Bệnh viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh rất phổ biến, tuy không quá nguy hiểm đến sức khỏe của bé nhưng gây nhiều khó chịu, đau đớn, nếu không chăm sóc tốt có thể gây sẹo vĩnh viễn, mất thẩm mỹ làn da. Điều trị và chăm sóc da cho bé tốt không những đẩy lùi bệnh mà còn phòng ngừa tái phát và biến chứng.
1. Đặc điểm bệnh viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh
viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh khởi phát do nhiều yếu tố kết hợp, đầu tiên là rối loạn miễn dịch [thường do gen di truyền] khiến khả năng tự bảo vệ của da kém đi. Làn da nhạy cảm khi gặp tác nhân gây kích ứng sẽ gây ra viêm da cơ địa. Bệnh khó điều trị dứt điểm, gần 50% trẻ đến tuổi thiếu niên và trưởng thành vẫn tái phát bệnh theo đợt và không thể điều trị dứt điểm.
Bệnh viêm da cơ địa khiến trẻ đau đớn, quấy khóc
Bệnh viêm da cơ địa thường bắt đầu từ những vùng da đầu, mặt [ở trẻ sơ sinh], vùng da sau tai, cánh tay, chân,… Với trẻ lớn hơn đã biết đi, da viêm cơ địa thường xuất hiện ở quanh đầu gối, mắt cá chân, cổ tay, khuỷu tay,… Các trường hợp bệnh tiến triển nặng và lây lan, viêm da cơ địa sẽ lan khắp cơ thể.
Vùng da tổn thương thường rất ngứa, trẻ sẽ có xu hướng đưa tay lên gãi, khó chịu và quấy khóc nhiều hơn. Về đêm, cơn ngứa trầm trọng hơn có thể khiến trẻ càng quấy khóc, mất ngủ. Các yếu tố sau có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn và gây tái phát trở lại sau điều trị:
-
Khô da: Độ ẩm không khí thấp do sử dụng điều hòa hoặc thời tiết khô nóng, kết hợp với dưỡng ẩm da không tốt, dùng chất tẩy rửa mạnh làm khô da,…
Khô da khiến trẻ dễ bị viêm da cơ địa hơn
-
Yếu tố gây kích thích dị ứng: Lông động vật, phấn hoa, nhãn mác quần áo, bụi, cát, cỏ,…
-
Nóng: Thời tiết nóng, sử dụng lò sưởi hoặc bếp lửa, chất vải nóng không thấm mồ hôi, quần áo dày hoặc tắm nước quá nóng.
-
Vi khuẩn hoặc virus gây bệnh trên da, không những gây viêm da cơ địa mà còn gây nhiễm trùng, sưng đau.
-
Yếu tố khác: Yếu tố gây dị ứng như hóa chất, môi trường, thực phẩm,…
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị viêm da cơ địa ở trẻ triệt để, chủ yếu vẫn là giảm nhẹ triệu chứng, phòng ngừa biến chứng và tái phát. Vì thế cần hạn chế yếu tố nguy cơ để tránh bệnh tiến triển nặng hơn cũng như phòng ngừa bệnh trở lại.
2. Điều trị viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh
Đầu tiên cha mẹ cần biết rằng, 4 mục tiêu điều trị và chăm sóc da viêm cơ địa ở trẻ sơ sinh cần thực hiện và đạt được gồm:
-
Bảo vệ da.
-
Cải thiện tình trạng viêm, ngứa.
-
Dưỡng ẩm.
-
Phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng.
Để thực hiện 4 mục tiêu này, chúng ta có những phương pháp điều trị sau:
2.1. Điều trị giảm ngứa do viêm da cơ địa
Ngứa sẽ khiến trẻ gãi nhiều, gây xước xát da, lây nhiễm và tiến triển bệnh nặng hơn. Vì thế đầu tiên cần điều trị giảm ngứa bằng cách:
Móng tay của trẻ có thể gây trầy xước da
-
Vệ sinh sạch sẽ bàn tay cho trẻ, cắt ngắn móng tay, rửa sạch tay trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi chơi hoặc ra ngoài,…
-
Đắp ẩm, dưỡng ẩm cho vùng da tổn thương nói chung và da toàn thân nói riêng. Nên dùng dưỡng ẩm dạng mỡ sẽ lành tính hơn với da nhạy cảm của trẻ sơ sinh.
