Nguyên nhân khiến cin người nghiện mạng xã hội

Nghiện mạng xã hội ở trẻ nhỏ không phải mới. Song, ngày càng nhiều lời than phiền việc trẻ con quá nghiện mạng xã hội, dẫn tới không ít các hệ lụy. Vậy nên có những biện pháp quản thúc như nào? Hay cấm hẳn việc trẻ chơi mạng xã hội? Đây hẳn là vấn đề nhiều phụ huynh đang đau đầu.

Một nghiên cứu mới đây cho thấy, tỉ lệ trẻ sử dụng mạng xã hội đã tăng mạnh trong 2 năm qua so với thời điểm 4 năm trước. Giới lập pháp ở nhiều tiểu bang trên khắp nước Mỹ và cả ở liên bang đang đề xuất những dự luật mới, nhằm ngăn chặn công ty công nghệ sử dụng thuật toán khiến trẻ em nghiện mạng xã hội.

"Hậu quả tiêu cực từ việc lên mạng không kiểm soát có nhiều mức độ từ xa lánh xã hội cho đến sa sút trong học tập, cả về thể chất lẫn tinh thần”, chuyên gia tư vấn tâm lý Laurie Singer cho biết. Cô là người tư vấn cho các bệnh nhân trẻ mắc chứng nghiện mạng xã hội.

Ảnh: Omid Armin/Unsplash/Digital Trends Graphic

Tổ chức phi lợi nhuận Common Sense Media đăng tải kết quả một cuộc khảo sát cho thấy, thời gian sử dụng thiết bị di động ở lứa tuổi nhi đồng và thiếu niên tăng 17% trong giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2021 – tốc độ gia tăng lớn hơn nhiều so với 4 năm trước.

Thời gian sử dụng thiết bị di động trung bình ở lứa tuổi nhi đồng (8 – 12 tuổi) tăng từ 4 giờ 44 phút lên 5 giờ 33 phút; và ở lứa tuổi thiếu niên (13 – 18 tuổi) tăng từ 7 giờ 22 phút lên 8 giờ 39 phút.

Mo Mulla, hiện là ông bố hai con và là một chuyên gia nuôi dạy con cái, cho biết đã trực tiếp nhận thấy các vấn đề từ việc sử dụng thiết bị di động quá nhiều. Trong một cuộc phỏng vấn, Mulla cho biết con gái của anh “nghiện” mạng xã hội khá nặng.

“Thành thật mà nói thì đây là thế giới hiện đại và tất cả chúng ta đều cần thoát khỏi áp lực của nó”, Mulla cho biết. “Trong một số trường hợp, smartphone đã giúp con bé khi buồn chán hoặc cần có việc gì đó để làm. Nhưng ở những tình huống khác, nó có thể bị lạm dụng và gây nghiện”.

Ảnh: Mark Mawson/Getty Images

Singer cho biết nguyên nhân chính đằng sau sự gia tăng thời gian sử dụng thiết bị di động, chính bởi vì ngày càng nhiều phụ huynh cho phép con cái truy cập mạng xã hội một cách thoải mái.

“Có thể là do áp lực từ chính con cái vì ‘ai cũng dùng mạng xã hội’”, Singer cho biết. “Nhưng tôi nghĩ rằng do phụ huynh phải làm việc tại nhà trong dịch Covid-19, và hiện vẫn còn nhiều gia đình vẫn tiếp tục làm việc tại nhà, đã góp phần vào sự gia tăng này. Mạng xã hội khiến con cái bận rộn để họ có thời gian làm việc”.

Singer giải thích rằng mạng xã hội cũng là một phương tiện giúp trẻ cảm thấy bản thân được chấp nhận và tương tác với bạn bè của chúng, bắt kịp những xu hướng mới nhất, đăng tải bất kỳ điều gì lên mạng, nhận về sự thoả mãn ngay lập tức với những lượt “thích” hay những bình luận tích cực. Sự tương tác này có thể khiến cả trẻ em và người lớn "nghiện" chúng, cảm giác như mình được người khác chú ý.

Singer khuyến cáo những bậc phụ huynh đang lo lắng về thời gian sử dụng thiết bị di động của con mình nên cân nhắc xem con đã đủ trưởng thành để sử dụng mạng xã hội hay chưa.

“Không phải chỉ vì con sinh ra trong thời đại số có nghĩa là chúng đã được chuẩn bị để tham gia vào mạng xã hội”, Singer cho biết.

Ảnh: MoMo Productions/Getty Images

Các chuyên gia cho biết giao tiếp là chìa khoá để giải quyết vấn đề cho phép hay không cho phép trẻ sử dụng internet. Singer nhấn mạnh rằng trên mạng internet, giữa trẻ em và người lớn vốn đã có sự khác biệt khi đề cập đến nội dung truy cập.

“Thời đại ngày nay không còn như trước. Việc truy cập vào một trang web có cảnh báo ‘Bạn trên 18 tuổi?’ và bấm xác nhận vào ô trả lời nó rất khác so với việc tìm xem một bộ phim xếp hạng ‘R’ trên tivi. Trẻ cần được chỉ bảo để cảnh giác trước những tình huống chúng có thể gặp phải trên mạng và cách tốt nhất để xử lý những tình huống đó”, Singer cho biết.

