Cơ sở lý luận của đề tài nghiên cứu khoa học

Cơ sở lý luận là gì? Đây có lẽ là thắc mắc chung của nhiều bạn sinh viên, thậm chí là học viên sau đại học. Bởi, nghiên cứu cơ sở lý luận là tiền đề giúp cho tác giả có cái nhìn tổng quát hơn về lĩnh vực cũng như lịch sử nghiên cứu đề tài. Bài viết dưới đây, JES sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn bao quát hơn về khái niệm cơ sở lý luận là gì? Mời bạn đọc cùng tham khảo nhé!

Cơ sở lý luận (khung lý thuyết) là các giả thuyết đã được qua kiểm chứng và khẳng định. Dựa trên cơ sở từ những lý thuyết do các nhà nghiên cứu phát triển để giải thích các hiện tượng. Từ đó đưa ra kết luận dựa trên ý tưởng, kiến thức, sự quan sát thực tế.
Trong các bài báo cáo, luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ, luận văn tốt nghiệp… Cơ sở lý luận được xem là khung lý thuyết để bạn xác định, thảo luận và đánh giá các giả thuyết liên quan đến đề tài mà bạn nghiên cứu. Hiểu đơn giản hơn, cơ sở lý luận là việc bạn thu thập các bài nghiên cứu khoa học đã được thế giới công bố, tài liệu học thuật, báo chí, sách, luận văn có liên quan về đề tài hoặc có thể là các câu hỏi nghiên cứu mà bạn đã chỉ ra.

Sau khi bạn đã thống nhất lựa chọn đề tài nghiên cứu, đồng thời tiến hành liệt kê các câu hỏi nghiên cứu của bài luận. Tiếp đó, bạn sẽ phải đi tìm những lý thuyết, ý tưởng, mô hình mà các nhà nghiên cứu trước đã phát triển có liên quan đến đề tài nghiên cứu của mình để phục vụ cho mục đích phân tích.
Những yếu tố góp phần làm nên tầm quan trọng của cơ sở lý luận:

• Giúp tác giả có cái nhìn bao quát hơn về lịch sử nghiên cứu đề tài của mình. Là cầu nối giữa tác giả với kiến thức hiện có, từ đó đưa ra quyết định lựa chọn phương pháp nghiên cứu tối ưu nhất.
• Giúp tác giả hiểu hơn về vấn đề mình đang nghiên cứu, đề xuất được ý tưởng khi xây dựng câu hỏi nghiên cứu.
• Những dẫn chứng giải thích rõ ràng và cụ thể về các giả thuyết, định hướng được đưa ra trong bài luận giúp người đọc nắm rõ hơn về vấn đề nghiên cứu.
• Là “thước đo” giúp giảng viên xác định được tình trạng tác giả đã thực sự nghiên cứu về đề tài nghiên cứu kỹ lương chưa? Luận văn được triển khai đúng hướng hay không và có giải quyết được vấn đề mà tác giả đặt ra không?

Bước 1. Xác định thuật ngữ chính

Bước đầu bạn cần thực hiện khi viết cơ sở lý luận đó chính là xác định những thuật ngữ chính trong bài luận dựa trên đề tài nghiên cứu cũng như câu hỏi nghiên cứu.
Ví dụ minh họa: Công ty T đang đau đầu với vấn đề nhiều khách hàng online không quay lại để mua hàng. Ban quản lý muốn tăng lòng trung thành của khách hàng vì tin rằng sự hài lòng của khách hàng được cải thiện sẽ góp phần không nhỏ trong việc giữ chân khách hàng.

Để lên phác họa cơ sở lý luận cho vấn đề này, bạn cần xác định và lên kế hoạch tập trung vào: