Sự kiện kết thúc thời đại Hùng Vương thường được kể trong các thần tích tóm tắt như sau:
Hùng Duệ Vương là người có hùng tài đại lược, tư chất thánh minh, kế nghiệp 17 đời Hùng, yên định Trung Quốc. Duệ Vương sinh được 20 hoàng tử nhưng đều lần lượt về chầu tiên tổ. Chỉ còn 2 công chúa là Tiên Dung được gả cho Chử Đồng Tử và Ngọc Hoa kén được rể là Tản Viên Sơn Thánh.
Khi ấy Thục Vương là Chủ bộ quan Ai Lao, cũng là tông phái Hùng Vương, thừa cơ phát binh từ phương Tây đến tấn công. Sơn Thánh lĩnh mệnh cầm quân, phục kích đánh tan quân Thục ở châu Quỳnh Nhai [Mạn Nhai], khải hoàn trở về.
Mấy năm sau, Thục Vương lại phát 5 đạo quân thủy bộ theo các đường châu Quỳnh Nhai Hoàng Tế, Lạng Sơn Văn Giản, Đại Man, Bố Chính Minh Linh, Hoan Châu Hội Thống tiến đánh Hùng Vương. Lần này Sơn Thánh cùng với 2 vị tả hữu kiên thần là Cao Sơn và Quý Minh dẫn quân đánh vào chính binh quân Thục. Sơn Thánh giả ấn của Thục Vương viết thư gửi tướng Thục lệnh án binh cố thủ. Nhân đó Sơn Thánh đem quân đến thẳng kinh đô Thục tập kích, đại phá được cánh quân chính.
Sau trận thắng này, Duệ Vương muốn nhường ngôi cho Sơn Thánh, nhưng Sơn Thánh cố từ và khuyên Duệ Vương:
Họ Hùng hưởng nước kể cũng đã lâu dài. Lòng trời ắt có hạn, khiến cho Thục Vương thừa cơ gây hấn xâm chiếm Trung Hoa. Vả lại Thục Vương vốn là bộ chủ Ai Lao, cũng là dòng phái của hoàng đế trước đây. Nay thế nước kém thường cũng là chuyện do tiền định. Vua không nên vì yêu một cõi phương Nam mà đối địch với ý trời vậy, làm hại đến sinh linh.
Duệ Vương nghe theo, nhường ngôi lại cho Thục Vương, còn nhân đó đem tặng cả nỏ thần linh quang làm vật bảo quốc. Thục Vương nhận vị, mới về Nghĩa Lĩnh lập miếu đền thờ Hùng Vương… Đồng thời cũng phong thờ cho một loạt các tướng lĩnh công thần của Hùng Duệ Vương, đặc biệt nhiều là ở vùng 2 bên bờ sông Lô như:
– Ở Quế Nham [Đồng Quế, Sông Lô, Vĩnh Phúc]: 4 vị đại vương là danh tướng theo Sơn Thánh đánh Thục.
– Ở Hương Lan [Trưng Vương, Việt Trì, Phú Thọ]: 3 vị Chàng Chấu Linh Lang đại vương, là tùy tòng hầu kiệu của Duệ Vương.
– Ở Bảo Đà [Dữu Lâu, Việt Trì, Phú Thọ]: Tả hữu kiên thần Cao Sơn, Quý Minh và Cương Trực tướng quân…
Câu đối ở đình Quế Nham:
Kháng Thục phù Hùng sinh dũng tướng
Tòng Trưng phạt Hán tử linh thần.
Hiện nay, sự kiện Hùng Duệ Vương nhường ngôi cho Thục Vương được cho là xảy ra vào quãng năm 257 TCN. Tuy nhiên, đây là sự lẫn lộn với việc nhà Tần [Triệu] đánh phương Nam, diệt Thục vào cùng năm [thời Tần Chiêu Tương Vương]. Sự kiện Hùng nhường ngôi cho Thục trên phải xảy ra vào đầu thời kỳ nhà Thục, chứ không phải lúc cuối.
Nhận định như vậy thì chợt nhận ra, việc Thục Vương thay thế Hùng Vương đời cuối chính là sự kiện Chu Văn Vương bắt đầu cuộc chiến đánh giặc Ân ở vùng Bắc Việt. Cụ thể như sau.
Vị vua Hùng đời cuối của dòng theo cha Lạc Long Quân ra biển là vua Trụ nhà Ân Thương. Đế Tân là người có trí lược, dũng mãnh, từng chinh phạt nhiều nơi, nhưng do có tính tình tàn ác, lại chìm đắm trong tửu sắc, giết hại các đại thần nên đã làm cho “Hùng đồ mạt tạo, vận nước cáo chung“.
Tây Bá hầu Cơ Xương là thủ lĩnh đứng đầu các chư hầu miền Tây của nhà Ân. Truyền thuyết Việt gọi là Thục chúa, Bộ chủ Ai Lao. Thục là hướng Tây. Ai Lao là vùng cao nguyên Vân Nam Quý Châu, mà nay vẫn còn dãy núi Ai Lao Sơn ở đó.
Cơ Xương khởi sự không đánh trực tiếp vào kinh đô của Trụ Vương ở An Huy mà đầu tiên đánh chiếm nước Sùng của Bắc Bá hầu Sùng Hầu Hổ. Sùng Hầu Hổ là thủ lĩnh vùng đất phía Bắc xưa của nhà Ân. Vùng này tương ứng với đất Lạc [Lạc = nước là tượng của phương Bắc]. Sùng Hầu Hổ trong truyền thuyết Việt được gọi dưới tên Tản Viên Sơn Thánh. Sơn là quẻ Cấn trong Tiên thiên Bát quái, chỉ hướng Bắc. Sùng Hầu Hổ như thế là tiếp nối dòng dõi Lạc Long Quân, có thể gọi là một Lạc Vương ở vùng đất này. Sùng Hầu Hổ được chép thành ra tên của Lạc Long Quân là Sùng Lãm.
Là 2 đại thủ lĩnh 2 miền lớn của thiên hạ nên cuộc chiến giữa Tây Bá hầu Cơ Xương và Bắc Bá hầu Sùng Lãm diễn ra một cách ác liệt, với nhiều binh lính, nhiều trận chiến khó khăn, nhiều mưu mẹo như mô tả việc Sơn Thánh đánh Thục trong các thần tích. Chiến trường chính là mạn ngược giữa Bắc Việt và Vân Nam nên thần tích ghi là các châu Quỳnh Nhai, Đại Man, Mộc Châu… Không ít lần quân của Cơ Xương [Thục chúa] đại bại, thậm chí kinh đô Thục ở Ai Lao [Vân Nam] cũng bị đánh phá. Nhưng cuối cùng, sức người không bằng ý trời, Cơ Xương nhờ có lòng nhân đức, bao dung, đã thu phục được nhân tâm và giành thắng lợi. Truyền thuyết kể là Sơn Thánh đã theo mệnh trời mà khuyên Hùng Duệ Vương nhường ngôi cho Thục Vương.
Tin Cơ Xương chiếm được nước Sùng, làm rung chuyển cả kinh đô Triều Ca của Trụ Vương như Kinh Thư kể. Cơ Xương cho dời đô từ miền Tây về đất Phong Châu, tức là vùng Việt Trì ngày nay. Đây là kinh đô của họ Hùng từ thời mở nước của Đế Minh và hẳn cũng là nơi đóng đô của Sơn Thánh – Sùng Hầu Hổ khi đó. Truyền thuyết kể thành việc Thục Vương xây thành ở Việt Trì, lên núi Nghĩa Lĩnh lập miếu điện thờ cúng Hùng Vương…
Như vậy, tục thờ Hùng Vương đã bắt đầu từ thời nhà Thục cách nay 3000 năm. Đền miếu ở Nghĩa Lĩnh là nơi thờ các vị Hùng Vương Thánh tổ đầu tiên gồm Đột Ngột Cao Sơn, Viễn Sơn, Ất Sơn, chứ không phải thờ Hùng Duệ Vương. Vì “Thục Vương cũng là tông phái của Hoàng đế họ Hùng” nên mới thờ những vị Thánh tổ đầu tiên của họ Hùng. Cơ Xương cũng là người mang họ Cơ, là họ của Hoàng Đế Hữu Hùng Hiên Viên.
Hoành phi “Triệu Cơ vương tích” ở các nơi thờ vua Hùng tại Nghĩa Lĩnh có nghĩa là: Dấu tích khai mở của vua họ Cơ. Chính chữ Cơ Tích này mà đã đổi thành Cổ Tích, là làng tạo lệ của Hùng Sơn.
Cùng với việc lập miếu thờ Thánh tổ Hùng Vương, Thục Vương Cơ Xương còn chiêu mộ các cựu thần của Hùng Vương [nhà Ân] trước đây. Đối với những người không theo Thục mà trung nghĩa tử tiết, Cơ Xương đều “phong thần”, cho lập miếu thờ tự như những ví dụ ở trên. Chính do có tấm lòng nhân đức này của Cơ Xương mà cơ trời lòng người đã từ Hùng [nhà Ân] sang tay Thục [nhà Chu].
Sự kiện Cơ Xương thu phục được Sùng Hầu Hổ và dời đô về đất Phong, lập nước Âu Lạc, còn được kể trong truyền thuyết Việt với việc Âu Cơ [Cơ Xương] chia tay với Sùng Lãm, về Phong Châu lập ra nước Văn Lang. Văn Lang là gọi theo tên hiệu Văn Vương của Cơ Xương. Còn Âu Lạc chỉ việc sát nhập 2 khu vực Âu của Thục Chúa và Lạc của Sơn Thánh.
Nhờ có được nửa thiên hạ 2 miền Tây và Bắc [hướng Nam nay] Trung Hoa mà sau đó con của Cơ Xương là Vũ Vương Cơ Phát đã phát động cuộc chiến quyết tử phá Trụ diệt Ân. Cuộc chiến thần thánh này được sử Việt mô tả trong truyền tích Phù Đổng Thiên Vương đánh giặc Ân. Cơ Phát được Hùng Vương ngọc phả chép là con trưởng Hùng Quốc Vương, đã lên ngôi thiên tử, tiến hành việc phân chia đất đai trăm họ chư hầu, đặt ra lễ chế trăm quan, phong cho trăm thần, là những tướng lĩnh đã tử trận trong cuộc chiến Hùng – Thục / Ân – Chu kéo dài hàng chục năm. Nước Văn Lang – Âu Lạc trở thành Trung Nguyên của Thiên hạ Trung Hoa, bắt đầu một Hùng triều tiếp theo của dòng họ Hùng, kéo dài hơn 800 năm.
Câu đối ở đình Bảo Đà:
Sổ thiên niên vương tá thủy chung, phụ tử quân thần khai chửng điểm
Thập ngũ bộ thiên phân thảo dã, sơn hà nhật nguyệt cộng trường tồn.
Dịch:
Mấy ngàn năm phụ đế trước sau, cha con vua tôi mở nơi cứu giúp
Mười lăm bộ trời chia đồng nội, núi sông ngày tháng cùng nhau mãi còn.
VSD - GIỚI THIỆU
Môi trường đầu tư Đà Nẵng hấp dẫn các nhà đầu tư Hoa Kỳ
Cuộc họp cấp cao APEC lần thứ 12 về Y tế và Kinh tế
Nơi ký ức tìm về
Tuyên ngôn độc lập – Những giá trị trường tồn
Gần 200 đại biểu quốc tế dự Hội nghị đường sắt ASEAN tại Đà Nẵng
Học sinh Việt Nam giành 7 giải Olympic Vật lý thiên văn quốc tế
Việt Nam tích cực thúc đẩy các chương trình nghị sự chung của quốc tế
Kiểm soát quyền lực để bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân – TS. Hoàng Thị Kim Oanh
Thương hiệu ‘Thành phố đáng sống’ của Đà Nẵng là tài sản quý giá
Việt Nam vươn lên top 10-15 nền kinh tế có quy mô ngoại thương lớn nhất toàn cầu trong năm nay
Việt Nam kêu gọi APEC hỗ trợ quảng bá chính sách mở cửa du lịch quốc tế
Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Du lịch APEC lần thứ 11
Giới thiệu bộ sách điện tử “Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh – Biên niên sử truyền hình”
Cách mạng khoa học-công nghệ và tác động của nó đến con người và xã hội Việt Nam
Việt Nam có thành phố lọt top 6 điểm hẹn hò lãng mạn nhất thế giới, sánh ngang Pháp hay Tây Ban Nha
Hải quốc từ chương những cột mốc chủ quyền
Ra mắt bộ tem “Thác nước Việt Nam”
Cả đội tuyển giành huy chương Olympic Tin học quốc tế
World Cup 2022 bất ngờ thay đổi ngày khai mạc
Ban Tổ chức – Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam tiếp nhận hồ sơ xin gia nhập Hội
Thư mời gửi tác phẩm tham dự “Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2022”
Thủ tướng Chính phủ: Doanh nhân, doanh nghiệp hãy là chiến sĩ bản lĩnh cùng Chính phủ sớm giành chiến thắng
Điều lệ Hội Nhà văn Việt Nam nhiệm kỳ 2020 – 2025
Nghiên cứu, tuyên truyền về chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa
Khánh Hòa sẽ xây dựng công viên và Bảo tàng Trường Sa
Thủ tướng chủ trì họp Ban Chỉ đạo các dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm
Quảng bá nghệ thuật múa rối nước tại Hàn Quốc
Soạn giả Trần Văn Chánh ra mắt ‘Đại tự điển Hán-Việt’
Quyết liệt thực hiện Chương trình Chuyển đổi số quốc gia
Thủ tướng: Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số là phù hợp với phẩm chất, năng lực con người Việt Nam
55 năm ASEAN – Một tầm nhìn, một bản sắc, một cộng đồng
Thủ tướng cảnh báo ‘lơ là, chủ quan với dịch sẽ trả giá đắt’
Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ACCSM 21
Tổng thư ký Antonio Guterres đánh giá cao đóng góp của Việt Nam tại Liên hợp quốc
LHQ đánh giá cao các cam kết chống biến đổi khí hậu của Việt Nam
AMM-55: Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55
Chuyển đổi số hướng tới nông thôn mới thông minh
Việt Nam tham gia Hội nghị Thượng đỉnh các thành phố thế giới 2022
Hoàn thiện hồ sơ trình UNESCO vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Hòa Bình đón nhận 2 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Việt Nam luôn ủng hộ và thúc đẩy triển khai mạnh mẽ Kế hoạch Aotearoa về Tầm nhìn APEC 2040
Làm mới sách sử, sách nghiên cứu văn hóa
Sức mạnh tổng hợp quốc gia của Ấn Độ: Hiện trạng và triển vọng
Vườn Mẹ, một ý tưởng nhân văn và đáng ủng hộ – Phan Diễn
Việt Nam sẽ đề nghị UNESCO vinh danh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế xã hội
Việt Nam giành hai huy chương vàng Tin học văn phòng thế giới
Việt Nam luôn là thành viên tích cực và có trách nhiệm của ASEAN
Chủ tịch nước: Cơ hội tốt cho các nhà đầu tư APEC đến với Việt Nam
Việt Nam luôn chào đón các doanh nghiệp APEC đến đầu tư, hợp tác
Chuyện người chồng gìn giữ thư tình của vợ và người yêu cũ
Tổng bí thư: Hoàn thiện chính sách ưu đãi với người có công
Chủ tịch nước dự lễ kỷ niệm Ngày Thương binh – liệt sĩ
Giáo sư Thayer: UNCLOS đóng góp tích cực tại Biển Đông
10 người Việt Nam từng đạt điểm tuyệt đối tại Olympic Toán quốc tế là ai?
