Các thuật ngữ như độ ẩm hay nhiệt độ không khí thường đực nhắc tới rất nhiều trong cuộc sống: qua bản tin, môn học địa lý,… Vậy nhiệt độ không khí là gì? Yếu tố này có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta? Vì sao cần biết nhiệt độ không khí? Các câu hỏi trên sẽ được Tongkhovalve giải đáp qua bài dưới đây. Hãy cùng theo dõi để có được câu trả lời cho mình nhé!1. Nhiệt độ không khí là gì?
Nhiệt độ không khí là gì? Nhiệt độ không khí là phản ứng nhiệt của không khí sau một chuỗi các hiện tượng Vật lý. Các tia bức xạ của Mặt Trời đi qua các tầng khí quyển, chiếu xuống mặt đất. Ngay lúc đó, mặt đất sẽ hấp thụ một phần nhiệt lượng từ các tia đó. Một phần khác bị nó bức xạ ngược lại vào trong không khí. Và gây ra các hiện tượng về nhiệt đối với không khí. Với các ý khái quát trên ta đã giải đáp được thắc mắc đầu tiên “Nhiệt độ không khí là gì?”.
Không chỉ đơn giản là thể hiện sự nóng hay lạnh của không khí. Nhiệt độ không khí có thể cho ta thấy được động năng trung bình của các phần tử không khí.
2. Ảnh hưởng của nhiệt độ không khí
Ta thường nghe thấy rằng nhiệt độ không khí tăng cao có thể gây oi bức, khó chịu, ảnh hưởng tới sức khỏe, hoạt động sống. Nhưng không chỉ thế, việc nhiệt độ không khí tăng quá cao hay quá thấp có thể gây ảnh hưởng tới sự phát triển của các loài sinh vật khác, hoặc gây ra các điều kiện thời tiết bất thường.
2.1 Tác động đến sự phát triển của động, thực vật
Mỗi loài sinh vật đều có ngưỡng chịu nhiệt riêng của mình. Khi sống trong điều kiện nhiệt đó thấp hoặc cao hơn ngưỡng đó gây ra các ảnh hưởng tới sự phát triển của chúng, và nghiêm trọng nhất là tử vong. Vì thế việc nhiệt độ không khí quá cao hoặc quá thấp bất thường sẽ gây cản trở đến đời sống của chúng. Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự phát triển, quá trình sinh sản ở đa số các loài động thực vật.
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng sinh vật thường phát triển tốt hơn ở nơi có không khí ấm áp. Đây cũng là nguyên nhân mà thảm thực vật ở những nơi nhiệt độ không khí ấm hơn là so với các vùng có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp. Mặt khác, nhiệt độ không khí quá cao có thể là một trong những nguyên nhân của cháy rừng.
2.2 Tác động tới các điều kiện thời tiết
Đề cập đến thời tiết, ta thường nghĩ ngay tới các thuật ngữ như nhiệt độ không khí, độ ẩm, áp suất của không khí. Các yếu tố trên có vai trò quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu thời tiết, chúng luôn tác động ảnh hưởng lẫn nhau.
Vì vậy, nhiệt độ không khí ảnh hưởng rất nhiều đến các thông số khác của thời tiết. Các thông số đó sẽ là cơ sở để dự báo các hiện tượng thời tiết như mưa, bão, nắng,… Tuy nhiên, các thông số này có thể bị thay đổi, khác với tính toán, đo lường ban đầu. Nguyên nhân là do các yếu tố luôn biến động, và ngoài tầm kiểm soát của con người.
3. Tính nhiệt độ không khí trung bình như thế nào?
Biết được nhiệt độ không khí là gì, vậy làm thế nào để xác định được nhiệt độ không khí trung bình trong ngày?
Để xác định được nhiệt độ không khí trung bình trong ngày, ta cần xác định nhiệt độ tại 3 thời điểm 5 giờ, 13 giờ và 21 giờ. Tuy nhiên, nếu đo với mật độ càng cao thì kết quả tính ra càng chính xác. Và điều đó có thể gây tốn thời gian. Do đó, người ta thường ưu tiên đo tại 3 thời điểm trên hơn. Sau khi xác định được nhiệt độ, ta tiến hành cộng các giá trị lại rồi chia cho số lần đo là được kết quả cần tìm.
Chẳng hạn như: Giá trị đo được tại 3 thời điểm trên lần lượt là 24°C, 40°C, 32°C. Ta tính được nhiệt độ không khí trung bình trong ngày là [24 + 40 + 32] : 3 = 31°C.
Với cách tính trên ta có thể tính được nhiệt độ trung bình tháng, nhiệt độ trung bình năm. Tương tự như cách tính nhiệt độ trung bình ngày ở trên.
4. Các cách đo nhiệt độ không khí thường thấy
4.1 Một số thiết bị đo nhiệt độ không khí là gì?
Đơn vị đo nhiệt độ phổ biến tại Việt Nam là °C, tại các quốc gia khác như Mỹ là °F. Tuy nhiên, trong hệ thống đơn vị đo lường quốc tế SI, đơn vị đo là độ F [độ Kelvin]. Với các dụng cụ đo nhiệt phổ biến, hiện nay việc đo nhiệt độ không khí không còn quá khó khăn. Các thiết bị như nhiệt kế, máy đo độ ẩm, app trên điện thoại,… cũng có thể cho ta biết nhiệt độ không khí.
4.2 Một số lưu ý khi đo nhiệt độ không khí
- Nên đo ở nơi râm mát, được che chắn tránh áng sáng trực tiếp từ Mặt Trời. Việc tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời có thể khiến kết quả đo bị sai lệch.
- Nên đo ở độ cao từ 1.5m đến 2m. Thiết bị đo ở quá thấp hoặc quá cao so với mặt đất cũng khiến các kết quả đo bị sai số khá nhiều.
- Trong trường hợp đo trên nền gạch hay mặt đường nhựa – nơi có lượng nhiệt phản xạ lớn. Nên đẻ thiết bị đo ở đọ cao khoảng 30m để tránh sai số.
5. Các nhân tố ảnh hưởng tới nhiệt độ không khí là gì?
- Vị trí địa lý: Các địa điểm gần dường xích đạo thường sẽ nhận được lượng nhiệt lớn hơn so với các nơi khác. Do đo, tại các địa điểm khác nhau trên Trái Đất sẽ có nhiệt độ là khác nhau. Cụ thể, càng tiến về hai cực thì nhiệt độ càng giảm.
- Độ cao: Càng lên cao so với mặt đất nhiệt độ càng giảm. Có sự chênh lệch nhiệt độ đó là do ảnh hưởng của áp suất không khí, áp suất càng thấp thì nhiệt độ càng thấp.
- Khoảng cách so với biển: Thường những nơi càng gần biển dễ bị ảnh hưởng bởi các dòng biển.
- Các hiện tượng gió, hướng gió: Các hiện tượng gió khác nhau mang theo nhiệt lượng khác nhau. Chẳng hạn như gió Phơn thường mang theo sự khô nóng hơn.
Bài viết trên đã chia sẻ các vấn đề về nhiệt độ là gì? Hy vọng nó đã giúp ích một phần nào đó cho các bạn!
Mai Phương Mình là một người yêu thích Digital Marketing. Đặc biệt SEO WEBSITE là mảng mình đang theo đuổi. Mình luôn tìm tòi và học hỏi những kiến thức mới để hoàn thiện kỹ năng của bản thân.