Bài viết này nhằm đưa ra các kiến thức tổng quát nhất về cao độ – độ cao của một điểm và phương pháp đo độ cao 1 điểm trong thực tế bằng phương pháp hình học, sử dụng máy thủy bình.
Như đã biết, trái đất của chúng ta có 1/4 diện tích là đất liền và 3/4 còn lại là nước biển. Vì thế, mặt nước biển toàn cầu là bề mặt tổng quát của trái đất.
Đo độ cao 1 điểm là đo chênh lệch độ cao của điểm cần đo so với một điểm đã biết cao độ. Vì vậy, trên thực tế, để xác định cao độ của 1 điểm, ta phải dựa vào các mốc độ cao quốc gia hoặc dựa vào các mốc độ cao giả định.
Phương pháp này đã rất lạc hâu do mất nhiều thời gian và độ chính xác không cao. Do vậy ta không bàn đến nó nữa.
Khi đo cao hình học, người ta sử dụng một thiết bị có tia ngắm nằm ngang để xác định chênh cao 2 điểm. Máy thủy bình là máy trắc địa thích hợp nhất cho phương pháp này do độ chính xác cao, dễ thao tác và giá thành rẻ.
Đo cao lượng giác là phương pháp đo cao sử dụng các công thức tính toán phức tạp hơn từ kết quả đo của nhiều điểm. Thiết bị chuyên dụng cho phép đo này là máy toàn đạc. Tuy nhiên trong xây dựng chi tiết, kết quả đo cao độ bằng máy toàn đạc chỉ mang tính tham khảo, không được dùng làm cơ sở để tiến hành thi công.
Trường hợp này, điểm cần đo cao độ là B, điểm đã biết cao độ là A, điểm A và B tương đối gần nhau thì ta làm như sau:
Lê Sỹ Dũng đang tìm kiếm từ khóa Phương pháp đo cao hình học bằng máy thủy bình được Cập Nhật vào lúc : 2022-08-03 13:10:04 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
03/08/2022 - Lượt xem: 5076
Nội dung chính- Đo cao độ bằng máy thủy bình là gì?Cách đo cao độ bằng máy thủy bình trong khu công trình xây dựng xây dựngĐo cao độ bằng máy thủy bình theo tiến trình sauBước 1: Chọn vị trí đặt máy thủy bình:Bước 2: Cân máy thủy bình:Bước 3: Bắt đầu đo đạc:Bước 4: Tính Cao độCác nội dung bài viết về cách sử dụng máy thủy bình đã đăng:
Cách đo cao độ bằng máy thủy bình
Đo cao độ bằng máy thủy bình là đo chênh cao Một trong những điểm. Sau đó tính toán ra cao độ của điểm cần đo. Cách đo cao độ được sử dụng phổ biến và đơn giản nhất là nhờ vào máy thủy bình kết phù phù hợp với mia để có kết quả nhanh và đúng chuẩn nhất. Vậy thứ tự tiến trình đo là gì?
Đo cao độ bằng máy thủy bình là gì?
Thực chất cách đo cao độ bằng máy thủy bình là đo chênh cao Một trong những điểm. Sau đó tính toán ra cao độ của điểm cần đo. Thao tác đo chênh cao rất đơn giản, bạn đặt máy tại điểm bất kỳ sau đó ngắm vào mia đặt ở điểm đã có độ cao, đọc trị số mia tại điểm đó được 1 trị số A nào đó, đi mia tới những điểm cần tính cao độ đặt mia được những giá trị B, C, D…. Sau đó lấy cao độ của điểm gốc cộng với trị số A rồi trừ đi cá trị số của những điểm rõ ràng ta sẽ nhận được cao độ tương ứng của những điểm đó [Chú ý khoảng chừng cách Một trong những điểm đặt mia tới máy nên đặt nhỏ hơn 70m để đảm bảo độ đúng chuẩn].
