- lý thuyết
- trắc nghiệm
- hỏi đáp
- bài tập sgk
Câu hỏi: Nêu tiểu sử của nhà bác học Nga Đ.I. Men-đê-lê-ép.
Các câu hỏi tương tự
Đến giữa thế kỷ thứ 19, giới khoa học mới chỉ khám phá được 63 nguyên tố hóa học. Trước khám phá của Mendeleev, có một số học giả như Johann Doebereiner [1829], Alexander Chancourtois [1862], Julius Meyer [1864], John Newlands [1866] và một số người khác đã từng tìm cách sắp xếp các nguyên tố khoa học theo một phương thức hợp lý.
Tuy nhiên, phải đến năm 1867, Dmitry Mendeleev, một giáo sư trường ĐH St. Petersburg sau khi nghiên cứu về một tài liệu cơ bản có tên gọi là Các nguyên tắc hóa học đã đưa ra kết luận rằng thuộc tính và trọng lượng nguyên tử của các chất hóa học có sự liên quan theo một cách nhất định. Căn cứ theo kết luận này, năm 1869 ông đã tập hợp được một bảng được gọi là "Thí nghiệm về Hệ thống các nguyên tố dựa trên Trọng lượng nguyên tử và Sự tương đồng hóa học". Ngày 1-3, ông đã gửi bảng này đi in, đồng thời cũng gửi bản sao cho các đồng nghiệp người Nga và ở nước ngoài.
Bốn ngày sau, ông công bố "Định luật Tuần hoàn" trong một bài báo có tên là "Sự phụ thuộc giữa tính chất và trọng lượng nguyên tử của các nguyên tố", đăng trên tạp chí Hội Hóa học Nga [hiện nay là Hội Hóa học Nga mang tên D.I. Mendeleev]. Trong bài báo này, ông miêu tả định luật mà ông đã khám phá ra như sau: "Các nguyên tố, nếu được sắp xếp theo trọng lượng nguyên tử của chúng, sẽ thể hiện các thuộc tính tuần hoàn một cách rõ ràng".
Sau đó, Mendeleev đã dành thêm hai năm nữa để hoàn thiện hệ thống tuần hoàn của mình. Ông đưa ra các khái niệm chu kỳ và nhóm nguyên tốn, vị trí của mỗi nguyên tố trong bảng, chỉnh sửa khối lượng nguyên tử của một số nguyên tố [thí dụ như beryllium, indium, uranium,...], dự báo sự tồn tại của một số nguyên tố mới và miêu tả các thuộc tính của chúng. Năm 1871, ông đã đưa ra định nghĩa cuối cùng về Định luật tuần hoàn và một phiên bản hệ thống các nguyên tố, gần giống như hệ thống ngày nay. Nhà khoa học đã miêu tả Định luật Tuần hoàn như sau: "Tính chất của các đơn chất, cấu tạo các hợp chất của chúng, cũng như tính chất sau này là các tính năng tuần hoàn của trọng lượng nguyên tử của các nguyên tố, bởi những chính những tính chất này cũng là tính chất của các nguyên tố mà các đơn chất này tạo ra".
Định luật Tuần hoàn của Mendeleev đã trải qua những thay đổi nhất định và đã được bổ sung nhiều nguyên tố mới, trong đó có cả những nguyên tố được tổng hợp nhân tạo. Đến đầu năm 2019, đã có 118 nguyên tố hóa học có tên trong Bảng Tuần hoàn [trong đó có ba nguyên tố được bổ sung năm 2016].
Tổng cộng, đã có hơn 500 phiên bản được xuất bản. Trong đó, có hai phiên bản được phổ biến rộng rãi nhất là phiên bản rút gọn [có tám nhóm hàng ngang các nguyên tố] và phiên bản dài [18 hàng]. Trong hệ thống hiện đại, các nguyên tố được sắp xếp theo một bảng hai chiều, trong đó mỗi cột thể hiện các thuộc tính hóa học và vật lý cơ bản, còn các hàng thể hiện chu kỳ các nguyên tố có sự tương đồng tương đối với nhau. Hiện phiên bản đầu tiên được xuất bản ngày 1-3-1869 vẫn đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lưu trữ D. I. Mendeleev tại trường ĐH St. Petersburg.
Định luật Tuần hoàn của Mendeleev đã được thế giới công nhận như một trong những trụ cột của ngành hóa học lý thuyết sau những khám phá về các nguyên tố mà ông đã từng dự đoán như khám phá về gallium [Ga, nguyên tố thứ 31] ở Pháp năm 1875, scandium [Sc, nguyên tố thứ 21] ở Thụy Điển năm 1879, và germanium [Ge, nguyên tố thứ 32] ở Đức năm 1886. Năm 1900, nhà hóa học William Ramsay, người sau này được trao giải Nobel, đã gọi Bảng Tuần hoàn các Nguyên tố hóa học của Mendeleev là "sự khái quát hóa vĩ đại nhất trong ngành hóa học". Năm 1882, Hội Khoa học Hoàng gia London đã trao tặng Huân chương Davy cho Dmitry Mendeleev vì những đóng góp cho khoa học của ông.
Trong suốt 150 năm qua, không ai có thể phủ nhận những ý nghĩa và giá trị to lớn của Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc khảo sát các tính chất của các nguyên tố hóa học và mở rộng kiến thức về cấu trúc vật chất, là cơ sở khoa học cho việc giảng dậy hóa học nói chung và hóa học vô cơ nói riêng, cũng như ngành vật lý hạt nhân.
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc [UNESCO] đánh giá Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học của Mendeleev là một trong những thành tựu khoa học quan trọng nhất, nắm bắt được bản chất không chỉ của ngành hóa học, mà còn cả của vật lý và sinh học". Vì lẽ đó, tổ chức này đã lấy năm 2019 là Năm quốc tế của Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học với hàng loạt các hoạt động để kỷ niệm phát kiến trọng đại này được tổ chức trên khắp thế giới.
THẢO NGUYÊN
Đôi nét về Đ.I. Men-đê-lê-épĐối với ông, nghiên cứu khoa học là sự phục vụ đầu tiên cho tổ quốc. Sự phục vụ thứ hai là hoạt động sư phạm. Sự phục vụ thứ ba của nhà bác học là các hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp.Lịch sử phát minh định luật tuần hoàn và bảng tuần hoàn gắn liền với tên tuổi và sự nghiệp của nhà hóa học người Nga Đ.I. Men-đê-lê-ép [1834 - 1907].Năm 1955, các nhà vật lí Mỹ đứng đầu là Sibo [G. Seaborg] đã tìm ra nguyên tố hóa học thứ 101 trong bảng tuần hoàn. Họ đặt tên nguyên tố hóa học này là Mendelevi để công nhận sự cống hiến của nhà bác học Nga vĩ đại. Hệ thống tuần hoàn do ông thiết lập là chìa khóa dẫn đến phát minh nhiều nguyên tố hóa học mới.Định luật tuần hoàn và hệ thống tuần hoàn là cống hiến quan trọng nhất của Đ.I. Men-đê-lê-ép trong sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ. Nhưng đó chỉ là một phần trong di sản sáng tạo to lớn của nhà bác học. Toàn bộ sáng tác của ông gồm tới 25 tập sách dày, là một bách khoa toàn thư thực sự.Đ.I. Men-đê-lê-ép đã phát hiện nhiệt độ sôi tới hạn, trên nhiệt độ này chất không thể tồn tại ở trạng thái lỏng. Ông là người nghiên cứu và xây dựng lí thuyết hiđrat về dung dịch, về thuốc súng không khói, và hoàn thiện kĩ thuật đo lường. Ông đề xuất thuyết về nguồn gốc vô cơ của dầu mỏ, thuyết này cho đến nay vẫn được nhiều người ủng hộ. Đối với ông, nghiên cứu khoa học là sự phục vụ đầu tiên cho tổ quốc. Sự phục vụ thứ hai là hoạt động sư phạm. Đ.I. Men-đê-lê-ép là tác giả của sách giáo khoa “những cơ sở của hóa học”. Khi ông còn sống, cuốn sách đã được tái bản tới 8 lần, và được dịch ra nhiều thứ tiếng nước ngoài. Ông giảng dạy ở nhiều trường đại học ở Petecbua – thủ đô của nước Nga thời bấy giờ. Học trò của ông có hàng nghìn người, trong số đó có nhiều nhà bác học xuất sắc của Liên xô cũ. Sự phục vụ thứ ba của nhà bác học là các hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp. Ông thường xuyên được mời làm chuyên gia để giải quyết những vấn đề kinh tế phức tạp.Đ.I. Men-đê-lê-ép là một trong những người có trình độ văn hóa cao nhất ở thời đại ông. Ông quan tâm sâu sắc đến văn học, nghệ thuật, xây dựng một bộ sưu tập khổng lồ phiên bản tranh của các họa sĩ trong và ngoài nước Nga. Đ.I. Men-đê-lê-ép là viện sĩ của hơn 50 viện hàn lâm khoa học của các nước trên thế giới.Một số hình ảnh về nhà bác học Đ.I. Men-đê-lê-ép
Dmitri Mendeleev [ Men đê lê ép – sinh ngày 8 tháng 2 năm 1834, mất ngày 2 tháng 2 năm 1907 ] là một nhà khoa học người Nga nổi tiếng là người lập bảng tuần hoàn những nguyên tố hóa học văn minh. Mendeleev cũng có những góp phần lớn cho những nghành như hóa học, giám sát [ nghiên cứu và điều tra về những phép đo lường ], nông nghiệp và công nghiệp, nhưng bảng tuần hoàn mendeleev vẫn là góp phần to lớn và điển hình nổi bật nhất của ông cho nền khoa học quốc tế
Thông tin nhanh: Dmitri Mendeleev
- Được biết đến là: Người tạo ra định luật tuần hoàn và bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
- Sinh ngày 8 tháng 2 năm 1834 tại Verkhnie Aremzyani, Tỉnh Tobolsk, Liên Bang Nga.
