Tại sao phải sử dụng chất phụ gia
Hiểu sao cho đúng về phụ gia thực phẩm?(NLĐO) - Ngày nay, khi nghe cụm từ "phụ gia thực phẩm", người tiêu dùng sẽ nghĩ ngay đến những hóa chất độc hại, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và có cái nhìn tiêu cực về các thành phần này
Show
Tuy nhiên, trên thực tế không phải là tất cả các loại phụ gia đều có hại, nếu suy nghĩ tích cực và được sử dụng đúng cách, chúng có thể giúp phát huy nhiều lợi ích của các món ăn và thực phẩm mà chúng ta sử dụng hằng ngày. Phụ gia thực phẩm là gì? Phụ gia thực phẩmlà các thành phần được cho vào thực phẩm với mục đích đáp ứng nhu cầu sản xuất, chế biến để tạo màu, tạo hương vị,… tăng giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Gần gũi nhất chính là các loại gia vị cơ bản, quen thuộc như muối, đường, giấm, bột ngọt... luôn có sẵn trong căn bếp của chúng ta, cũng được gọi là phụ gia thực phẩm. Cũng như từ lâu, người ta đã sử dụng các gia vị vào mục đích giúp bảo quản thực phẩm. Ví dụ: muối đã được sử dụng để ướp cá, thịt khi phơi khô, xông khói hay giấm dùng để lên men chua các loại rau củ. Kế đến là các chất phụ gia tạo màu có nguồn gốc từ thiên nhiên như màu nghệ, màu lá dứa, màu lá cẩm…Hoặc các loại enzymes dùng để sản xuất ra sữa chua cũng là một loại chất phụ gia được tổng hợp từ vi sinh vật. Đôi khi còn là các vitamin được cho thêm vào thực phẩm để tăng thêm tính bổ dưỡng. Các loại phụ gia trong cuộc sống Với sự phát triển vượt bậc về nông nghiệp và công nghiệp qua từng thế kỷ, sản lượng nguyên liệu, thực phẩm ngày càng tăng cao, thậm chí vượt trên cả nhu cầu sử dụng ngay trong một thời điểm của con người, đòi hỏi phải có thêm các phương pháp xử lý, chế biến, bảo quản để có thể kéo dài thời gian sử dụng mà không bị lãng phí, thậm chí còn phải đáp ứng thêm về an toàn vệ sinh…, do vậy đã có sự xuất hiện của các phụ gia thực phẩm được nghiên cứu và cải tiến đa dạng, phong phú hơn từ nguồn gốc tổng hợp hoặc bán tổng hợp hóa học. Phụ gia thực phẩm có phải vấn đề đáng lo lắng? Chúng ta cần hiểu rõ, để được phép sử dụng trong thực phẩm, các chất phụ gia phải được nghiên cứu sâu, rộng và chứng minh về tính an toàn. Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm Codex Quốc tế (Codex Alimentarius Commission - CAC) đã có quy định Danh mục phụ gia thực phẩm, được xây dựng trên nguyên tắc bảo đảm an toàn đối với sức khỏe con người, hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, tại các quốc gia phát triển, cơ quan quản lý cũng kiểm soát chặt chẽ dựa trên các quy định của mình, cụ thể ở Việt Nam có "Quy định về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm" kèm theo Thông tư 24/2019/TT-BYT của Bộ Y tế. Thành phần trên bao bì của thực phẩm luôn ghi rõ Theo các chuyên gia, nếu các chất phụ gia được sử dụng đúng quy định về loại phụ gia, giới hạn hàm lượng an toàn thì cơ thể sẽ tự động đào thải các chất này ra ngoài mà không gây nên các biến đổi bất thường hay ung thư. Vì vậy, người tiêu dùng cần lựa chọn sản phẩm của các nhà sản xuất uy tín, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng để bảo đảm sức khỏe cho bản thân. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp người có cơ địa đặc biệt, phản ứng quá nhạy cảm với một hoặc một số phụ gia ngay cả khi nó được sử dụng ở mức an toàn. Vì vậy, cần hiểu rõ tình trạng sức khỏe của bản thân và đọc kỹ thành phần trên bao bì của thực phẩm để cân nhắc trước khi sử dụng. My Hân
