Vì sao người tốt hay chết sớm

Bàn về chuyện tái sinh, đầu thai và cúng cơm

Làm Sao Để Tin Sâu Vào Phật Pháp?

Cái Gì Đi Tái Sanh?

Phật Pháp Bách Vấn [sách]

Niết Bàn Là Cái Chi Chi?

Quan Niệm Trả Báo Theo Phật Giáo

Thế Nào Gọi Là Chuyển Nghiệp?

Thế Nào Gọi Là Sa Môn?

Quan niệm trả báo theo Phật giáo

Tam Bất Năng

Làm Từ Thiện Có Phải Đang Thực Hành Hạnh Bồ-tát?

Vấn Đáp Phật Giáo

Phật pháp hỏi đáp

Bệnh tật có phải là do kiếp trước

Đại Mộng [Mahāsupinasutta]

Linh hồn người chết đi về đâu?

Luật nhân quả có công bằng không?

Giải đáp thắc mắc về Giới luật Phật giáo

Giải pháp nào cho Phật tử vì mưu sinh mà tạo nghiệp?

Quan hệ với người đã có gia đình có bị quả báo?

Dựa vào tiêu chí nào để được xưng danh Trưởng lão?

Đối Thoại Hoa Sen

Mục Đích thật sự của Đạo Phật

Page 2

Làm Lễ Tắm Phật Mùa Covid-19

Giấc mộng kê vàng

Giáo dục trẻ khi còn là thai nhi

Muốn tự học Phật nên bắt đầu từ đâu?

Vượt qua thói quen thủ dâm

Ai điều khiển nhân quả?

xin trợ giúp

Nhân quả là quy luật khách quan

Nghèo thì làm sao để bố thí và cúng dường

Các cấp độ nhận thức

Người tu sợ nhất cái gì?

Đạo đời tính sao cho phải lẽ?

Nghiệp cũ & nghiệp mới

Chánh Nghiệp và Chánh Mạng

Xót xa tiệc mặn ở chùa

Đốt thân cúng dường chư Phật

Hành trang cho việc xuất gia

Sở tri chướng - nên hiểu thế nào?

Cúng dường

Pháp nào tăng tuổi thọ cho Cha Mẹ?

Vào nhà đạo có nên tính theo đời?

Cuộc đời bị đánh cắp

Mấy lời chia sẻ cho người muốn xuất gia

Nên chọn môi trường nào để xuất gia

Xuất gia gieo duyên

Nằm Mộng Thấy Bồ Tát Quán Thế Âm

Hút thuốc, uống bia có vi phạm giới luật?

Tùy duyên trong bất biến

Page 3

Phật A Di Đà Có Thật Không?

Ngôn vọng hiển tri chơn

Phật Tử Thờ Ông Táo Được Không?

Giải đáp thắc mắc về thiền

Em muốn đi tu ạ

Khái niệm sở tri chướng và vô sư trí

Cầu an, cầu siêu có thực được an siêu?

Khuyên người thân bỏ nghiệp cờ bạc

Nghiệp Là Gì?

Món nợ lớn nhất đời người là gì?

Phật dạy không nói dối hại người

Pháp Niệm Phật Nào Đúng?

Có nên yêu một người xuất gia ?

Trốn nhà đi xuất gia được không?

Vấn Đáp Về Phật Giáo

Đấng sáng tạo, quyền năng tuyệt đối

Vấn đáp về cầu nguyện

An lạc tức khắc

Biệt nghiệp và cộng nghiệp

Cõi cực lạc có vĩnh hằng?

Phải chăng cuộc đời đã lập trình sẵn?

Hôn nhân khác đạo

Quan niệm sai lầm về thân trung ấm

Xin hỏi về vấn đề xuất gia

108 câu vấn đáp Phật Pháp

Page 4

Bị đổ nghiệp

Có nên cho trẻ nhỏ quy y?

Thiền hay Tịnh tốt cho phút lâm chung?

Địa ngục có thật không?

Ý Nghĩa Sắc Tức Thị Không

Hương linh có bị đoạ địa ngục?

Địa ngục có thật không?

Làm Gì Khi Chúng Ta Gặp Thị Phi?

Nghịch duyên và tình huống xuất gia

NIỆM PHẬT VÃNG SANH

Lạy Phật cách nào đúng?

7 CÁCH LỄ PHẬT

Đưa ông táo về trời [TT. Thích Nhật Từ]

Hồi hướng công đức

Cầu nguyện và hồi hướng có tác dụng không?

Viên Tịch và Tân Viên Tịch

Sư Tu Theo Truyền Thống Phật Giáo Nào?

Xuất gia - Nên hay không?

Danh Xưng trong Phật Giáo Việt Nam

Ăn chay nhưng phải nấu mặn cho chồng con

Vấn đề linh hồn và nghiệp báo

Ăn chay, ăn trứng

Luật nhân quả có bất công hay không?

Chánh mạng của người xuất gia

Bái sám, lễ lạy có diệt được tội không?

Khi thần tượng sụp đổ

Bốn thắc mắc mong được giải đáp

Nhân quả trùng điệp

Ý nghĩa và điều kiện xuất gia

Thế nào là thính pháp như chánh pháp

Giúp người tái duyên có bị đọa địa ngục?

Người đồng tính nam có được thọ đại giới?

Đạo Phật và vấn đề nạo phá thai

Mua dâm có phạm giới tà dâm?

Page 5

Mười hai bộ kinh

Hộ niệm chỉ là trợ duyên

Thiền và Tịnh độ khác nhau?

Làm sao để chia sẻ buồn vui với mọi người?

Cầu cúng có được chăng

Vô Niệm Vô Sanh

Tẩu Hỏa Nhập Ma

Tu Tập Xả Ly Phải Chăng Là Vô Cảm?

Tâm ở Đâu?

Lạy Phật Cách Nào Đúng?

11. Đạo Nào Cũng Là Đạo

Trọng Giới Và "Y Luật Xử Trị" Có Nghĩa Là Gì?

Đi Tu: Lánh Đời Hay Đương Đầu Với Cuộc Sống?

Một Sự Ngộ Nhận Về Luật Nhân Quả

Phân Biệt Chánh Tà

Tính Không Là Gì?

Hỏi Đáp Phật Pháp: Ứng Dụng Tu Tập

Nghiệp Câu Cá

Cúng Chay Đãi Mặn

Buddhist Hybrid Sanskrit

Tu Tịnh Độ Không Phải Chỉ Tụng Kinh Vô Lượng Thọ

Tội Lỗi - Hình Phạt - Sám Hối

Địa Ngục Là Gì?

Thần Thông, Biến Hóa Trong Đạo Phật

Tự Tử Có Tội Và Có Phạm Giới Sát Sinh Không?

A Di Đà Phật Hay A Mi Đà Phật

Sau Khi Chết "Nghiệp" Đi Về Đâu?

Có Nên Ca Hát Không?

Hoa Mạn Đà La Hay Bụi Trần?

Làm Sao Biết Một Vị A La Hán

Quan Điểm Của Phật Giáo Về Nguồn Gốc Của Loài Người

Cha Ăn Mặn Con Khác Nước

Page 6

Kinh Ngụy Tạo [Apocrypha]

Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Của Lá Cờ Phật Giáo

Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Của Chiếc Áo Cà Sa

Đồng Tính Luyến Ái Và Phật Giáo

Cloning Và Phật Giáo

Cầu Siêu Độ

Vấn Đề Tự Sát

Tìm Minh Sư Học Đạo

Vấn Đề Cầu Siêu Cúng Cơm

Vấn Đề Đốt Vàng Mã

Ý Nghĩa Ba Lạy Trong Đạo Phật

Vấn Đề Khất Thực Trong Đạo Phật

Bói Toán Tử Vi

Địa Ngục

Đức Phật Có Cứu Độ Chúng Sinh Không?