Cách đo cao độ bằng máy thủy bình trong khu công trình xây dựng xây dựng
Đối với những khu công trình xây dựng xây dựng rõ ràng như nhà cao tầng. Cách xác định cao độ bằng máy thủy bình được những kỹ sư áp dụng rất linh hoạt như lấy cao độ của một mặt sàn. Thường dùng cách cân cao độ cố định và thắt chặt tại 1 vị trí để gửi cho tất cả những cột còn sót lại [gọi là cân COS chết]. Khi đó ta cân đối máy thủy bình sao cho độ cao của máy bằng đúng độ cao cần gửi cho những cột. Sau đó chỉ việc ngắm máy và dùng bút xóa vạch trực tiếp vào cột là ta được tất cả những điểm có cao độ bằng nhau. Phương pháp này rất nhanh và tiện lợi.
Đo cao độ bằng máy thủy bình theo tiến trình sau
Bước 1: Chọn vị trí đặt máy thủy bình:
Đặt máy thủy bình tại vị trí bất kỳ trên mặt sàn hay nơi cần đo đạc, vị trí đặt máy thủy bình tốt nhất là cao hơn vị trí của mốc gốc [mốc độ cao chuẩn để truyền cao độ].
Bước 2: Cân máy thủy bình:
Chọn vị trí đặt máy thủy bình có nền chắc như đinh không biến thành sụt lún. Đặt sao cho mặt chân máy ở vị trí ngang bằng nhất. Gá máy thủy bình lên chân máy và tiến hành cân đối máy.
Đầu tiên tất cả chúng ta sẽ đặt bọt thủy tròn trên máy sao cho nó nằm trên đường thẳng tưởng tượng đi qua 2 ốc trên máy. Vặn 2 ốc trên đế máy cùng chiều nhau để đưa bọt nước tròn vào vị trí cân đối sau đó dùng ốc thứ 3 điều chỉnh sao cho bọt nước này vào vị trí cân đối đúng chuẩn.
Bước 3: Bắt đầu đo đạc:
Đầu tiên tất cả chúng ta sẽ ngắm vào mia.
Tiến hành điều quang để sao cho hình ảnh mia trong ống ngắm của máy thủy bình cho hình ảnh rõ ràng nhất. Khi đọc số đọc trên mia thì sẽ có 2 số đọc ghi số trên mia là hàng m và hàng dm. Còn 2 số đọc ghi trên chữ E là hàng cm và hàng mm, cứ mỗi khoảng chừng đen trắng đỏ trên mia tương ứng là 10mm.
Bước 4: Tính Cao độ
Giả sử ta muốn dẫn truyền độ cao từ điểm A [có độ cao là HA] đến điểm HB chưa chắc như đinh độ cao.
Bắt ảnh mia dựng tại điểm A, đọc được số đọc chỉ giữa a. Quay máy sang điểm B, đọc số đọc chỉ giữa trên mia tại điểm B là: b
Chênh cao giữa điểm A đến điểm B là: h = a – b
Độ cao của điểm B = H + [a –b]
Ý nghĩa của những số đọc:
Số đọc chỉ giữa = [số đọc chỉ trên + số đọc chỉ dưới ]/ 2
Các nội dung bài viết về cách sử dụng máy thủy bình đã đăng:
Sử dụng máy thủy bình đo cao độ độ lún
Hướng dẫn cách sử dụng máy thủy bình điện tử đo cao độ và khảng cách
Mời những bạn xem thêm những bài ra mắt hướng dẫn sử dụng nhiều chủng loại máy đo khoảng chừng cách, máy thủy bình...trên kênh YouTube của Danh Kiệt:
TRẮC ĐỊA - MÁY ĐO ĐẠC DANH KIỆT HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
MUA CHỮ TÍN – BÁN NIỀM TIN
Địa chỉ HN: 108 Láng Hạ - Đống Đa - Tp Hà Nội Thủ Đô
Địa chỉ Hồ Chí Minh: Số 85 Trường Sơn - F2- Tân Bình- Hồ Chí Minh
Hotline: 0989 880099
ĐO ĐỘ CAO
Đặt trạm nghiệm triều và tiến hành quan trắc mực nước biển nhiều năm ta sẽ xác định được mặt thủy chuẩn gốc. Từ mặt thủy chuẩn gốc xác định được độ cao trung bình của điểm G là HG. Tiến hành đo chênh cao hGN của điểm “G “ so với những điểm “ N ” cần xác định độ cao, ta sẽ xác định được độ cao của điểm này [hình 5.1]:
HN = HG + hGN [5.1]
- Ngyên lý đo cao hình học: điều kiện để đo cao hình học là phải có máy và mia thủy chuẩn. Giả sử cần đo chênh cao hình học giữa hai điểm “ G ” và “ N ”, mia thủy chuẩn đặt tại “G” và “ N ”, máy thủy chuẩn đặt ở giữa G - N. Bộ phận ngắm máy thủy chuẩn tạo mặt phẳng ngắm nằm ngang cắt mia “G” tại tại số đọc “S” và mia “ N “ tại số đọc “ T ”, từ hai số đọc này ta tính được chênh cao hGN [hình 5.2a]: Gi = S - T [5.2]
Đo cao hình học có hai phương pháp: khi đo máy đặt giữa đoạn đo gọi là phương pháp đo cao hình học ở giữa, đặt máy thủy chuẩn tại một trong hai đầu thì gọi là phương pháp đo cao hình học phía trước, trường hợp này phải đo độ cao trục ngắm và đọc số trên một mia kia.
- Nguyên lý đo cao lượng giác: thường được thực hiện bằng máy kinh vĩ và mia đứng. Trong quá trình đo người đo phải xác định những đại lượng: góc đứng V, khoảng chừng cách từ máy tới điểm đo D, độ cao trục ngắm i và độ cao điểm ngắm lv . Từ hình vẽ [5.2b] ta có ta có công thức đo cao lượng giác: hAB = D.tgV + i - lv [5.3]
2. Đo cao hạng IV và kỹ thuật
a. Một số tiêu chuẩn kỹ thuật trong đo cao hangh IV và kỹ thuật
Các tiêu chuẩn kỹ thuật
Hạng IV
Kỹ thuật
1.Chiều cao tia ngắm
0.3m
0.2m
2.Độ lệch khoảng chừng cách từ máy tới hai hai mia - Ở một trạm
- Trên một tuyến
3m
5m
10m
20m
3. Độ lệch giữa chênh cao mặt đen và đỏ
3mm
5mm
4. Sai số hằng số K
3mm
5mm
5. Sai số khép được cho phép
20.[Lkm]1/2mm
50.[Lkm]1/2mm
6. khoảng chừng cách từ máy tới mia
không thật 100m
không thật 120m
b. Trình tự đo và tính toán
* Đo cao hạng IV: Nếu đường đo cao dài không thật 200m thì chỉ việc đo ở một trạm máy còn nếu đường đo dài hoặc chênh cao địa hình lớn thì phải phân thành nhiều trạm, đo chênh cao từng trạm [ hình 5.8]. hAB = h1 + h2 + h3
-Trình tự đo ở một trạm:
+ Giả sử đo cao tại trạm 1, đặt máy thuỷ chuẩn ở giữa đoạn A-I sao cho độ lệch khoảng chừng cách từ máy tới A[ mia sau] và I[ mia trước] không thật ±3m. Sau khi cân đối máy thận trọng ngắm mặt đen mia sau, đọc số trên mia cả ba chỉ trên, giữa, dưới.
+ Quay máy ngắm mặt đen mia trước, đọc số trên mia cả ba chỉ: trên, giữa và dưới.
+ Người giữ mia trước quay qua mặt đỏ để người đọc máy đọc chỉ giữa mặt đỏ mia trước, rồi quay về mia sau đọc số chỉ giữa mặt đỏ mia sau. Tất cả những số đọc trên đây đều phải ghi vào sổ đo cao [ bảng 5.2].
- Tính toán :
+ Tính khoảng chừng cách từ máy tới hai mia: hiệu số đọc chỉ trên và dưới mặt đen mia sau nhân với 100 cho khoảng chừng cách từ máy tới mia sau. Khoảng cách từ máy tới mia trước cũng khá được tính tương tự. Độ lệch khoảng chừng cách mia sau và mia trước không được vượt quá ±3m.
+ Tính chênh cao mặt đen và mặt đỏ: hiệu chỉ giữa mặt đen mia sau với mia trước cho chênh cao mặt đen hđen ; Hiệu chỉ giữa mặt đỏ mia sau với mia trước cho chênh cao mặt đỏ hđỏ
. Nếu sai khác giữa hđen và hđỏ đã loại trừ hằng số cặp mia không vượt qua ±3mm thì chênh cao của trạm đo là trị trung bình hai chênh cao đó.
+ Tính sai số hằng số mia: hằng số mia là hiệu chỉ giữa mặt đỏ và mặt đen, còn hằng số cặp mia là hiệu hằng số hai mia.
TT
Trạm
đo
K/c từ máy tới mia
Mặt mia
Số đọc chỉ giữa
Chênh cao
Chênh cao TB
sau
trước
S-T
mia sau
mia trước
A
B
C
D
E
F
G
H
I
1
1527
1971
-1.6
đen
1327
1763
-436
2
1
1127
1555
đỏ
5800
6138
-338
-437
3
40.0m
41.6m
-1.6
k
4473
4375
-98
4
2185
1312
2
đen
1935
1072
863
5
2
1685
832
đỏ
6310
5549
761
862
6
50.0m
48.0m
0.4
k
4375
4477
102
K1=4475
K2=4375
K3=100
* Đo cao kỹ thuật
-Trình tự đo ở một trạm: đầu tiên ngắm mặt đen mia sau đọc số ba chỉ: Trên, Giữa, dưới sau đó đọc ngay chỉ giữa mặt đỏ mia sau. Quay máy về mia trước, đọc số mặt đen mia trước ứng với ba chỉ: trên, giữa, dưới và sau đó đọc luôn chỉ giữa mia trước mặt đỏ.
-Tính toán: tính tương tự như đo cao hạng IV. Trong đo cao kỹ thuật sai số đo được cho phép to hơn so với đo cao hạng IV.
* Các nguồn sai số trong đo cao hình học
Sai số do máy và mia thủy chuẩn. Sai số do cân đối ống thuỷ:Sai số đọc số trên mia: Sai số do máy và mia lún; Sai số do độ cong trái đất và chiết quang khí quyển
3. Đo cao lượng giác
Khi khoảng chừng cách AB = D £ 400m thì chênh cao giữa hai điểm A, B tính theo công thức: hAB = D.tgV + i - lv
Trong số đó: D - khoảng chừng cách ngang từ máy tới mia; V- góc nghiêng của trục ngắm ứng với độ cao điểm ngắm lv , i - độ cao máy.
Khi khoảng chừng cách AB = D > 400m thì chênh cao giữa hai điểm A, B tính theo công thức hiệu chỉnh độ cong trái đất và chiết quang: hAB = D.tgV + i - lV + 0.43 R
Độ đúng chuẩn đo cao lượng giác xác định bới [5.12], nếu không còn giải pháp nâng cao
độ đúng chuẩn đo đạc thì phương pháp này còn có sai số ±1cm/100m.
mh = ±D
------------------------------------- * Trắc địa Hoàng Minh là công ty uy tín chuyên nhập khẩu và phân phối nhiều chủng loại máy thủy bình, máy toàn đạc điện tử, máy kinh vỹ điện tử, máy định vị GPS, máy cân đối laser, máy đo khoảng chừng cách laser... chính hãng. * Trắc địa Hoàng Minh tự hào là địa chỉ tin cậy của người tiêu dùng!
* Truy cập website tracdiahoangminh.com để tham khảo thêm nhiều loại sản phẩm khác.