Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc ghi nhớ mọi thứ thì rất có thể bạn đang phải đối diện với chứng trí nhớ kém. Đừng hiểu lầm rằng căn bệnh này chỉ có ở những người cao tuổi. Trí nhớ kém có thể tìm đến khi chúng ta chưa quá 40. Vậy đâu là nguyên nhân? Hãy thử kiểm tra xem bạn có mắc phải một trong những lý do sau đây không nhé:
1. Bạn hay thức khuya
Thiếu ngủ là nguyên nhân hàng đầu gây ra những vấn đề rắc rối cho trí nhớ. Một người trưởng thành cần từ 7 – 9h đồng hồ mỗi đêm để duy trì chu kì giấc ngủ bình thường. Nếu bạn thức quá khuya, bạn đã vô tình làm đảo lộn đồng hồ sinh học của mình, khiến cho não bộ không đủ thời gian để phục hồi và lưu giữ các ký ức. Những ký ức này không thể di chuyển về phía vỏ não nằm trước trán gây ra trạng thái lơ mơ, hay quên vào sáng ngày hôm sau khi bạn thức dậy.
Thiếu ngủ kéo dài sẽ ảnh hưởng tới khả năng tập trung, các phản xạ thể chất, gây suy giảm trí nhớ ngắn hạn, dài hạn và vô vàn hệ lụy khác về sức khỏe như là bệnh huyết áp cao, tiểu đường, béo phì hay tim mạch.
Do đó, dù có bận rộn tới cỡ nào, chúng ta vẫn cần duy trì thói quen ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe và sự minh mẫn dài lâu.
2. Bạn quá căng thẳng và mệt mỏi
Cơ thể và não bộ của con người được “thiết kế” để xử lý những lo lắng hay căng thẳng ở mức nhẹ một cách dễ dàng bằng cách giải phóng hai loại hormone adrenaline và cortisol để cân bằng tâm trạng trở lại bình thường. Tuy nhiên, khi bạn đối diện với những áp lực quá lớn sẽ đẩy mức adrenaline và cortisol tăng vọt làm thay đổi kết nối giữa các amygdala và vùng đồi hải mã gây suy giảm chức năng ghi nhớ, giảm tập trung và khả năng phán đoán trong các tình huống.
Khi một người quá căng thẳng và mệt mỏi, họ sẽ có thể bị trầm cảm. Thế giới xung quanh họ sẽ hoàn toàn đảo lộn, không muốn giao tiếp hay bước ra bên ngoài, mối bận tâm duy nhất của họ là xoay quanh những cảm xúc tiêu cực – rối loạn lo âu. Trên thực tế, trầm cảm có thể xảy ra với cả trẻ nhỏ hay người già, không ai có thể miễn nhiễm với căn bệnh này.
Một nghiên cứu khoa học công bố trên tạp chí Psychological Medicine về mối quan hệ giữa trầm cảm và sức khỏe não bộ. Kết quả báo cáo khảo sát 71.000 người tham gia có triệu chứng của bệnh trầm cảm đã cho thấy rằng khả năng xử lý thông tin, ra quyết định hay ghi nhớ của họ giảm thiểu đáng kể, những người trầm cảm đã xuất hiện những biểu hiện bất thường của việc mất trí nhớ.
3. Bạn thường uống nhiều bia rượu
Uống nhiều bia rượu là một thói quen tệ hại đang dần trở nên phổ biến ở người trẻ, đôi khi chuyện rượu bia còn được coi là một thứ văn hóa trên bàn nhậu. Người ta có thể ăn nhậu vì bất cứ lý do gì dù là chuyện buồn hay những cuộc vui và trên bàn nhậu cũng không bao giờ thiếu bia hoặc rượu.
Bia rượu hay những chất kích thích tương tự khác có thể khiến người sử dụng thăng hoa trong chốc lát, nhưng bạn có biết những người bị nghiện rượu có nguy cơ rất cao với bệnh teo não – một trong những bệnh suy giảm trí nhớ điển hình. Lạm dụng chất gây nghiện sẽ tác động đến vùng hippocampus và một phần của não bộ đảm nhận chức năng nhận thức. Rượu bia được hấp thụ vào trong cơ thể sẽ làm cản trở quá trình lưu thông của oxy lên não, theo thời gian khu hệ thống thần kinh trung ương sẽ chịu nhiều tác động tiêu cực khiến cho trí nhớ bị sa sút nghiêm trọng, bệnh gan hoặc tử vong do tai nạn.