Mục Đích Ăn Chay Của Đạo Phật

Ăn Chay Đúng Phương Pháp

Thầy Chùa, Thầy Cúng Hay Đạo Sư

Tâm Chân Như, Tâm Sinh Diệt

Thiên Thượng Thiên Hạ Duy Ngã Độc Tôn

Nghi Vấn Về Nguyên Do Đức Phật Niết Bàn

Giáo Lý Tứ Y

Thế Nào Là Kinh Liễu Nghĩa?

Cúng Sao Giải Hạn

Kinh Thích Ý Chân Chính

Phật Giáo Có Phải Là Duy Vật Không?

Thế Nào Là Một Phật Tử Đúng Nghĩa Phật Tử

Vấn Đề Tái Sanh

Y kinh giải nghĩa, tam thế Phật oan

Cách ngồi thiền đúng phương pháp

Hôn Nhân Khác Tôn Giáo

Công đức và phước đức

Chuyển Hoá Cơn Giận

Buông Xả

Xin Cho Biết Cách Xưng Hô Trong Đạo Phật

Hiện Tượng Osho

Tứ Cú Là Gì?

Xuất Gia Đi Tu

Đức Phật Giảng Pháp

Trì Chú

Thập Nhị Bộ Kinh

Năm Thời Thuyết Pháp Của Đức Phật.

Phật Giáo Đại Thừa Là Bà La Môn Giáo?

Đối cảnh vô tâm

Page 7

TẠO SAO NGƯỜI LUÔN LÀM TỪ THIỆN
LẠI CHẾT SỚM?
[Tâm Diệu]

Qua truyền thông báo chí, chúng ta được biết trong thời gian đại dịch Covid-19 vừa qua, có những trường hợp người sống rất tốt, rất đạo đức, chuyên làm công việc từ thiện giúp đời nhưng lại bị chết sớm, thậm chí có người còn bị chết rất đau đớn và đột ngột. Và thêm nữa có những kẻ sống bằng việc lừa đảo, gian tham, bất chính mà vẫn giàu có, sống yên ổn tới cuối đời. Vậy thử hỏi nhân quả có công bằng không?

Không ai có thể trả lời được rõ ràng nhưng Phật Giáo có thể giải thích được thông qua luật nhân quả.

Theo luật nhân quả, nói chính xác là Nhân-Duyên-Quả, thì tất cả mọi sự, mọi vật, không chừa một việc gì, đều xảy ra từ một hay nhiều nguyên nhân nào đó. Như người trồng cam thì sẽ gặt hái được cam. Không thể nào trồng cam mà lại ra xoài được. Lẽ dĩ nhiên, muốn có trái cam, phải cần có thêm những yếu tố phụ mà thuật ngữ nhà Phật gọi là duyên, như nước, phân bón, ánh sáng mặt trời và công sức người chăm sóc. Ngoài ra phải cần có thời gian, không thể nào mới trồng mà có quả ngay được.

Con người làm ác hay làm lành cũng tương tự, nghĩa là phải hội đủ nhân, duyên và thời gian thích hợp thì quả mới trổ. Sự chuyển biến từ nhân đến quả, có khi nhanh khi chậm, chứ không phải bao giờ cũng diễn tiến trong một thời gian đồng nhất.

Có những nhân và quả xảy ra tức thời, nhân vừa sinh thì quả trổ, Cũng  có khi nhân đã gieo trồng, nhưng quả phải đợi một thời gian mới hình thành, như từ khi gieo hạt giống, cho đến khi gặt lúa, cần phải có một thời gian ít nhất là ba tháng. Có khi từ nhân đến quả cách nhau từng chục năm, như đứa trẻ mới cắp sách đi học đến ngày thành tài, phải qua một thời gian ít nhất là mười hai năm.