- Cha mẹ: Ivan Pavlovich Mendeleev, Maria Dmitrievna Kornilieva.
- Mất: ngày 2 tháng 2 năm 1907 tại Saint Petersburg, Liên Bang Nga.
- Trình độ giáo dục : Đại học Saint Petersburg.
- Công trình đã xuất bản : Các nguyên tắc của hóa học.
- Giải thưởng và danh hiệu : Huy chương Davy, ForMemRS
- Vợ : Feozva Nikitichna Leshcheva, Anna Ivanovna Popova
- Con : Lyubov, Vladimir, Olga, Anna, Ivan
- Trích dẫn đáng chú ý : “Trong một lần nằm mơ, tôi đã thấy một bảng các nguyên tố sắp xếp thật tự nhiên. Tỉnh dậy, tôi chép ra ngay lập tức và chỉnh sửa lại một số chỗ mà tôi thấy cần thiết”
Tiểu sử Mendeleev
1. Cuộc đời
Mendeleev sinh ngày 8 tháng 2 năm 1834 tại Tobolsk, một thị xã ở Siberia, Nga. Ông là con út trong một mái ấm gia đình Kitô giáo Chính thống lớn. Quy mô đúng chuẩn của mái ấm gia đình ông cho đến nay vẫn là một yếu tố gây nhiều tranh cãi, nhiều nguồn tin cho biết số anh chị em trong mái ấm gia đình ông rơi vào khoảng chừng từ 11 đến 17 người. Cha ông là Ivan Pavlovich Mendeleev, một nhà phân phối thủy tinh, và mẹ ông là Dmitrievna Kornilieva .
Cũng trong năm mà Dmitri Mendeleev chào đời, cha ông bị mù. Ông mất năm 1847. Mẹ ông đảm nhiệm việc quản trị xí nghiệp sản xuất thủy tinh, nhưng nó đã bị thiêu rụi chỉ một năm sau đó. Để mang đến cho con trai mình một nền giáo dục tốt, mẹ của Dmitri đã đưa ông đến St. Petersburg và ghi danh ông vào Học viện Sư phạm chính quy. Ngay sau đó, mẹ của Dmitri qua đời .
2. Giáo dục
Dmitri tốt nghiệp Học viện năm 1855 và sau đó tiếp tục lấy bằng thạc sĩ giáo dục. Ông đã nhận được học bổng từ chính phủ để tiếp tục học và chuyển đến Đại học Heidelberg ở Đức. Ở đó, ông quyết định không làm việc với Bunsen và Erlenmeyer, hai nhà hóa học nổi tiếng, và thay vào đó thành lập phòng thí nghiệm của riêng mình tại nhà. Ông tham dự Đại hội hóa học quốc tế và gặp gỡ nhiều nhà hóa học hàng đầu châu u.
Bạn đang đọc: Tiểu sử Dmitri Mendeleev người phát minh ra bảng tuần hoàn
Năm 1861, Dmitri trở lại St. Petersburg để kiếm P.hd. Sau đó, ông trở thành giáo sư hóa học tại Đại học St. Petersburg. Ông liên tục giảng dạy ở đó cho đến năm 1890 .
3. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
Dmitri rất khó tìm được một cuốn sách giáo khoa hóa học tốt cho những lớp học của mình, thế cho nên ông đã tự viết. Trong khi viết sách giáo khoa của mình, Các nguyên tắc của hóa học, Mendeleev nhận thấy rằng nếu bạn sắp xếp những nguyên tố theo thứ tự khối lượng nguyên tử tăng dần, đặc thù hóa học của chúng đã bộc lộ xu thế nhất định. Ông gọi mày mò này là Định luật tuần hoàn và công bố : “ Khi những nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự khối lượng nguyên tử tăng dần, 1 số ít đặc thù nhất định sẽ lặp lại theo chu kỳ luân hồi ” . Dựa trên sự hiểu biết về đặc thù của những nguyên tố, Mendeleev đã sắp xếp những nguyên tố đã biết trong một bảng với tám cột. Mỗi cột đại diện thay mặt cho một tập hợp những nguyên tố có đặc thù tựa như nhau. Ông gọi đó là bảng tuần hoàn của những nguyên tố hóa học. Ông đã trình diễn bảng và định luật tuần hoàn của mình cho Thương Hội Hóa học Nga vào năm 1869 . Sự độc lạ thực sự duy nhất giữa bảng tuần hoàn của ông ấy và bảng mà tất cả chúng ta sử dụng ngày này là trong bảng của Mendeleev những thành phần được sắp xếp bằng cách tăng trọng lượng nguyên tử, trong khi bảng tuần hoàn hiện tại được sắp xếp bằng cách tăng số nguyên tử .
Bảng của Mendeleev có những khoảng trống được ông chừa lại vì ông Dự kiến có ba nguyên tố mà ông chưa biết đến. Sau này người ta tìm ra đó chính là gecmani, gali và scandium. Dựa trên đặc thù tuần hoàn của những nguyên tố như đã được ông bộc lộ trong bảng, Mendeleev đã Dự kiến trước những thuộc tính của tám nguyên tố ngay cả khi chúng chưa được phát hiện .
4. Đóng góp trong các lĩnh vực khác
Đa phần Mendeleev chỉ được nhớ đến với việc làm về hóa học và sự xây dựng Thương Hội Hóa học Nga, tuy nhiên trong thực tiễn ông còn có nhiều sở trường thích nghi khác. Ông đã viết hơn 400 cuốn sách và bài viết về những chủ đề khoa học và công nghệ tiên tiến phổ cập. Đối tượng fan hâm mộ của ông hầu hết là những người dân thông thường, từ đó ông đã tạo ra một “ thư viện kiến thức công nghiệp ” . Ông thao tác cho chính phủ nước nhà Nga và trở thành giám đốc của Cục Trọng lượng và Đo lường Trung ương. Ông rất chăm sóc đến việc điều tra và nghiên cứu những giải pháp khoa học hoàn toàn có thể ứng dụng vào thực tiễn đời sống và đã triển khai rất nhiều nghiên cứu và điều tra về chủ đề này. Sau đó, ông đã xuất bản một tạp chí .
Ngoài sở trường thích nghi về hóa học và công nghệ tiên tiến, Mendeleev còn chăm sóc đến việc giúp tăng trưởng nông nghiệp và công nghiệp Nga. Ông đi khắp quốc tế để khám phá về ngành dầu khí và giúp Nga tăng trưởng những giếng dầu. Ông cũng thao tác để tăng trưởng ngành công nghiệp than của Nga .
5. Hôn nhân và con cái
Mendeleev đã kết hôn hai lần. Ông kết hôn với Feozva Nikitchna Leshcheva vào năm 1862, nhưng hai người đã ly dị sau 19 năm. Sau đó ông lại kết hôn với Anna Ivanova Popova một năm sau khi ly hôn, vào năm 1882. Ông có tổng số sáu người con từ 2 cuộc hôn nhân gia đình này .
6. Qua đời
Năm 1907 ở tuổi 72, Mendeleev mất vì bệnh cúm. Lúc đó ông đang sống ở St. Petersburg. Những lời ở đầu cuối của ông nói với bác sĩ của mình, được báo cáo giải trình lại là : “ Bác sĩ, bạn có khoa học, tôi có niềm tin. ” Đây cũng là một trích dẫn của nhà văn nổi tiếng người Pháp Jules Verne .
7. Di sản
Mendeleev, mặc dù có nhiều thành tựu nhưng chưa bao giờ giành được giải thưởng Nobel về hóa học. Trong thực tế, ông đã được thông qua hai lần, tuy nhiên cuối cùng ông đã được trao Huân chương Davy danh giá [1882] và ForMemRS [1892] thay cho giải thưởng Nobel hóa học.
Bảng tuần hoàn hóa học của ông đã không được những nhà hóa học đồng ý cho đến khi Dự kiến của Mendeleev về những nguyên tố mới được chứng tỏ là đúng. Sau khi gallium được phát hiện vào năm 1879 và Germanium vào năm 1886, rõ ràng bảng này cực kỳ đúng chuẩn. Vào thời gian Mendeleev qua đời, Bảng tuần hoàn những nguyên tố hóa học mới được quốc tế công nhận là một trong những công cụ quan trọng nhất từng được tạo ra cho nghiên cứu và điều tra hóa học .
Xem thêm: Máy tính ra đời năm nào? Ai là người phát minh ra máy tính?
Đánh giá bài viết