Các dấu hiệu nguy kịch toàn thân

Cần chú ý tập trung quan sát

• Dấu hiệu khó thở và thiếu oxy máu (ví dụ: bồn chồn, thở nhanh, tím, co kéo cơ hô hấp phụ)

• Dấu hiệu bệnh phổi mãn tính (ví dụ: ngón tay dùi trống, phù chân)

• Kiểu thở bất thường (ví dụ: thời gian thở ra kéo dài, hô hấp Cheyne-Stokes, hô hấp Kussmaul)

Dấu hiệu thiếu oxy máu bao gồm tím (môi, mặt hoặc đầu chi) trong đó yêu cầu sự hiện diện của ít nhất 5 g/dL hemoglobin không bão hòa và do đó có nghĩa là bão hòa oxy máu động mạch thấp < 85%); sự vắng mặt của tím không loại trừ sự hiện diện của thiếu oxy máu.

Dấu hiệu bệnh phổi mãn tính bao gồm ngón tay dùi trống, lồng ngực hình thùng (tăng đường kính trước sau của lồng ngực ở một số bệnh nhân khí phế thũng) và thở chúm môi.

Ngón tay dùi trống là sự quá phát của đầu ngón tay (hoặc đầu ngón chân) do sự gia tăng mô liên kết giữa móng tay và xương. Chẩn đoán ngón tay dùi trống khi có tăng góc tạo bởi giường móng và nếp móng (>180°) hoặc tăng tỷ số bề dày đốt ngón (DPD/IPD > 1—xem hình Cách đo độ dài ngón tay Đo ngón tay dùi trống.

). Độ xốp của giường móng ngay dưới biểu bì cũng gợi ý ngón tay dùi trống. Ngón tay dùi trống thường gặp nhất ở bệnh nhân ung thư phổi Ung thư phổi ác tính Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư trên toàn thế giới. Khoảng 85% trường hợp có liên quan đến hút thuốc lá. Các triệu chứng có thể bao gồm ho, tức ngực hoặc đau, giảm... đọc thêm

có hội chứng cận ung thư nhưng lại là một dấu hiệu quan trọng của bệnh phổi mạn tính, chẳng hạn như bệnh xơ nang Xơ nang Xơ nang là một bệnh di truyền của các tuyến ngoại tiết ảnh hưởng chủ yếu đến hệ thống hô hấp và hệ tiêu hóa. Nó dẫn đến bệnh phổi mãn tính, suy tụy ngoại tiết, bệnh gan mật, và bất thường tăng... đọc thêm

và xơ phổi vô căn Xơ phổi vô căn Xơ phổi tự phát (IPF), dạng phổ biến nhất của viêm phổi kẽ vô căn, gây ra sự xơ hóa phổi tiến triển. Triệu chứng và dấu hiệu phát triển trong nhiều tháng đến nhiều năm bao gồm thở khó thở, ho... đọc thêm

; nó cũng xảy ra (nhưng ít phổ biến hơn) trong bệnh tim bẩm sinh có tím, nhiễm trùng mạn tính (ví dụ viêm nội tâm mạc nhiễm trùng Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn Viêm nội tâm mạc nhiễm trùng là nhiễm trùng của màng ngoài tim, thường do vi khuẩn (thường do các vi khuẩn như streptococci hoặc staphylococci) hoặc nấm. Triệu chứng điển hình là gây sốt, nhịp... đọc thêm

), đột quy Tổng quan về Đột quỵ Đột quỵ là một nhóm bệnh không đồng nhất liên quan đến sự gián đoạn đột ngột và cục bộ của dòng máu não gây ra tổn thương thần kinh. Đột quỵ có thể là Thiếu máu cục bộ (80%), điển hình là do... đọc thêm

, viêm ruột Tổng quan về bệnh viêm ruột Bệnh viêm ruột (IBD), bao gồm Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, là tình trạng tự tái phát và tự thuyên giảm đặc trưng bởi viêm mạn tính tại các vị trí khác nhau trong đường tiêu hoá, dẫn đến... đọc thêm và xơ gan Xơ gan Xơ gan là một giai đoạn muộn của xơ hoá gan là hậu quả của quá trình lan tỏa biến đổi cầu trúc bình thường của tế bào gan. Xơ gan được đặc trưng bởi các nốt tái tạo bao quanh bởi các mô xơ dày... đọc thêm . Ngón tay dùi trống thỉnh thoảng xảy ra trong một số bệnh xương khớp và viêm màng xương (bệnh xương khớp phì đại nguyên phát hoặc di truyền); trong trường hợp này, ngón tay dùi trống có thể đi kèm với sự biến đổi của da: da mu tay bị phì đại (pachydermoperiostosis), tăng tiết nhờn và da mặt thô ráp. Ngón chân, ngón tay dùi trống cũng có thể là một dị tật di truyền lành tính, có thể được phân biệt với ngón tay, ngón chân dùi trống bệnh lý khi bênh nhân không có triệu chứng gì bất thường hoặc xuất hiện ngón tay, ngón chân dùi trống từ khi còn nhỏ (khi hỏi kỹ bệnh nhân).