Vì lý do mau chậm trong sự trổ quả, chúng ta không nên cho rằng luật nhân quả không hoàn toàn đúng khi thấy có những cái nhân chưa phát sinh ra quả. Có nhiều người trong đời sống hiện tại làm rất nhiều điều ác mà vẫn sống sung sướng giầu sang, tại vì kiếp trước hay nhiều kiếp trước đó, họ đã làm những điều lành, đến nay mới có thời gian thích hợp nên quả lành mới trổ. Còn những nhân ác gieo trồng kiếp hiện tại chưa hội đủ nhân duyên nên chưa trổ quả thế thôi. Phật giáo xếp loại nhân quả này vào loại nhân quả khác thời, tức là loại nhân quả mà thời gian đi từ nhân đến quả phải có một khoảng thời gian. Khoảng thời gian này có thể là gieo nhân trong đời này sẽ gặt quả ngay trong đời này, hay gieo nhân trong đời này nhưng sẽ gặt quả ở đời sau hoặc là gieo nhân trong đời này sẽ gặt quả ở các đời sau hay các kiếp sau. Nói như vậy cho có vẻ đơn giản nhưng thực sự nhân quả trùng trùng điệp điệp và vô cùng phức tạp. Chỉ có các bậc giác ngộ mới biết hết được.

Nhân quả theo Phật giáo không phải là định mệnh và cũng không mang tính chất cố định. Cuộc sống hạnh phúc hay khổ đau không phải do Thượng đế, Trời Phật hay thánh thần ban cho mà là do chính bản thân chúng ta tạo ra. Tập thể xã hội cũng vậy, nó tốt lành là do tập thể cộng đồng trong xã hội quyết định. Bất kỳ một kết quả nào cũng do các nhân gieo trồng từ qúa khứ . Quá khứ này có thể là ngày hôm qua, tháng qua, năm qua hay từ vô lượng kiếp trước.

Nhân quả theo Phật Giáo cũng không phải là định pháp mà là duyên sinh pháp, và do đó vận mệnh của con người không hoàn toàn bị bó buộc vào những nhân đã gieo trồng trong quá khứ. Con người, nếu muốn, có thể thay đổi được quả trổ ở tương lai bằng cách gieo trồng và vun xới các hạt nhân khác trong hiện tại, bởi vì một hạt nhân đã gieo không thể ra quả được nếu như không có các nhân và duyên khác phụ trợ. 

Hạnh phúc hay bất hạnh là quả của chúng ta gặt, tùy thuộc vào nhân của chúng ta gieo, tức hành động qua thân khẩu ý của chúng ta hàng ngày. Với người Phật Giáo, niềm tin cơ bản không phải là tin vào một đấng thượng đế toàn năng, ban phước giáng họa, mà là tin sâu nhân quả. Nếu chưa tin, nên tìm hiểu rõ ràng lý nhân quả rồi xây dựng niềm tin trên cơ sở này, để từ đó vận dụng mọi nỗ lực tự thân làm các điều lành, tránh các điều ác và tự thanh tịnh hoá tâm. Một khi tâm đã được chuyển hóa từ nhiễm sang tịnh thì tội liền tiêu, cảnh giới địa ngục tự nhiên tan rã và cảnh giới an lạc hiện tiền.

Nói tóm lại, dưới góc nhìn của Phật giáo, Nhân - Quả không thể sai khác. Không có Quả nào trổ ra mà không có Nhân trước đó, cũng không có Nhân nào gieo mà không có ngày gặt Quả. Chỉ là chưa đến lúc mà thôi! Đức Phật nói rằng: "Tất cả chúng sanh đều mang theo cái Nghiệp của chính mình như một di sản, như vật di truyền, như người chí thân, như chỗ nương tựa. Chính vì cái nghiệp riêng của mỗi người mỗi khác nên mới có cảnh dị đồng giữa chúng sanh." [Majjhima Nikaya, Trung A Hàm, bài kinh Cullakammavibhanga Sutta, số 135]

Tâm Diệu