Câu cầu khiến là gì lớp 4

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

I. Nhận xét

1. Câu in nghiêng dưới đây dùng làm gì?

Gióng nhìn mẹ, mở miệng, bật lên thành tiếng:

- Mẹ mời sứ giả vào đây cho con!

THÁNH GIÓNG

Gợi ý:

Con xét xem mục đích của câu được dùng để làm gì?

Trả lời:

Câu: "Mẹ mời sứ giả vào đây cho con!" được dùng để thể hiện một yêu cầu của con đối với mẹ.

2. Cuối câu in nghiêng có dấu gì?

Gợi ý:

Con quan sát câu in nghiêng.

Trả lời:

Cuối câu này có dấu chấm than.

3. Em hãy nói với bạn một câu để mượn quyển vở. Viết lại câu ấy.

Gợi ý:

Con suy nghĩ và trả lời.

Trả lời:

Nam ơi, cho mình mượn cuốn vở tập Toán của bạn để mình chép lại mấy đề bài tập nhé!

II. Luyện tập

1. Tìm câu khiến trong những đoạn trích đã cho:

a) Cuối cùng, nàng quay lại bảo thị nữ:

- Hãy gọi người hàng hành vào cho ta!

LỌ NƯỚC THẦN

Câu cầu khiến là gì lớp 4

b) Một anh chiến sĩ đến nâng con cá lên hai bàn tay nói nựng: “Có đau không, chú mình? Lần sau, khi nhảy múa phải chú ý nhé! Đừng có nhảy lên boong tàu!”

HÀ ĐÌNH CẨN

c) Con rùa vàng không sợ người, nhô thêm nữa, tiến sát về phía thuyền vua và nói:

- Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!

SỰ TÍCH HỒ GƯƠM

d) Ông lão nghe xong, bảo rằng:

- Con đi chặt cho đủ một trăm đốt tre, mang về đây cho ta.

CÂY TRE TRĂM ĐỐT


Gợi ý:

Con xét mỗi câu đó xem mục đích của người nói, người viết trong câu đó là gì? Nếu dùng để nêu yêu cầu, đề nghị, mong muốn,... thì đó là câu khiến.

- Dấu hiệu nhận biết câu khiến: Cuối câu có dấu chấm than hoặc dấu chấm.

Trả lời:

Các câu khiến:

a.     Hãy gọi người hàng hành vào cho ta!

b.    Lần sau, khi nhảy múa phải chú ý nhé!

    Đừng có nhảy lên boong tàu!

c.    Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!

d.    Con đi chặt đủ một trăm đốt tre, mang về đây cho ta.

2. Tìm 3 câu khiến trong SGK Tiếng Việt hoặc Toán của em

Gợi ý:

Con chủ động tìm kiếm và ghi lại.

Trả lời:

-    Em hãy viết kết bài mở rộng cho bài tả cây tre ở quê em.

-    Vào ngay! (trích từ Ga-vrốt ngoài chiến lũy)

-    Hãy nói cho ta biết vì sao cháu cười được! (Trích từ Vương quốc vắng nụ cười trang 143)

3. Hãy đặt một câu khiến để nói với bạn, với anh chị hoặc với cô giáo (thầy giáo)

Gợi ý:

- Nội dung: Yêu cầu, đề nghị, mong muốn một việc gì đó.

- Hình thức: Kết thúc câu có dấu chấm than hoặc dấu chấm.

Trả lời:

-  Bạn giúp mình xin phép cô giáo cho mình nghỉ học hôm nay vì mình bị cảm nhé!

- Tối nay, chị giảng lại giúp em bài toán nhé!

- Thưa cô, cô giảng lại phần vừa rồi giúp em với ạ!

I. Nhận xét

Cho câu kể sau:

Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương.

Hãy chuyển câu kể thành câu khiến bằng một trong những cách sau:

- Thêm hãy, đừng , chớ, nên, phải,... vào trước một động từ.

