Chia sẻ trên: 137197
Cổ phiếu và trái phiếu là những hình thức đầu tư rất phổ biến trên thị trường chứng khoán hiện nay. Tuy nhiên, việc lựa chọn đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu trước nay là điều mà nhiều nhà đầu tư mới tham gia thị trường còn băn khoăn. Để lựa chọn sản phẩm đầu tư phù hợp, trước hết nhà đầu tư cần phân biệt được các đặc điểm cơ bản giữa cổ phiếu và trái phiếu.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn nợ của tổ chức phát hành. Người sở hữu trái phiếu được trả một tỷ lệ lãi suất nhất định không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành. Ngược lại với trái phiếu, người sở hữu cổ phiếu có thể được hưởng cổ tức được chia không cố định phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
Điểm giống nhau
♦ Trái phiếu và cổ phiếu đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành.
♦ Đều được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử.
♦ Đều có thể trao đổi mua bán, chuyển nhượng cầm cố, thế chấp, thừa kế.
♦ Đều được nhận lãi [cổ tức đối với cổ phiếu, trái tức đối với trái phiếu]
♦ Đều là phương tiện thu hút vốn của nhà phát hành
Điểm khác biệt
| TRÁI PHIẾU | CỔ PHIẾU | |
| Chủ thể phát hành | Chính phủ, Doanh nghiệp | Công ty cổ phần |
| Bản chất | Là chứng khoán nợ [người nắm giữ trái phiếu là chủ nợ của công ty], không làm tăng vốn của chủ sở hữu công ty. | Là chứng khoán vốn [người nắm giữ cổ phiếu là một chủ sở hữu của công ty], làm tăng vốn của chủ sở hữu công ty. |
| Lợi tức thu được | Người sở hữu trái phiếu được trả một tỷ lệ lãi suất nhất định [trái tức] không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. | Người sở hữu cổ phiếu được nhận cổ tức. Cổ tức được chia không cố định phụ thuộc vào kết quả sản xuất kinh doanh của công ty. |
| Nguồn trả lãi của Doanh nghiệp | Chi phí lãi từ trái phiếu phải trả cho trái chủ là chi phí trước thuế, được khấu trừ khi tính thuế. | Nguồn trả cổ tức là phần trích từ lợi nhuận sau thuế. |
| Thời hạn | Trái phiếu được hoàn vốn và có thời hạn xác định. Thời hạn của trái phiếu có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn. | Cổ phiếu không có thời hạn xác định, không có tính hoàn trả trực tiếp. |
| Quyền và nghĩa vụ của người sở hữu | Trái chủ không có quyền biểu quyết tại đại hội đồng cổ đông, không có quyền đề cử, ứng cử cũng như tham gia vào các hoạt động của công ty. | Cổ đông nói chung có quyền biểu quyết tại ĐHĐCĐ, quyền đề cử, ứng cử cũng như tham gia hoạt động của công ty. |
| Thanh toán khi công ty phá sản hoặc giải thể | Khi công ty phá sản, giải thể, trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu. | Khi công ty phá sản, giải thể, phần vốn góp của cổ đông được thanh toán sau cùng khi đã thanh toán hết các nghĩa vụ khác. |
Nếu bạn có nhu cầu đầu tư cổ phiếu/trái phiếu mà chưa có tài khoản chứng khoán, mời bạn đăng ký mở tài khoản chứng khoán online miễn phí tại đây: Mở tài khoản chứng khoán
Có thể nhà đầu tư quan tâm:
Cách mua cổ phiếu online cho người mới bắt đầu
Xu hướng phát hành cổ phiếu ưu đãi
Yếu tố ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu
Cổ phiếu là một loại chứng khoán được xác định dưới dạng văn bản [chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành] hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty. Trong đó, cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi là hai loại cổ phiếu phổ biến trên thị trường vốn hiện nay, giữa chúng có những điểm giống và khác nhau như thế nào?
Mời các bạn xem bài viết dưới đây!
Cổ phiếu thường là gì?
Cổ phiếu thường [hay cổ phiếu phổ thông] là chứng chỉ thể hiện quyền sở hữu của cổ đông trong doanh nghiệp, cho phép cổ đông được hưởng những quyền lợi thông thường của doanh nghiệp cổ phần.