-
Đánh lạc sự chú ý của trẻ như chơi cùng trẻ, cho trẻ học tập, khám phá,…
-
Dùng thuốc giảm ngứa theo hướng dẫn của bác sĩ.
2.2. Cấp ẩm cho da
Cấp ẩm tốt cho da giúp da khỏe mạnh hơn, tạo lớp màng bảo vệ da khỏi tác nhân gây bệnh cũng như vi khuẩn, virus từ môi trường. Nên dưỡng ẩm cho bé ngay cả khi trẻ mới xuất hiện các dấu hiệu đầu tiên hoặc sau khi bệnh đã hết.
Cấp ẩm cần thực hiện cho toàn bộ da cơ thể chứ không chỉ vùng da bị tổn thương. Nếu có chỉ định bôi thuốc điều trị viêm da cơ địa cho trẻ, hãy hỏi bác sĩ về thứ tự thực hiện. Một số thuốc sẽ dùng sau khi bôi kem dưỡng ẩm, 1 số thuốc bôi trước và phủ bằng kem dưỡng ẩm.
Bôi thuốc và dưỡng ẩm cho da hiệu quả với hầu hết trường hợp viêm da cơ địa
2.3. Tắm đúng cách cho trẻ bị viêm da cơ địa
Nếu tắm cho trẻ sử dụng nước quá nóng sẽ gây khô da và gây ngứa nhiều hơn. Nước dưới 30 độ C là phù hợp nhất, tuy nhiên nếu thời tiết lạnh và nhà bạn không đủ ấm thì nên tăng nhiệt độ nước tắm cho trẻ.
Thay vì dùng xà phòng, nên dùng sữa tắm cho trẻ để bớt khô da hơn. Việc cho trẻ ngâm mình trong bồn tắm sẽ khiến trẻ thích thú hơn, cũng giúp da được cấp ẩm tốt hơn. Tuy nhiên chỉ nên cho trẻ tắm tối đa 30 phút tránh gây cảm lạnh hoặc khô da.
3. Lưu ý khác khi chăm sóc cho trẻ bị viêm da cơ địa
Làn da bị chịu ảnh hưởng sẽ mỏng và nhạy cảm hơn, vì thế cha mẹ cần chú ý đến cả yếu tố nhỏ nhất để hạn chế bệnh tiến triển, bảo vệ làn da cho bé tốt hơn.
3.1. Chọn quần áo chất liệu mềm, thấm hút mồ hôi tốt
Chất liệu quần áo phù hợp cho trẻ là vải cotton mềm mại, loại bỏ nhãn mác và giặt sạch sẽ tránh gây cọ xát vào da. Các loại áo lông có thể gây kích ứng ngứa da, nên hạn chế nếu trẻ gặp tình trạng này.
Hạn chế dùng chất tẩy rửa gây khô và kích ứng da cho bé
3.2. Tránh chất gây kích ứng cho da
Chất tẩy rửa mạnh, xà phòng,… chính là tác nhân khiến da của trẻ bị viêm cơ địa nặng hơn, hãy tránh xa những yếu tố này.
3.3. Tạo môi trường sống thoáng mát
Môi trường nhà ở, trường học,… hãy cố gắng tạo không gian thoáng mát, độ ẩm vừa đủ cả ngày lẫn đêm. Việc sử dụng lò sưởi, quạt sưởi, điều hòa,… có thể khiến không khí khô hơn, da trẻ cũng dễ bị khô nứt, viêm da hơn.
Nếu việc chăm sóc điều trị tại nhà bệnh viêm da cơ địa ở trẻ không đạt hiệu quả, triệu chứng bệnh nặng và có dấu hiệu nhiễm trùng thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám y tế càng sớm càng tốt.
Bệnh viêm da cơ địa có thể xuất hiện ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ gây ra cảm giác khó chịu cùng những triệu chứng da như khô, sưng tấy, nứt nẻ, bong tróc da,… Có thể khắc phục tình trạng trẻ bị viêm da cơ địa tại nhà không? Cha mẹ cần chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm da cơ địa như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu thông tin dưới đây để chăm sóc trẻ tốt hơn.
1. Tìm hiểu về bệnh viêm da cơ địa ở trẻ
Khi hiểu rõ về bệnh viêm da cơ địa ở trẻ em, cha mẹ sẽ biết cách chăm sóc, điều trị hiệu quả hơn.
Viêm da cơ địa gây sưng ngứa, bong tróc da
1.1. Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa còn gọi là bệnh chàm sữa ở trẻ, bệnh khiến da bị ngứa, ửng đỏ. Đây là bệnh da liễu thường gặp ở trẻ em, bị có thể tái phát nhiều lần, tồn tại lâu dài không thể trị dứt điểm. Trẻ em, trẻ sơ sinh bị viêm da cơ địa có thể kéo dài bệnh đến khi trưởng thành.
Bệnh lý này thường đi kèm với hen suyễn, dị ứng và sốt cỏ khô. Bệnh lý viêm da cơ địa ở trẻ cũng như đối tượng khác hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Các liệu pháp điều trị hiện nay chủ yếu là giảm ngứa, ngăn ngừa bệnh tái phát bằng thuốc và chăm sóc tại nhà.
1.2. Viêm da cơ địa nhận biết thế nào?
Triệu chứng bé bị viêm da cơ địa khá đa dạng, mỗi trẻ có thể có những biểu hiện khác nhau gồm:
Da nổi mẩn ngứa
Tình trạng ngứa khiến trẻ khó chịu và nghiêm trọng hơn vào ban đêm.
Da khô
Da bé trở nên khô ráp hơn, gây cảm giác khó chịu.
Da bị viêm cơ địa thường khô ráp, chảy máu do gãi
Da đổi màu
Thông thường khi mới khởi phát, vùng da viêm cơ địa sẽ có màu đỏ, sau đổi sang màu nâu xám.
Da nứt nẻ, dày hơn
Da trở nên dày hơn, nứt nẻ do khô và viêm da.
Sưng
Vùng tổn thương sẽ xuất hiện mụn nước nhỏ, có dịch nhưng chưa có vảy da. Sau đó, sẽ xuất hiện chảy dịch và đóng vảy tiết.
Nếu bé gãi, cào và vệ sinh không sạch sẽ có thể khiến các mụn nước bị viêm, loét và xuất hiện bội nhiễm [có mụn mủ ở da và vảy tiết vàng].
Bệnh viêm da cơ địa phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi với triệu chứng điển hình là da dày sừng, có vết nứt và bị thâm nhiễm. Vùng bị tổn thương thường ở đầu gối, mặt duỗi các chi [tức các vùng có nếp gấp và tỳ đè].
Bệnh sẽ tái phát nhiều lần cho đến khi trẻ lớn hơn ở tuổi thiếu niên hay trưởng thành. Ở một số trẻ, bệnh xuất hiện định kỳ, khởi phát rầm rộ rồi dần thuyên giảm, biến mất.
1.3. Nguyên nhân gây bệnh
Làn da khỏe mạnh luôn giữ được độ ẩm phù hợp, bảo vệ khỏi tác nhân gây hại từ môi trường cũng như sự xâm nhập của vi khuẩn, virus. Nguyên nhân dẫn đến viêm da cơ địa thường là do:
Di truyền
Nếu gia đình có người bị viêm da cơ địa thì trẻ cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn
Thời tiết, môi trường
Viêm da cơ địa ở trẻ là một dạng bệnh rối loạn miễn dịch
Dưới đây là những nguyên nhân bên trong kết hợp tác nhân kích ứng từ môi trường gây ra bệnh viêm da cơ địa ở trẻ:
Chất tẩy rửa mạnh
Làn da của trẻ thường mỏng và yếu ớt hơn người lớn, ở trẻ bị rối loạn miễn dịch liên quan còn mỏng manh hơn. Vì thế các sản phẩm tẩy rửa như nước giặt, nước rửa chén, xà phòng tắm,… có thể gây bệnh da liễu ở trẻ.
Hóa chất
Thông thường trẻ sẽ tiếp xúc với những hóa chất tạo mùi, hóa chất trong sản phẩm tẩy rửa như amoniac, Chloride,… khiến làn da nhạy cảm của trẻ bị dị ứng, viêm da cơ địa.
Môi trường ô nhiễm
Ô nhiễm môi trường, bụi bẩn cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị viêm da kích ứng.
Dị ứng
Tác nhân dị ứng trong nhà
Bé của thể bị viêm da kích ứng khi tiếp xúc với tác nhân như: lông động vật, bụi bẩn, phấn hoa,… Vì thế cha mẹ cần vệ sinh không gian sống thường xuyên, sạch sẽ để bảo vệ làn da cũng như sức khỏe của trẻ.
Dị ứng thực phẩm
Hải sản là thực phẩm dễ gây dị ứng cho trẻ, cũng là nguyên nhân gây viêm da cơ địa khởi phát. Vì thế cha mẹ cần để ý nếu trẻ bị dị ứng sau khi ăn hải sản cần tránh cho trẻ ăn sau này.
Hạn chế trẻ tiếp xúc với những nguyên nhân gây viêm da, dị ứng này sẽ hạn chế bệnh tiến triển và tái phát sau khi đã điều trị khỏi.
2. Trẻ bị viêm da cơ địa cần xử lý thế nào?
Cần biết cách xử lý, điều trị để trẻ bị viêm da cơ địa thuyên giảm triệu chứng, làn da trẻ nhanh hồi phục hơn.
2.1. Dưỡng ẩm đều đặn
Da khô chính là một trong những nguyên nhân và triệu chứng mà viêm da cơ địa gây ra, vì thế không được quên dưỡng ẩm đều đặn cho làn da của trẻ. Có những cách dưỡng ẩm da cho trẻ sau:
Dùng kem dưỡng ẩm: Nên sử dụng cho trẻ trước khi đi ngủ và trước khi đến trước. Thuốc mỡ có tác dụng dưỡng ẩm và phù hợp với làn da nhạy cảm của trẻ hơn là dưỡng ẩm dạng kem.
Dùng máy tạo ẩm: Để không khí trong nhà mát mẻ, độ ẩm dễ chịu hơn, cũng giúp làn da viêm cơ địa giảm khô, ngứa, bong tróc.
2.2. Tắm nước ấm
Tắm cho trẻ với nước ấm có pha baking soda hoặc bột yến mạch cũng giúp giảm triệu chứng viêm da cơ địa. Lưu ý nên tắm nước vừa ấm trong 10 - 15 phút, sau đó lau khô nhẹ nhàng, bôi kem dưỡng ẩm khi làn da vẫn còn giữ ẩm sau khi tắm.
Dùng thuốc trị viêm da cơ địa ở trẻ cần có chỉ định bác sĩ
2.3. Dùng thuốc
Dùng thuốc trị viêm da cơ địa cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ cần có chỉ định của bác sĩ, có các loại sau:
Kem chống ngứa: Thoa kem chống ngứa sau khi dưỡng ẩm giúp giảm cảm giác ngứa tạm thời. Tần suất sử dụng ban đầu có thể là 2 lần mỗi ngày, khi triệu chứng thuyên giảm thì giảm số lần và lượng bôi trên da.
Thuốc chống dị ứng, thuốc chống ngứa: có những loại thuốc uống không kê toa như thuốc kháng histamin hoặc thuốc kê toa như diphenhydramine sử dụng cho trẻ.
2.4. Hạn chế trẻ gãi ngứa
Trẻ thường chưa ý thức được hết hành động của mình, viêm da gây ngứa nên trẻ thường dùng móng tay gãi gây trầy xước da. Việc này càng gây viêm nhiễm da nặng hơn. Cần khắc phục bằng cách:
-
Cắt ngắn móng tay và dũa cho trẻ để tránh làm tổn thương da.
-
Đeo bao tay cho trẻ khi ngủ để tránh trẻ tự ý gãi.
-
Băng vùng da bị viêm: bảo vệ da và chống trầy xước.
Nếu việc tự điều trị trẻ bị viêm da cơ địa tại nhà không hiệu quả, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để cải thiện tình trạng bệnh tốt hơn. Các chuyên gia da liễu Bệnh viện MEDLATEC đã và đang tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ bị viêm da cơ địa, điều trị cải thiện tốt tình trạng cho trẻ. Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn thêm.