Tỷ lệ đường kính trước sau ngón tay tại giường móng (a-b) và khớp liên đốt xa (c-d) là cách đo ngón tay dùi trống đơn giản. Đo ngón tay dùi trống có thể dễ dàng thực hiện cũng như kiểm tra lại bằng compa. Nếu tỷ lệ này > 1, có ngón tay dùi trống. Ngón tay dùi trống cũng được đặc trưng bởi mất góc bình thường ở đáy móng.

Dấu hiệu bệnh phổi mãn tính bao gồm ngón tay dùi trống, lồng ngực hình thùng (tăng đường kính trước sau của lồng ngực ở một số bệnh nhân khí phế thũng) và thở chúm môi.

Khi thở mím môi, người đó thở ra bằng cách ngậm chặt môi và hít vào bằng mũi. Thao tác này làm tăng áp lực trong đường thở để giữ cho chúng mở và do đó làm giảm bẫy khí.

Dị dạng lồng ngực, chẳng hạn như lõm ngực bẩm sinh (xương ức thường bắt đầu lõm ở phần giữa xương ức và tiến triển hướng vào trong mũi ức) và gù vẹo cột sống, có thể hạn chế các động tác hô hấp và làm trầm trọng hơn các triệu chứng của bệnh phổi có trước đây. Những bất thường này có thể quan sát được bằng việc bộc lộ lồng ngực khi khám. Việc khám thực thể cũng cần đánh giá vùng bụng, tình trạng béo phì, cổ trướng, hoặc các tình trạng khác có thể ảnh hưởng đến độ đàn hồi thành bụng.

Kiểu thở bất thường có thể gợi ý các bệnh lý nền. Tỷ lệ thở ra và thở ra kéo dài xảy ra trong bệnh phổi tắc nghẽn. Dấu hiệu hô hấp bất thường thường làm thay đổi nhịp thở vì vậy nhịp thở cần được đánh giá trong 1 phút.

• Kiểu thở Cheyne-Stokes (thở theo chu kỳ) là sự thay đổi của nhịp thở và biên độ thở theo chu kỳ. Bắt đầu bằng giai đoạn ngưng thở ngắn, tiếp đến bệnh nhân thở nhanh hơn và sâu hơn (tăng tần số), sau đó chậm hơn và nông hơn cho đến khi ngừng thở và tiếp tục lặp lại chu kỳ. Kiểu thở Cheyne-Stokes thường gặp trong suy tim Suy tim (HF) Suy tim (HF) là một hội chứng rối loạn chức năng tâm thất. Suy tim trái gây khó thở và mệt mỏi, suy tim phải gây ứ trệ tuần hoàn ngoại biên; các tình trạng suy tim trên có thể tiến triển đồng... đọc thêm

  , rối loạn thần kinh (ví dụ, Đột quỵ Tổng quan về Đột quỵ Đột quỵ là một nhóm bệnh không đồng nhất liên quan đến sự gián đoạn đột ngột và cục bộ của dòng máu não gây ra tổn thương thần kinh. Đột quỵ có thể là Thiếu máu cục bộ (80%), điển hình là do... đọc thêm
  sa sút trí tuệ Sa sút trí tuệ Sa sút trí tuệ là sự suy giảm của nhận thức mạn tính, toàn bộ, thường không thể đảo ngược. Chẩn đoán dựa vào lâm sàng; xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh thường được sử dụng để xác định các nguyên... đọc thêm ), hoặc do thuốc. Trong suy tim, tuần hoàn lên não bị chậm lai; các trung tâm hô hấp giảm đáp ứng trong việc nhận biết tình trạng toan/giảm ôxy máu (gây thở nhanh) hoặc kiềm/tăng CO2 máu (gây ngưng thở).

• Kiểu thở Kussmaul là kiểu thở bệnh nhân thở sâu, nhịp thở đều nhau, nguyên nhân do toan chuyển hóa.