Người nắm giữ cổ phiếu thường là cổ đông của doanh nghiệp, và được nhận các quyền lợi sau:
- Quyền trong quản lý và kiểm soát doanh nghiệp: Cổ đông có quyền tham gia bỏ phiếu, ứng cử vào Hội đồng quản trị, tham gia quyết định các vấn đề quan trọng đối với hoạt động của doanh nghiệp.
- Quyền đối với tài sản của doanh nghiệp: Cổ đông được quyền nhận phần lợi nhuận của doanh nghiệp chia cho cổ đông hàng năm dưới hình thức cổ tức. Trong trường hợp, doanh nghiệp phá sản hay giải thể, cổ đông được quyền nhận một phần giá trị còn lại của doanh nghiệp [sau khi đã thanh toán các khoản nợ, các chi phí và thanh toán cho cổ đông ưu đãi].
- Quyền chuyển nhượng cổ phần sở hữu: Cổ đông có quyền chuyển nhượng quyền sở hữu cổ phần cho người khác bằng cách bán lại trên thị trường chứng khoán.
Ngoài các quyền lợi nêu trên, cổ đông nắm giữ cổ phiếu thường còn có thể hưởng những quyền khác như: quyền được ưu tiên mua cổ phiếu mới do doanh nghiệp phát hành…
Cổ phiếu ưu đãi là gì?
Cổ phiếu ưu đãi [Preference Stock] là chứng chỉ xác nhận quyền lợi của nhà đầu tư trở thành cổ đông của doanh nghiệp, đồng thời cho phép nhà đầu tư được hưởng quyền lợi ưu đãi hơn cổ phiếu thường. Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi được gọi là cổ đông ưu đãi. Về tính chất, cổ phiếu ưu đãi là có những đặc điểm giao thoa giữa cổ phiếu thường và trái phiếu. Các doanh nghiệp không bắt buộc phát hành cổ phiếu ưu đãi.
Cổ phiếu ưu đãi có những loại nào?
Cổ phiếu ưu đãi được chia làm 3 loại chính bao gồm:
- Cổ phiếu ưu đãi cổ tức
- Cổ phiếu ưu đãi quyền biểu quyết
- Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại
- Ngoài ra còn có 1 loại nữa là: cổ phiếu ưu đãi khác do điều lệ công ty quy định.
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức
- Cổ đông sở hữu loại cổ phiếu này sẽ được nhận mức cổ tức cố định và không phụ thuộc kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ nhận cổ tức trước các cổ đông nắm giữ cổ phiếu thường.
- Những cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi hoàn toàn không có quyền tham gia, biểu quyết hay đề xuất thành viên vào Hội đồng quản trị của doanh nghiệp.
Cổ phiếu ưu đãi quyền biểu quyết
- Số phiếu biểu quyết của cổ phiếu ưu đãi này nhiều hơn số phiếu biểu quyết của cổ phiếu thường. Số phiếu biểu quyết của cổ phiếu ưu đãi sẽ được quy định trong điều lệ doanh nghiệp.
- Thông thường cổ đông sáng lập mới sở hữu loại cổ phiếu ưu đãi này. Tuy nhiên nó chỉ có hiệu lực trong vòng 3 năm, và sau đó được chuyển đổi thành cổ phiếu thường.
Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại
- Người nắm giữ cổ phiếu này có quyền yêu cầu doanh nghiệp hoàn trả số vốn góp vào bất cứ thời điểm nào [theo đúng với thỏa thuận được ghi trên cổ phiếu].
- Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi hoàn lại hoàn toàn không có quyền tham dự, biểu quyết hoặc đề cử người vào Hội đồng quản trị. Do đó, nếu đầu tư vào doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh hiệu quả, làm ăn có lãi thì bạn sẽ nhận được cổ tức.
Ưu điểm nổi bật của cổ phiếu ưu đãi
Các ưu điểm nổi bật của cổ phiếu ưu đãi bao gồm:
- Quyền ưu tiên về cổ tức và thanh toán khi thanh lý doanh nghiệp: Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi được hưởng 1 mức cổ tức cố định, xác định trước, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Cổ đông ưu đãi còn được nhận cổ tức trước cổ đông thường. Ngoài ra, trong trường hợp doanh nghiệp phá sản hoặc giải thể, cổ đông ưu đãi được nhận những gì còn lại của doanh nghiệp trước các cổ đông thường.