Mulla khuyến cáo các bậc cha mẹ nên có một ngày “thanh lọc” mạng xã hội mỗi tuần. Vào ngày này, các thành viên trong gia đình sẽ tắt tất cả thiết bị di động và tận hưởng thời gian ở bên cạnh nhau.

“Bên cạnh đó, tôi sẽ đặt ra giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội cho con. Ví dụ, vào các ngày trong tuần thì không quá 2 giờ đồng hồ, còn cuối tuần thì không quá 1 giờ đồng hồ. Điều này sẽ đảm bảo rằng trẻ sẽ phải ra ngoài để gặp gỡ bạn bè thay vì dán mắt vào màn hình điện thoại”, Mulla cho biết.

Với những trẻ chưa đến tuổi đi học, Viện Nhi khoa Mỹ khuyến cáo chỉ cho trẻ sử dụng thiết bị di động 1 giờ mỗi ngày, không cho sử dụng hoặc sử dụng rất ít cho đến khi trẻ 2 tuổi.

Dù vậy, các chuyên gia cũng cho biết không phải lúc nào cho trẻ sử dụng thiết bị di động cũng là xấu.

“Kết nối với bạn bè, đếm lượt ‘thích’ và chơi game, đôi lúc còn cạnh tranh nhau, đều có sự hấp dẫn mới lạ. Nhưng cũng có những rủi ro”, Angela Roeber, giám đốc truyền thông của Project Harmony, một tổ chức vì trẻ em, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Nguy cơ rõ ràng nhất chắc chắn là sự an toàn của trẻ trên thế giới ảo, Roeber khẳng định. Trẻ em rất dễ cuốn theo quảng cáo hoặc các chiêu dụ mua hàng nếu chúng vô tình để lộ sở thích hoặc thông tin cá nhân.

“Và trong một vài trường hợp, chúng có thể trở thành mục tiêu của những kẻ lừa đảo”, Roeber cho biết. “Hạn chế thời gian sử dụng và có sự giám sát của bố mẹ là điều tối quan trọng. Hãy giúp trẻ nhận diện những nội dung lừa đảo. Giữ vững lập trường cứng rắn về hành vi bắt nạt hoặc các hành vi hung hăng khác đối với trẻ trên mạng hoặc bất kỳ đâu”.

Các nhà lập pháp ở bang California và bang Minnesota đang nghiên cứu dự luật nhằm buộc các công ty phải chịu trách nhiệm cho những tác động mà nền tảng của họ gây ra đối với sức khoẻ tâm thần của giới trẻ.

Tại Minnesota, uỷ ban gần đây đã bỏ phiếu để đề xuất một dự luật cấm các nền tảng mạng xã hội sử dụng thuật toán để giới thiệu nội dung cho bất kỳ ai dưới 18 tuổi. Các công ty sẽ phải chịu trách nhiệm đền bù thiệt hại và phạt hành chính 1.000 USD cho mỗi hành vi vi phạm.

Dự luật của California cho phép phụ huynh khởi kiện các công ty không thực hiện các biện pháp để tránh gây nghiện cho trẻ em. Dự luật sẽ buộc các nền tảng mạng xã hội chịu trách nhiệm pháp lý đối với các tính năng được thiết kể để thu hút trẻ em, như nút “thích” và tính năng cuộn trang vô tận. Những công ty vi phạm có thể đối mặt với mức phạt lên đến 25.000 USD/trẻ hoặc thiệt hại gây ra, có thể bao gồm mức đền bù 1.000 USD trở nên đối với mỗi trẻ nếu là vụ kiện tập thể.

“Chúng ta không nên luật hoá việc một số tập đoàn có lợi nhuận cao nhất thế giới cần có nghĩa vụ đối xử tốt với trẻ em và ngăn chúng nghiện mạng xã hội. Nhưng giờ thì kết quả là đây. Chúng ta buộc phải hành động”, Ed Howard, cố vấn cấp cao tại Viện Xúc tiến vì trẻ em thuộc Trường Luật thuộc Đại học San Diego và là một trong những người bảo lãnh cho dự luật mới.

Các nhà lập pháp ở cấp liên bang cũng đã có những chú ý nhất định đến vấn đề này. Dự luật An toàn trực tuyến cho trẻ em mới được giới thiệu gần đây cũng yêu cầu các nền tảng mạng xã hội cung cấp cho trẻ vị thành niên các tuỳ chọn để bảo vệ thông tin cá nhân, vô hiệu hoá các tính năng gây nghiện và thêm tuỳ chọn không đề xuất nội dung bằng thuật toán. Các nền tảng cũng được yêu cầu phải mặc định cung cấp phần cài đặt với mức kiểm soát cao nhất. Ngoài ra, dự luật cũng yêu cầu các nền tảng mạng xã hội phải thực hiện thanh tra hằng năm bởi một bên độc lập để đánh giá rủi ro với trẻ vị thành niên.

“Những biện pháp này nhằm ưu tiên sự an toàn của trẻ em trên mạng internet”, Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal cho biết trong một thông cáo. “Các công ty công nghệ Big Tech đã lợi dụng trẻ em một cách trơ trẽn và phản bội lòng tin của chúng, họ đã đặt lợi nhuận lên trên cả sự an toàn”.

>>> Tác hại của việc lướt mạng xã hội quá nhiều.

Theo Digital Trends