trẻ mà còn tạo được sự tin tưởng của phụ huynh học sinh khi cho con đến trường học. Nâng cao được vai trò trách nhiệm, và sự chủ động phối hợp với giáo viên trong dạy trẻ. Tập tin đính kèm
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá Click để đánh giá bài viết Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ thực hành trải nghiệm 5 6 tuổi chủ đề gia đình
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.7 MB, 22 trang ) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Bản thân tôi là một giáo viên Mầm Non được nhà trường phân công công tác giảng dạy trẻ ở độ tuổi 5 – 6 tuổi. Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy rằng để thu hút trẻ tham gia một cách tích cực, hứng thú vào các hoạt động trải nghiệm không phải là việc dễ làm, đặc biệt đối tượng ở đây lại là con em vùng dân tộc thiểu số, kinh tế đặc biệt khó khăn, giao tiếp hàng ngày chủ yếu là bằng tiếng mẹ đẻ, 1 thường hay nhút nhát, thiếu tự tin vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, chịu khó, tìm hiểu, biết vận dụng những linh hoạt, sáng tạo trong quá trình tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức về 5 lĩnh vực phát triển, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng thú, có tính kỷ luật trong khi thực hành, trải nghiệm đặc biệt là giúp ích cho các em sau này khi tiếp xúc ngoài xã hội sẽ không còn phải bỡ ngỡ. Đối với lớp tôi, qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy vấn đề về thực hành trải nghiệm cho trẻ tuy rất được chú trọng nhưng chất lượng vẫn chưa cao. Nhận thức được tầm quan trọng của thực hành trải nghiệm, tôi luôn cố gắng thực hiện tốt chuyên đề, học hỏi kinh nghiệm bạn bè, đồng nghiệp, tham khảo trên mọi phương tiện thông tin đại chúng. Vì vậy mà tôi đã nghiên cứu và lựa chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ thực hành trải nghiệm 5-6 tuổi chủ đề gia đình ” làm tiền đề cho những chủ đề sau. PHẦN II: NỘI DUNG I. THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN: 1. Thực trạng: Thực tế ở lớp tôi cho thấy vấn đề cho trẻ thực hành, trải nghiệm hiện nay rất quan trọng và trong quá trình thực hiện đề tài sáng kiến tôi gặp những thuận lợi và khó khăn như sau: - Trường có cảnh quan khuôn viên, khu vực nhà trường rộng rãi thoán mát, có đổ chơi ngoài trời, có vườn hoa, vườn cổ tích, vườn rau, cây xanh, cây cảnh, hòn non bộ được bố trí hài hòa hợp lý nhằm tạo cảnh quan môi trường thiên nhiên xanh sạch đẹp là một điều kiện thuận lợi cho trẻ được trải nghiệm với môi trường - Lớp luôn luôn được sự quan tâm của Ban Giám hiệu nhà trường, các cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương luôn quan tâm chăm lo cho công tác giáo dục. - Giáo viên đứng lớp đạt trình độ chuẩn, đạt giáo viên giỏi cấp tỉnh, luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng động, tự giác cao trong công việc, có truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong mọi lĩnh vực có tinh thần thống nhất cao và kỷ luật trong công tác. ham hoc tập nâng cao trình độ năng lực chuyên môn. Được học tập bồi dưỡng về các chuyên đề do cấp trên chỉ đạo. - Ban Giám hiệu đã có kế hoạch chỉ đạo chuyên đề thực hành trải nghiệm từ đó giáo viên đứng lớp rất thuận tiện cho việc thực hiện kế hoạch. - Lớp được trang bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi theo thông tư 02 thuận lợi cho việc dạy và học. Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi còn có những khó khăn: 2 Lớp thuộc địa bàn còn gặp rất nhiều khó khăn về kinh tế, nên phụ huynh chưa mạnh dạn chú trọng đóng góp, đầu tư cơ sở vất chất, tạo môi trường cho trẻ hoạt động trải nghiệm. Đối với giáo viên, lập kế hoạch hoạt động ngày còn theo thói quen cũ, chưa phát huy tích cực của trẻ. Đánh giá trẻ hàng ngày còn chung chung, chưa thể hiện việc quan sát các biểu hiện, các hành vi cũng như việc tiếp thu kiến thức, kĩ năng của trẻ một cách rõ nét. Ngoài ra, giáo viên chưa mạnh dạn, tự tin để độc lập xây dựng kế hoạch, nên chưa thể hiện nét đặc trưng riêng của mỗi cá nhân. Giáo viên chưa biết cách tạo môi trường phù hợp và có hiệu quả đối với từng nội dung hoạt động trải nghiệm. Hình thức lên lớp và phong cách giáo viên còn trầm, chưa linh hoạt sáng tạo, gần gũi trẻ, chưa thực sự đi sâu tìm hiểu về tâm tư, nguyện vọng của trẻ để tìm cách tháo gỡ. Các trò chơi nhằm mục đích ôn luyện cuối các tiết học và giờ hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, các giờ chơi thường lặp đi lặp lại nhàm chán, đơn điệu. Cô chưa biết tận dụng cơ hội để cho trẻ luyện tập, kích thích trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm với môi trường. Ngoài ra giáo viên chưa biết kết hợp tuyên truyền thu gom nguyên phế liệu địa phương, nguyên liệu thiên nhiên, tạo môi trường cho trẻ thực hành, trải nghiệm. Chưa thực sụ tự giác học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tìm tòi cái mới để thiết kế đa dạng các trò chơi cho trẻ thực hành trải nghiệm. Đối với lớp tôi trẻ chưa thực sự hứng thú trong hoạt động trải nghiệm với môi trường mà cô giáo đã tạo ra, trẻ ở đây còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động, chưa có ý thức tập thể, trẻ chưa có sự bàn bạc với nhau, chưa đoàn kết trong công việc, thường chơi theo ý thích cá nhân, sản phẩm trẻ tạo ra thường đơn điệu chưa có sự liên kết, đặc thù hàng ngày trẻ thường giao tiếp với nhau bằng tiếng mẹ đẻ nên có sự bất cập giữa cô giáo và trẻ Từ những thực trạng trên đây gây không ít khó khăn trong việc tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm của trẻ. Thực hiện chủ đề đầu tiên của đầu năm học tôi đã khảo sát về khả năng thực hành trải nghiệm của trẻ đạt kết quả như sau: Lớp có 23 Cháu 5 tuổi. TT Nội dung Số trẻ được khảo sát 1 Trẻ hứng thú tham gia thực hành trải nghiệm 23 2 Trẻ thực hành trải nghiệm có hiệu quả 23 Kết quả đầu năm học 2013 - 2014 Đạt Chưa đạt 8 trẻ 15 trẻ Đạt tỷ lệ 39% Đạt tỷ lệ 61% 7 Trẻ 16 Trẻ Đạt tỷ lệ 30 % Đạt tỷ lệ 70 % 3 3 Trẻ trả lời rõ ràng, mạch lạc 23 23 4 Trẻ có tư duy, óc sáng tạo trong khi thực hành, trải nghiệm 23 5 Trẻ biết cách sử dụng các loại đồ dùng, đồ chơi có hiệu quả. 8 Trẻ 15 trẻ Đạt tỷ lệ 39 % Đạt tỷ lệ 61% 6 trẻ 17 trẻ Đạt tỷ lệ 26 % đạt tỷ lệ 74 % 10 Trẻ 13 trẻ Đạt tỷ lệ 43 % Đạt tỷ lệ 57 % Từ tình hình thực tế chất lượng khảo sát hoạt động thực hành trải nghiệm đầu năm học của trẻ còn thấp do các nguyên nhân sau: 2. Nguyên nhân: - Địa bàn thuộc vùng đặc biệt khó khăn cách xa nhiều các danh lam thắng cảnh, các di tích lịch sử nên còn hạn chế nhiều trong việc cho trẻ là quen và trải nghiệm với môi trường. Ngoài ra địa bàn còn gặp rất nhiều khó khăn về kinh tế, nên việc đóng góp, đầu tư cơ sở vật chất cho con cháu học còn nhiều hạn chế. - Trẻ ở đây lại là con em vùng dân tộc thiểu số, quen sử dụng tiếng mẹ đẻ, vốn tiếng việt còn hạn chế ngoài ra một số cháu còn nói lắp, nói ngọng, nhận thức của trẻ còn chênh lệch nhau, bản thân cô giáo lại là người kinh không am hiểu tiếng dân tộc nên việc truyền thụ kiến thức cho trẻ bản thân tôi gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài ra các bài học, trò chơi thực hành trải nghiệm, cách hướng dẫn cho trẻ chơi còn lạ lẫm đối với trẻ, trẻ khó tiếp thu. - Phụ huynh của lớp nghề nghiệp chủ yếu là làm ruộng trình độ học vấn đa số là hết cấp hai hoặc hết cấp một là bỏ nên nhiều phụ huynh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học ở độ tuổi này còn cho con nghỉ tùy tiện dẫn đến việc tiếp thu bài của trẻ không đồng đều. - Giáo viên đứng lớp về trình độ chuyên môn và khả năng tiếp nhận chương trình giáo dục mầm non mới còn nhiều hạn chế, chưa tự giác học hỏi, trau dồi kinh nghiệm trong việc tạo môi trường cũng như tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm. Mặt khác năng khiếu về giao tiếp, truyền thụ kiến thức, về khả năng tự thiết kế các trò chơi thực hành trải nghiệm cho trẻ còn hạn chế. Vậy để phát huy những thuận lợi, khắc phục mọi khó khăn cùng với ý trí quyết tâm của bản thân tôi. Với yêu cầu đặt ra cùng với vị trí, vai trò, tầm quan trọng của hoạt động thực hành trải nghiệm trong việc giáo dục trẻ. Tôi lo lắng và nghiên cứu tìm các biện pháp hữu hiệu để giáo dục trẻ về nâng cao chất lượng trong hoạt động thực hành trải nghiệm chủ đề gia đình 5 - 6 tuổi” đạt kết quả. 4 II. NHẬN THỨC MỚI, GIẢI PHÁP MỚI 1. Nhận thức mới Nhận thức được tầm quan trọng của việc cho trẻ thực hành trải nghiệm và xuất phát từ thực tế trong công tác giáo dục mầm non cùng với sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất, được sự chỉ đạo hướng dẫn tận tình của chuyên môn trường cộng thêm sự cố gắng của bản thân tìm tòi học hỏi qua sách vở và bạn bè đồng nghiệp vì vậy tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và lựa chọn đề tài một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ thực hành trải nghiệm chủ đề “Gia đình” 5 - 6 tuổi” nhưng làm thế nào để đề tài đạt được hiểu quả thì trước mắt chính bản thân người giáo viên trực tiếp đứng lớp phải biết cách lập kế hoạch củ thể cho chủ đề mình chuẩn bị thực hiện, phải biết tạo môi trường cho trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm, giáo vên phải biết linh hoạt sáng tạo hình thức lên lớp, biết cách tuyên truyền thu hút mọi nguồn đầu tư mua sắp trang thiết bị cơ sở vật chất, các nguyên vật liệu địa phương, nguyên liệu thiên nhiên cho trẻ thực hành trải nghiệm đặc biệt bản thân người giáo viên luôn luôn có tinh thần học hỏi kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, sưu tầm các loại tài liệu về chuyên đề cho trẻ thực hành trải nghiệm để thiết kế các dạng trò chơi trải nghiệm cho trẻ thêm phung phú. Xuất phát từ nhận thức trên tôi đã triển khai xây dựng các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ thực hành trải nghiệm chủ đề “Gia đình” 5 - 6 tuổi” như sau: 2. Giải pháp mới * Biện pháp 1: Lập kế hoạch củ thể cho chủ đề Muốn thực hiện các hoạt động cho trẻ thực hành, trải nghiệm với môi trường một cách có khoa học và có hiệu quả bản thân tôi trước hết lập ra kế hoạch cho mình: Gồm có: Kế hoạch năm, kế hoạch chủ đề, kế hoạch tuần và kế hoạch hàng ngày. Ví dụ: Kế hoạch “ Chủ đề : “Gia đình” gồm có 4 tuần: Tuần Nội dung Chuẩn bị Tuần 1 - Trang trí chủ đề “ Gia - Các nguyên Bé yêu đình” với chủ đề vật liệu địa gia đình nhánh”Bé yêu gia đình” phương( Cha - Trang trí các mảng i, lọ, bìa, báo tường ở các góc chơi cũ,... và vật liệu thiên theo chủ đề nhánh nhiên (Tre, - Chuẩn bị sắp xếp đồ nứa, rơm, vỏ dùng, đồ chơi ở các góc trai, hến, sò, Biện pháp thực hiện Kết quả - Tham gia học tập đầy đủ các chuyên đề tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm. - Lập kế hoạch lồng ghép các hoạt động trải nghiệm vào các hoạt động, tiết dạy có chất 5 theo chủ đề nhánh ngao, các loại lượng và hiệu quả. hạt - Tham khảo các tài liệu - Tạo môi trường ngoài quả, khô... lớp học để thiết kế các bài tập (sân, vườn hoa, vườn - Các bài viết mở cho trẻ thực hành rau, vườn cây ăn quả, đồ tuyên truyền trải nghiệm dùng đồ chơi, bể cát về chủ đề “ - Tổ chức cho trẻ các đình” hoạt động thực hành trải nước, vườn cổ tích, góc Gia thiên nhiên.....theo chủ dán trên bảng nghiệm theo chủ đề tuyên truyền đề - Dự giờ thực tập học phụ huynh - Bổ xung thêm cây hỏi kinh nghiệm về Hạt giống cảnh, đồ chơi cách tổ chức cho trẻ các loại thực hành trải nghiệm. - Vệ sinh trong và ngoài - Keo, hồ - Sưu tầm lựa chọn một lớp học dán, kéo... số bài ca dao đồng dao, - Cho trẻ tham quan thực tế tại địa phương: Quan - Chổi quét trò chơi dân gian tổ mạng chức cho trẻ chơi sát các thành viên và nhà, công việc đang thực hiện nhện - Tuyên truyền phụ tại các gia đình tại địa huynh thu gom các phương. nguyên vật liệu, phế liệu sạch, nguyên liệu - Chơi các trò chơi thực thiên nhiên thông qua hành trải nghệm: Hóa bảng tuyên truyền, giờ trang cùng bé , tìm hiểu đón trả trẻ, thông tin sự lớn lên của bé, gia trên các phương tiện đình bé có bao nhiêu thông tin đại chúng của người, bé đóng vai gì? xóm bản. Bé tập làm người lớn, thử tài khéo tay? bé làm được gì?... - Sắp xếp đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu gọn gàng, phù hợp đẹp mắt - Liên hệ phối hợp với các gia đình cần cho trẻ quan sát Tuần 2 - Trang trí nhánh 2 - Các nguyên - Tham khảo các tài liệu vật liệu địa để thiết kế các trò chơi, Ngôi “Ngôi nhà của bé” bài tập mở cho trẻ thực nhà của - Trang trí các mảng phương 6 bé tường ở các góc chơi (Chai,lọ, bìa, theo chủ đề nhánh báo cũ,... và - Chuẩn bị sắp xếp đồ vật liệu thiên chơi ở các góc theo chủ nhiên (Tre, nứa, rơm, vỏ đề nhánh trai, hến, sò, - Tiếp tuc bổ xung môi ngao, các loại trường ngoài lớp quả, hạt học( sân, vườn hoa, khô... vườn rau, vườn cây ăn quả, đồ dùng đồ chơi, bể - Các bài viết cát nước, vườn cổ tích, tuyên truyền góc thiên nhiên.....theo về chủ đề “ Gia đình” chủ đề. dán trên bảng - Cho trẻ tham quan thực tuyên truyền tế tại địa phương: Quan phụ huynh sát các kiểu nhà hiện có - Hạt giống tại địa phương các loại - Vệ sinh trong và ngoài - Keo, hồ lớp học dán, kéo... - Chơi các trò chơi thực hành trải nghiệm: Thử - Chổi quét mạng tài của bé, Tìm hiểu tác nhà, dụng của ngôi nhà, chăm nhện sóc ngôi nhà bé, nhà được làm từ gì? Sắc màu của bé.... hành trải nghiệm theo chủ đề. Tuần 3 - Trang trí nhánh 3: “ - Các nguyên Một số Một số đồ dùng trong vật liệu địa phương(Chai, đồ dùng gia đình” trong - Trang trí các mảng lọ, bìa, báo gia đình tường ở các góc chơi cũ,...và vật liệu thiên theo chủ đề nhánh nhiên( Tre, - Chuẩn bị đồ chơi ở các nứa, rơm, vỏ góc theo chủ đề nhánh trai, hến, sò, - Tiếp tục bổ xung môi ngao,các loại trường ngoài lớp quả,hạt khô... - Tham khảo các tài liệu để thiết kế các bài tập mở cho trẻ thực hành trải nghiệm theo chủ đề - Tổ chức cho trẻ các hoạt động thực hành trải nghiệm theo chủ đề - Sưu tầm lựa chọn một số bài ca dao đồng dao, trò chơi dân gian tổ chức cho trẻ chơi - Tuyên truyền phụ huynh thu gom các nguyên vật liệu, phế liệu sạch, nguyên liệu thiên nhiên thông qua bảng tuyên truyền, giờ đón trả trẻ, thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng của xóm bản. - Hàng ngày sắp xếp đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu gọn gàng, phù hợp đẹp mắt - Tổ chức cho trẻ các hoạt động thực hành trải nghiệm theo chủ đề - Sưu tầm lựa chọn một số bài ca dao đồng dao, trò chơi dân gian tổ 7 học( sân, vườn hoa, vườn rau, vườn cây ăn quả, đồ dùng đồ chơi, bể cát nước, vườn cổ tích, góc thiên nhiên.....theo chủ đề - Các bài viết tuyên truyền về chủ đề “ Gia đình” dán trên bảng tuyên truyền - Bổ xung đồ dùng đồ phụ huynh chơi cho trẻ trải nghiệm - Hạt giống - Cho trẻ tham quan thực các loại tế tại địa phương: quan sát các đồ dùng, sự sắp xếp, bố trí các đồ dùng trong một gia đình tại địa phương chức cho trẻ chơi - Tuyên truyền phụ huynh thu gom các nguyên vật liệu, phế liệu sạch, nguyên liệu thiên nhiên thông qua bảng tuyên truyền, giờ đón trả trẻ, thông tin trên các phương tiện - Keo, hồ thông tin đại chúng của xóm bản. dán, kéo... - Chổi quét - Sắp xếp đồ dùng, đồ nhà, chổi chơi, nguyên vật liệu quét mạng gọn gàng, phù hợp đẹp nhện, xô, mắt - Vệ sinh trong và ngoài lớp học chậu, các - Liên hệ phối hợp với - Chơi các trò chơi thực dụng cụ cần các gia đình cần cho trẻ quan sát hành trải nghiệm: Làm sử dụng một số đồ dùng trong gia đình, bé sắp xếp đồ dùng gia đình, tìm hiểu tác dụng của đồ dùng gia đình, đồ dùng gia đình làm từ nguyên liệu gì?... - Tuyên truyền tổ chức hội thi thiết kế đồ dùng gia đình cho phụ huynh và trẻ cùng tham gia sau đó đúc rút kinh nghiệm. - Tổ chức hội thi thiết kế đồ dùng gia đình. Tuần 4 - Trang trí nhánh 4: - Các nguyên “Nhu cầu của gia đình” vật liệu địa Nhu cầu của - Trang trí các mảng phương( Cha gia đình tường ở các góc chơi i, lọ, bìa, báo cũ,... và vật theo chủ đề nhánh liệu thiên - Chuẩn bị đồ chơi ở các nhiên( Tre, góc theo chủ đề nhánh nứa, rơm, vỏ - Tiếp tục bổ xung và trai, hến, sò, hoàn thiện môi trường ngao, các loại quả, hạt - Tham khảo các tài liệu để thiết kế các bài tập mở cho trẻ thực hành trải nghiệm theo chủ đề - Tổ chức cho trẻ các hoạt động thực hành trải nghiệm theo chủ đề - Sưu tầm lựa chọn một số bài ca dao đồng dao, trò chơi dân gian tổ 8 ngoài lớp học (sân, vườn hoa, vườn rau, vườn cây ăn quả, đồ dùng đồ chơi, bể cát nước, vườn cổ tích, góc thiên nhiên.....theo chủ đề khô... - Các bài viết tuyên truyền về chủ đề “ Gia đình” dán trên bảng tuyên truyền - Chơi các trò chơi thực phụ huynh hành trải nghiệm: Bé tập - Hạt giống làm nội trợ, thử tài làm các loại bánh, bé chăm sóc vườn - Keo, hồ rau, sở thích của bé, gia dán, kéo... đình đi tham quan, góc thư giãn, nhu cầu nước - Chổi quét mạng trong gia đình bé. Tiết nhà, nhện kiệm điện gia đình... - Hoàn thành các nội - Các dụng cụ chăm sóc dung của chủ đề cây, rau - Vệ sinh trong và ngoài lớp học chức cho trẻ chơi - Tuyên truyền phụ huynh thu gom các nguyên vật liệu, phế liệu sạch, nguyên liệu thiên nhiên thông qua bảng tuyên truyền, giờ đón trả trẻ, thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng của xóm bản. - Sắp xếp đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu gọn gàng, phù hợp đẹp mắt Những công việc nào chưa thực hiện được bản thân tôi rút kinh nghiệm cho chủ đề sau thực hiện tốt hơn. * Biện pháp 2: Tạo môi trường cho trẻ thực hành trải nghiệm chủ đề: Gia đình Môi trường cho trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm gồm môi trường bên trong và môi trường ngoài lớp học là nơi có các nguồn thông tin phong phú, khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực ở trẻ, giúp trẻ tìm tòi khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ hấp dẫn trong cuộc sống .Môi trường thân thiện có thẩm mỹ, phù hợp với chủ đề gây hứng thú cho trẻ thích thực hành trải nghiệm và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với trẻ. Nhận thức được điều đó tôi đã trao đổi và cùng thống nhất với giáo viên trong lớp về kế hoạch, biện pháp trang trí sắp xếp tạo môi trường, các góc hoạt động trong lớp phù hợp với diện tích lớp cũng như các đồ dùng đồ chơi trong lớp phù hợp với tâm sinh lý trẻ, có tính thẩm mỹ và tích cực đối với trẻ. Trước hết để tạo môi trường cho trẻ hoạt động thực hành trả nghiệm, bản thân tôi sử dụng chính khả năng, tự làm của trẻ để trang trí và tạo môi trường cho trẻ thực 9 hành trải nghiệm, qua những gì trẻ đã được học ở các lớp dưới, và thông qua các tiết dạy trẻ nắm được các kiến thức, kỹ năng cần thiết và tôi kiểm nghiệm bằng chính hành động của trẻ và cứ mỗi lần kết thúc chủ đề vào chiều thứ sáu hàng tuần tôi cùng trò chuyện và gợi mở cho trẻ cùng tìm hiểu và bàn bạc, phân công nhiệm vụ để thực hiện tốt chủ đề tiếp theo: Chúng ta nên làm gì? Sử dụng những nguyên liệu gì? Ai sẽ thu gom và chuẩn bị các nguyên liệu đó để thực hiện cho chủ đề tới…và cứ như thế đến sáng thứ hai đấu tuần tôi tập kết nguyên vật liệu và bố trí sắp xếp các nguyên vật liệu đó vào những vị trí thích hợp thuận tiện cho trẻ thực hành trải nghiệm, các nguyên vật liệu được bố trí ở các góc phải phù hợp với nội dung chơi, có màu sắc hấp dẫn và luôn được bổ xung, luân chuyển và đổi mới tạo cho trẻ sự mới lạ hấp dẫn kích thích trẻ tham gia hoạt động tích cực thông qua đó trẻ được thực hành, luyện tập các thao tác nhanh nhẹn, cách ứng xử trong giao tiếp một cách thuận lợi. Ví dụ: Chủ đề: “Gia đình” Để cho trẻ có cơ hội được thực hành trải nghiệm, trên mảng chính tôi chuẩn bị các nguyên vật liệu địa phương, thiên nhiên mà tôi đã thu gom được từ trẻ, phụ huynh và các nguồn vận động khác như: rơm, lá cọ, các loại hột, hạt, vỏ ngao, hến, vỏ cây, tre nứa khô đã được làm sạch chẻ mỏng, bìa cát tông, giấy màu, màu nước, hồ dán, kéo… tôi sắp xếp trưng bày trước mảng chính, các nguyên vật liệu, đồ dùng đó đều có nhãn mác và qua sự gợi mở hướng dấn của tôi trẻ thực hành và trang trí theo ý thích của trẻ về chủ đề. 10 Hình ảnh minh họa: Những nguyên vật liệu cho trẻ thực hành trải nghiệm Ở các góc chơi khác ngoài việc trang trí tên, hình ảnh, các bài tập mở trên mảng tường phù hợp với chủ đề tôi bố trí sắp xếp nguyên vật liệu cho trẻ thực hành trải nghiệm trên các giá đồ chơi, trên sàn nhà, bỏ vào các rổ, giỏ thuận tiện cho trẻ thực hành trải nhiệm, không vướng đường đi lối lại, không làm ảnh hưởng đến các góc khác đặc biệt các nguyên vật liệu, đồ dùng cho trẻ thực hành trải nghiệm luôn luôn phải đầy đủ tránh tình trạng chạy lộn xộn mượn của nhau, gây mất trật tự. Hình ảnh minh họa: Chuẩn bị các nguyên vật liệu ở các góc Bên ngoài lớp học ở góc thiên nhiên tôi đã vận động phụ huynh ủng hộ xây bể cát nước, cho nhiều cây xanh với nhiều loại cây được lựa chọn đẹp, phù hợp, có màu sắc nổi bật cho trẻ quan sát tìm tòi những điều mới lạ. Qua đó trẻ cảm nhận đựơc vẻ đẹp của thiên nhiên, sự gần gũi giữa thiên nhiên và con người . 11 Hình ảnh minh họa: Góc thiên nhiên của bé Hình ảnh minh họa: Góc thiên nhiên cho trẻ thực hành trải nghiệm Để góc thiên nhiên luôn xanh sạch đẹp tôi chuẩn bị các dụng cụ chăm sóc cây, cho trẻ gieo hạt hàng ngày để theo dõi đặc điểm phát triển của cây, rau, đồng thời giáo dục trẻ biết yêu quý bảo vệ cây xanh và có thái độ thân thiện gần gũi với môi trường. Qua đó trẻ hiểu được tác dụng của cây xanh làm đẹp cho lớp và có tác dụng làm môi trương xanh sạch đẹp trong lành. Ngoài ra để môi trường luôn xanh sạch đẹp, hấp dẫn, có không khí trong lành tạo cho trẻ cảm giác thoải mãi trong khi thực hành trải nghiệm, tôi còn vận động mỗi một tuần khoảng 5 – 7 phụ huynh tham gia lao động tạo môi trường cho trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm. 12 Hình ảnh minh họa: Phụ huynh lao động tạo môi trường xanh sạch đẹp Môi trường trong lớp và môi trường ngoài lớp được tôi thay đổi thường xuyên theo chủ đề, các nguyên vật liệu chơi trong lớp luôn được vệ sinh sạch sẽ, loại bỏ những nguyên vật liệu, đồ dùng không đảm bảo an toàn và chọn các nguyên vật liệu, đồ dùng đảm bảo an toàn có tác dụng giáo dục phù hợp với từng chủ đề và có tính thẩm mỹ cao, hài hoà về màu sắc, hình dáng hấp dẫn giúp trẻ hứng thú và tiện lợi trong sử dụng. * Biện pháp 3: Sáng tạo hình thức tổ chức, lên lớp của giáo viên Muốn trẻ được tích cực, hứng thú tham gia vào các hoạt động thực hành trải nghiệm, sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách làm, cách chơi trong các hoạt động, trò chơi trải nghiệm. Ngay từ đầu tôi phải biết cách giới thiệu các hoạt đông, trò chơi và quản lý tốt qua trình trẻ chơi, trẻ thưch hiện. Biện pháp này giúp trẻ chủ động tìm kiếm đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu để trải nghiệm khi cần, triển khai trò chơi, thu dọn và cất đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu đúng quy định. Để khơi gợi tính tò mò ham hiểu biết của trẻ bằng cách tôi trưng bày các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu cần thiết cho quá trình chơi ra trước mắt trẻ đồng thời hỏi trẻ các câu hỏi gợi mở. Ví dụ: Chủ đề gia đình Chủ đề nhánh “ Ngôi nhà của bé” Sau khi trẻ được tìm hiểu về ngôi nhà của bé, tôi cho trẻ thực hành trải nghiệm với trò chơi: Thử tài của bé. 13 Hỡnh nh minh ha: Tr lm v trang trớ nh * Yờu cu t ra l: + Phát triển ở trẻ khả năng sáng tạo và cách sắp xếp hợp lý + Phát triển ở trẻ sự khéo léo và thao tác của đôi bàn tay. + Phát triển ngôn ngữ và các giác quan cho trẻ. Tôi chia trẻ làm thành 3 nhóm khác nhau:(Mỗi nhóm đều có các loại vật liêu nh: hp bỡa, lỏ c, lỏ vng, tre, na, rm khụ, dõy buc, keo, h dỏn, kộo, mu nc tụi cho tr quan sỏt v hi tr: + Cụ cú dựng, nguyờn vt liu gỡ? Cho tr k + Vi cỏc dựng, nguyờn vt liu ny cỏc con cú th lm nhng gỡ?( Lm nh, hng ro, ct in, trang trớ nh.) + Con lm bng cỏch no? lm gỡ? Vỡ sao con thớch lm cỏi ú?... + Tụi hng dn v gi m cho tr thc hin lm v trang trớ ngụi nh ca bộ Ngoi lm nh v trang trớ nh ra cỏc con cũn lm c nhng loi chi gỡ na? Sau khi tụi hi, tr ó suy ngh v tr li ra mt s sn phm nh: Cỏi ụ, lm bỳp bờ bng rm, con trõu, con bũVy l kt qu ó rừ tr ó bit suy ngh v tng tng ra cỏc sn phm khỏc nhau theo yờu cu ca cụ. Ngoi ra thay i bu khụng khớ thoi mỏi trỏnh vi tỡnh trng quan sỏt tỡm hiu qua tranh nh trc õy, tụi thng xuyờn t chc cỏc hot ng ngoi tri ly tr lm trung tõm, t chc cỏc hot ng cho tr thc hnh tri nghim thc t l ch yu. Vớ d: Ch gia ỡnh vi ch nhỏnh bộ yờu gia ỡnh tụi t chc cho tr tham quan quan sỏt cỏc thnh viờn v cụng vic ang thc hin ti cỏc gia ỡnh ti a phng cú mt, hai hay nhiu th h v trong quỏ trỡnh t chc cho tr cụ luụn l ngi chun b trc mt s cõu hi gi m cho tr tr li trong khi thc hin nh: + Con cú bit õy l gia ỡnh ai khụng? + Gia ỡnh bỏc cú bao nhiờu ngi? + Mi ngi amg lm cụng vic gỡ? V bc sang ch nhỏnh Ngụi nh ca bộ tụi li cho tr i quan sỏt thc t cỏc kiu nh hin cú ti a phng khi i quan sỏt tụi cho tr t nhn xột v cỏc kiu nh v tờn gi, c im, cu to, tỏc dng ca ngụi nh. Tụi t cỏc cõu hi khi cho tr quan sỏt thc t: 14 + Các con quan sát được những kiểu nhà gì ở quê hương ta? Trẻ kể: Nhà sàn, nhà gỗ, nhà cao tầng, nhà cấp bốn, nhà tranh tre lợp lá cọ…. + Tại sao gọi là nhà sàn? Hình ảnh minh họa: Trẻ đi quan sát thực tế một số kiểu nhà ở địa phương Với chủ đề nhánh “Một số đồ dùng trong gia đình” tôi tổ chức cho trẻ tham quan quan sát các đồ dùng trong một gia đình và cách bố trí xắp xếp các đồ dùng đó và khi đi quan sát tôi cho trẻ quan sát và tự nhận xét về các loại đồ dùng đó và cách bố trí sắp xếp như thế nào sau đó cho trẻ liên hệ thực tế có ở gia đình bé. Bước sang chủ đề “ Nhu cầu của bé” Tôi cho trẻ tham quan vườn rau và tổ chức cho trẻ chăm sóc vườn rau của bé, quan sát sự phát triển của rau. 15 Hình ảnh minh họa: Trẻ thực hành chăm sóc vườn rau hay tổ chức hội thi đầu bếp giỏi: Tôi cho trẻ trải nghiệm tập làm bánh Hình ảnh minh họa: Trẻ thực hành gói bánh Sau khi trẻ đước tiếp xúc thực tế và trực tiếp làm các đồ dùng đồ chơi trải nghiệm tôi thấy trẻ rất tự tin khi được cô hướng dẫn và động viên khuyến khích trẻ làm, cũng từ đó trẻ ham tìm tòi và khám phá hơn trước rất nhiều và cũng từ đó các tiết học hay bất cứ một hoạt động nào trẻ cũng đều hoạt động một cách tích cực và có hiệu quả hơn. * Biện pháp 4: Phối kết hợp với các bậc phụ huynh để thu gom đồ dùng, nguyên phế liệu địa phương và thiên nhiên phục vụ hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm Việc chuẩn bị thật đầy đủ và phong phú nhiều chủng loại các đồ dùng, nguyên vật liệu, phế liệu sạch địa phương và thiên nhiên để làm mới các góc chơi trong lớp và ngoài lớp là việc không hề đơn giản bởi công việc của các cô giáo đã rất bận rộn , không có nhiều thời gian trống, cả ngày các cô đều phải tham gia các hoạt động với trẻ. Mặt khác các nguyên vật liệu, phế liệu địa phương và thiên nhiên tuy nó đơn giản dễ kiếm, dễ làm, rất phong phú đa dạng về chủng loại ,có tính đặc thù cao mang nhiều tính sáng tạo khi làm nhưng nếu không biết cách vận động phụ huynh cùng tham gia đóng góp các nguyên vật liệu, phế liệu địa phương và thiên nhiên đó chúng ta khó đạt được kết quả như mong đợi .Vì vậy để phát huy tính tích cực của trẻ thì cô giáo luôn là người phải suy nghĩ và tìm ra hướng giải quyết mới. Bởi khi cho trẻ tiếp xúc với nguyên phế liệu địa phương, nguyên liệu thiên nhiên trong các hoạt động trải nghiệm còn giúp trẻ khám phá môi trường xung quanh và làm thỏa mãn trí tò mò của trẻ, 16 không những vậy nó còn giúp trẻ các thao tác khéo léo khi làm và tạo ra được sản phẩm mà trẻ thích. Để tạo lòng tin từ phía các bậc phụ huynh một cách có kết quả trong việc thu gom phế liệu, nguyên liệu thiên nhiên đến lớp cũng không phải là vấn đề đơn giản. Để đạt được điều đó tôi đã làm một số vấn đề sau: + Để phụ huynh thấy rõ tầm quan trọng của đồ dùng tự tạo trong lớp và ngoài lớp như thế nào? Thì tôi phải làm tốt công tác tuyên truyền như: - Tổ chức họp phụ huynh và đưa ra các vấn đề cho phụ huynh hiểu - Mời phụ huynh tham quan đồ dùng của trẻ tạo ra - Lên bảng tuyên truyền từng chủ đề cần những đồ dùng, nguyên vật liệu, phế liêu địa phương và thiên nhiên gì? Để làm gì? Phục vụ cho các hoạt động học nào? - Gặp gỡ và trao đổi phụ huynh khi đón trả trẻ - Mời phụ huynh trực tiếp xem trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm với những đồ dùng, nguyên vật liệu, phế liêu địa phương và thiên nhiên phụ huynh đem đến. * Biện pháp 5: Tự học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để thiết kế các trò chơi cho trẻ thực hành trải nghiệm Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi giáo viên. Muốn thực hiện được điều đó mỗi giáo viên phải tự tìm tòi sách báo và các phương tiện thông tin đại chúng để trau dồi bản thân. Luôn nắm vững tâm sinh lý của trẻ để có phương pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ, không để trẻ nhàm chán im lặng, phải giúp trẻ hoạt động tích cực vào các hoạt động, gây hứng thú và sự chú ý cho trẻ. Thực hiện đầy đủ các đợt chuyên đề. Ngoài ra tôi còn tranh thủ nghiên cứu sách báo, sưu tầm các loaị tranh ảnh, xem các kênh truyền hình, truy cập mạng để có vốn kiến thức được đầy đủ và phong phú hơn Tôi luôn có ý thức học hỏi những người đi trước, dự giờ, tham quan các lớp, trường bạn nhằm trau dồi kiến thức, học những điều hay, điều mới lạ để thực hiện dạy trẻ có hiệu quả nhất. Đặc biệt qua các đợt chuyên đề, các hội thi thiết kế trò chơi trải nghiệm, tổ chức điểm cho trẻ thực hành trải nghiệm ở trường và những lần đi dự giờ, tham quan các lớp trường bạn, tôi lại rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm về tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm một cách có hiệu quả để rồi từ đó tôi về làm kế hoạch cho mình, Ngoài kế hoạch đầu năm, tôi tự lên kế hoạch của chủ đề tới trước hai tuần để 17 chuẩn bị các nguyên vật liệu, các đồ dùng đồ chơi, đặc biệt thiết kế các trò chơi trải nghiệm cho trẻ tránh bị động đến chủ đề rồi mới thực hiện. Từ việc học hỏi rồi rút ra kinh nghiệm tôi thấy rằng để thiết kế các trò chơi trải nghiệm vừa phong phú, hấp dẫn lại tránh lặp lại gây nhàm chán cho trẻ là bản thân cô giáo phải biết linh hoạt, sáng tạo và thường xuyên thay đổi các hình thức chơi các trò chơi trải nghiệm luôn luôn phải bám vào chủ đề đang thực hiện Ví dụ: Chủ đề gia đình, chủ đề nhánh: Bé yêu gia đình Tôi bám vào mục tiêu của chủ đề lớn để đề ra kế hoạch tuần thực hiện chủ đề: Bé yêu gia đình, tất cả các trò chơi thực hành trải nghiệm đều dựa vào chủ đề: Bé yêu gia đình như: Trò chơi: Hóa trang cùng bé * Yêu cầu: - Trẻ biết cách hóa trang thành các thành viên trong gia đình - Trẻ trả lời rõ ràng mạch lạc các thành viên trong gia đình - Trẻ thể hiện đúng vai chơi * Chuẩn bị: Tôi chuẩn bị các nguyên vật liệu như: xốp bi tít màu trắng, màu đen, lá cọ, lá chuối, tre nứa, màu nước, các loại giấy báo, bìa hộp, giấy gói hoa, quà.... * Tiến hành: - Tôi cho trẻ hát một bài hát: Cả nhà thương nhau - Cho trẻ tự kể về các thành viên trong gia đình trẻ: Tên gọi, đặc điểm, công việc...sau đó cho trẻ hóa trang thành các thành viên mà trẻ yêu thích Ví dụ như: Trẻ hóa trang thành ông: Trẻ cắt xốp bi tít làm râu, tóc, dùng giấy màu xé dán làm các nếp nhăn, dùng tre làm gậy, giấy gói hoa làm khăn quấn... Đối với các thành viên khác cũng thế, trẻ rất hứng thú khi được hóa trang Sau đó tôi nhận xét và đánh giá trẻ, cho trẻ kể chuyện sáng tạo về các thành viên trong gia đình bằng cách cho trẻ đóng vai và tự kể về các thành viên đó với nhau. Cứ như thế khả năng phát triển tư duy, óc sáng tạo của trẻ càng phong phú Ngoài trò chơi đó tôi còn thiết kế các trò chơi khác như: Tìm hiểu sự lớn lên của bé, gia đình bé có bao nhiêu người, bé đóng vai gì, Bé tập làm người lớn, thử tài khéo tay, Bé làm được gì?..... Bước sang chủ đề: “Ngôi nhà của bé” Tôi bám vào chủ đề và thiết kế các trò chơi như: Thử tài của bé, Tìm hiểu tác dụng của ngôi nhà, chăm sóc ngôi nhà nhà bé, nhà được làm từ gì? Sắc màu của bé.... 18 Đối với chủ đề: “Một số đồ dùng trong gia đình” như trò chơi: Làm một số đồ dùng trong gia đình, bé sắp xếp đồ dùng gia đình, tìm hiểu tác dụng của đồ dùng gia đình, đồ dùng gia đình làm từ nguyên liệu gì?... Đối với chủ đề: “Nhu cầu của gia đình” các trò chơi như: Bé tập làm nội trợ, thử tài làm bánh, bé chăm sóc vườn rau, sở thích của bé, gia đình đi tham quan, góc thư giãn, nhu cầu nước trong gia đình bé. Tiết kiệm điện gia đình... Tóm lại: Tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm ở trường mầm non là một trong những vấn đề quan trọng luôn luôn phải đề cập đến và càng ngày càng phải được nâng cao cả về chất lượng cũng như tầm nhận thức của trẻ, phải được sự ủng hộ, đóng góp của toàn xã hội chung tay vì một lương lai của con em xã nhà. - Phương pháp thực hiện của bản SKKN: Để bản sáng kiến kinh nghiệm đạt kết quả cao tôi đã sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp khảo sát, trực quan, dùng lời, giảng giải, trao đổi, tuyên truyền, thực hành, đánh giá, nêu gương... - Khả năng ứng dụng của bản sáng kiến: Hiện tại tôi đã áp dụng đề tài sáng kiến này ở lớp tôi và tôi nhận thấy hiệu quả của bản sáng kiến rất cao ngoài ra bản sáng kiến còn áp dụng cho các lớp khác thực hiện. PHẦN III: KẾT LUẬN 1. Kết quả: Sau khi áp dụng một số biện pháp trên tôi đã đạt được một số kết quả như sau: * Kết quả của lớp: Trong năm học vừa qua nhà trường đánh giá lớp tôi xếp loại tốt, lớp thực hiện về chuyên đề xếp loại tốt. * Đối với chất lượng trẻ: - 100% Trẻ hứng thú, phấn khởi thích tham gia vào hoạt động thực hành trải nghiệm. Trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn tự tin, nói rõ ràng mạch lạc Kết quả cuối năm như sau: TT Nội dung Số trẻ được khảo sát 1 Trẻ hứng thú tham gia thực hành trải nghiệm 23 2 Trẻ thực hành trải nghiệm có hiệu quả 23 Kết quả cuối năm học 2013 - 2014 Đạt Chưa đạt 23 trẻ 0 trẻ Đạt tỷ lệ 100% Đạt tỷ lệ 0 % 20 Trẻ 3 Trẻ Đạt tỷ lệ 87 % Đạt tỷ lệ 13 % 19 3 Trẻ trả lời rõ ràng, mạch lạc 23 23 4 Trẻ có tư duy, óc sáng tạo trong khi thực hành, trải nghiệm 23 5 Trẻ biết cách sử dụng các loại đồ dùng, đồ chơi có hiệu quả. 19 Trẻ 4 trẻ Đạt tỷ lệ 83 % Đạt tỷ lệ 17% 18 trẻ 5 trẻ Đạt tỷ lệ 78 % đạt tỷ lệ 22 % 22 Trẻ 1 trẻ Đạt tỷ lệ 96 % Đạt tỷ lệ 4 % * Đối với giáo viên: - Bản thân tôi có kiến thức và kinh nghiệm giảng dạy trong hoạt động tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm trong chương trình, mở rộng thêm vốn hiểu biết, có phong cách giảng dạy tốt. * Đối với phụ huynh: - Có nhận thức đúng về ngành học, quan tâm đến con em mình hơn và tạo nguồn kinh phí và nguyên vật liệu cho trường và lớp thực hiện tốt chuyên đề. 2. Bài học kinh nghiệm Từ những việc làm cụ thể và những kết quả đã thực hiện tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm để thực hiện tốt hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm này: - Phải nắm chắc khả năng nhận thức của trẻ để đề ra 1 số biện pháp khắc phục phù hợp. - Muốn giúp trẻ học tốt thì giáo viên phải chủ động lên kế hoạch tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm - Không ngừng học tập, sáng tạo, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ thiết kế, tìm ra các trò chơi mới lạ nhằm thu hút trẻ tham gia hoạt động. - Luôn tạo ra môi trường hoạt động mới, phong phú, hấp dẫn cho trẻ thực hành trải nghiệm - Đặc biệt giáo viên phải luôn luôn biết sáng tạo, linh hoạt thay đổi hình thức, phong cách lên lớp của mình. - Phối kết hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh để thu gom đồ dùng, nguyên phế liệu địa phương và nguyên liệu thiên nhiên phục vụ hoạt động thực hành trải nghiệm cho trẻ. 20 - Bản thân phải luôn có tinh thần tự gác học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, biết tự sáng tạo thiết kế các trò chơi mới cho trẻ thực hành trải nghiệm. * Kiến nghị đề xuất Để thực hiện tốt việc tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm trong chương trình giáo dục mầm non tôi kính mong: - Phòng giáo dục và đào tạo mở thêm các lớp tập huấn cho giáo viên về chuyên đề tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm và thiết kế các trò chơi cho trẻ thực hành trải nghiệm - Tham mưu xây dựng thêm cơ sở vật chất, trang thiết bị, phòng học tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ thực hành trải nghiệm. Trên đây là một số kinh nghiệm về nâng cao chất lượng cho trẻ thực hành trải nghiệm mà bản thân tôi đã rút ra đươc trong quá trình giảng dạy. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến xây dựng của hội đồng xét duyệt để bản sáng kiến kinh nghiệm được hoàn thiện hơn. 21 nó mang lại không khí trong lành, ánh nắng, sự thỏa mãn về nhu cầu vận động, nhu cầu tiếp nhận thông tin qua khám phá, để xây dựng và hình thành môi trường hoạt động cho trẻ trải nghiệm. Nó giúp trẻ khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ xung. Vậy thực tế ở lớp tôi có những điểm thuận lợi đó là: 22 sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.4 MB, 17 trang ) !"# cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi, phát triển óc quan sát, phán đoán và năng lực hoạt động trí tuệ từ đó mà nâng cao hiệu quả của quá trình tìm hiểu môi trường tự nhiên. Năm học 2013- 2014 chúng ta thực hiện trọng tâm chuyên đề “Tổ chức cho trẻ mẫu giáo thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên”. Nắm bắt được tầm quan trọng của chuyên đề này, trong quá trình giảng dạy bản thân tôi đã rút ra một số kinh nghiệm khi thực hiện chuyên đề nên tôi đã chọn đề tài $ % !"#$ nhằm giúp bản thân và đồng nghiệp có thêm được nhiều biện pháp thiết thực trong quá trình hướng dẫn cho trẻ thực hành, trải nghiệm, tìm hiểu, khám phá về môi trường tự nhiên. &'()*+,)*+- 1 !"# PHẦN II: NỘI DUNG. 1. Thực trạng của vấn đề: ./01234 Trường chúng tôi là một trường trọng điểm của huyện nhà, đã đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1, có diện tích đất rộng. Trường có sân vườn được thiết kế mới, hài hòa, có vườn trường đẹp với nhiều cây cảnh, cây ăn quả, vườn hoa tươi tốt, đẹp mắt. Có vườn cổ tích, hòn non bộ, sân ATGT, bể cát, nước, khu vực thiên nhiên cho trẻ được học tập, vui chơi và thực hành thường xuyên. Đội ngũ giáo viên trẻ khỏe, nhiệt tình, có tinh thần tự giác trong công việc, có truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong mọi lĩnh vực có tinh thần thống nhất cao và kỷ luật trong công tác. Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn, phòng Giáo dục và đào tạo đã thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên đề cho giáo viên. Bản thân luôn yêu nghề, mến trẻ, luôn luôn có ý thức học hỏi, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ. Đa số trẻ của lớp tôi đều khỏe mạnh, thông minh, hiếu động, thích tìm hiểu, khám phá về môi trường xung quanh Đây chính là những điều kiện thuận lợi trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và việc tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên nói riêng. /567': Bên cạnh những thuận lợi đó, bản thân cũng gặp không ít khó khăn và còn một số hạn chế: Do kinh phí của trường hạn hẹp nên việc đầu tư thêm một số trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho trẻ thực hành trải nghiệm còn ít. Bản thân tôi đã tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên nhưng chưa thường xuyên, còn lúng túng trong cách tổ chức và thiết kế các trò chơi cho trẻ được thực hành trải nghiệm. Phần lớn giáo viên chúng tôi tổ chức hoạt động cho trẻ trải nghiệm với môi trường tự nhiên một cách rất sơ sài, trong quá trình hình biểu tượng cho trẻ đôi khi lại thiếu chính xác và thiếu khoa học. Ví dụ; Ở hoạt động cho trẻ khám phá $ 289$ thường chỉ treo một số bức tranh nhỏ vẽ các loại quả ngay ở trước lớp cho trẻ quan sát và đàm thoại tư đầu cho đến cuối tiết học mà không hề có một hoạt động nào cho trẻ được thực hành, khám phá và trải nghiệm. Hay, ở hoạt động cho trẻ khám phá về "!:;<.!" trong chủ điểm $ !3#$thì giáo viên chỉ trình chiếu hàng loạt hình ảnh về các loại nước cho trẻ xem như: Nước sông, nước biển … mà không hề tổ chức một hoạt động cho trẻ được làm thí nghiệm nên dẫn đến trẻ rất chán nản, không hứng thú và điều nghiêm trọng hơn là các biểu tượng đó không thể hình thành cho trẻ một cách trọn vẹn vaf chính xác. Hoặc có sử dụng một số trò chơi vào quá trình hoạt động của trẻ nhưng số lượng trò chơi rất ít ỏi. Tôi còn lúng túng trong việc thiết kế và sử dụng các trò chơi, thí nghiệm linh hoạt mang tính phát triển, phù hợp với đặc điểm cá nhân và điều kiện thực tiễn của lớp, địa phương. Vì vậy, trẻ rất ít được khám &'()*+,)*+- 2 !"# phá và trải nghiệm, rất ít khi trẻ được làm những thí nghiệm khoa học đơn giản. Điều này đã làm cho trẻ vô cùng chán nản, các quá trình tâm lý như cảm giác, tri giác, tư duy, tượng của trẻ không được phát triển. Hơn nữa, ở địa phương chúng tôi, đa số người dân làm nghề sản xuất nông nghiệp, nhận thức của họ về bậc học mầm non còn hạn chế, họ rất ít quan tâm đến việc học của con cái. Vì vậy rất khó khăn trong công tác phối hợp với phụ huynh để giáo dục trẻ nói chung nên và việc tổ chức các hoạt động cho trẻ cho trẻ thực hành trải nghiệm vơi môi trường tự nhiên nói riêng dẫn đến kết quả trên trẻ rất thấp. =.7>%'82 ?2!3,*@7A9!.4 Nội dung Đạt Chưa đạt B6 0C2 B 0C2 - Trẻ có hiểu biết về môi trường tự nhiên. +) -*D +E *D - Trẻ có kỹ năng cơ bản trong hoạt động thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên. +* ,,D )* FD Đứng trước thực trạng đó, tôi rất băn khoăn, lo lắng và cùng với việc nắm bắt chuyên đề do phòng tổ chức, học tập bồi dưỡng thường xuyên, đúc rút kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy, tôi đã tìm ra được $ % !"#$ nhằm giúp bản thân và đồng nghiệp có thêm được nhiều biện pháp hay trong quá trình hướng dẫn cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên và điều quan trọng hơn là giúp cho trẻ hứng thú hơn trong quá trình hoạt động, thúc đẩy các quá trình tâm lý của trẻ phát triển như: tư duy, tưởng tượng và kết quả trên trẻ cao hơn. 2. Các biện pháp )/+/G+4H? !"# I!J2:7.(>K/ Một cách tự nhiên, trẻ nhỏ có bản năng tò mò, ham thích tìm hiểu thế giới xung quanh. Nhiệm vụ của giáo dục mầm non nói chung và nhiệm vụ của mỗi giáo viên đứng lớp như chúng tôi nói riêng là khuyến khích và nuôi dưỡng tính tò mò ấy thông qua các hoạt động khám phá thử nghiệm thú vị, hấp dẫn và có ý nghĩa lớn đối với trẻ. Bằng những việc làm hằng ngày, tôi đã rút ra được một biện pháp nhằm phát huy được tính tò mò, lòng ham hiểu biết và hứng thú cho trẻ trong hoạt động khám phá, thực hành, trải nghiệm với môi trường tự nhiên đó là tổ chức cho trẻ làm các &'()*+,)*+- 3 !"# thí nghiệm đơn giản, dễ làm, vừa sức trẻ, giúp trẻ thấy được sự biến đổi kỳ diệu của thiên nhiên và mối quan hệ qua lại phụ thuộc của nó. Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen với chủ điểm $0A1$?chủ đề nhánh $LMNO.$/tôi đã cho trẻ làm một số thí nghiệm nhỏ như sau: Thí nghiệm 1: $P8%@>QN%$ RS>:: Giúp trẻ hiểu được những điều kiện cần thiết cho hạt nảy mầm. RLTU: - 4 tờ giấy để dán. - 8 tờ giấy thấm hoặc khăn giấy loại dày. Một thìa (muỗng nhỏ) - Một nắm hạt đậu giống, 4 lọ nhựa trong, nhỏ, có nắp đậy kín. - Một búi thép ướt ( đồ rửa xoong nồi). Bảng theo dõi sự phát triển của cây. RLA4Cho trẻ đặt các lọ nhựa nằm ngang. Dán nhãn vào từng hũ và đánh số từ 1 đến 4. Đặt vào trong mỗi mỗi hũ hai lớp khăn giấy. Tôi cho trẻ dùng thìa tưới vài thìa nước vào các hũ 2, 3, 4 để làm ẩm khăn giấy trong các hũ này, nhưng không để sũng nước quá. Sau đó cho trẻ đặt hạt đậu giống lên mặt khăn giấy tròn các hũ. Để vào hũ 4 một búi đồ rửa xoong nồi rồi đậy kín các hũ lại. Để hũ 2 vào tủ của lớp nơi thiếu độ ẩm. Các hũ 1, 3 và 4 để trong góc lớp ( chỗ không có ánh sáng, ) Hằng ngày tôi cho trẻ quan sát và cùng trẻ lập bảng theo dõi, ghi nhận kết quả xảy ra với hạt đậu giống trong các hũ này. Hạt đậu trong hũ nào nảy mầm? Hạt đậu trong hũ nào không nảy mầm? Có phải tất cả các hũ đều có lượng nước, độ ẩm và ôxi như nhau không ? Sau khoảng một tuần để kiểm tra kết quả. ( Hạt cần 3 điều kiện để nảy mầm, đó là: nước, độ ẩm và ôxi. Hạt phải nhận được đồng thời 3 điều kiện này và với số lượng hợp lý). &'()*+,)*+- 4 !"# Qua thí nghiệm đó thì trẻ sẽ nói được rằng hạt đậu trong hũ 3 mọc lên nhưng mầm cao, thon. Như vậy chứng tỏ rằng hạt đậu trong đó có đủ điều kiện để nảy mầm. Hạt đậu trong cả 3 hũ còn lại đều không mọc lên được, như vậy chúng không có điều kiện cần thiết. Những hạt đậu trong hũ 3 có đủ độ ẩm, nước và ôxi nhưng lại không có nước. Hũ 2 có nước, có ôxi nhưng lại không có độ ẩm. Hũ 4 có độ ẩm, có nước nhưng có ôxi ( chính búi thép rửa nồi hút hết ôxi trong hũ và bị rỉ. Nếu chúng ta rút bỏ búi thép này thì hạt trong hũ 4 sẽ nảy mầm). Với thí nghiệm này tôi đâ ứng dụng vào giờ hoạt động có chủ đích khi cho trẻ khám phá khoa học $BQ<.MNV8 ", tôi đã đưa thí nghiệm trẻ đã được làm đó để dạy cho trẻ biết được quá trình phát triển của cây từ hạt đồng thời dạy trẻ biết được những điều kiện để hạt nảy mầm và phát triển. Vì trẻ đã được làm thí nghiệm nên khi tổ chức hoạt động này tôi sẽ hỏi trẻ: Các con thấy hạt cần những điều kiện gì để nảy mầm? Và khi làm các thí nghiệm rồi thì các con thấy hạt nảy mầm như thế nào ? Thì tôi chắc chắn trẻ sẽ trả lời được rằng: Hạt cần 3 điều kiện để nảy mầm đó là độ ẩm, không khí, và ánh sáng. Hoặc tổ chức cho trẻ quan sát vào hoạt động ngoài trời. Như vậy qua thí nghiệm nhỏ giúp trẻ hiểu rõ hơn về sự nảy mầm của cây từ hạt, những điều kiện cần và đủ cho hạt nảy mầm và dựa vào những kinh nghiệm của trẻ khi trẻ đã được làm thí nghiệm. Đồng thời, qua việc tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm thì tôi thấy rằng trẻ rất hứng thú tham gia tích cức vào hoạt động, các quá trình tam lý của trẻ như: tư duy, tưởng tượng … cũng được phát triển mạnh và hiệu quả của giờ học cao hơn. Hoặc khi dạy trẻ tìm hiểu về chủ đề $&!!3#$ thì tôi đã tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm đơn giản “Nước chảy theo chiều nào?” RS>:: Giúp trẻ hiểu được chiều chuyển động của nước RLTU: 1 bình nước, 1 cái máng trẻ, 1 cái chậu. RLA: Cô đặt câu hỏi cho trẻ suy nghĩ, thảo luận xem nước có chuyển động được không ? Nước chảy theo chiều nào ? Cô cùng trẻ làm thí nghiệm: Để máng một đầu cao, đầu thấp và rót nước vào giữa máng. Cho trẻ quan sát và nhận xét: Nước chảy theo chiều nào ? Với thí nghiệm này, tôi sẽ tổ chức cho trẻ chơi ở góc thiên nhiên trong giờ hoạt động ngoài trời giúp trẻ biết được chiều chuyển động của nước thông qua thí nghiệm đơn giản. Thí nghiệm: “L@W..!” RS>:4 Giúp trẻ hiểu được nước có thể hào tan một số thứ và không hòa tan được một sô thứ khác. * LTU4 Mỗi trẻ 2 chiếc cốc, 1 chai nước lọc. Một ít đường, muối, sỏi, đá * * LA: Trước khi tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm, tôi đặt câu hỏi cho trẻ suy nghĩ : “Cái gì có thể tan được trong nước”. Sau khi trẻ nêu ý kiến xong, tôi cho &'()*+,)*+- 5 !"# trẻ cùng làm thí nghiệm: Bỏ một ít muối, đường, màu vào 1 cốc và bỏ sỏi, đá và 1 cốc, lấy thìa khuấy đều. Cho trẻ quan sát 2 cốc nước và cùng nêu nhận xét. Từ đó trẻ sẽ rút ra kết luận: Nước có thể hòa tan một số thứ như: đường, muối, bột ngọt, súp và không hòa tan một số thứ khác như sỏi, đá Với thí nghiệm này, tôi sẽ tổ chức cho trẻ trải nghiệm trong giờ học XB7Y J<.!Z nhằm giúp trẻ biết đượcthêm 1 số tính chất của nước đó là có thể hòa tan 1 số thứ và không hòa tan 1 số thứ khác. Hoặc, tôi tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm $&! [$ RS>:4Giúp trẻ hiểu được nước ô nhiễm nước vầ học được cấch bảo vệ môi trường. RLTU4 Mỗi trẻ 2 chiếc cốc, 1 chiếc đựng nước sạch và 1 chiếc đựng nước giấm, 2 chiếc lá nhỏ. RLA4- Cho trẻ bỏ 2 chiếc lá vào 2 chiếc cốc khác nhau. - Một lát sau cho trẻ đưa ra quan sát thấy lá trong chiếc cốc đựng nước sạch không có gì thay đổi còn chiếc lá trong chiếc cốc đựng giấm trông không còn tươi mới. Sau đó cho trẻ nhận xét kết quả và tôi có thể giải thích cho trẻ hiểu: Chính chất axit có trong nước giấm đã làm héo lá cây. Từ đó cho trẻ biết thêm trong nước mưa có chứa chất axit nên khi đi ra ngoài khi trời mưa nhất thiết phải dùng ô hoặc áo mưa. Dạy trẻ cách bảo vệ môi trường không vứt rác bừa bãi. Với thí nghiệm này tôi thường tổ chức cho trẻ làm khi dạy trẻ khám phá về $&! !"$/Qua đó trẻ sẽ biết được nước như thế nào là nước sạch và như thế nào là nước bẩn. Đồng thời giúp trẻ hiểu được tác hại của nước bẩn đối với con người và sự vật xung quanh từ đó nhằm giáo dục trẻ cách bảo vệ nguồn nước không làm ô nhiễm nguồn nước. Bên cạnh đó tôi còn tổ chức cho trẻ làm 1 số thí nghiệm về không khí và ứng dụng các thí nghiệm đó vào việc tổ chức cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi. Ví dụ: Thí nghiệm $\A>QN]>!3$ RS>:: Giúp trẻ biết được ích lợi của gió và ứng dụng của chúng vào thực tiễn. RLTU: - Cho trẻ gấp thuyền hoặc sử dụng các chai nhựa cắt ngắn để làm thuyền trong đó để miếng đất sét, dán giấy vào que làm thành buồm và cắm vào miếng đất sét R0A: Cô đặt câu hỏi cho trẻ suy nghĩ, bàn luận, trao đổi với nhau về ích lợi của gió đối với đời sống con người. Cô cùng trẻ làm thí nghiệm: Thả thuyền vào chậu nước hoặc bể nước của lớp, của trường. Dùng quạt quạt hoặc phẩy tay. Sau đó cho trẻ quan sát và nhận xét: Vì sao thuyền bơi được ? Cho trẻ xem các bức tranh hoặc &'()*+,)*+- 6 !"# băng hình về con người tận dụng sức gió vào một số công việc hoặc trò chơi và cuối cùng cô giải thích, kết luận. P@>.2:N] #^! Như vậy với thí nghiệm này tôi thường ứng dụng để tổ chức cho trẻ tìm hiểu XH6:23<.6Z nhằm giúp trẻ biết được tác dụng, lợi ích của gió: Gió có thể làm di chuyển 1 số vật, cụ thể: Gió có thể làm cho thuyền trôi trên mặt nước, đồng thời trẻ còn giúp tôi làm được nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho chủ điểm. Ngoài ra, tôi còn tổ chức cho trẻ làm nhiều thí nghiệm khác như: 'Tại sao có mưa", "Điện thoại bóng bay",, "Cốc nào đường tan nhanh hơn" … Như vậy, việc học của trẻ không chỉ bắt đầu từ con số 0 mà trẻ học từ những cái trẻ đã biết, những kinh nghiệm mà trẻ biết được trong cuộc sống hằng ngày với môi trường xung quanh. Vì thế, việc tôi cho trẻ làm các thí nghiệm nhỏ trước hoặc sau khi tiến hành hướng dẫn hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp tôi thì tôi thấy trẻ rất hứng thú và rất thích được khám phá khoa học, trẻ không chán nản mà kết quả hoạt động lại rất cao. Đồng thời đây là một biện pháp giúp cho được thực hành trải nghiệm, quá trình phát triển nhận thức của trẻ tốt hơn Cách học trải nghiệm này rất thích hợp với trẻ và là một trong những nhiệm vụ của giáo dục mầm non hiện nay. &'()*+,)*+- 7 !"# )/)/G)40A7AWK? !"#/ Trò chơi là phương tiện để giáo phát triển trí tuệ, đạo đức, thể chất, thẩm mĩ và giáo dục lao động cho trẻ, thông qua hoạt động chơi nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Đặc điểm của trẻ mầm non là “chóng nhớ, nhanh quên”. Nhiệm vụ của giáo viên chúng ta là phải làm thế nào để củng cố các kiến thức của trẻ về môi trường tự nhiên nhằm giúp trẻ nhớ lâu, đồng thời tạo được sự hứng thú cho trẻ. Tôi thấy rằng, cách "Trẻ chơi mà học, học mà chơi" là phù hợp hơn cả đối với trẻ. Đặc biệt việc sử dụng trò chơi luôn tạo cho trẻ sự hứng thú, kích thích trẻ tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi, phát triển óc quan sát, phán đoán và các năng lực hoạt động trí tuệ … từ đó mà nâng cao hiệu quả của quá trình tìm hiểu môi trường tự nhiên. Thực tiễn hiện nay cho thấy, trò chơi, thí nghiệm đơn giản đã được sử dụng như một phương pháp, phương tiện hữu hiệu trong việc tổ chức cho trẻ tìm hiểu về MTTN. Tuy nhiên, số lượng trò chơi chưa nhiều, nội dung nghèo nàn, ít hấp dẫn đối với trẻ. Các trò chơi được thiết kế sẵn. Nhiều giáo viên chỉ mới sử dụng các trò chơi ít ỏi này trên "tiết học". Họ còn lúng túng trong việc thiết kế và sử dụng trò chơi linh hoạt, mang tính phát triển, phù hợp với đặc điểm cá nhân trẻ và điều kiện thực tiễn của trường lớp và của địa phương. Do đó, nắm bắt được vấn đề này, cùng với yêu cầu trọng tâm của chuyên đề t năm nay, bản thân tôi đã chủ động, sáng tạo ra các trò chơi phù hợp, hấp dẫn với trẻ, đáp ứng yêu cầu giáo dục mầm non hiện nay, tiến tới thực hiện thành công nội dung chuyên đề. Dưới đây là một số trò chơi mà tôi đã thiết kế và đã được áp dụng trong quá trình giảng dạy tại lớp. Với chủ đề “Thế giới thực vât”, tôi đã thiết kế trò chơi “Tìm lá cho cây” RS>:: Trẻ nhận biết và phân biệt được các loại lá cây. Phát triển óc quan sát, sự nhanh nhạy của trẻ. Đồng thời giáo dục trẻ ý thức lao động phục vụ (nhặt lá rụng) RLTU: 4 thùng các tông RLK: Chơi theo tổ. Cô chia lớp thành 3 hoặc 4 tổ, mỗi tổ sẽ nhặt 1 loại lá cây rụng ở sân trường theo yêu cầu của cô trong khoảng thời gian nhất định. Khi hết thời gian, cô giáo cùng các bạn trong lớp kiểm tra kết quả của từng đội. Đội nào nhặt nhanh, đúng loại lá theo yêu cầu của cô thì đội đó sẽ chiến thắng. Với trò chơi này, tôi đã tổ chức vào tiết học “Bé khám phá về lá cây” để củng cố kiến thức về đặc diểm của lá cây. Đồng thời, giáo dục trẻ ý thức giũ gìn vệ sinh ( biết nhặt lá rụng bỏ vào thùng rác). &'()*+,)*+- 8 !"# Hoặc?sau khi dạy trẻ khám phá về các loại cây hoặc các loại hoa … tôi đã tổ chức các trò chơi nhằm củng cố các biểu tượng về sự vật đó như sau: * Trò chơi: LMNNA@_ RS>:4 Củng cố các biểu tượng của trẻ về các bộ phận của cây. - Rèn các kỹ năng vẽ, tô màu, cắt dán … RLTU4- Các bức tranh vẽ mô hình cây thiếu một hoặc một số bộ phận, Bút chì hoặc bút sáp màu. RLK4L+4Tranh vẽ cây còn thiếu các bộ phận và các bộ phận cảu cây được vẽ rời. Trẻ xem tranh và nối tranh cây với bộ phận còn thiếu đúng vị trí của từng bộ phận trên cây. Sau đó cho trẻ tô màu bức tranh vẽ cây. L)4Tranh vẽ cây còn thiếu các bộ phận. Trẻ quan sát và phát hiện bộ phận còn thiếu của cây. Trẻ vẽ (cắt dán) thêm các bộ phận còn thiếu. Tô màu bức tranh. Với chủ đề $0A>1$?tôi đã tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi nhằm phát triển tư duy cho trẻ như: Trò chơi $&`1a6$ RS>:4Củng cố hiểu biết của trẻ về các nhóm động vật. - Rèn luyện kỹ năng phân nhóm, phân loại động vật. RLTU4 Lô tô các con vật ở những nhóm khác nhau. Bảng phân nhóm các con vật theo dấu hiêu khác nhau ( hình ảnh minh họa dưới đây) &'()*+,)*+- 9 !"# R\1K4Gắn thêm các con vật cùng nhóm với con vật cho trước không làm thay đổi đực điểm chung của nhóm RLK4Tôi chia trẻ thành 3 nhóm. Nhiệm vụ của mỗi nhóm là : Bật qua 3 vòng trong một thời gian nhất định, hãy gắn thêm những con vật khác vào bảng sao cho chúng cùng nhóm. Với trò chơi này tôi thường tổ chức cho trẻ chơi sau khi tìm hiểu về các loại động vật nhằm củng cố kiến thức về các loại động vật và rèn luyện kỹ năng phân nhóm, phân loại cho trẻ. Sau khi đã tổ chức cho trẻ chơi trò chơi này thì tôi thấy đa số trẻ rất hứng thú, thích được chơi, đồng thời cũng củng cố được kiến thức về các loại động vật và kết quả bài học cao hơn. Ngoài ra, tôi còn thiết kế và tổ chức cho trẻ rất nhiều trò chơi khác nhau như; $H68?6b$?$`1c$?$Gad7NAe?$P.f a.eg Như vậy, việc hướng dẫn cho trẻ khám phá thế giới tự nhiên xung quanh bằng cách tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi là việc hết sức càn thiết và không thể thiếu trong tiết học. Qua trò chơi, trẻ sẽ hứng thú hơn, đồng thời trò chơi được xem như là phương tiện, con đường để cung cấp biểu tượng mới và củng cố biểu tượng, tri thức đã biết. Nó cũng là phương tiện để rèn các thao tác tư duy trẻ và giúp cho hoạt động khám phá khoa học đạt kết quả tôt. )/,/G,4hMNJ6##/ Góc thiên nhiên trong trường mầm non là một trong những phương tiện để giúp trẻ hực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên một cách tích cực nhất và đạt nhiều kết quả tốt. Ở góc thiên nhiên, trẻ có thể tiếp xúc cả ngày với động vật, thực vật, cát, nước trong thời gian dài có tác dụng mở rộng tri thức của trẻ về môi trường tự nhiên xung quanh. Góc thiên nhiên được sử dụng như là phương tiện giúp trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên một cách liên tục, thường xuyên có hệ thống nhằm hình thành ở trẻ những kiến thức cơ bản về tự nhiên xung quanh, các kỹ năng lao động và tính ham hiểu biết. Trên cơ sở đó, giáo dục trẻ có thái độ đúng với môi trường tự nhiên. Vì vậy để giúp trẻ thực hành trải nghiệm tốt với môi trường tự nhiên, ngoài việc sử dụng môi trường sẵn có và khu vực thiên nhiên của trường tôi còn xây dựng góc thiên nhiên của lớp. Tại đây, tôi đã cùng trẻ chuẩn bị nhiều đồ dùng và nhiều nguyên liệu phong phú cho trẻ hoạt động tại góc phù hợp theo từng chủ đề, chủ điểm. Tất cả các đối tượng của góc thiên tôi đã chia làm hai loại: Loại cố định và loại tạm thời. Loại cố định có thể được đặt trong góc thiên nhiên cả năm, còn loại tạm thời đưa vào góc thiên nhiên trong thời gian ngắn và thay đổi theo từng chủ đề, chủ điểm. Với chủ điểm X01” tôi đã bố trí nhiều loại cây xanh lớn nhanh, có lá đẹp và đa dạng, có hoa để hằng ngày trẻ được chăm sóc và khám phá. Đồng thời bố trí các chậu cây trẻ đã gieo hạt và làm thí nghiệm và những loại cây này thường xuyên có tại góc thiên nhiên. &'()*+,)*+- 10 !"# P@6## Hoặc chủ đề Xi1Z, tôi bố trí một số loại động vật chim, cá, rùa, hàng ngày cho trẻ quan sát, theo dõi và chăm sóc. Hay với chủ điểm:$&! !3#$? tôi cho trẻ chuẩn bị các loại chai, lọ, các loại bột màu hoặc một số đồ dùng khác như: Sỏi, đá, xốp, muối, đường , cát, vỏ sò … Ví dụ: Sau khi dạy trẻ khám phá về sự kỳ diệu của nước, hoặc điều kỳ diệu của viên sỏi tôi đã cho trẻ về thiên nhiên để tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm về nước. đong nước, pha màu nước Nhằm giúp trẻ củng cố kiến thức về bài trẻ vừa được học. &'()*+,)*+- 11 !"# Để giúp trẻ trải nghiệm tốt với môi trường tự nhiên, chúng tôi đã kết hợp với nhà trường xây dựng bể cát ở khu vực thiên nhiên. Tại đây, trẻ được vui chơi, học tập một cách thỏai mái. Năm học 2013- 2014, lớp của tôi được chọn làm lớp điểm để thực hiện chuyên đề “Tổ chức cho trẻ mẫu giáo thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên”. Bản thân tôi đã được tham gia dạy các tiết dạy thể nghiệm cho trẻ. Tôi đã tổ chức cho khám phá về “Sự kỳ diệu của cát”. Tại đây, tôi đã sử dụng bể cát nhà trường đã xây dựng cho trẻ được khám phá, trải nghiệm, chơi với cát, đi trên đường có cát khô, cát ướt, bốc cát, xoa cát, xây lâu đài cát, pha màu cát, bắt còng trên cát, đúc hình các con vật bằng cát, chơi đồng hồ cát P@>. Qua các hoạt động đó, tôi thấy trẻ rất hứng thú, tham gia tích cực vào hoạt động và đạt kết quả cao. Hoặc chủ điểm $01$?tôi cũng chuẩn bị nhiều loại chai, hũ, chậu cây, các loại hạt giống … Hằng ngày tôi cho trẻ làm các thí nghiệm về sự nảy mầm của hạt hoặc quá trình phát triển của cây tại góc thiên nhiên sau đó cho trẻ mang những thí nghiệm và trẻ đã làm được vào giờ hoạt động có chủ đích. Hình ảnh trẻ Như vậy, tại góc này trẻ thường xuyên được vui chơi, được làm những thí nghiệm thú vị để thỏa mãn tính tò mò, ham hiểu biết của mình. Qua đó, tôi cũng thấy được rắng việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động là rất bổ ích nhằm bổ trợ và giúp cho việc tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên trên tiết học được dễ dàng hơn. )/-/G-4H !"# I@j7A3SN/ Giáo dục chỉ đạt kết quả tôt khi nhà trường và gia đình phối hợp với nhau một cách chặt chẽ. Hiểu rõ vai trò quan trọng của việc phối kết hợp với phụ huynh trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghệm với môi trường tự nhiên đồng thời đánh thức những tư tưởng lệch lạc, nông cạn và sai lầm của nhiều phụ huynh về bậc học mầm non. Ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành họp phụ &'()*+,)*+- 12 !"# huynh của lớp mình và tuyên truyền với phụ huynh về tầm quan trọng cảu bậc học mầm non và đặc biệt là tầm quan trọng của hoạt động khám phá, trải nghiệm dành cho trẻ 5 - 6 tuổi. Đó là một hoạt động tạo nên những tiền đề về tri thức khoa học đầu tiên cho trẻ, là một trong những môn học nhằm phát triển mạnh nhất các quá trình tâm lí cho trẻ như : Tri giác, cảm giác, tư duy và tưởng tượng …. Và ngày nay, công nghệ thông tin rất hiện đại, trẻ được tiếp xúc và chơi rát nhiều trò chơi hiện đại trên máy vi tính như: Game, phim hoạt hình … làm ảnh hưởng đến mắt và đặc biệt là ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và nhân cách cho trẻ. Nhằm giúp phụ huynh giảm được những trò chơi đó thì tôi đã trao đổi với phụ huynh cách chơi 1 số trò chơi khám phá môi trường tự nhiên tại nhà như: Đong nước, làm các thí nghiệm về nước: Tan và không tan, các thí nghiệm về sự phát triển của cây tại gia đình trẻ. Chẳng hạn, khi dạy trẻ về quá trình phát triển của cây từ hạt, trong giờ đón, trả trẻ, trao đổi với phụ huynh để phụ huynh cùng hướng dẫn trẻ làm các thí nghiệm lúc ở nhà. Hay, để chuẩn bị cho tiết học làm quen với một số con vật nuôi trong gia dình, một số loại chim, động vật dưới nước, tôi đã trao đổi với phụ huynh để mượn 1 số con vật để dạy trẻ. Đặc biệt trong năm học này, thực hiện kế hoạch của nhà trường, tôi cùng với các giáo viên khác đã tuyên truyền, vận động phụ huynh ủng hộ xã hội hóa giáo dục cho nhà trường với tổng kinh phí 30 triệu đồng và nhà trường đã tiến hành xây dựng bể cát, nước, vườn hoa, khu thiên nhiên cho trẻ được thực hành trải nghiệm. Nhiều phụ huynh còn giúp chúng tôi ủng hộ ngày công để trồng cây, làm vườn hoa cho trường, lớp Như vậy, phối hợp với phụ huynh trong quá trình giáo dục trẻ cũng là một trong những biện pháp hay nhằm giúp cho việc tổ chức các hoạt động thực hành trải nghiệm tại lớp được tiến hành một cách đễ dàng và thuận lợi hơn đồng thời đây cũng là biện pháp tốt để phụ huynh hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của môn học. 3. Kết quả và bài học kinh nghiệm a. Kết quả đạt được . Trong quá trình giảng dạy, được sự quan tâm của nhà trường, sự giúp đỡ của tổ chuyên môn, của đồng nghiệp, được học tập các buổi chuyên đề do phòng tổ chức và đặc biệt là sự nỗ lực của bản thân, không ngại khó khăn vất vả để tìm ra các biện pháp hướng dẫn hoạt động khám phá khoa học cho trẻ đạt kết quả cao. Cụ thể: Ri4 Tôi thấy rằng, từ khi áp dụng các biện pháp trên, hầu hết trẻ lớp tôi đều hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động thực hành trải nghiệm. Trẻ thường xuyên được chơi với cát, nước, trực tiếp chăm sóc cây cối, vườn rau, vườn hoa, các con vật tại góc thiên nhiên của lớp nên kiến thức của trẻ về môi trường tự nhiên được mở rộng, đồng thời các quá trình tâm lý: Tư duy, ngôn ngữ, cảm giác, tri giác, phát triển mạnh. Trẻ đã thành thạo trocacsvieecj làm các thí nghiệm về môi trường tự nhiên. Qua khảo sát cuối năm, tôi tháy kết quả trên trẻ tăng lên rõ rệt so với đầu năm. Cụ thể : &'()*+,)*+- 13 !"# 5'82 ?2!3,*@7A9!.4 Nội dung Đạt Chưa đạt B6 0C2 B 0C2 - Trẻ có hiểu biết về môi trường tự nhiên. )k kFD + ,D - Trẻ có kỹ năng cơ bản trong hoạt động thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên. )E ,,D ) FD RiM 4 Từ khi tôi áp dụng thành công các biện pháp trên bản thân tôi cảm thấy tự tin hơn, mạnh dạn hơn khi tổ chức, hướng dẫn cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên. Tôi không còn cảm thấy khó khăn nữa mà ngược lại, tôi thấy thích thú hơn trong việc tổ chức các hoạt động này. Bản thân lại càng thấy yêu nghề và gắn bó với trẻ nhiều hơn. Từ đó, tôi đã không ngừng tìm tòi và thiết kế ra nhiều trò chơi hay, hấp dấn và tổ chức nhiều thí nghiệm cho trẻ. Cá nhân tôi đã được xếp vào loại xuất sắc khi thực hiện chuyên đề tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên và đạt giải nhất trong hội thi tạo môi trường ngoài lớp cho trẻ thực hành trải nghiệm. Thực sự tôi đã được phụ huynh tin yêu, bạn bè trong toàn trường và toàn huyện học tập. RiSN4 Từ khi được tôi tuyên truyền về tầm quan trọng của bậc học và tầm quan trọng của hoạt động thực hành trải nghiệm đối với quá trình phát triển nhận thức của trẻ thì nhận thức của phụ huynh được tăng lên rõ rệt, họ hiểu hơn, quan tâm hơn đến việc học của con cái, phụ huynh rất nhiệt tình trong việc giúp đỡ cô một số nguyên vật liệu để phục vụ môn học như: thu gom các loại chai lọ, đưa các loại hạt giống đến lớp cho trẻ làm thí nghiệm, cho lớp mượn các con vật ở gia đình có cho trẻ khám phá … Hoặc về nhà, phụ huynh đã giúp trẻ làm các thí nghiệm nhỏ đưa đến lớp. Đặc biệt, phụ huynh đã nhiệt tình trong việc ủng hộ xã hội hóa giáo dục để xây dựng khu vực thiên nhiên của trường, của lớp. b. Bài học kinh nghiệm: Trong quá trình giảng dạy trẻ, bản thân tôi đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm với MTTN như sau: - Không để trẻ tìm hiểu về MTTN với một lượng kiến thức khổng lồ mà phải chỉ cho trẻ cách thức khám phá, trẻ học từ những cái trẻ đã biết qua thực hành, trải nghiệm, vui chơi. - Để giúp trẻ thực hành trải nghiệm với MTTN đạt kết quả tốt thì giáo viên phải tiến hành tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm đơn giản về các chủ đề trẻ cần khám phá để phát huy được tính chủ động sáng tạo của trẻ trong quá trình hoạt động. &'()*+,)*+- 14 !"# - Giáo viên phải biết thiết kế và tổ chức các trò chơi cho trẻ khám phá về MTTN một cách hấp dẫn, phù hợp với trình độ nhận thức của trẻ. Sưu tầm thêm các trò chơi, thơ ca, câu đố về môi trường tự nhiên cho trẻ thực hành trải nghiệm. - Phải xây dựng góc thiên nhiên đẹp, phù hợp, sinh động cho trẻ được thực hành trải nghiệm - Phải biết phối kết hợp với phụ huynh huy động nguồn lực XHHGD trong quá trình xây dựng môi trường và tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm. - Giáo viên phải chú ý lắng nghe những câu hỏi của trẻ, tôn trọng ý kiến của trẻ. - Phải biết phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong hoạt động khám phá trải nghiệm thì kết quả mới thành công. - Ngoài ra, phải tham gia học tập đầy đủ chuyên đề do phòng giáo dục, nhà trường tổ chức. Trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, học tập những đồng nghiệp giỏi, có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy. Tham gia hội thi sáng tác trò chơi, câu đố thơ ca, hò vè về chuyên đề “Tổ chức cho trẻ mẫu giáo thực hành trải nghiệm với MTTN” 4. Phương pháp thực hiện đề tài: Để đạt được những kết quả nói trên, trong quá trình thực hiện sáng kiến kinh nghiệm, bản thân tôi đã sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu, cụ thể: - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và sử dụng các tài liệu, sách báo, tạp chí giáo dục mầm non, mạng internet có liên quan đến đề tài. - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Bao gồm: + Phương pháp quan sát, + Phương pháp điều tra. + Phương pháp trò chuyện. + Phương pháp thực nghiệm. + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. + Phương pháp nghiên cứu sản phẩm. - Các phương pháp thống kê toán học. 5. Khả năng ứng dụng, triển khai kết quả khai của sáng kiến kinh nghiệm. Với đề tài X !"S#Z đã được áp dụng trực tiếp tại lớp tôi đã đạt kết quả cao, đã được triển khai cho toàn thể giáo viên học tập và đã được nhân rộng ra toàn trường. Đồng thời, đề tài còn có thể ứng dụng được cho tất cả các độ tuổi mẫu giáo trong trường mầm non nhằm giúp trẻ thực hành trải nghiệm tốt với môi trường tự nhiên góp phần phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Tôi tin chắc chắn rằng, việc áp dụng các độ tuổi khác cũng sẽ đạt nhiều kết quả tốt nhất. &'()*+,)*+- 15 !"# PHẦNIII: KẾT LUẬN. 1. Kết quả của việc ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm: Qua việc nghiên cứu và ứng dụng đề tài $ !"#$ tại lớp của tôi và ứng dụng cho các lớp mẫu giáo của trường tôi thấy rằng: Đề tài đã đưa ra được một số biện pháp thiết thực hơn, bổ ích trong việc giúp cho bản thân và đồng nghiệp hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm với MTTN đạt kết quả tốt hơn. Hầu hết, giáo viên của trường chúng tôi đã không còn cảm thấy khó khăn trong việc tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên. Đồng thời, sau khi sử dụng các biện pháp đó, giáo viên còn tích cực trong việc tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm và còn sáng tác sưu tầm nhiều trò chơi, nhiều thí nghiệm hay cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tụ nhiên. Còn đối với trẻ của trường tôi, thường xuyên được chăm sóc cây, hoa, các con vật, thường xuyên được chơi với cát, nước nên trẻ đã hứng thú hơn, tích cực, chủ động và sáng tạo hơn trong quá trình tìm hiểu môi trường tự nhiên. Đặc biệt, sau khi ứng dụng đề tài, các quá trình phát triển tâm lý của trẻ như: Cảm giác, tri giác, Tư duy, tưởng tượng… được phát triển mạnh mẽ hơn. 2. Những kết luận trong quá trình nghiên cứu, triển khai SKKN. Như vậy, việc tổ chức cho trẻ mẫu giáo lớn thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên là hoạt động chiếm vị trí quan trọng trong việc tổ chức cho trẻ tìm hiểu về MTTN góp phần phát triển toàn diện cho trẻ đồng thời cũng giúp hình thành những cơ sở đầu tiên của nhân cách và chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Muốn làm được điều đó thì trước hết giáo viên cần phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Từ đó, biết cách thiết kế các thí nghiệm, trò chơi phù hợp với độ tuổi, xây dựng góc thiên nhiên đẹp, biết tận dụng môi trường thiên nhiên sẵn có để giúp trẻ thực hành, trải nghiệm, tìm hiểu môi trường tự nhiên. Giáo viên càn phải biết tổ chức và hướng dẫn trẻ làm các thí nghiệm khoa học đơn giản, tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi hay, hấp dẫn kích thích hứng thú, chủ động, tích cực của trẻ. Giáo viên phải làm tốt công tác phối hợp với nhà trường, gia đình và cộng đồng để huy động nguồn lực XHHGD nhằm xây dựng môi trường đẹp, đầy đủ cho trẻ được thực hành trải nghiệm. 3. Những ý kiến đề xuất: ./i!"4 - Tổ chức cho giáo viên được đi giao lưu, học tập chuyên môn, học tập cách tạo môi trường tự nhiên của các trường lớn trong huyện và tỉnh. /i2l>8;4 - Đề xuất với phòng giáo dục, sở giáo dục và đào tạo tiếp tục mở các buổi chuyên đề và xây dựng nhiều tiết dạy mẫu về tổ chức cho trẻ mẫu giáo thực hành trải &'()*+,)*+- 16 !"# nghiệm với MTTN và triển khai những sáng kiến kinh nghiệm đạt giải cao cấp huyện, cấp tỉnh để giáo viên được học hỏi và rút kinh nghiệm. Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi đã rút ra được trong quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ 5 - 6 tuổi thực hành trải nghiệm với MTTN. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học các cấp. 0 OMKm &'()*+,)*+- 17 “Tổ chức tốt hoạt động trải nghiệm cho trẻ trong trường mầm non”Đọc bài Lưu I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Mẫu giáo là viên gạch đầu tiên xây nền móng cho hệ thống giáo dục quốc dân. Mầm non tốt mở đầu cho nền giáo dục tốt. Chính vì vậy mà Đảng và nhà nước ta nói chung, ngành giáo dục mầm non nói riêng rất quan tâm đến việc đổi mới phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ. Trong 5 năm thực hiện đổi mới phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Giáo viên được bồi dưỡng thườngxuyên nâng cao năng lực chuyên môn tiếp cận với phương pháp mới. Trong thời gian thực hiện bản thân tôi tâm đắc với phương pháp tổ chức các hoạt động theo hướng trải nghiệm. Các hoạt động trải nghiệm cho trẻ mầm non phong phú được tổ chức nhiều điểm khác nhau và thường gắn với hoàn cảnh thực tế của cuộc sống nên luôn tạo ra sự hấp dẫn, mới mẻ đối với trẻ. Tôi nhận thấy không nên tiếp tục chỉ xoay quanh truyền thụ kiến thức, mà cần đi theo một con đường mới có tính khả thi, theo đuổi việc giải phóng tiềm năng, phát triển cá nhân trẻ. Đặc biệt với trẻ 5-6 tuổi đây là giai đoạn trẻ ham thích học hỏi, muốn tự mình được làm mọi việc nên việc để trẻ được trực tiếp thực hành trải nghiệm, học hỏi trực tiếp bằng thị giác và tri giác sẽ giúp trẻ ghi nhớ và khắc sâu hơn, khơi gợi sự tò mò, phát triển được tính sáng tạo cho trẻ. Qua trải nghiệm trẻ được trực tiếp, chiêm nghiệm, tự lực tích lũy kiến thức, kỹ năng, thái độ thực tiến để trẻ tự mình tạo thành kinh nghiệm riêng của bản thân và phát triển cá nhân theo năng lực. Tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi thực hành trải nghiệm trong trường mầm non” Tôi đã nỗ lực tìm ra các giải pháp thực hành trải nghiệm phù hợp đem đến hiệu quả trong giáo dục trẻ tại lớp tôi, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các đồng chí trong chuyên môn để giúp cho đề tài được hoàn thiện và áp dụng vào nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong trường mầm non. Tôi viết sáng kiến ra đây cho các đồng chí đồng nghiệp trong ngành cùng tham khảo và góp ý. Chúng ta hãy “ Vì lợi ích mười năm trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng người” vì nền giáo dục mầm non nước nhà, vì lợi ích của dân tộc của Quốc gia hãy tạo nền tảng vững chắc cho chặng đường khôn lớn của trẻ. 2. Mục tiêu – Nhiệm vụ của đề tài * Mục tiêu: - Các biện pháp áp dụng đạt kết quả từ 75% trở lên - Thông qua hoạt động thực hành trải nghiệm sẽ khơi gợi sự hứng thú, ham học hỏi của trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện 5 mặt: Đức, trí, thể, mỹ và tình cảm xã hội của trẻ. - Qua đề tài nghiên cứu giúp giáo viên có những định hướng phù hợp trong công tác dạy và học cho trẻ mầm non. * Nhiệm vụ của đề tài - Tìm ra những phương pháp, biện pháp và tổ chức áp dụng cho trẻ được thực hành trải nghiệm và kiểm tra đánh giá kết quả trên trẻ. - Các biện pháp nghiên cứu đảm bảo tính khoa học. - Đề tài nghiên cứu phải đảm bảo các nguyên tắc cơ bản trong giáo dục. - Đề tài có tính ứng dụng thực tiễn phù hợp tại địa phương. 3. Đối tượng nghiên cứu - Tôi chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh 5 tuổi. - Nghiên cứu các hoạt động giúp trẻ thực hành trải nghiệm trong trường mầm non. 4. Giới hạn phạm vi, nội dung nghiên cứu. - Tôi giới hạn phạm vi nội dung nghiên cứu là: “Tổ chức tốt hoạt động trải nghiệm cho trẻ trong trường mầm non”. - Vấn đề đề cập đến là chương trình giáo dục nhân cách và sự phát triển toàn diện trẻ qua hoạt động trải nghiệm ở chính đơn vị trường tôi đang công tác. 5. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp khảo sát: Khảo sát và xây dựng kế hoạch nghiên cứu. - Phương pháp quan sát: Quan sát khi áp dụng sáng kiến vào thực hành . - Phương pháp thực hành: Thực hành trên các hoạt động của trẻ. - Đọc, phân tích, tổng hợp tài liệu tham khảo để nghiên cứu. - Xây dựng đề cương sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn thành sáng kiến. II. PHẦN NỘI DUNG
Trong rất nhiều quan điểm, triết lý khác nhau về giáo dục trải nghiệm, không thể không nhắc đến quan điểm giáo dục Montessori. Bà là Bác sỹ nhi, nhà tâm lý học người ý bà có những nghiên cứu về phương pháp dạy trẻ nổi tiếng mà nhiều nước trên thế giới đang áp dụng. Ma Ri A Montessori khẳng định: "Trẻ tự đào luyện mình trong mối quan hệ với môi trường” . Có nghĩa là những gì mà trẻ có được phải " Thông qua hoàn cảnh sống bên ngoài", thông qua hoạt động tương tác trực tiếp của trẻ với môi trường. Một trong những tư tưởng triết lý của Montessori là chúng ta "không nên coi trọng trí óc hơn là đôi tay, mà phải kết hợp cả hoạt động của trí óc với đôi tay tạo thành một hoạt động sáng tạo song hành". Montessori gọi đôi tay là công cụ của trí tuệ và nhận định". Đôi tay phối hợp với bộ não để tạo nên trí thông minh của trẻ. Như vậy, "Trải nghiệm" Theo quan điểm Montessori nhấn mạnh việc học được thực hiện thông qua các tương tác với môi trường bằng sự kết hợp của nhận thức cảm tính và lý tính (Sự phối hợp của đôi tay và trí óc) và cho rằng đó là một phần không thể thiếu để trẻ phát triển và hoàn thiện. Các nhà nghiên cứu giáo dục học Việt Nam PGS. TS Hoàng Thị Phương Nghiên cứu tổ chức hoạt động cho trẻ Mầm Non cũng nêu rõ vai trò của giáo dục gắn với hoạt động trải nghiệm là trẻ được kết nối kiến thức, kỹ năng với thực tiễn cuộc sống phong phú, sinh động mà trẻ em đã và sẽ trải qua trong cuộc sống… Như vậy tổ chức hoạtđộng trải nghiệm cho trẻ mầm non thực sự quan trọng trong việc hình thành nhân cách và pháttriển toàn diện cho trẻ, giúp cho trẻ sau này sẽ trở thành những con người có ích cho xãhội, góp phần trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổquốcViệt Nam xã hội chủ nghĩa. Bản thân tôi đã lên kế hoạch nghiên cứu giáo dục trẻ theo hướng trải nghiệm để trồng nên những mầm sống mới, con người mới ở Việt Nam. Đó chính là cơ sở cho tôi tiếp tục nghiên cứu đề tài này. 2. Thực trạng. - Năm học 2020- 2021 bản thân tôi được BGH nhà trường phân công giảng dạy lớp 5- 6 tuổi - Phòng học khá khang trang sạch sẽ. Nhà trường xây dựng được rất nhiều không gian chơi và học đa dạng thuận lợi cho việc tổ chức trải nghiệm cho các cháu. Được sự giúp đỡ nhiệt tình của đồng nghiệp trong tổ chức hoạt động trải nghiệm của trẻ nên việc tìm ra nhiều biện pháp kinh nghiệm mới vận dụng vào thực tiễn cũng thuận lợi hơn. - Bên cạnh những thực trạng thuận lợi trên tôi nhận thấy hoạt động giáo dục theo truyền thống kém hiệu quả cụ thể như: Trẻ: Bị động, áp đặt nhiều hơn tự chủ- giáo viên giữ vai trò chính, ấn định trước nội dung, khi lên mục tiêu thì coi trọng kiến thức, hạn chế kỹ năng, thái độ, còn phương pháp chủ yếu vẫn là trực quan, dùng lời và luôn xem trọng việc học, sử dụng các phương tiện là đồ dùng tranh ảnh, có sắn… Qua khảo sát đầu năm tôi đánh giá rằng nhưng tri thức đạt được thông qua cưỡng bách không có tác dụng gì đối với tâm trí trẻ. Vì vậy đừng ép buộc, mà giáo dục sớm đi theo con đường vui vẻ; đó là phương pháp trải nghiệm để trẻ: Chủ động, tích cực, sáng tạo, giáo viên chỉ giữ vai trò giúp đỡ tạo điều kiện cho trẻ, trẻ còn được tham gia lựa chọn nội dung, khi lên mục tiêu thì kết hợp kiến thức kỹ năng, thái độ để giải quyết vẫn đề thực tế, còn phương pháp khám phá trải nghiệm chiếm ưu thế, Tăng cường sử dụng vật liệu tự nhiên, phế liêu các thiết bị hiện đại để thu thập thông tin chính xác. Sau một thời gian ngắn thử nghiệm tôi phát hiện tốt hơn khuynh hướng tài năng bẩm sinh của từng trẻ tại lớp tôi. Trong thời gian nghiên cứu tôi cũng gặp không ít khó khăn như vào tháng 1/2021 đến nay dịch bệnh covi19 đã hoành hành trên toàn thế giới và đất nước Việt Nam cũng ảnh hưởng không nhỏ ngành giáo dục đã phải tạm nghỉ chống dịch nên tôi bị gián đoạn công tác thực hiện, kiểm tra, đánh giá các giải pháp mới của giai đoạn 3. Việc phối kết hợp với phụ huynh và địa phương đưa phương pháp trải nghiệm vào các hoạt động ở nhà đạt hiệu quả chưa cao. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp. a. Mục tiêu các giải pháp. - Tìm ra biện pháp trải nghiệm tạo cơ hội cho trẻ thể hiện khả năng, năng lực thực tiến của trẻ. - Qua trải nghiệm phát triển hài hòa các mặt nhận thức, thể chất, tình cảm xã hội, ngôn ngữ. - Giúp trẻ phát triển kỹ năng trong cuộc sống. - Mở rộng vốn kiến thức cho giáo viên để tổ chức tốt các hoạt động trải nghiệm c cho trẻ. b. Nội dung và cách thực hiện các giải pháp GIẢI PHÁP 1: TẠO MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM Sáu năm đầu đời đối với trẻ được coi là giai đoạn “vàng” để trẻ phát triển toàn diện về nhân cách và trí tuệ. Để hỗ trợ trẻ nhỏ, chúng ta phải tạo ra một môi trường mở cho phép nó phát triển tự do. Môi trường phong phú về động lực, có thể khơi dậy sự hứng thú hoạt động và mời gọi trẻ nhỏ tự có trải nghiệm của riêng mình. * Tạo môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời: Khi tạo môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời chúng tôi đã phác thảo sơ đồ bố trí môi trường trải nghiệm giúp trẻ dễ định hướng nội dung các hoạt động. Để nhằm đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Bản thân tôi đã cùng đồng nghiệp trong trường tham khảo từng vị trí sau đó tạo ra những môi trường phong phú hấp dẫn cho trẻ trải nghiệm. Với môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời chúng tôi đã tận dụng hết mọi khoảng không gian để xây dựng một cách khoa học cụ thể tôi cùng đồng nghiệp đã tạo ra một số công trình như sau: - Xây dựng khu trải nghiệm vận động: Khuôn viên thoáng đãng, rộng rãi cho trẻ vui chơi phát triển thể chất thông qua các đồ chơi hình dạng con vật ngộ nghĩnh, các trò chơi vận động như: Cầu treo, bước chân khéo léo, chơi lái xe, chơi ném bóng.... trẻ được trải nghiệm tập luyện hàng ngày giúp trẻ nhanh nhẹn, dẻo dai, rèn luyện khả năng khéo léo, linh hoạt, mạnh dạn, tự tin... - Xây dựng khu trải nghiệm thực hành “Bé tham gia giao thông” để bé được chơi thực với các phương tiện giao thông, được thực hành thực hiện những luật lệ giao thông đơn giản cần thiết qua đó các bé đúc rút nhiều kinh nghiêm trong việc giữ dìn bảo đảm an toàn giao thông cho bản thân và mọi người. - Xây dựng góc thiên nhiên: Trong đó xây dựng được vườn rau của bé, vườn hoa của bé để trẻ được trải nghiệm hàng ngày như chăm sóc, vệ sinh cây; thực hành xới đất, gieo hạt (trồng cây), chăm sóc cây….qua đó trẻ hiểu hơn về sự phát triển của cây…… - Xây dựng Thư viện trường em trong đó có: Góc sách của bé, các trò chơi học tập của bé, giá sách chuyện, tủ tài liệu chuyên môn của giáo viên đã giúp cho CBGV nghiên cứu thêm về chuyên môn, góc sách dành cho phụ huynh dúp phụ huynh hiểu sâu hơn về việc chăm sóc giáo dục trẻ qua hướng trải nghiệm. * Tạo môi trường trải nghiệm trong lớp học: Thực hiện theo kế hoạch của chuyên môn trường và kế hoạch tạo môi trường cho trẻ trải nghiệm của lớp tôi. Ngay từ đầu năm học bản thân tôi đã cùng giáo viên trong lớp thực hiện trang trí lớp theo hướng mở. lớp tôi được đánh giá là đảm bảo thẩm mỹ, thân thiện, phù hợp lứa tuổi, các góc cho trẻ hoạt động được bố trí thuận tiện, hợp lý linh hoạt đáp ứng nhu cầu hứng thú hoạt động trai nghiệm của trẻ, có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, cho trẻ hoạt động, các đồ chơi sáng tạo do tự tay tôi làm từ các nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương, với đồ chơi đa dạng phong phú các hoạt động học- chơi của lớp đều theo hướng trải nghiệm dưới nhiều hình thức hấp dẫn trẻ khắc sâu kinh nghiệm kết quả đạt được rất cao. GIẢI PHÁP 2: HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG CHƠI THEO HƯỚNG TRẢI NGHIỆM. Cũng như tôi nêu trong lý do chọn đề tài và nêu rõ quan điểm trong cơ sở lý luận các hoạt động cho trẻ mầm non theo hướng trải nghiệm có vai trò đặc biệt đối với sự hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Trong các hoạt động việc học tập vui chơi của trẻ theo hướng trải nghiệm tích hợp được chúng ta tiến hành thường xuyên nhưng làm thế nào để tìm ra cái mới đem đến hiệu quả nhất thì bản thân tôi luôn băn khoăn tôi đã dùng các phương pháp tìm tòi đọc, nghiên cứu tài liệu, tiến hành áp dụng từ lý thuyết vào thực hành rồi đúc rút kinh nghiệm. Tôi viết nhưng cái mới thành công của biện pháp trải nghiệm chơi tại lớp tôi trong sáng kiến nay - Lựa chọn chủ đề: Dựa vào kế hoạch chuyên môn tôi lựa chọn hướng chủ đề chơi cho trẻ. Các chủ đề phụ thuộc vào đặc điểm môi trường tự nhiên, xã hội, các sự kiện gần gũi với cuộc sống trẻ giúp trẻ định hướng rõ hơn hành động chơi. - Xác định mục tiêu: Khi xác định mục tiêu tôi ưu tiên cho mục tiêu phát triển kỹ năng, thái độ cho trẻ. - Chuẩn bị: Tôi và giáo viên trong lớp chuẩn bị các nguyên vật liệu chủ yếu là sẵn có tại lớp để khơi gợi ý tưởng trải nghiệm thực tế. Hàng ngày xác định khu vực chơi bố trí sắp xếp các góc chơi, chỗ chơi thuận tiện cho việc di chuyển đảm bảo các góc không ảnh hưởng đến nhau và không làm giảm khả năng quan sát của tôi. Tôi luôn tạo không khí thoải mái, không gượng ép trẻ giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi. Tôi thấy được cuộc sống các cháu tại lớp thật hạnh phúc. - Tiến hành các hoạt động: + Trẻ trải nghiệm thực tế: Dựa vào kế hoạch, nội dung và mục tiêu chơi tôi tổ chức cho trẻ trải nghiệm. Với hoạt động trải nghiệm ngoài trời: Tôi cho trẻ cùng nhau quan sát thời tiết để chọn không gian chơi phù hợp tôi gợi ý rồi lấy ý kiến chung của đa số trẻ để chọn hoạt động có mục đích. Ví dụ: Trời nắng đẹp tôi gợi ý cho trẻ là: Nắng đẹp quá chắc hoa nở đẹp lắm, rau non xanh lắm, không biết các con vật ở vườn cổ tích có đi chơi không, cá ở hồ có tung tăng bơi lội không theo các con mình nên trải nghiệm ở đâu. Tôi chọn điểm chơi theo đa số trẻ. Chúng ta cũng có thể chia trẻ thành 2 nhóm theo ý nguyện trải nghiệm của trẻ đồng thời 2 cô chia nhau quản, theo dõi 2 nhóm trên. Trong khi trẻ trải nghiệm thực tế tôi cho trẻ tự do quan sát, trò chuyện trao đổi cùng nhau. ( Cùng nhau ngửi hoa, sờ lá…) Tôi dùng lời động viên trẻ thể hiện thái độ với con vật như cho cá ăn, trò chuyện với các con vật theo trí tưởng tượng. Với cây, cỏ, hoa, lá chăm sóc, tưới nước bắt sâu…. Ví dụ: Trời nắng to gợi ý cho trẻ chơi dưới bóng cây cùng với cát, sỏi, đá, nước… Ví dụ: Trời tối âm u lại gợi ý cho trẻ trải nghiệm dưới gốc cây, tại thư viện, tại quán quê… Trải nghiệm hoạt động góc Khi trao đổi về chủ đề chơi tôi cho trẻ đưa ra ý tưởng trải nghiệm rồi cho trẻ lựa chọn công việc sẽ tham gia vào các nhóm khác nhau, trong nhóm tư phân công công việc cụ thể cho các thành viên. Trong qua trình trải nghiệm tôi hưỡng dẫn chú ý rèn kỹ năng mới cho trẻ khuyến khích trẻ quan tâm giúp đỡ chia sẻ với nhau trong công việc tạo các tình huống tương tác với nhau. Kết thúc hoạt động tôi cho trẻ tự đánh giá kết quả hoạt động cuối cùng cho các cháu lao động vệ sinh. + Chia sẻ kinh nghiệm: Việc phản hồi kinh nghiệm của trẻ tiến hành bất kỳ thời điểm nào trong ngày cũng có thể cho trẻ nói nhiều lần kinh nghiệm trẻ đã trải qua. Tôi đã dựa vào nội dung trải nghiệm đặt câu hỏi chủ yếu là về cảm xúc, kỹ năng mà trẻ đã tham gia chơi + Trẻ rút kinh nghiệm: Những ký năng, cảm xúc, kinh nghiệm được trẻ chia sẻ tôi hệ thống khái khoát cho gọn cho trẻ dễ ghi nhớ tôi hay đặt câu hỏi trẻ lớp tôi tự rút ra kinh nghiệm: hãy nói về điều con biết qua hoạt động này. +Trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống: Tôi thường xuyên khơi gợi cho trẻ vận dụng về các kinh nghiệm thông qua trải nghiệm vào các hoạt động thực tế khác nhau trong ngày. Cũng cần phối hợp với phụ huynh khuyến khích trẻ vận dụng kinh nghiệm trong sinh hoạt ở gia đình. Tóm lại: Chúng ta không thể dạy trẻ hình thành tính cách. Nó đến từ trải nghiệm chứ không phải giải thích” GIẢI PHÁP 3: HOẠT ĐỘNG HỌC THEO HƯỚNG TRẢI NGHIỆM. - Lựa chọn chủ đề: Phụ thuộc vào đặc điểm của giờ học tôi lựa chọn chủ đề trải nghiệm phù hợp với sự kiện xã hội tại địa phương hoặc sự kiện chung dẫn dắt đến môn học, bài học. - Xác định mục tiêu: Dựa vào đặc điểm hiểu biết của trẻ lên mục tiêu về đối tượng, nội dung trải nghiệm và khả năng hoạt động của trẻ. - Chuẩn bị: Tùy vào nội dung học của các môn học khác nhau cần chuẩn bị địa điểm phù hợp tôi thường thay đổi địa điểm để tạo sự mới mẻ hấp dẫn về chủ đề trải nghiệm. Chuẩn bị đồ dùng vật liệu đủ cho số lượng trẻ. Chuẩn bị thêm các dụng cụ ghi lại hình ảnh hoạt động của trẻ để sau các hoạt động trẻ đúc rút kinh nghiệm bản thân. - Tiến hành các hoạt động: + Trải nghiệm thực tế. Giới thiệu bài học bằng cách ứng dụng thực tế trong đời sống hằng ngày có liên quan đến trải nghiệm trước đó của trẻ hoặc tạo tình huống bằng kích, chuyện phim ngắn…gây hứng thú và định hướng vào bài dạy. Sau khi trẻ trải nghiệm tôi cho trẻ phản hồi lại để trẻ nêu kết quả trải nghiệm rồi lựa chọn đồ dùng vào hoạt động nhận thức. Ví dụ: Bộ môn làm quen với toán: Số 7 tiết 2- Chủ đề gia đình. Giới thiệu bài: Trẻ đã từng hoạt động trải nghiệm với hồ cá nên tôi sẽ dựng kịch gia đình nhà cá bơi lội tung tăng kiếm ăn cùng nhau. Sau đó đố trẻ gia đình cá có bao nhiêu người cho trẻ đếm, nói kết quả và lựa chọn số 7 cần ôn tập. Tôi đưa trẻ bước vào hoạt động nhận thức một cách nhẹ nhàng bằng lời dẫn dắt của câu chuyện: “ Mẹ con nhà cá đi chơi bống gặp gia đình bác cua cũng đang đi cả hai gia đình gặp nhau niềm nơ rồi hẹn nhau đua tài trốn tìm” Tôi cho trẻ chọn đối tượng tất nhiên cháu chọn 7 con cá và 7 con cua cùng nhau xếp hàng theo sự hưỡng dẫn của tôi- Từ trải nghiệm thực tế ở trò chơi dân gian “Trốn tìm” Tôi cho cháu lớp tôi trải nghiệm thực tế vào hoạt động học so sánh hơn kém nhau trong phạm vi 7 mà đối tượng cũng thực tế là cua và cá… Vào phần ôn tập tôi cũng cho cháu chơi các trò chơi qua hoạt động trải nghiệm…. + Trẻ chia sẻ kinh nghiệm: Tùy vào môn học chúng ta chọn đối tượng cho cháu trải nghiệm và cách thức trải nghiệm khác nhau và đặc biệt hướng đến mục đích giáo dục mặt nào để cho trẻ chia sẻ kinh nghiệm: Ví dụ giáo dục ngôn ngữ chủ yếu phát triển kỹ năng diễn giải mạch lạc, miêu tả về thái độ: Chia sẻ, cảm xúc, suy nghĩ… Ví dụ về mặt phát triển nhận thức: Như môn LQVT nêu trên học tập theo hướng trải nghiệm trẻ chia sẻ giáo viên sẽ nắm được phát triển nhận thức, kỹ năng, thái độ sống…của từng cá nhân trẻ. + Trẻ rút ra kinh nghiệm cho bản thân: Sau các tiết học tôi thường gợi hỏi trẻ: Con học được gì qua hoạt động này? Hoặc những điều con biết qua hoạt động này là gì? Trẻ được tự do nói về các kinh nghiệm mà trẻ đã lĩnh hội được rồi dùng tranh ảnh vật thật giúp trẻ khắc sâu kinh nghiệm của bản thân. + Trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống: Để tạo điều kiện cho trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống tôi đã dựa vào việc lĩnh hội kinh nghiệm ở trẻ thiết kế nhiều trò chơi học tập cho trẻ trải nghiệm ở hoạt động ngoài trời. Tóm lại: Phương pháp dạy học trải nghiệm là chúng ta đừng ép trẻ học bằng sự bắt buộc hay hà khắc, mà hãy hướng trẻ học bằng điều thu hút tâm trí trẻ, để bạn có thể phát hiện tốt hơn năng khiếu đặc biệt của trẻ qua từng môn học. Chúng ta nên tích hợp nhiều bộ môn trong bài dạy cũng nên đổi nhiều hình thức tổ chức tránh ngôi 1 chỗ lâu gây sự nhàm chán của trẻ. 4. Hiệu quả - Giữa các biện pháp, giải pháp có mối quan hệ qua lại với nhau chúng hộ trợ cho nhau giúp các cháu Trải nghiệm một cách tốt nhất. Khi các cháu được tôi tạo môi trường thuận tiện ở giải pháp 1sẽ hộ trợ đắc lực cho tổ chức chơi và học qua phương pháp trải nghiệm ở biện pháp 2 và biện pháp 3. Vận dụng các biện pháp 1,2,3 các cháu được tạo MT, được tổ chức trải nghiệm qua hoạt động chơi, hoạt động học, trẻ đã được dùng đôi tay và trí óc kết hợp đúc rút kinh nghiệm rồi thì khi tiếp cận trải nghiệm. Các cháu sẽ làm chủ hoạt động. - Các biện pháp này đan xen lẫn nhau và được xuyên suốt trong quá trình hoạt động trải nghiệm của các cháu sẽ giúp trẻ tích lũy được vốn sống qua đó hình thành các kỹ năng, kỹ xảo trong học tập, vui chơi và lao động. Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho trẻ trải nghiệm, tôi đã thu được nhiều kết quả khảo nghiệm có giá trị khoa học trong phạm vi trường mẫu giáo. Tôi nhận thấy các cháu lớp tôi đã tiến bộ nhanh về mọi mặt: - Trẻ đã biết tự lựa chọn hoạt động trải nghiệm, tiến hành hoạt động thì tích cực, sử dụng đúng chức năng của đồ dùng, đồ chơi trong trải nghiệm. - Trẻ tích cực tương tác với các bạn trong lớp, trong trường giúp các cháu thêm gắn bó với nhau, nâng cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. - Hoạt động trải nghiệm còn giúp trẻ năng động, tự tin tham gia vào các hoạt động tập thể, hồn nhiên trong giao tiếp với mọi người xung quanh. - Áp dụng các hoạt động trải nghiệm, các cháu có hứng thú tích cực tham gia vào hoạt động vui chơi, học tập, hoạt động khác trong ngày khả năng chú ý nâng lên rõ rệt. Năm học 2020- 2021 Lớp của tôi chủ nhiệm đạt kết quả tốt III. KẾT LUẬN-KIẾN NGHỊ. 1. Kết luận - Giáo viên cần có trách nhiệm chăm sóc giáo dục học sinh với tấm lòng “Cô giáo như mẹ hiền” mong cho con ngày một tiến bộ thì bất cứ một cô giáo nào cũng không ngừng, không nghỉ, tìm tòi, sáng tạo ra nhiều cách thức để trẻ thỏa mãn nhu cầu “ Chơi mà học, học bằng chơi” - Hoạt động trải nghiệm thành công là một trong những yếu tố quan trọng cho trẻ phát triển. Hoạt động trải nghiệm không chỉ giúp hình thành kiến thức mới mà quan trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu, thích khám phá và biết cách lĩnh hội hình thành kỹ năng mới. Ngoài ra, nó còn giúp học sinh thấu hiểu ý nghĩa của sự lao động, sáng tạo khi làm ra một sản phẩm nào đó. - Thông qua quá trình tương tác trải nghiệm này mà trở thành kinh nghiệm của bản thân. - Tìm ra một số kinh nghiệm trong việc tổ chức trải nghiệm trò chơi dân gian cho trẻ. Nhằm thỏa mãn nhu cầu “Học mà chơi- Chơi bằng học” ở trường mầm non. - Đề tài này được tôi nghiên cứu và thực hiện rất thành công ở trường tôi. Kết quả thu được qua nội dung nghiên cứu chứng tỏ các biện pháp mới tổ chức. Trên đây là bài viết về một số kinh nghiệm trong chăm sóc giáo dục của tôi. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo.Tôi xin chân thành cảm ơn! Hoàn Kiếm, ngày 20 tháng 2 năm 2021 Người viết Phạm Thị Hồng Nhung Tags: “Tổ chức tốt hoạt động trải nghiệm cho trẻ trong trường mầm non” Tổng số điểm của bài viết là: 5 trong 1 đánh giá Click để đánh giá bài viết Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi tại lớp 5 tuổi A trường mầm non Núi HồngNgày đăng:15/06/2020 - 09:27 Việc tổ chức cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi hoạt động trải nghiệm theo quan điểm giúp trẻ phát hiện ra những điều kỳ diệu, mới lạ, mang lại cho trẻ nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh động, đầy hấp dẫn đối với trẻ. Mặt khác, tổ chức cho trẻ hoạt động trải nghiệm trẻ sẽ được giao lưu, học hỏi, chia sẻ và bày tỏ những cảm xúc, những hiểu biết của mình với bạn bè, với cô giáo, mong muốn được hoạt động với đồ vật và vui chơi, được trải nghiệm, tìm tòi khám phá với môi trường xung quanh dưới nhiều hình thức, qua quá trình hoạt động sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ. Giáo dục trẻ mầm non theo hướng trải nghiệm là quá trình phối hợp hoạt động thống nhất giữa giáo viên và trẻ, trong đó trẻ là chủ thể hoạt động nên luôn chủ động, tự giác, tích cực hoạt động và giáo viên với vai trò là người hướng dẫn, tổ chức các hoạt động giáo dục giúp trẻ chủ động tiếp nhận kiến thức, kỹ năng, hình thành kỹ năng thực tiễn. Quá trình giáo dục đòi hỏi trẻ phải huy động vốn kinh nghiệm có sẵn để giải quyết các tình huống trong thực tiễn. Trong quá trình này, những kiến thức kỹ năng, thái độ của trẻ sẽ được bộc lộ trực tiếp, giúp trẻ có cơ hội phát huy được tính độc lập, sáng tạo, kết nối, kiểm nghiệm những kiến thức đã có với những kiến thức mới thu được từ trải nghiệm và tổng hợp được kinh nghiệm từ thực tiễn. Tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo là việc làm cần thiết, hết sức quan trọng trong quá trình dạy trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện về các mặt. Nếu hoạt động được tổ chức thường xuyên, phù hợp sẽ giúp trẻ củng cố kiến thức học hàng ngày, mở rộng sự hiểu biết về thế giới xung quanh, hình thành các kỹ năng, tích lũy được nhiều kiến thức phong phú, đa dạng cho trẻ. Giáo viên có sự chủ động, sáng tạo, có kế hoạch cụ thể, chi tiết, linh hoạt trong việc lựa chọn nội dung và hình thức tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hoạt động tập thể đạt hiệu quả giáo dục cao. Tạo được môi trường giáo dục trải nghiệm cho trẻ đa dạng, phong phú đạt kết quả, phát huy được tính tích cực chủ động sáng tạo, mạnh dạn tự tin cho trẻ. Trẻ mạnh dạn tự tin linh hoạt trong các hoạt động trải nghiệm, hoạt động tập thể mà cô tổ chức, trẻ phát huy tối đa sự sáng tạo, hình thành được các kỹ năng một cách chủ động, trẻ không còn thụ động trong các hoạt động mà phát huy được vai trò chủ thể của cá nhân. Phụ huynh hiểu được ý nghĩa, lợi ích, tầm quan trọng của việc rèn luyện và phát huy khả năng sáng tạo, mạnh dạn tự tin trong các hoạt động tập thể cũng như trong sinh hoạt hàng ngày từ đó ủng hộ phối hợp với giáo viên trong chăm sóc giáo dục trẻ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Qua các hoạt động trải nghiệm giúp trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội nhằm phát triển toàn diện nhân cách. Đối với trẻ hoạt động trải nghiệm là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở không khí trong lành, được quan sát thế giới xung quanh, khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên giúp trẻ tăng thêm vốn sống, kỹ năng sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động. Qua đó trẻ nhận thức được thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống, thoả mãn nhu cầu hoạt động, tìm hiểu, khám phá của trẻ. Hoạt động trải nghiệm còn tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường tự nhiên, đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống, giúp trẻ phát huy được tính tích cực chủ động của mình. Vì vậy hoạt động trải nghiệm là một hoạt động không thể thiếu đối với trẻ trong trường mầm non. Do vậy mà cô giáo Đỗ Thị Nụ đã tìm ra những biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ một cách phù hợp với thực tế của lớp mình. * Một số biện pháp: Biện pháp 1: Ổn định nề nếp của trẻ, ôn luyện tốt cho trẻ các kỹ năng đã được trang bị từ năm học trước. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục trọng tâm theo các chủ đề trong năm học 2019-2020 và xác định những hoạt động trải nghiệm lồng ghép trong kế hoạch. Biện pháp 3: Tổ chức hoạt động học theo hướng trải nghiệm cho trẻ phù hợp với tâm lý lứa tuổi, khả năng của trẻ. Biện pháp 4: Tạo môi trường hoạt động chơi cho trẻ theo hướng trải nghiệm và tổ chức hoạt động chơi theo hướng trải nghiệm cho trẻ: Biện pháp 5: Tổ chức hoạt động trải nghiệm lao động đơn giản phục vụ nhu cầu bản thân trẻ. Biện pháp 6: Tổ chức hoạt động tham quan theo hướng trải nghiệm tao điều kiện cho trẻ được củng cố thêm nội dung giáo dục cô đã cung cấp. Biện pháp 7: Tổ chức hoạt động lễ hội theo hướng trải nghiệm mới cho trẻ. Biện pháp 8: Tổ chức hoạt động giao lưu theo hướng trải nghiệm. Biện pháp 9: Tăng cường công tác tuyên truyền, phối kết hợp với các bậc phụ huynh trong công tác giáo dục trẻ theo hướng trải nghiệm. * Kết quả đạt được: Về phía cô giáo: Đã xây dựng được kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ một cách phù hợp, cụ thể, nội dung, phương tiện chơi phải phù hợp với khả năng, nhu cầu và hứng thú của trẻ mầm non và điều kiện thực tế của nhà trường. Sáng kiến thuộc lĩnh vực phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội Có khả năng tham mưu, tuyên truyền, thuyết phục thu hút được sự quan tâm của các lực lượng xã hội khác nhau vào công tác chăm sóc giáodục trẻ. Về phía trẻ: Trẻ có những tiến bộ rõ nét về mọi mặt. Trẻ được vui chơi và phát huy được tính tích cực của mình, trẻ bước đầu đã có các kỹ năng hoạt động theo nhóm, biết đoàn kết giúp đỡ bạn khi thực hiện nhiệm vụ của thầy, cô giáo. Trẻ trở nên có nề nếp hơn khi tham gia các hoạt động động trải nghiệm. Trẻ được tự mình trải nghiệm, tìm tòi khám phá thiên nhiên. Qua các hoạt động trẻ thể hiện được khả năng của bản thân một cách rõ nét. Trẻ tự khẳng định mình, tự tin, mạnh dạn và chủ động trong thực hiện các hoạt động khác nhau. Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, chủ động, tích cực tham gia các hoạt động giáo dục, sẵn sàng chia sẻ, hợp tác với bạn bè. Trẻ có nề nếp thói quen trong sinh hoạt hàng ngày, nhận thức được hành vi tốt – xấu, đúng - sai trong cuộc sống và ý thức biết bảo vệ môi trường. Trẻ trở nên có ý thức hơn trong việc giữ vệ sinh chung, biết chăm sóc bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường... Về phía phụ huynh: Nhiệt tình, tích cực tham gia vào các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ, sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên thực hiện thử nghiệm sáng kiến trong điều kiện thực tế của nhà trường. Tích cực sưu tầm các nguyên vật liệu thiên nhiên, nguyên vật liệu phế thải và cùng các thầy cô giáo làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ. Về môi trường giáo dục trang thiết bị: Cảnh quan trường học được thay đổi, do cô giáo tận dụng các nguyên vật liệu phế thải để làm một số đồ dùng đồ chơi để cho trẻ được trải nghiệm thực tế, cây xanh được chăm sóc kịp thời. Tạo dựng môi trường lớp học sạch sẽ, an toàn * Một số hình ảnh:
Sáng kiến kinh nghiệm đề tài: Ứng dụng một số trò chơi, thí nghiệm trong hoạt động khám phá của trẻ mẫu giáo lớnSáng kiến kinh nghiệm đề tài "Ứng dụng một số trò chơi, thí nghiệm trong hoạt động khám phá của trẻ mẫu giáo lớn" Thông qua việc tổ chức cho trẻ được hoạt động khám phá các trò chơi, thí nghiệm đơn giản tạo cho trẻ sự hứng thú, kích thích trẻ tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham h... » Xem thêm Sáng kiến kinh nghiệm đề tài "Ứng dụng một số trò chơi, thí nghiệm trong hoạt động khám phá của trẻ mẫu giáo lớn" Thông qua việc tổ chức cho trẻ được hoạt động khám phá các trò chơi, thí nghiệm đơn giản tạo cho trẻ sự hứng thú, kích thích trẻ tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi, phát triển óc quan sát, phán đoán và các năng lực hoạt động trí tuệ,….nâng cao hiệu quả của quá trình tìm hiểu môi trường xung quanh phát triển toàn diện các thể chất, trí tuệ, nhân cách. » Thu gọn Chủ đề:
Tóm tắt nội dung tài liệu
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 tuổi thực hành và trải nghiệm trong hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội ở trường mầm non Thanh Nê - Kiến Xương - Thái BìnhMục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là thông qua hoạt động khám phá khoa học, khám phá xã hội trẻ được lĩnh hội tiếp thu kiến thức về môi trường xã hội, thế giới xung quanh.. Trong hoạt động khám phá khoa học thì các hình thức tổ chức cho trẻ khi trải nghiệm đóng vai trò rất quan trọng. » Xem thêm Qua những thực nghiệm nhỏ trẻ được tự mình thực hiện từ đó sẽ hình thành ở trẻ những biểu tượng về thiên nhiên, thế giới xung quanh trẻ. Nhiệm vụ của cô giáo là tổ chức cho trẻ trải nghiệm như thế nào để trẻ phát huy tính tích cực và chủ động sáng tạo, cung cấp cho trẻ kiến thức đơn giản dễ hiểu, dễ nhớ nhưng đạt hiệu quả cao. Thông qua hoạt động khám phá trẻ được tìm hiểu đặc điểm nổi bật mối liên hệ đơn giản giữa sự vật hiện tượng, tìm tòi sáng tạo, được tự do giao tiếp, vui chơi hợp tác, chia sẻ, khơi dậy ở trẻ tính tò mò tìm hiểu ích lợi của chúng. Đó chính là tiền đề sau này của trẻ với môi trường xung quanh. » Thu gọn Chủ đề:
Tóm tắt nội dung tài liệu
|