- Không được hưởng quyền bỏ phiếu: Cổ đông ưu đãi không được hưởng quyền bỏ phiếu để bầu ra Hội đồng quản trị, cũng như thông qua các vấn đề quan trọng trong quản lý doanh nghiệp
- Cổ phiếu ưu đãi có thể được phép chuyển đổi thành cổ phiếu thường, nhưng cổ phiếu thường thì không được phép chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi.
So sánh cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi
Sau khi đã tìm hiểu những khái niệm và đặc điểm của 2 loại cổ phiếu trên, chúng ta bắt đầu phân tích những điểm giống nhau và khác nhau giữa cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi.
Giống nhau
Cả hai loại cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi đều là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu của một công ty. Với các đặc điểm chung như:
- Là công cụ do công ty cổ phần phát hành trong thị trường vốn.
- Có thời hạn trung và dài hạn.
- Không được hoàn trả lại vốn.
- Chủ sở hữu phải chịu mọi trách nhiệm trên vốn góp.
- Phát hành thông qua Bộ tài chính & Ủy ban chứng khoán nhà nước [UBCKNN].
Khác nhau
Dưới đây là một số tiêu chí để phân biệt cổ phiếu thường [cổ phiếu phổ thông] và cổ phiếu ưu đãi:
| Tiêu chí | Cổ phiếu thường | Cổ phiếu ưu đãi |
| Điều lệ công ty | Cổ phiếu phổ thông [cổ phiếu thường] là cổ phiếu mà các công ty cổ phần bắt buộc phải có. | Công ty cổ phần không nhất thiết phải phát hành cổ phiếu ưu đãi. |
| Cổ tức | Có cổ tức không ổn định, tùy thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty và được hưởng sau khi chi trả cho cổ phiếu ưu đãi. | Có cổ tức ổn định qua các năm và được chi trả với tỷ lệ cao hơn cổ phiếu phổ thông [Cổ phiếu ưu đãi cổ tức]. |
| Khả năng chuyển nhượng | Cổ phiếu thường có quyền tự do chuyển nhượng. | Không được tự do chuyển nhượng. |
| Khả năng chuyển đổi | Cổ phiếu thường không thể chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi. | Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông. |
| Quyền biểu quyết | Cổ phiếu thường có quyền biểu quyết theo số lượng cổ phần nắm giữ của cổ đông. | Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có quyền biểu quyết cao hơn so với cổ phiếu phổ thông. Ngược lại, cổ phiếu ưu đãi cổ tức và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại không có quyền biểu quyết. |
| Khả năng thu hồi tài sản | Người sở hữu cổ phiếu thường là người cuối cùng được hưởng giá trị còn lại của tài sản thanh lý khi công ty bị phá sản. | Khi công ty bị phá sản, người nắm cổ phiếu ưu đãi nhận được tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường nhưng sau người sở hữu trái phiếu. |
| Ưu đãi | Không có | Có một số ưu đãi |
| Số lượng cổ phiếu | Số lượng nhiều | Số lượng ít |
| Ưu tiên nhận lại vốn góp | Nhận lại vốn góp sau cổ phần ưu đãi | Được nhận lại vốn góp trước cổ phần thường |
Kết luận
Trên đây là các kiến thức liên quan đến việc phân biệt cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi. Hy vọng qua bài viết này các nhà đầu tư có thể nắm được những điểm giống nhau và khác nhau giữa 2 loại cổ phiếu này. Từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý.
Thông tin được biên tập bởi: taichinh24h.com.vn
Xem thêm:
- Điều kiện niêm yết trên sàn chứng khoán upcom là gì?
- Heiken ashi là gì?
Tài Chính 24h cập nhật Giá vàng – Tỷ giá Ngoại tệ – Lãi suất – Cung cấp kiến thức về Tài chính, Forex, Chứng khoán. Với đội ngũ content có nhiều năm kinh nghiệm hy vọng sẽ mang lại cho bạn những bài viết chất lượng.