- Thêm đi, thôi, nào,... vào cuối câu

- Thêm đề nghị, xin, mong,... vào đầu câu

- Thay đổi giọng điệu

Gợi ý:

Con dựa vào hướng dẫn phía trên để hoàn thành bài tập.

Trả lời:

Chuyển câu kể thành câu khiến:

-    Nhà vua hãy hoàn gươm lại cho Long Vương!

-    Nhà vua hãy hoàn gươm lại cho Long Vương nào!

-    Nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương thôi!

-    Hỡi nhà vua! Hãy hoàn gươm lại cho Long Vương!

II. Luyện tập

1. Chuyển các câu kể sau thành câu khiến :

- Nam đi học

- Thanh đi lao động.

- Ngân chăm chỉ.

- Giang phấn đấu học giỏi

M: - Nam đi học đi!

- Nam phải đi học!

- Nam hãy đi học đi!

Gợi ý:

Có thể chuyển câu kể thành câu khiến bằng những cách sau:

- Thêm hãy, đừng , chớ, nên, phải,... vào trước một động từ.

- Thêm đi, thôi, nào,... vào cuối câu

- Thêm đề nghị, xin, mong,... vào đầu câu

- Thay đổi giọng điệu

Trả lời:

-    Nam hãy đi học đi!

-    Thanh phải đi lao động cho đúng giờ!

-    Ngân cần chăm chỉ học tập!

-    Giang phải phấn đấu học cho giỏi!

2. Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống sau :

a. Vào giờ kiểm tra, chẳng may bút của em bị hỏng. Em biết bạn em có hai bút. Hãy nói với bạn một câu để mượn bút.

b. Em gọi điện cho bạn, gặp người ở đầu dây bên kia là bố của bạn. Hãy nói một câu với bác ấy để bác chuyển máy cho em nói chuyện với bạn em.

c) Em đang tìm nhà bạn bỗng gặp một chú từ một nhà gần đấy bước ra. Hãy nói một câu nhờ chú ấy chỉ đường.

Gợi ý:

Con đọc kĩ từng tình huống rồi đặt câu sao cho phù hợp.

Trả lời:

a)    Đặt câu khiến để mượn bút của bạn: 

-      Bạn Hải ơi, bút của mình bị hỏng rồi, bạn làm ơn cho mình mượn chiếc bút của bạn đi!

b)   Nói với bố của bạn để xin gặp bạn:

-     Thưa bác! Con là Thư, xin bác chuyển máy cho bạn Minh giúp con. Con xin cảm ơn.

c)   Nhờ một người chỉ đường:

-    Chú ơi, Chú làm ơn chỉ giúp con nhà của bạn Tâm!

3. Đặt câu khiến theo các yêu cầu sau:

a. Câu khiến có hãy ở trước động từ

b. Câu khiến có đi hoặc nào ở sau động từ

c. Câu khiến có xin hoặc mong ở trước chủ ngữ

Gợi ý:

Con đọc kĩ các yêu cầu rồi thực hiện.

Trả lời:

a)   Câu khiến có hãy trước động từ.

-    Bây giờ bạn hãy làm bài tập toán rồi hẵng đi đá bóng!

b)   Câu khiến có đi hoặc nào ở sau động từ:

-     Để cổ vũ cho bạn Nam, chúng ta hãy vỗ tay to lên nào!

c)   Câu khiến có xin hoặc mong ở trước chủ ngữ.

-     Xin các bạn hãy giữ trật tự để bạn lớp trưởng phổ biến kế hoạch lao động!

4. Nêu tình huống có thể dùng các câu khiến nói trên.

Gợi ý:

Con đọc kĩ các câu khiến ở câu 3 rồi trả lời.

Trả lời:

-     Có thể dùng câu a trong trường hợp yêu cầu bạn phải nghiêm chỉnh học tập.

-     Có thể dùng câu b khi yêu cầu tập thể cổ vũ cho bạn Nam vào thi đấu vật.

-     Có thể dùng câu c yêu cầu cả lớp giữ trật tự chung để cuộc họp lớp đạt kết quả tốt.