4. Chế độ dinh dưỡng hàng ngày thiếu vitamin B
Nếu các bữa ăn hằng ngày thường xuyên thiếu đi các loại thực phẩm sau đây: sữa, phô mai, sữa chua, trứng, nghêu và cá, thì cơ thể của bạn sẽ có nguy cơ thiếu hụt vitamin B trầm trọng và đó cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng trí nhớ kém mặc dù chưa hẳn là bạn đã già.
Vitamin B [Thiamine] là nhóm các chất dinh dưỡng thiết yếu giúp sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh có tác động đến suy nghĩ, cảm xúc và sự chuyển động của con người. Vitamin B là thành phần quan trọng để não bộ duy trì các chức năng nhận thức bình thường, trong đó quan trọng nhất là vitamin B1 và B12.
Nếu bạn để cơ thể thiếu hụt vitamin nhóm B thì lớp vỏ myelin sẽ không còn nguyên vẹn [lớp vỏ bảo vệ xung quanh dây thần kinh] gây ra các rối loạn trong hệ thần kinh dẫn tới các chứng trí nhớ kém về ngắn hạn và dài hạn.
Những người không nhận được đủ lượng vitamin B từ chế độ ăn uống có thể bị hội chứng Wernicke-Korsakoff, một loại rối loạn thần kinh dẫn đến mất trí nhớ ngắn hạn và dài hạn. Để ngăn chặn tình trạng này, hãy bổ sung đủ lượng thiamine trong ngày, tối đa 1,2 microgam / ngày cho người lớn nam là 1,4 microgam / ngày, nữ là 1 microgam / ngày [tham khảo từ khuyến nghị của viện Y học viện Hàn lâm Khoa học Hoa Kỳ].
Có thể bạn quan tâm: 9 thực phẩm VÀNG giúp bạn tăng cường sức mạnh não bộ, cải thiện trí nhớ hiệu quả
5.Phải chăng bạn đang sử dụng một trong những loại thuốc sau…
Một vài loại thuốc khi sử dụng lâu dài có thể gây ảnh hưởng trầm trọng tới trí nhớ của bạn, bao gồm:
Các thuốc giảm đau: Alprazolam, ativan, chlordiazepoxide, diazepam, clonazepam, dalmane, midazolam
Thuốc an thần, thuốc ngủ: Sonata, eszopiclone, ambien…
Thuốc chống trầm cảm: Amitriptyline, nortriptyline, clomipramine, norpramin, protriptyline, sinequan, imipramine
Thuốc kháng histamine: cetirizine, hydroxyzine , diphenhydramine, loratadine, clemastine, brompheniramine, chlorpheniramine, carbinoxamine
Thuốc kháng cholinergic [cho những người mắc chứng đi tiểu không tự chủ, bàng quang hoạt động quá mức]: Darifenacin, trospium, tolterodine oxybutynin,…Sử dụng thuốc kháng cholinergic lâu dài ở người già có thể làm tăng đáng kể nguy cơ gây suy giảm khả năng nhận thức và các vấn đề về trí nhớ.
Nếu trí nhớ suy giảm, cuộc sống của bạn sẽ thật tồi tệ. Thế nhưng, trước khi nghĩ đến việc sử dụng bất kỳ một loại thuốc hay phương pháp trị liệu y tế chuyên nghiệp nào khác bạn hãy thử áp dụng 8 thói quen lành mạnh để cải thiện trí nhớ của mình, hãy duy trì tích cực chắc chắn bạn sẽ thấy bất ngờ vì hiệu quả của chúng.
Viết bình luậnModarlet 200mg - Modafinil
❎ Modafinil là loại thuốc tăng khả năng hoạt động của não bộ hợp pháp được FDA chấp nhận, giúp não độ của bạn sắc bén hơn, giải quyết công việc, học tập tốt hơn phổ biến nhất trên thế giới.
❎ Công dụng tăng cường trí nhớ, sự tập trung, sự sáng tạo, động lực làm việc, tăng cường khả năng ra quyết định hoặc khả năng điều hành ở những người dùng khỏe mạnh. Thuốc cũng giúp loại bỏ mệt mỏi tinh thần trong vài giờ.
❎ Modalert của Sun Pharma là Modafinil được tìm kiếm nhiều nhất, giá cả phải chăng nhất và chất lượng cao nhất trên thị trường.
Suy giảm trí nhớ [hay còn gọi là chứng hay quên] là tình trạng chức năng ghi nhớ của não bộ suy giảm hoặc quá trình vận chuyển thông tin về vỏ não bị ngưng trệ. Người bị suy giảm trí nhớ thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin, hình thành ký ức mới hay tái hiện lại các sự việc đã xảy ra trong quá khứ. Tình trạng này có thể làm cho trí nhớ và khả năng tư duy kém dần theo thời gian, thậm chí làm tăng nguy cơ dẫn đến sa sút trí tuệ hoặc bệnh Alzheimer.
