Cách sắm lễ cúng giao thừa
|
Lễ Giao thừa là một trong những lễ cúng rất quan trọng trong ngày cuối của năm. Vậy cần chuẩn bị sắm lễ cúng 30 tết như nào cho chỉn chu? Cùng Oản Cô Tâm tìm hiểu phong tục và cách sắm lễ cúng giao thừa tại bài viết này. Show
NỘI DUNG
Nguồn gốc lễ cúng giao thừaTheo quan niệm dân gian, có 12 vị Hành khiển, Phán quan nhà trời, tượng trưng cho 12 con giáp từ Tí đến Hợi, luân phiên nhau xuống trông coi công việc dưới hạ giới. Và cứ sau mỗi chu kỳ 12 năm, việc cai quản hạ giới sẽ quay trở về cho vị Hành khiển đầu tiên. Các quan nhà Trời cũng có ông Thiện và ông Ác. Ông Thiện chuyên phù hộ, độ trì cho con người, bạn cho họ những điều tốt đẹp, may mắn, còn ông Ác thì lại gây ra lũ lụt, hạn hán, đói kém, mất mùa. Và việc năm đó lành hay dữ đều là do sớ tấu của các quan Hành khiển dâng lên Ngọc Hoàng. Chính vì thế, đúng lúc nửa đêm khi mà quan Hành khiển cũ và quan Hành khiển mới bàn giao công việc, nhà nhà đều thực hiện lễ cúng để mong các vị Hành khiển có thể dâng lên Ngọc Hoàng những lời tốt đẹp. Ý nghĩa cúng giao thừa cuối nămLễ giao thừa sẽ được cử hành vào thời khắc kết thúc năm cũ và chào đón năm mới, được xem như tiễn những vị thần năm cũ và chào đón những vị thần mới xuống hạ giới cai quản công việc. Ý nghĩa cúng giao thừa là mong cầu các ngài và tổ tiên trên cao sẽ chứng giám, phù hộ độ trì cho gia đình được đón một năm mới bình an, hạnh phúc, may mắn, vạn sự hanh thông. Lễ cúng giao thừa được thực hiện đúng vào thời khắc giao thừa – tức là khi chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Trong đó gồm 2 nghi lễ cúng ngoài trời (cúng các vị thần linh, quan phật, tiễn người nhà trời đã cai quản hạ giới và đón vị mới xuống tiếp tục để thể hiện lòng thành kính) và cúng trong nhà (cúng tổ tiên). Khi cúng giao thừa bao giờ cũng phải chuẩn bị lễ cúng Giao thừa ngoài trời trước, khấn Phật và các quan trước, xin trời Phật phù hộ, cầu dân an quốc thái, cầu cho sức khỏe gia đình bình an sau đó mới vào lễ trong nhà. Vì theo quan niệm, cao nhất là trời Phật rồi mới đến ông bà, Tổ tiên nhà mình. Lễ cúng Giao thừa (cả ngoài trời và trong nhà) sẽ được cử hành khi kết thúc giờ Hợi ngày 30, sang giờ Tý mở đầu ngày mồng Một Tết, tức là khoảng từ 12h đêm 30 Tết đến 1 giờ sáng ngày mùng 1 Tết. Phong tục cúng giao thừa ngoài trờiNhư đã giải thích bên trên, mỗi một năm hạ giới sẽ có một vị quan Hành khiển cai trị khác nhau. Và thời khắc giao thừa chính là lúc chuyển giao công việc cai trị của các vị quan Hành khiển. Vì vậy, người dân làm mâm cỗ cúng đêm giao thừa để tiễn đưa vị thần năm cũ và chào đón vị thần mới, cầu mong năm mới mưa thuận gió hòa, vạn sự hanh thông, sở cầu như ý. Gia chủ nên có sự chuẩn bị kĩ lưỡng để lễ cúng diễn ra thong thả, đúng nghi thức và cùng hướng đến một năm mới nhiều phúc lộc, bình an. Xem thêm: Cúng phả độ gia tiên là gì? Cách sắm lễ giao thừa ngoài trờiMâm cúng Giao thừa ngoài trời không cần quá cầu kì như mâm cúng Giao thừa trong nhà nhưng vẫn cần phải được chuẩn bị với lòng thành, chế biến sạch sẽ và trình bày gọn gàng. Về cơ bản, sắm lễ giao thừa ngoài trời gồm: + Mâm ngũ quả: xoài, đu đủ, táo,… tùy gia chủ + Ba hoặc năm nén hương + Một bình hoa: hoa ly, hoa cúc,… + Tiền mã + Đèn hoặc nến + 1 bát muối và 1 bát gạo + 1 chén rượu và 1 chén nước. Có thể thêm bia và nước ngọt + Mũ giấy cánh chuồn + Đồ mặn: một con gà trống luộc có gắn một bông hoa hồng đỏ ở mỏ hoặc 1 đĩa giò lụa + Đồ chay: bánh chưng, xôi gấc, phẩm oản… Nếu là phật tử có thể cúng mâm lễ chay. Khi cúng Giao thừa ngoài trời, gia chủ nên quay mặt về hướng Đông Bắc (hướng Bắc để cúng Thượng Đế, hướng Đông để cúng Thiên Tử là Vua) hoặc hướng chính Nam. Khi bày lễ ta cắm hương trên bát gạo, đặt hai ngọn nến hoặc đèn ở hai bên, rắc muối và rót rượu xung quanh để trừ tịch, trừ tà ma vào nhà. Lễ vật được bày lên bàn được đặt trang trọng ở trước cửa nhà. Nếu ở chung cư, gia chủ đặt mâm cúng ở ban công hoặc tại sảnh lớn của tòa nhà mình ở. Khi thời khắc giao thừa đến, gia chủ bắt đầu thắp đèn, nến, rót rượu và thành kính khấn vái. Khi thắp hương, gia chủ chỉ cần cắm hương vào bát gạo và cắm thẳng, không được cắm nghiêng. Sau đó đọc bài văn khấn giao thừa ngoài trời dưới đây: Bài khấn cúng lễ giao thừa ngoài trờiNam mô A-di-đà Phật Nam mô A-di-đà Phật Nam mô A-di-đà Phật Kính lạy: Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị tôn thần Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan. Con kính lạy ngài đương niên thiên quan Nguy Vương Hành khiển, Mộc Tinh hành binh chi thần, Tiêu Tào phán quan. Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Hổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần. Nay là phút giao thừa giữa năm … với năm … Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà:…, ấp/khu phố:…, xã/phường …, quận/huyện/ thành phố …, tỉnh/thành phố … Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng-đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật-Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh. Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cái Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A-di-đà Phật Nam mô A-di-đà Phật Nam mô A-di-đà Phật ( 3 lạy) Một số lưu ý khi thực hiện cúng giao thừa ngoài trờiSắm lễ cúng giao thừa ngoài trời không được bỏ qua lễ gì?Khi sắm lễ, tùy điều kiện của gia đình mà lựa chọn lễ vật phù hợp. Tuy nhiên không thể thiếu những vật lễ sau: mũ cánh chuồn, hoa quả, rượu nước, trầu cau, tiền mã. Nếu cúng mặn không thể thiếu gà, bánh chưng. Ai không được làm lễ cúng giao thừa ngoài trờiPhụ nữ có thai không nên thực hiện cúng giao thừa ngoài trời Chú ý khi thực hiện lễ cúng giao thừaNgười thực hiện cúng lễ cần ăn mặc chỉn chu, gọn gàng. Khi khấn cần phát ra tiếng vừa đủ, không to không nhỏ, không nói chuyện riêng. Cúng ở chung cư:Ở chung cư thì gia chủ có thể xuống sân của tòa nhà hoặc sân thượng, hành lang để cúng hoặc cúng trước cửa. Phong tục cúng giao thừa trong nhàCúng giao thừa trong nhà chính là lễ cúng của con cháu với tổ tiên ông bà nhằm cầu xin những điều tốt lành sẽ đến với gia đình trong năm mới. Cách sắm lễ giao thừa trong nhàMâm cúng giao thừa trong nhà cơ bản cần có những phẩm lễ sau: + Hương + Hoa + Đèn nến + Mâm ngũ quả + Bánh kẹo, mứt tết + Trà, rượu + Bát cơm trắng + Lễ mặn: món ăn cúng tất niên trong mâm cúng giao thừa tại 3 miền có sự khác nhau:
Bài văn khấn lễ giao thừa trong nhàNam mô A-di-đà Phật (3 lần) Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh Nay phút giao thừa năm cũ Tân Sửu với năm Nhâm Dần. Chúng con là :…sinh năm: …, hành canh: …tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường…, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố … Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh. Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật. Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật. Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng. Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám. Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy). |