Ai Cập và Việt Nam cùng khám phá một tương lai rực rỡ của tình hữu nghị
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản
Australia tích cực triển khai Chiến lược tăng cường hợp tác với VN
Olympic quốc tế 2022: Học sinh Việt đạt nhiều thành tích ấn tượng
Thủ tướng: Bỏ khung giá đất là đột phá
UNCLOS giúp Việt Nam bảo vệ và giữ gìn môi trường biển
Hội An và Phú Quốc vào danh sách những điểm du lịch tốt nhất thế giới
Cả 4 học sinh Việt Nam dự thi Olympic hóa học quốc tế đều giành huy chương vàng
Nhà khoa học Nobel Vật lý: “Nên tránh tư duy chỉ cần nghiên cứu ứng dụng”
Tổng giám đốc WB: Việt Nam đã đạt được cùng lúc những mục tiêu khó
Liên hợp quốc kêu gọi các phản ứng táo bạo nhằm giải quyết khủng hoảng lương thực toàn cầu
Những mẩu chuyện của tôi – Tác giả Trần Sỹ Kỳ
Việt Nam giành bốn huy chương Olympic Sinh học quốc tế
Làng rau Trà Quế đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia
Lần đầu tiên Việt Nam có học sinh lớp 10 đạt Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế
Việt Nam có huy chương Vàng IMO với điểm tuyệt đối sau 20 năm
Những bộ óc vĩ đại trong ngành nghệ thuật kiến trúc thế giới
Nhà khoa học đạt giải Nobel Vật lý năm 2016 thắp đuốc khoa học tại Quy Nhơn
4 chủ nhân của ‘giải Nobel Toán học’ 2022
Việt Nam nỗ lực đóng góp cho hoạt động của Hội đồng Nhân quyền LHQ
EU muốn tăng cường thương mại nông sản với Việt Nam
Chủ tịch nước: Việt Nam luôn khắc ghi tâm khảm tình cảm của cố thủ tướng Abe Shinzo
Kỷ lục gia Việt Nam: Ghi nhận thêm 6 kỷ lục mới
Hội nghị G20: Đề cao chủ nghĩa đa phương, mở cửa cho đối thoại
Vì sao ông Abe Shinzo được người Việt Nam yêu mến?
Pháo hoa thắp sáng bầu trời Đà Nẵng sau nhiều năm tạm hoãn vì dịch Covid-19
Hội đồng Nhân quyền LHQ thông qua nghị quyết Việt Nam đề xuất
Việt Nam nhấn mạnh vai trò hoạch định chính sách khoa học cơ bản
Di sản danh nhân Nguyễn Đình Chiểu: Sống mãi cùng dòng chảy nhân loại
Giáo sư giành giải Fields 2022 từng học kém môn Toán
Việt Nam trúng cử vào Ủy ban liên Chính phủ Công ước UNESCO
Thông qua nhiều nghị quyết quan trọng, thúc đẩy phát triển Thủ đô
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022: Tạo mọi điều kiện cho hơn 1 triệu thí sinh
Chân dung GS Trịnh Xuân Thuận – người giành giải thưởng lớn của Viện Hàn lâm Pháp
Chuyển đối số thúc đẩy kết nối toàn cầu, giúp người dân được hưởng hòa bình và thịnh vượng
Việt Nam tôn trọng và đề cao giá trị phổ quát của ‘Hiến pháp đại dương’ UNCLOS
Việt Nam khẳng định cam kết phát triển đại dương xanh, bền vững
Lễ kỷ niệm 200 năm Ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu
Bế mạc Đối thoại Biển lần thứ 8: UNCLOS vẫn vẹn nguyên giá trị để giải quyết các vấn đề mới nảy sinh trên...
Tăng cường quảng bá hình ảnh Việt và hàng hóa Việt tại Bỉ
Trưởng Đại diện UNDP đưa 5 khuyến nghị giúp Việt Nam thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn
7 nhà khoa học Việt Nam được trao giải thưởng nghiên cứu y khoa xuất sắc
Ngành hàng không vũ trụ Australia chứng kiến ‘thời khắc lịch sử’
Thủ tướng yêu cầu Đà Nẵng tìm bằng được giải pháp tháo gỡ ‘điểm nghẽn’ phát triển
Thủ tướng: Đà Nẵng vươn lên mạnh mẽ trong mấy chục năm qua
Các nhà lãnh đạo ngành du lịch ra Tuyên bố tầm nhìn chung về du lịch sinh thái thế giới
Những thành phố đáng sống nhất thế giới năm 2022
Nước mắm Việt Nam hướng tới xuất khẩu
Ngành Du lịch thế giới chung tay vượt qua khủng hoảng, hướng tới phát triển bền vững
Việt Nam đề xuất giải pháp nhằm phát huy tiềm năng và vai trò của phụ nữ
Sứ mệnh của Cổng TTĐT Chính phủ truyền cảm hứng cho YouTube
Thi tìm hiểu về biển, đảo Việt Nam ‘Tổ quốc bên bờ sóng’ 2022
Cơn sốt giá lan trên toàn cầu, Việt Nam sở hữu ‘kho hàng’ 28 triệu tấn
Quy định khi xuất khẩu gạo vào thị trường Bắc Âu doanh nghiệp cần tuân thủ
Ngày 24/6 được chọn làm Ngày Quốc tế Phụ nữ Ngoại giao
Bình Dương tiếp tục được vinh danh Top 7 cộng đồng thành phố thông minh
Đà Nẵng nỗ lực “làm mới mình” trong mắt nhà đầu tư
Vùng đất màu nhiệm: Báo nước ngoài nêu 10 lý do nên tới Việt Nam du lịch ‘ngay và luôn’
Ông Hun Sen: Việt Nam không có nhu cầu lấy đất của ta, ta cũng không có nhu cầu lấy đất Việt Nam
Chủ tịch Hồ Chí Minh – Người thầy vĩ đại của Báo chí Cách mạng Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Nhân loại không bao giờ quên tập đoàn Pol Pot sát hại hơn 3 triệu người
Tôn vinh hình ảnh người phụ nữ và quảng bá tà áo dài Việt Nam tại châu Âu
Vì sao phải viết?
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng các cơ quan báo chí
Chủ tịch nước dự kỷ niệm 65 năm thành lập Nhà xuất bản Kim Đồng
Hà Nội – UNESCO đẩy mạnh hợp tác trong bảo tồn di tích lịch sử
Đại sứ Đặng Hoàng Giang phát biểu về Biển Đông tại Hội nghị của Liên Hợp Quốc
Điểm danh 10 thành phố bên sông đẹp nhất Việt Nam
Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 tại Geneva
WTO nhấn mạnh tầm quan trọng của thương mại xanh
Trang tin nổi tiếng nước ngoài gợi ý những điểm đến hấp dẫn ở Việt Nam
Những thành phố bên sông nổi tiếng thế giới
Hội Nhà văn từ chối đề xuất xét duyệt Nghệ sĩ Nhân dân
Bộ sách ‘Giấc mơ Việt Nam tôi’ và tâm nguyện của GS. Nguyễn Đăng Hưng
Trao Kỷ niệm chương vì Sự nghiệp Tài nguyên và Môi trường cho Đại sứ Australia tại Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng đội tuyển U23 Việt Nam
Việt Nam được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng LHQ khóa 77
NXB Kim Đồng ra mắt ấn phẩm kỷ niệm 20 năm tủ sách “Tuổi mới lớn”
Sự nghiệp vĩ đại của nhà Vật lý từng 84 lần trượt giải Nobel
“Bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và phát triển bền vững”
Phát hành 10 tập ‘Đại Nam thực lục’ bộ chính sử quan trọng nhất của nhà Nguyễn
Thể lệ Cuộc vận động Sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi
Người đàn bà thép nói gì khi U23 Thái Lan tái đấu với U23 Việt Nam?
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Chúng ta phải luôn luôn hành động vì trẻ em
Trung tâm Nguyễn Du mở lớp bồi dưỡng viết văn khóa XVI năm 2022
Phát hiện thực vật lớn nhất thế giới rộng 200 km2
Đà Nẵng lọt vào top điểm đến được yêu thích nhất châu Á năm 2022
“Thuốc lá – mối đe dọa tới môi trường của chúng ta”
Trẻ em Việt Nam
Thủ tướng tặng bằng khen cho 305 vận động viên xuất sắc tại SEA Games 31
Hiệu ứng tích cực của sao la sau SEA Games 31
Ấn tượng triển lãm ảnh và giới thiệu Việt Nam tại Algeria
Kiều bào vượt hàng nghìn hải lý đến thăm Trường Sa, Nhà giàn DK1
Bên trong ‘thành trì’ mới khổng lồ và độc đáo của Google ở Thung lũng Silicon
Ấm tình Lễ Kỷ niệm 65 năm thành lập Hội Nhà văn Việt Nam
AFF Cup 2022 chính thức đổi tên
Ấn tượng bế mạc SEA Games 31
Đưa quan hệ với Liên hợp quốc và ESCAP đi vào chiều sâu và thực chất hơn
Israel- Đất nước của bảo tàng
Tham gia WEF Davos 2022, Việt Nam góp phần định hướng ý tưởng, tư duy chính sách chiến lược trong giai đoạn bước ngoặt
Hai công trình khoa học về quân sự nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh
Những thông điệp mới cho một Việt Nam hùng cường
Nhà toán học được phong Giáo sư khi 38 tuổi nhận giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022
Chính thức phê duyệt” Điều lệ Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam”
Vinh danh nhà khoa học giải Tạ Quang Bửu 2022
Liên Hợp Quốc: Việt Nam có tiếng nói quan trọng cho đoàn kết quốc tế
Người phụ nữ Việt Nam đầu tiên chinh phục đỉnh Everest
SEA Games 31 bắt đầu
Khai mạc SEA Games 31: Khát vọng vì một Đông Nam Á mạnh mẽ
Linh vật SEA Games 31 – loài thú cổ đại được cho là bí ẩn nhất thế giới
Khi quyền tác giả là một phần của văn hóa!
Vẻ đẹp bình dị của con người Việt Nam trên khắp mọi miền Tổ quốc
Bảo tàng khoa học, vũ trụ đầu tiên ở Việt Nam
Tổ hợp không gian khoa học đại chúng đầu tiên ở Việt Nam vừa đi vào hoạt động
Công binh, bác sĩ mũ nồi xanh lên đường làm nhiệm vụ quốc tế
Nhà Rông cao 30m của Việt Nam lên báo danh tiếng Mỹ
Cầu kính đi bộ dài nhất thế giới sắp đón khách ở Mộc Châu
Tôn vinh ‘Sen trong đời sống văn hóa Việt’
Giờ thi đấu chi tiết bóng đá nam SEA Games 31
Chủ tịch nước dâng hương giỗ Tổ Hùng Vương
Quan tâm kiến nghị của văn nghệ sĩ
Cánh quạt turbine gió dài nhất thế giới
Pin mặt trời sản xuất điện vào ban đêm
Đà Nẵng là địa điểm tổ chức cuộc thi “Hoa hậu Hòa bình Việt Nam 2022”
Từ mặt đất, chụp được cảnh 2 phi hành gia ISS đang đi bộ ngoài không gian
Bác Cổ mùa hoa gạo – Không gian “Làng trong Phố”
Chân dung Van Gogh qua những cuốn sách
Cây xương rồng xanh mãi [Đọc tập thơ “Đứa con muộn mằn” của Lê Lộc Tân] – Bùi Xuân
Nghìn con ngỗng tuyết bay rợp trắng trời
Ngày 1/4 là ngày gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Cá tháng Tư 1/4
Những điều cần biết về Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương năm 2022
ĐT Việt Nam đi vào lịch sử Vòng loại World Cup sau trận hòa Nhật Bản
Đà Nẵng: Khánh thành công viên văn hóa Khu chiến tích Gò Hà
Bản sắc văn hóa của từng quốc gia, dân tộc có vai trò quan trọng trong việc phát triển và xây dựng đất nước
Động thổ sân bay Sa Pa
Đại sứ Marc Knapper: ‘Việt Nam luôn chiếm vị trí độc nhất trong trái tim tôi’
Trao giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam và kết nạp hội viên mới
Những điều ít biết về cầu Trường Tiền
Phong tục đón Tết cổ truyền của người Dao đỏ Lào Cai
Những lời chúc Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 hay và ý nghĩa nhất
Xuân về thung lũng ‘Mắt Trời’
Sẽ có lúc con người đạt ‘siêu miễn dịch’ đối với COVID-19?
Cao nguyên xanh hy vọng vào du lịch “Biển – Rừng”
Vinfuture công bố chủ nhân các giải thưởng phụng sự nhân loại năm 2021
Vinh danh khoa học vì con người
Đà Nẵng sẽ tổ chức 50 hoạt động hai bờ sông Hàn năm 2022
110 hãng hàng không quy tụ tại thành phố biển Đà Nẵng vào tháng 6
Việt Nam đứng đầu ASEAN về quy mô công suất nguồn điện
Phát hiện hồ cá bỏ hoang nổi lên như một công trình cổ giữa biển ở Việt Nam
Những sự thật nực cười nhất trong lịch sử thế giới
Người đàn ông cứu bé gái khỏi đám cháy
Nghỉ Tết Nhâm Dần từ 31/01/2022 đến hết ngày 04/02/2022
Phú Quốc: Căn hộ Premier Boutique House có gì hấp dẫn nhà đầu tư?
Ngắm ‘cánh diều bay cao’, công viên APEC độc đáo tại Đà Nẵng
Mưa bong bóng – Thơ Phạm Ngọc Hồi
Lời chúc Tết 2022. Những lời chúc mừng năm mới 2022 hay và ý nghĩa
The Sea: Sức hút từ tháp căn hộ sở hữu tầm nhìn đắt giá tại đảo Ngọc
Sun Group khởi công Quần thể nghỉ dưỡng khoáng nóng Sun Beauty Onsen tại Quảng Yên, Quảng Xương, Thanh Hóa
Ngỡ ngàng kiến trúc cảnh quan “cực phẩm” của Sun Tropical Village
5 lý do khiến biệt thự Tropical Valley vừa ra mắt đã tạo “cơn địa chấn”?
Việt Nam giành 22 huy chương Olympic Toán và Khoa học quốc tế
WHO: Phải chấm dứt đại dịch trong năm 2022
Phú Quốc chào đón tuyệt tác kiến trúc mới bằng chuỗi sự kiện “bom tấn” dịp Noel
Vì sao nhu cầu sở hữu second home hạng sang ngày càng lớn?
Giải mã sức nóng của The Sea – Căn hộ sát biển sở hữu lâu dài tại Phú Quốc
Sun Group nhận giải Vàng – Giải thưởng quy hoạch đô thị quốc gia 2021 cho 2 tổ hợp dự án tại Phú Quốc
10 đại học có nhiều người đoạt giải Nobel nhất thế giới
5 lý do không thể bỏ lỡ mùa đông này ở Fansipan
Sun Property ra mắt Tropical Valley – Phân khu độc đáo nhất “ngôi làng nhiệt đới” ở Phú Quốc
Hé lộ phân khu hot nhất khu đô thị nghỉ dưỡng đa sắc màu Sun Riverside Village
Bắt đúng khẩu vị nhà đầu tư, căn hộ The Sea bùng nổ giao dịch khi vừa ra mắt
Sun World Fansipan Legend chính thức mở cửa trở lại từ ngày 3/12
Thùy Tiên đăng quang Hoa hậu Hòa bình quốc tế 2021
Dự kiến các ngày nghỉ lễ, Tết năm 2022
Bộ sưu tập nghỉ dưỡng quốc tế tại Phú Quốc sắp có thêm một thương hiệu đẳng cấp
Đếm không hết những ưu đãi và trải nghiệm hấp dẫn từ khu nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất thế giới
Chủ nhân giải Nobel Y sinh từ Australia xuất hiện trên sóng truyền hình Việt Nam
Khu vườn ký ức tuổi thơ – Trương Hùng Linh
Nơi triệu con tim hướng về – Lưu Kim Mỹ
Đôi điều suy nghĩ về “Vườn Mẹ” – PGS TS Phạm Hảo
Bạn và tôi – Nguyễn Duy Phương
Bình Dương với thế trận lòng dân – Người kể: Phan Thanh Toán, Người ghi: Phan Thanh Châu
Giải mã hấp lực “Miami thu nhỏ” giữa lòng phố biển Sầm Sơn
Thể lệ Giải thưởng Văn học – Nghệ thuật thành phố Đà Nẵng lần thứ 4 [2015-2020] Gồm 2 văn bản
Người Mẹ anh hùng – Nguyễn Văn Đến
Vườn Mẹ – Ý tưởng từ tâm – Nguyễn Xuân Nhĩ
Hồi ức của Leonard Mlodinow về Stephen Hawking
Vườn Mẹ, một dự án thay lời muốn nói – Phan Kế Vân
Tháng 7 và ý tưởng cháy bỏng lòng tri ân – BS. Huỳnh Phiến
Tâm nguyện – Nguyễn Hữu Mai
Để không còn những góc khuất ở quê nhà – Lê Tự Cường
Cảm nhận về không gian “Vườn Mẹ” – Nhạc sỹ Minh Đức
Chiến thuật “biến nguy thành cơ” và sự chuyển mình của hệ sinh thái Sun Group trong dịch bệnh
Vườn Mẹ – Một công trình nhân văn – Nguyễn Đức Tuấn
Để đừng mai một, lãng quên – Phan Tấn Tuyền
Du lịch Quảng Ninh tìm hướng phục hồi trong giai đoạn bình thường mới
Bình Dương – Đất linh thiêng – Nhà Văn Nguyễn Bá Thâm
“Vườn Mẹ” đôi điều suy nghĩ – Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn
Mong mỏi “Vườn Mẹ” sẽ sớm thành hiện thực – Trung tướng Ngô Quý Đức
“Vườn Mẹ” với anh bộ đội Cụ Hồ – Trung tướng Nguyễn Văn Tuyên
Du lịch Xứ Thanh: sẽ không còn “độc canh mùa vụ”!
Đôi điều về dự án “Vườn Mẹ” – Thượng Tướng Võ Tiến Trung
Vườn Mẹ – Một lời tri ân – Nhà Văn Thái Bá Lợi
Xin đừng làm chậm lại đường về “Vườn Mẹ” – Phan Thị Phiện
Từ kí ức Bình Dương đến không gian Vườn Mẹ – Trung tướng Nguyễn Trung Thu
Nghĩa tình “Vườn Mẹ” – Hồ Thanh Hải
Vườn Mẹ, nơi vẹn toàn của chân-thiện-mỹ – Nhà giáo, nhà nghiên cứu Huỳnh Văn Hoa
Thủ phủ du lịch Đà Nẵng “làm mới” chờ ngày bung lụa
Sắc màu Miami tại thành phố nghỉ dưỡng kế sông kề biển Sun Riverside Village Sầm Sơn
Vườn Mẹ – Một ý tưởng tuyệt vời – TS.Vũ Ngọc Hoàng
Giấc mơ Vườn Mẹ – Phan Đức Nhạn
Thanh Hóa và triển vọng bứt phá trong thập niên mới
Việt Nam kéo thế giới cùng giải bài toán chuyển đổi số
Cơ hội sở hữu 30 căn biệt thự cuối cùng tại Sun Grand City Feria
Tiêm mũi 2 vaccine COVID-19 rất quan trọng, đây là lý do
Ba nhà kinh tế Mỹ đoạt giải Nobel Kinh tế 2021
Nhiều bất ngờ thú vị chờ đón du khách tại Nam Phú Quốc ngày trở lại
Phê duyệt Điều lệ Hội Nhà văn Việt Nam
WHO gợi ý 3 yếu tố giúp Việt Nam sống chung Covid-19
Giải Nobel Văn học năm 2021 thuộc về nhà văn người Tanzania Abdulrazak Gurnah
Sầm Sơn sẽ cất cánh khi sông Đơ được “hồi sinh”
Ba nhà khoa học Mỹ, Đức, Italy giành Giải Nobel Vật lý năm 2021
Giải Nobel Y học năm 2021 vinh danh hai nhà khoa học người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian
Thêm thời gian nhận tác phẩm tham dự giải thưởng và hồ sơ gia nhập Hội đến 30.10.2021
Một số biện pháp cấp bách phòng, chống dịch bệnh COVID-19
Cuộc cách mạng chữa ung thư không cần hóa trị
Sun Group trao tặng gói hỗ trợ đợt 3 trị giá 25 tỷ đồng, tiếp sức Kiên Giang chống dịch, đón khách tới Phú...
Những trải nghiệm nào tại Đà Nẵng khiến du khách nhớ nhất trong những ngày xa cách?
Sa Pa đẹp mê mẩn những ngày vắng khách
Hệ sinh thái Sun Group & giấc mơ “người khổng lồ” mang quốc tịch Việt Nam
Hai chuyến bay chở 345 khách có “Hộ chiếu vắc xin” từ Mỹ hạ cánh tại sân bay Vân Đồn
Sách tranh của 2 họa sĩ Việt được giới thiệu trên báo Mỹ
Dân tộc dám ước mơ là dân tộc có tương lai
Việt Nam sẽ trở thành nước thu nhập cao, nếu…
Sun Group ủng hộ 100 tỷ đồng xây dựng Bệnh viện dã chiến lớn nhất Hà Nội
Lập Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng Giải thưởng HCM, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật
Về việc nhận hồ sơ xin gia nhập Hội Nhà văn việt Nam
Khám phá những quần thể tâm linh trên những đỉnh thiêng nước Việt
Tiếng Việt là ngôn ngữ phổ biến thứ 21 trên thế giới
Ngắm viễn cảnh tương lai của du lịch Thanh Hóa từ loạt dự án đẳng cấp của Sun Group
Sun Group hỗ trợ 30.000 suất lương thực tới các hộ nghèo tại Đà Nẵng trong thời gian giãn cách chống dịch
Fansipan – Những chuyện kỳ thú & bí ẩn
Vị thế thăng hạng – “đòn bẩy” cho du lịch tăng tốc
Phú Quốc đón đầu xu hướng wellness xa xỉ tại gia
Sun Group khẩn cấp hỗ trợ trang thiết bị y tế cho bệnh viện dã chiến Tây Ninh
Olympic Tokyo 2020 giữa thời đại dịch: “Tiếng vọng từ lịch sử”
TIME gợi ý 2 khách sạn mới của Sun Group tại Hà Nội và Phú Quốc- nơi vừa lọt top điểm đến tuyệt vời...
Tàu cảnh sát biển 8021 về Việt Nam
Thạch Kim Tuấn thi chung kết cử tạ Olympic ngày 25/7
Phát súng đi vào lịch sử của VĐV Việt Nam ở Olympic
Top 5 công trình khiến du lịch Việt Nam được thế giới nể phục
Thêm 16 tỉnh thành phía Nam giãn cách theo chỉ thị 16, từ 0h ngày 19-7
Trang thiết bị y tế chống dịch Covid-19 trị giá 70 tỷ đồng được Sun Group khẩn cấp hỗ trợ các tỉnh miền Nam
Nhiều trang thiết bị y tế hiện đại hỗ trợ điều trị Covid-19 đã được Sun Group trao tặng Hà Tĩnh và Hưng Yên
Chung tay cùng Hà Nội đẩy lùi Covid-19, Tập đoàn Sun Group ủng hộ 55 tỷ đồng mua vắc-xin
Đưa vào hoạt động Trung tâm Hồi sức tích cực cho “tâm dịch” Bắc Ninh do Sun Group tài trợ
Dự án Thế hệ S [S-Generation] trao 20 tỷ đồng quyên góp cho Quỹ vắc-xin Covid-19
20 năm nhìn lại đảo nhân tạo lớn nhất thế giới hình cây cọ
Bảo Hải Linh Thông Tự – Sức hút từ kiến trúc chùa Việt cổ độc đáo
Sun Group hỗ trợ Bắc Ninh 50 tỷ lắp đặt Trung tâm Hồi sức tích cực
Sun Group tài trợ 50 tỷ đồng lắp đặt Trung tâm Hồi sức tích cực giúp Bắc Giang đẩy lùi Covid-19
Chuyện chưa kể của “Sân bay khu vực hàng đầu thế giới” tại Việt Nam
Chống dịch lần thứ 4: Đà Nẵng đã thần tốc hơn, dày dặn hơn
Hai thông tin mới từ Hội Nhà văn Việt Nam
Sách văn học dịch hiện nay có gì mới?
Hội đồng Dịch thuật & sách dịch văn học nước ngoài
Sun World Ba Na Hills hứa hẹn bùng nổ với loạt sản phẩm mới dịp 30/4
Tập thơ “Mười ngày 57 – Bản chất nước đôi của im lặng” của Halmosi Sándor do Nguyễn Chí Hoan dịch
Fashion Voyage #3: Mối lương duyên thời trang – kiến trúc
Đà Nẵng sẽ tổ chức tọa đàm về giải pháp khôi phục và phát triển du lịch
Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills đứng top 1 danh sách kỳ quan mới thế giới
Cảnh phơi cá ở Việt Nam vào top ảnh đẹp thế giới
Không ai nghĩ Fansipan có mùa hoa đào đẹp đến như thế này
Hấp dẫn show “Ước hẹn tháng 3” tại Công viên châu Á – Asia Park
Không phải lương, thưởng, đây mới là “chìa khóa vàng” để Sun Group thu hút nhân sự giỏi
Choáng ngợp anh đào Nhật Bản, đào rừng Fansipan nở rộ đẹp rực rỡ
Khám phá 1 ngày thỏa thích với vô số sự kiện sôi động tại Công viên Châu Á – Asia Park xuân này
Outsider art – nghệ thuật sáng tạo bên ngoài dòng chính thống
Du khách tấp nập du xuân trên đỉnh Bà Nà
Quảng Nam: Làng mai rừng màu hồng rực rỡ nơi biên giới
Nhiều giải thưởng quốc tế đã nâng tầm uy tín và vị thế của Đà Nẵng
Ngẩn ngơ chiêm ngưỡng loài hoa đào chuông quý hiếm trên đỉnh Bà Nà
Sun World Ba Na Hills đưa du lịch Đà Nẵng vươn ra thế giới
Hầm Hải Vân 2 trước ngày khánh thành
Chuyện lạ người khai mở ngành kỹ năng mềm tại Việt Nam
Thiện nguyện thiết thực: Câu chuyện “Con cá” và “Cần câu”
Chuyện chưa kể về cây cầu Vàng nổi tiếng toàn cầu của du lịch Việt Nam
Sun Group được vinh danh “Nhà phát triển công trình vui chơi giải trí tốt nhất Đông Nam Á 2020”
Biển người đổ về Nhà thờ Lớn đêm Noel
Phong cảnh Việt Nam nhìn từ trên cao
V Live – Làm thế nào để sống hứng khởi mỗi ngày?
Cây cầu bắc ước mơ du lịch Việt vươn tầm thế giới
Chợ nổi Cái Răng – Nét độc đáo nơi sông nước Miền Tây
Voọc chà vá chân nâu ‘áp đảo’ cuộc thi ảnh môi trường Đà Nẵng
11 điều bạn có thể chưa biết về thác Niagara
Phát hiện thêm một cổ trấn đẹp bình dị cách Hà Nội 30 km
Nhà văn nữ: đi ngắn, viết dài
Cầu Vàng –“Đại sứ” đưa du lịch Việt Nam ra thế giới
Sun Group nhận “mưa giải thưởng” World Travel Awards 2020 khu vực Châu Á
Ngoài thánh địa Mỹ Sơn, Quảng Nam còn những tháp Chăm tuyệt đẹp nào?
Các điểm ngắm mây đẹp ở Sa Pa, Tam Đảo
Ba Na Hills Golf Club 4 năm liên tiếp là “Sân Golf tốt nhất châu Á”
Sun World Ba Na Hills bật mí về một đêm tiệc Halloween đặc biệt nhất từ trước đến nay
Cầu Vàng – sứ giả đưa Việt Nam đến với thế giới giữa thời Covid-19
Bầu không khí độc lạ và đỉnh cao cảm xúc trong lễ hội âm nhạc quốc tế United We Stream Asia tại Cầu Vàng
Ngắm Sài Gòn – thành phố hoa lệ bên những dòng sông
Quy trình đón khách an toàn tại Bà Nà Hills được triển khai như thế nào?
Chương trình kích cầu du lịch lần hai giúp cho doanh nghiệp sống lại
Tuyệt tác của thiên nhiên Ghềnh Đá Đĩa
Cầu đá 3 tầng 2.000 năm còn đứng vững
Dải lụa vàng ở độ cao hơn 2.000m nơi đại ngàn Y Tý
Kinh tế đêm là giải pháp “chớp” thời cơ hậu Covid-19
Đêm Bà Nà vui chất ngất
Những điều cần lưu ý khi tắm onsen kiểu Nhật để đạt hiệu quả tốt nhất cho cơ thể
Đi 30 nước khi mới 25 tuổi, Lý Thành Cơ vẫn không khỏi ngỡ ngàng khi tới Bà Nà
Khu nghỉ dưỡng 5 sao JW Marriott Phu Quoc Emerald Bay chào hè với “ưu đãi kép“ chưa từng có
Hải Phòng đưa cáp treo 3 dây hiện đại do Sun Group đầu tư vào khai thác
Vô vàn ưu đãi, cảnh sắc đẹp thần sầu, không đi Sa Pa bây giờ thì tiếc lắm
Giảm giá vé cáp treo Bà Đen, thỏa sức chinh phục nóc nhà Nam Bộ
Khu nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất thế giới tại Đà Nẵng tri ân các chiến sĩ ngành y tế bằng gói ưu đãi...
Những trải nghiệm nhất định không thể bỏ qua ở Sun World Ba Na Hills dịp này
Liên tiếp tung hai chương trình kích cầu quy mô, Bà Nà Hills khơi gợi tình yêu đất nước trong du khách
Ảnh chùa Hương đạt giải nhất cuộc thi quốc tế
Thơ Tagore theo điểm nhìn dịch giả Việt Nam
Nhiều trải nghiệm mới, giá vé ưu đãi, Bà Nà xứng đáng là điểm đến nhiều lần không chán
Mercure Danang French Village Bana Hills tung ưu đãi khủng đón khách trở lại sau cách ly
Tổng Giám đốc Sun Group: “Chúng tôi tìm thấy cơ hội trong thách thức”
Phát triển du lịch bền vững: Không nên đại trà hoá các điểm đến
Thế giới hân hoan đón chào năm mới
Du lịch Sa Pa – Văn hóa là nền tảng
Bảo vật Quốc gia – Tượng nữ thánh Tara [Bồ tát Tara]
Kỷ niệm 100 năm Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng [1919 – 2019]
Khu dự trữ sinh quyển thế giới
“Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba”. Câu ca dao nhắc nhớ mỗi người về ngày giỗ Tổ để tri ân các vị vua Hùng của dân tộc Việt Nam. Vậy tên của 18 vị vua Hùng gồm những ai?
Vua Hùng có thật 18 vị hay là…
Năm 2007, Quốc hội chọn ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch hằng năm làm ngày Quốc giỗ nhằm ghi nhớ công ơn các vị vua Hùng.
Trong “Hỏi gì đáp nấy” [tập 19, NXB Trẻ, 2010, trang 41] Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Lân Dũng viết: “Thật ra thì 18 đời Vua chỉ là con số biểu trưng, có nghĩa là nhiều đời Vua, truyền nối lâu dài. Không ai biết được 18 Vua Hùng có tên là gì đâu, đừng cất công tìm vô ích”.
Nhưng trong “Thế thứ các triều vua Việt Nam”[Nhà xuất bản Giáo dục, 2008, trang 14-15], nhà sử học Nguyễn Khắc Thuần viết đích danh 18 vị vua Hùng:
- Kinh Dương Vương[涇陽王]: 2879 – 2794 TCN [số năm trị vì là ước đoán]. Huý là Lộc Tục [祿續].
- Hùng Hiền vương[雄賢王], còn được gọi là Lạc Long Quân [駱龍君 hoặc 雒龍君 hoặc 貉龍君]: 2793 – 2525 TCN. Huý là Sùng Lãm [崇纜].
- Hùng Lân vương [雄麟王]: 2524 – 2253 TCN
- Hùng Việp vương [雄曄王]: 2252 – 1913 TCN
- Hùng Hi vương [雄犧王]: 1912 – 1713 TCN [phần bên trái chữ “hi” 犧 là bộ “ngưu” 牛]
- Hùng Huy vương [雄暉王]: 1712 – 1632 TCN
- Hùng Chiêu vương [雄昭王]: 1631 – 1432 TCN
- Hùng Vĩ vương [雄暐王]: 1431 – 1332 TCN
- Hùng Định vương [雄定王]: 1331 – 1252 TCN
- Hùng Hi vương [雄曦王]: 1251 – 1162 TCN [phần bên trái chữ “hi” 犧 là bộ “nhật” 日]
- Hùng Trinh vương [雄楨王]: 1161 – 1055 TCN
- Hùng Vũ vương [雄武王]: 1054 – 969 TCN
- Hùng Việt vương [雄越王]: 968 – 854 TCN
- Hùng Anh vương [雄英王]: 853 – 755 TCN
- Hùng Triêu vương [雄朝王]: 754 – 661 TCN
- Hùng Tạo vương [雄造王]: 660 – 569 TCN
- Hùng Nghị vương [雄毅王]: 568 – 409 TCN
- Hùng Duệ vương [雄睿王]: 408 – 258 TCN
18 vị vua Hùng tuổi thọ bao nhiêu?
Theo Đại Việt Sử ký Toàn thư, tính từ thời Kinh Dương Vương [2879 TCN] cho đến hết thời Hùng Vương [năm 258 TCN] kéo dài 2.622 năm.Nhà nước Văn Lang tồn tại đến năm 258 TCN thì bị Thục Phán [tức An Dương Vương] thôn tính.
18 đời vua Hùng nối nhau trị vì trong 2.622 năm. Con số này cũng có nhiều giả thuyết.
Cũng trong Đại Việt sử lược là tác phẩm đầu tiên đề cập tới và dường như dữ kiện đó được nhiều tác phẩm sử học, khảo cứu sau này ghi chép theo, thậm chí các tác phẩm ở dạng diễn ca cũng viết:
Xưng Hùng Vương, cha truyền con nối, Mười tám đời một mối xa thư, Cành vàng lá ngọc sởn sơ, Nước xưng một hiệu, năm dư hai nghìn.[Thiên Nam minh giá]
Hoặc như một số câu đối ca ngợi về thời đại Hùng Vương cũng đề cập đến có số 18. Thí dụ:
Thập bát truyền vi quân vi vương, trùng xuất tiên nga duy mạt tạo Ngũ thập tử quy sơn quy hải, biệt trung thần nữ thiệu anh phong.
Nghĩa là:
Mười tám đời truyền làm quân làm vương, hai vị tiên nga cuối dòng họ
Năm mươi con lên núi, xuống biển, một nàng thần nữ nối ngôi cha.
Hay như câu đối:
Nam thiên thập bát thế xa thư, sơ đầu đệ nhất thánh. Tâynhạcức vạn niên hương hỏa, thượng đẳng tối linh thần.
Nghĩa là:
Trời Nam 18 đời truyền kiếp, buổi đầu đệ nhất thánh.
Tây nhạc ức vạn năm hương hỏa, thượng đẳng tối linh thần.
Chỉ có 18 đời vua mà cai trị 2.622 năm đã gây ra không ít hoài nghi, tuy nhiên trong các bản Ngọc phả, thần tích như bản Ngọc phả Hùng Vương được soạn năm Thiên Phúc nguyên niên [980] đời vua Lê Đại Hành [Lê Hoàn] nhà Tiền Lê thì không phải là 18 đời vua Hùng mà là 18 nhành/ngành với tổng cộng 180 đời vua:
“Dĩ thượng Hùng đồ thập bát diệp, tỷ phú truyền cơ thái bảo, nhất bách thập bát đại đế vương tốn vị nhất thống sơn hà”
Nghĩa là:
“Mười tám nhành nhà Hùng, ngọc tỷ và ấn tín truyền quyền đại bảo trong khoảng 180 đời nhường ngôi đế vương, một mối non sông xa thư trị nước”.
Nhiều tác phẩm khác như Tân đính Lĩnh Nam chích quái của nhà sử học thời Hậu Lê là Vũ Quỳnh cũng viết là 18 ngành vua Hùng.
Trong Ngọc phả Hùng Vương thì chữ “đời” phải hiểu là chữ “thế” trong Hán tự có nghĩa là không phải một đời người mà là “một dòng gồm nhiều đời”. Hiện ở đình Tây Đằng, huyện Ba Vì, Hà Nội, còn bài vị “Tam Vị Quốc Chúa” thờ 3 vị vua cuối cùng thuộc thế/chi/nhành Hùng Vương thứ 18.
Sơ khai Nam Việt hữu Kinh Dương, Nhất thống sơn hà thập bát vương. Dư bách hệ truyền thiên cổ tại, Ức niên hương hoả ức niên phương.
Nghĩa là:
Mở đầu Nam Việt có Kinh Dương Mười tám ngành vua, mười tám chương. Bách Việt sơn hà muôn thuở đó,
Đời đời đèn nến nức thơm hương.
Nhà sử học Ngô Thì Sĩ viết: “Người ta không phải là vàng đá, sao lại sống lâu được như thế? Điều ấy càng không thể hiểu được” [Việt sử tiêu án].
Việt Sử Tiêu Án là bộ sách sử viết bởi Ngô Thì Sĩ, hoàn thành năm 1775. Tác phẩm đề cập đến lịch sử Việt Nam từ thời thượng cổ Hồng Bàng đến giai đoạn ngoại thuộc nhà Minh
Trong Việt Nam sử lược, nhà sử học Trần Trọng Kim cũng viết: “…Cứ tính hơn bù kém, mỗi ông vua trị vì được non 150 năm. Dẫu là người đời thượng cổ nữa thì cũng khó lòng mà có nhiều người sống lâu được như vậy”.
Việt Nam sử lược là tác phẩm do nhà sử học Trần Trọng Kim biên soạn năm 1919. Tác phẩm này là cuốn sách lịch sử Việt Nam đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ, hệ thống lại toàn bộ lịch sử nước Việt [cho đến thời Pháp thuộc] và được đánh giá là một trong những cuốn sách sử Việt Nam có phong cách ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu. Sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1920 và được tái bản rất nhiều lần, có lúc đã được dùng làm sách giáo khoa tại miền Nam trước năm 1975.
Bác Hồ nói chuyện tại đền Hùng
“Các Vua Hùng đã có công dựng nước thì Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.
Câu nói trên được Bác Hồ nói chuyện với các chiến sĩ vào sáng ngày 19-9-1954 tại cửa Đền Giếng trong khu di tích Đền Hùng thuộc núi Nghĩa Lĩnh, xã Hy Cương, huyện Lâm Thau, tỉnh Phú Thọ trước cán bộ Đại đoàn Quân tiên phong.
Từ tháng 7 đến tháng 9-1954, trước khi về Hà Nội, Bác Hồ và cơ quan Trung ương chuyển từ xã Kim Sơn, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang về thôn Vai Cầy, xã Văn Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Ngày 18-9-1954, Bác đi từ Đại Từ [Thái Nguyên] trên chiếc xe Zeep mang biển số KT-032 [KT ký hiệu của Ban kiểm tra 12 – Bí danh của Văn phòng Phủ Thủ tướng] do đồng chí Ngọc điều khiển. Sáng 19-9-1954, Bác đi thăm khu vực di tích Đền Hùng.
Khoảng 9 giờ, có cán bộ của Trung đoàn 102 [Trung đoàn Thủ đô], Trung đoàn 36, Trung đoàn 88 [Tu Vũ] và một số Tiểu đoàn trực thuộc của Đại đoàn đi từ 5 hướng: Từ núi Thằn Lằn [Vĩnh Phúc], từ Gia Thanh [Phù Ninh], từ Trại Cờ [Hiệp Hòa, Bắc Giang], từ Đại Từ [ Thái Nguyên] và từ Phùng [Hà Nội] đến hội tụ. Ngoài ra, còn có cán bộ văn công của Đại đoàn và nhà báo Nguyễn Khắc Tiệp – phóng viên báo Quân đội nhân dân. Bác ngồi trên cửa ngách bên phải Đền Giếng, đồng chí Song Hào và đồng chí Thanh Quảng ngồi trên bậc lát gạch cạnh Bác. Khoảng gần 100 các đồng chí cán bộ, chiến sĩ của Đại đoàn ngồi dưới sân Đền nghe Bác nói chuyện.
Trong hồi tưởng của Trung tướng Phạm Hồng Cư, nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc phòng thì vào thời điểm 9-1954, ông là Phó Chính ủy Trung đoàn 36, Đại đoàn 308 và là người có mặt trong buổi nói chuyện lịch sử ngày 19-9-1654 của Bác. Trong buổi gặp mặt đó Bác đã giảng giải: “Đền Hùng thờ các vua Hùng. Hùng Vương là người sáng lập ra nước ta, là Tổ tiên của dân tộc ta”. Tiếp theo Người nói: “Ngày xưa, các vua Hùng đã có công dựng nước, ngày nay Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Đồng thời Bác căn dặn và giao nhiệm vụ cho đơn vị về tiếp quản Hà Nội và nhiệm vụ trước mắt và lâu dài của Cách mạng Việt Nam, của Quân đội.
NTý [tổng hợp]