Nhiều người cho rằng, suy giảm trí nhớ là căn bệnh chỉ xảy ra ở người già. Tuy nhiên, một nghiên cứu được thực hiện trên hơn 18,500 người trong độ tuổi từ 18 đến 99 cho thấy, có đến 20% số người được khảo sát gặp vấn đề về trí nhớ. Trong đó, tỷ lệ gặp phải ở thanh niên là 14%, độ tuổi trung niên là 22% và người cao tuổi là 26%.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, đối với tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi, các yếu tố lối sống như căng thẳng, phải làm nhiều việc cùng lúc sẽ góp phần đáng kể gây khởi phát sớm của các vấn đề này.
Những dấu hiệu suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Các biểu hiện thường gặp của suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi bao gồm:
- Kém tập trung, thường xuyên lơ đãng trong công việc và học tập
- Hay quên mọi thứ, khó ghi nhớ một thông tin mới
- Giảm khả năng tư duy, khả năng nhìn nhận và đánh giá sự việc
- Rối loạn hành vi như nhắc đi nhắc lại một câu nói, diễn đạt vòng vo do quên từ
- Khó khăn trong việc nhận thức thời gian, địa điểm, vị trí của bản thân
- Tâm lý, cảm xúc thay đổi bất thường [dễ nóng giận, phiền muộn, thờ ơ,…]
Nguyên nhân giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi. Trong đó, nhiều nguyên nhân liên quan đến lối sống có thể được kiểm soát ngay từ khi còn trẻ.
Thiếu ngủ gây nên tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ
Thiếu ngủ là nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ thường gặp nhất. Việc thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc có thể gây ảnh hưởng đến quá trình củng cố trí nhớ và lưu trữ thông tin ký ức tại vỏ não. Điều này khiến thông tin bị ngưng trệ dẫn đến mau quên. Ngoài ra, khi thiếu ngủ kéo dài và thường xuyên, bạn dễ cảm thấy mệt mỏi, tâm trạng thay đổi thất thường, đầu óc không tỉnh táo, từ đó gây ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ.
Làm việc quá sức
Phải làm quá nhiều việc cùng một lúc có thể khiến não bộ bị quá tải. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh giảm trí nhớ ở người trẻ. Các chuyên gia khuyên rằng, bạn nên tập trung làm tốt việc này rồi mới đến việc khác, đồng thời nên ghi lại các việc cần làm ra một quyển sổ rồi thực hiện tuần tự.
Căng thẳng, trầm cảm có thể là nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Người thường xuyên bị căng thẳng hoặc lo lắng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc ghi nhớ những ký ức mới cũng như khơi gợi lại những ký ức cũ hơn người bình thường.
Ngoài ra, những dấu hiệu trầm cảm như buồn bã, mất tập trung hoặc giảm khoái cảm khi đạt được thành quả bạn từng mong ước, lâu dần sẽ góp phần gây nên tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ tuổi.
Bệnh giảm trí nhớ ở người trẻ do lạm dụng rượu, bia
Uống quá nhiều rượu bia có thể ảnh hưởng đến trí nhớ ngắn hạn, ngay cả khi tác dụng của rượu đã hết. Các chuyên gia khuyến nghị bạn không nên uống quá 2 ly bia/ngày [đối với nam] và không quá 1 ly bia/ngày [đối với nữ].
Dinh dưỡng không đầy đủ gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi
Não bộ sẽ hoạt động tốt nhất nếu được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Thiếu máu do thiếu sắt hay thiếu hụt vitamin B12 gây nên các biểu hiện như hoa mắt, lú lẫn, chậm chạp, thờ ơ…và dễ dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ.
Các vấn đề sức khỏe gây tình trạng trí nhớ kém ở người trẻ tuổi
Ngoài các yếu tố lối sống, một số vấn đề sức khỏe cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi, bao gồm:
- Suy giảm tuần hoàn máu não là tình trạng giảm lưu lượng máu tới não, dẫn tới giảm cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho các hoạt động của não bộ. Từ đó, tế bào thần kinh thiếu năng lượng và gây tác động xấu đến hiệu suất ghi nhớ cũng như khả năng nhận thức của người bệnh.
- Rối loạn tuyến giáp có thể dẫn đến tình trạng rối loạn giấc ngủ và trầm cảm, gây ảnh hưởng đến trí nhớ.
- Các bệnh liên quan đến não bộ khác như khối u, tụ máu dưới màng cứng, thoái hoá thuỳ trán,…
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh