Giải thích tại sao Hải Phòng lại trở thành trung tâm công nghiệp lớn của nước ta

1. Tổng quan về thành phố

Hải Phòng là thành phố duyên hải nằm ở hạ lưu của hệ thống sông Thái Bình thuộc đồng bằng sông Hồng, cách thủ đô Hà Nội 102 km, phía Bắc và Đông Bắc giáp tỉnh Quảng Ninh, phía Tây Bắc giáp tỉnh Hải Dương, phía Tây Nam giáp tỉnh Thái Bình, phía Đông là biển Đông với đường bờ biển dài 125 km, nơi có 05 cửa sông lớn là: Bạch Đằng, Cửa Cấm, Lạch Tray, Văn Úc, và sông Thái Bình. Hải Phòng ngày nay là một trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương - là đô thị loại 1 cấp quốc gia; lớn thứ hai Miền Bắc, thứ ba toàn quốc, gồm 7 quận nội thành và 8 huyện ngoại thành [bao gồm 2 huyện đảo: Bạch Long Vỹ và Cát Hải].

Hải Phòng là trung tâm kinh tế lớn của miền Bắc, một trong ba cực tăng trưởng quan trọng nhất của vùng kinh tế động lực phía Bắc.

Tổng sản phẩm trong nước [GRDP] năm 2016 của thành phố đạt kết quả cao, tăng 11% so với cùng kỳ, gấp 1,7% bình quân chung cả nước. Cơ cấu các ngành dịch vụ - công nghiệp, xây dựng - nông, lâm, thủy sản tương ứng 50,52% - 42,80% - 6,68%. Chỉ số sản xuất công nghiệp [IIP] tăng 17,02% so với cùng kỳ trong đó có một số ngành có tốc độ tăng trưởng cao như: sản xuất thiết bị truyền thông, sản xuất sản phẩm điện tử dân dụng, may trang phục, sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa. Kim ngạch xuất khẩu đạt 5,16 tỷ USD, tăng 19,57% so với cùng kỳ. Sản lượng hàng hóa thông qua các cảng đạt 80,01 triệu tấn, tăng 17,2% so với cùng kỳ.Tổng số vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện đạt 56.125,5 tỷ đồng, tăng 14,91% so với cùng kỳ.

2. Những lợi thế của Hải Phòng

2.1. Lợi thế về vị trí địa lý

Hải Phòng từ lâu đã nổi tiếng là một cảng biển lớn nhất phía Bắc Việt Nam, là cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc và cả nước, là đầu mối giao thông quan trọng của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, trên hai hành lang - một vành đai hợp tác kinh tế Việt Nam - Trung Quốc. Hải Phòng được đánh giá là trung tâm công nghiệp và thương mại lớn của cả nước, và cũng là trung tâm dịch vụ, du lịch, kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học và công nghệ của Vùng duyên hải Bắc bộ.

2.2. Lợi thế về hệ thống hạ tầng kỹ thuật

Là địa phương duy nhất miền Bắc hội tụ đủ 5 loại hình giao thông: Đường bộ, đường sắt, đường biển, đường thủy nội địa và đường hàng không. Lợi thế này đã giúp thành phố Cảng không chỉ đóng vai trò trung tâm kinh tế của khu vực đồng bằng sông Hồng, vùng Duyên hải Bắc bộ mà còn là nhịp cầu thông thương với cả các nước trong khu vực.

Giao thông đường biển: Là thành phố có hệ thống cảng biển lớn nhất miền Bắc, Hải Phòng hiện nay có 38 cảng biển lớn, nhỏ với lượng hàng qua cảng năm 2016 đạt 80,01 triệu tấn/ năm. Đặc biệt đến năm 2018 khi Cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện đi vào hoạt động với khả năng tiếp nhận tàu từ 50.000 DWT tới 100.000 DWT, cho phép tàu mẹ đưa hàng thẳng từ Việt Nam đến Châu Âu, Bắc Mỹ, lượng hàng hóa qua các cảng Hải Phòng tiếp tục tăng nhanh.

Giao thông đường bộ: Hệ thống giao thông vận tải đường bộ đang được phát triển ngày càng đồng bộ, tiến tới giao thông thông minh cao tốc và an toàn cao. Đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng đã được đưa vào sử dụng, với chiều dài 105 km, 06 làn cao tốc, đã rút ngắn thời gian di chuyển Hà Nội – Hải Phòng từ 3h xuống còn 1h45 kể cả 2 phía trung tâm của 2 thành phố. Dự án cầu, đường Tân Vũ - Lạch Huyện, cây cầu vượt biển dài nhất Đông Nam Á hiện nay, kết nối trực tiếp cảng nước sâu với đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Quốc lộ 5, Quốc lộ 18, đường cao tốc Nội Bài - Hạ Long. Dự án đường cao tốc Quảng Ninh – Hải Phòng, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2018, rút ngắn thời gian di chuyển giữa Hải Phòng – Hạ Long xuống còn dưới 30 phút. Quốc lộ 10 được mở rộng gấp 2 tăng khả năng kết nối Hải Phòng với các tỉnh duyên hải. Dự án đường bộ ven biển nối liền tỉnh Quảng Ninh – Hải Phòng – Thái Bình – Nam Định – Ninh Bình – Thanh Hóa với chiều dài 216 km có ý nghĩa vô cùng quan trọng, phát huy hiệu quả tài nguyên biển cùng tiềm năng quỹ đất đồng bằng, tăng cường khả năng kết nối giao thông trên địa bàn thành phố đi các tỉnh thành. Bên cạnh đó, các tuyến đường chức năng, đường đô thi, đường thành phố và đường nông thôn cũng đang được nâng cấp và dần hoàn thiện.

Giao thông đường sắt: Hải Phòng có tuyến đường sắt Hải Phòng - Hà Nội, dài 102 km, gần như song song với quốc lộ 5A, đi qua địa phận các tỉnh thành: Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên,Hà Nội. Tuyến Đường sắt Hải Phòng - Hà Nội nối liền với mạng lưới đường sắt Bắc - Nam, Hà Nội Lào Cai – Côn Minh [Trung Quốc] và Đường sắt Hà Nội - Bắc Kinh [Trung Quốc].

Giao thông hàng không: Cảng Hàng không quốc tế Cát Bi cách trung tâm thành phố 8 km, cách Cảng biển Hải Phòng 6 km, cách Khu Du lịch quốc tế Đồ Sơn 25 km, cách khu công nghiệp Đình Vũ 8 km và cách khu du lịch Cát Bà khoảng 20 km. Cảng hàng không quốc tế Cát Bi đạt cấp 4E theo Tiêu chuẩn của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế ICAO và sân bay quân sự cấp I, là sân bay dự bị đầy đủ cho Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài, đáp ứng hoạt động của các loại máy bay hiện đại như Boeing 747, Boeing 777-300, B777-200, A321 và tương đương. Với vị trí địa lý thuận lợi, Cảng Hàng không quốc tế Cát Bi không ngừng phát triển và ngày càng lớn mạnh, từ lúc chỉ có 01 chuyến bay/tuần đi thành phố Hồ Chí Minh đến nay mỗi ngày đã có 36 chuyến đi nội địa và quốc tế: đi Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc, Buôn Ma Thuột, Pleiku, Đà lạt, thành phố Hồ Chí Minh; Quảng Châu, Băng Cốc, Seoul và Incheon. Trong thời gian tới, một số đường bay thẳng tới Nhật Bản, Singapore và Hồng Kông dự kiến sẽ sớm được mở.

Giao thông đường thủy nội địa: Hải Phòng có ưu thế về hệ thống đường thủy nội địa [ĐTNĐ], với hơn 400km ĐTNĐ, 50 bến thủy nội địa, 6 bến phà, 3 cầu phao bắc qua sông và nhiều cửa sông lớn. Trên địa bàn có 5 tuyến vận tải ĐTNĐ với tổng chiều dài các tuyến lên tới vài nghìn km…; với hệ thống ĐTNĐ dày đặc này, việc vận chuyển hàng hóa đi các tỉnh thành trong cả nước rất thuận tiện và hỗ trợ giảm tải lưu lượng vận tải cho các loại hình giao thông khác.

2.3. Lợi thế về nguồn nhân lực

Bên cạnh yếu tố vị trí địa lý thuận lợi, lực lượng lao động cũng là một lợi thế của thành phố Cảng. Hải Phòng có 1,2 triệu lao động trong đó 75% lao động đã qua đào tạo. Đặc biệt Hải Phòng là trung tâm của khu vực duyên hải Bắc bộ, nơi có tổng dân số trên 20 triệu người, là nguồn nhân lực dồi dào cho Hải Phòng. Với hệ thống 4 trường đại học, hơn 60 trường cao đẳng, trung cấp dạy nghề, có thể khẳng định Hải Phòng có nguồn nhân lực, chất lượng cao, có thể đáp ứng yêu cầu về công nghệ cao và hiện đại.

2.4. Lợi thế về văn hóa, du lịch, giải trí

Hải Phòng có những lễ hội văn hóa truyền thống và cũng là nơi có nhiều danh lam, thắng cảnh. Quần đảo Cát Bà- Khu bảo tồn thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển vào năm 2004 và đang trình hồ sơ lên UNESCO để công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới. Vườn Quốc gia Cát Bà tập trung đa dạng sinh học với hệ sinh thái độc đáo như rừng mưa nhiệt đới trên núi đá vôi, rừng ngập mặn, rặng san hô, thảm rong biển, hang, động, thung lũng… là địa điểm lý tưởng cho các hoạt động du lịch.

Khu nghỉ dưỡng Đồ Sơn- cách trung tâm thành phố 20km, nổi tiếng với bãi biển tuyệt đẹp và khung cảnh nên thơ của rừng thông. Ở đây có hệ thống khách sạn phong phú, nhà sàn và vô vàn nhà hàng với thực đơn đa dạng từ Á đến Âu và đồ ăn truyền thống Việt Nam.

Hải Phòng có nhiều khu giải trí cao cấp với nhiều sân golf: Sân gôn Đồ Sơn, Sân gôn Sông Giá, sân gôn Vũ Yên. Đặc biệt Hải Phòng có Casino Đồ Sơn, Khu du lịch quốc tế Hòn Dấu. Nhiều công trình, dự án phát triển hạ tầng du lịch cao cấp đang tiếp tục được đầu tư như dự án của Tập đoàn Sungroup tại Cát Bà, FLC tại Đồ Sơn…

2.5. Lợi thế đặc biệt ưu đãi đầu tư của Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải

Hiện nay Việt Nam có 16 Khu Kinh tế, trong đó Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải là một trong những khu được hưởng khá nhiều ưu đãi đầu tư theo luật hiện hành; Nhà đầu tư được hưởng chế độ đặc biệt ưu đãi đầu tư khi đầu tư vào đây. Một số thông tin về Khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải như sau:

Diện tích: 22.540 ha, bao gồm khu vực thuế quan và phi thuế quan. Khu vực thuế quan: 12.923 ha; Khu vực phi thuế quan: 1.258 ha; Hệ thống cảng: 1.046 ha, bao gồm: Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng [Cảng nước sâu Lạch Huyện]: 640 ha, Cảng Đình Vũ: 251 ha, Cảng Nam Đình Vũ: 144 ha, Cảng Cát Hải [cảng cá]: 11 ha; Khu công nghiệp: 4.550 ha, gồm: KCN Bến Rừng: 319 ha, VSIP: 698 ha, KCN Tràng Duệ: 400 ha, KCN Nam Tràng Cát: 138 ha, KCN Đình Vũ: 681 ha, KCN Nam Đình Vũ: 867 ha, KCN Cát Hải và Lạch Huyện: 1.447 ha; Hệ thống kho bãi: 209 ha; Khu vực dịch vụ công cộng: 761 ha: Khu vực dịch vụ công cộng phía Nam sân bay Cát Bi: 22 ha, Khu vực dịch vụ công cộng tại khu dân cư và đô thị mới: 739 ha. Các khu vực chuyên ngành: Trung tâm dịch vụ y tế: 7 ha, Trung tâm nghiên cứu khoa học và giáo dục đào tạo: 69 ha, Khu vực du lịch và nghỉ dưỡng: 87 ha, Hệ thống công viên cây xanh: 1.839 ha, Khu vực quốc phòng an ninh: 103 ha, Khu vực đô thị và khu vực dân cư: 2.062 ha.

2.6. Chính sách thu hút đầu tư của thành phố

Cải cách thủ tục hành chính, giải quyết khó khăn, vướng mắc cho nhà đầu tư đang được lãnh đạo thành phố chỉ đạo quyết liệt các ngành thực hiện trên mọi lĩnh vực: quy hoạch, đầu tư, đất đai, môi trường, xây dựng, tài chính…

Thành phố đã ban hành danh mục dự án kêu gọi FDI, với 50 dự án tập trung ở 10 ngành, lĩnh vực khác nhau: Ngành điện tử, điện lạnh, tin học; ngành cơ khí, chế tạo; ngành công nghiệp hóa chất, lọc dầu; ngành luyện kim; ngành giao thông vận tải; lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch; lĩnh vực thông tin, truyền thông; lĩnh vực nông nghiệp; lĩnh vực Y tế; lĩnh vực khác: Dự án trường dạy nghề chất lượng cao; Xây dựng khu công nghiệp chuyên sâu.

Một trong những bước đột phá trong cải cách hành chính của Thành phố là việc thành lập Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch thành phố Hải Phòng; Trung tâm giúp UBND thành phố giải quyết thủ tục về đầu tư, đất đai, môi trường, quy hoạch, xây dựng, tài chính đối với những dự án không sử dụng nguồn vốn đầu tư công theo quy định của Luật Đầu tư công và nằm ngoài các khu công nghiệp. Hoạt động với chức năng “một cửa liên thông cấp thành phố”, Trung tâm giải quyết nhanh chóng các thủ tục về đầu tư, xây dựng, quy hoạch, tài chính, đất đai, môi trường, tạo điều kiện thuận lợi nhất để các nhà đầu tư triển khai dự án đầu tư vào thành phố.