Chúng ta vẫn thường quen gọi muối, tiêu, đường, bột ngọt,...là chất phụ gia thực phẩm, tuy nhiên có những loại chất phụ gia nào? Chúng có gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người không? Cùng xem bài viết sau đây để trả lời cho câu hỏi trên nhé. Chất phụ gia thực phẩm bao gồm rất nhiều loại với những công dụng khác nhau. Có chất phụ gia chỉ có tác dụng điều vị, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng cũng có một số chất bị cấm sử dụng vì chứa độc tố,... Việc sử dụng chất phụ gia cũng có những sự lưu ý cần thiết, không thể sử dụng tùy tiện, dễ gây ra những phản ứng phụ hoặc gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng. Chất phụ gia thực phẩm là gì? 1. Chất phụ gia thực phẩm là gì?Các chất phụ gia thực phẩm là chất được thêm vào các loại thực phẩm để điều vị hay bảo quản thực phẩm không bị hư hỏng. Nhiều chất phụ gia đã được sử dụng từ lâu đời và đến nay vẫn còn được tin dùng tại nhiều gia đình. Xã hội ngày càng phát triển, kéo theo nhu cầu sử dụng các chất phụ gia cũng tăng cao, nhiều chất phụ gia khác nhau đã được ra đời. Chất phụ gia bao gồm 2 loại: Chất phụ gia tự nhiên và chất phụ gia nhân tạo. 2. Mục đích sử dụng chất phụ gia trong chế biến thực phẩm
Chất phụ gia được thêm vào thực phẩm giúp điều vị, bảo quản,... 3. Công dụng của chất phụ gia thực phẩmCác chất phụ gia nếu sử dụng đúng cách, đúng liều lượng sẽ mang lại những tác dụng tuyệt vời mà không gây hại cho cơ thể. Ngược lại, nếu sử dụng sai cách sẽ làm người tiêu dùng bị ảnh hưởng, gây hại cho sức khỏe. 3.1. Tác dụng tích cực khi sử dụng phụ gia thực phẩm
3.2. Tác dụng tiêu cực khi sử dụng phụ gia thực phẩm
Sử dụng quá không đúng cách sẽ gây nên những tác dụng tiêu cực 4. Phân loại chất phụ gia thực phẩm4.1. Chất phụ gia giúp tăng giá trị dinh dưỡng thực phẩmChất phụ gia giúp tăng giá trị dinh dưỡng thực phẩm được sử dụng khi có các nhu cầu: Bổ sung lượng dinh dưỡng đã mất trong quá trình chế biến; sản xuất những loại thực phẩm theo nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt; cung cấp những phụ gia vì sức khỏe cộng đồng. Những chất phụ gia dinh dưỡng có thể ở dạng bọc nhộng trong gelatine, bột, nhũ hóa trong dầu và được bảo vệ bởi những phụ gia khá như loại phụ gia chống oxy hóa. Phụ gia dinh dưỡng có thể sử dụng riêng biệt hoặc dùng thêm với những phụ gia dinh dưỡng khác. Những loại phụ gia dinh dưỡng gồm: Acid amin, vitamin, muối khoáng, chất tạo sợi (cellulose, pectine, tinh bột). 4.2. Chất phụ gia chống vi sinh vậtDo các sản phẩm thực phẩm có sự thay đổi trong sản xuất và tiêu thụ, nên chất phụ gia chống vi sinh vật được sử dụng phổ biến trong khoảng thời gian gần đây, giúp những loại thực phẩm đều có quanh năm, tăng cường thời gian sử dụng lâu dài, hợp lý và không bị nhiễm độc. Một vài yếu tố quan trọng trong việc sử dụng chất phụ gia chống vi sinh vật chính là:
Một vài chất phụ gia chống vi sinh vật thông dụng: Muối benzoate và acid bezoid; muối sorbate và acid sorbic, những acid hữu cơ mạch ngắn ( muối acetate và acid acetic, aid citric, acid lactic, sulphide…), muối ăn (NaCl), carbon dioxide. Sử dụng chất phụ gia chống vi sinh vật giúp thực phẩm bảo quản lâu hơn 4.3. Chất phụ gia chống oxy hóa chất béoChất phụ gia chống oxy hóa chất béo được phân thành 2 loại:
2 yêu cầu thiết yếu của những chất chống oxy hóa cho thực phẩm là không gây ảnh hưởng đến mùi vị và trạng thái của dầu mỡ, không chứa độc tính; khả năng phân tán đồng đều hoặc hòa tan trong khối thực phẩm để công dụng chống oxy hóa được chắc chắn. 4.4. Chất phụ gia tạo mùiĐể tạo cho sản phẩm có hương thơm, người ta thường thực hiện các cách sau:
4.5. Chất phụ gia làm tăng vịChất phụ gia làm tăng vị được cho thêm vào thực phẩm với mục đích làm tăng thêm hương vị tự nhiên vốn có. Hiện nay, các chất điều vị phổ biến có thể kể đến disodium 5 – inosinate (IMP) và disodium 5 – guanylate (GMP), monosodium L – glutamate (MSG). 4.6. Chất phụ gia tạo màuĐây là chất có vai trò quan trong thực phẩm, giúp điều hòa sự hấp dẫn của món ăn. Mục đích sử dụng chất phụ gia tạo màu như: Hồi phục lại màu sắc của rau quả do các biến đổi trong quá trình đóng gói, phân phối, bảo quản, chế biến… để làm tăng sự đồng nhất cho thực phẩm; duy trì các tính chất đặc trưng của sản phẩm; tăng cường màu sắc để gia tăng sự hấp dẫn cho thực phẩm. Chất phụ gia tạo màu được phân làm hai loại: Chất màu tự nhiên và chất màu tổng hợp.
Chất phụ gia tạo màu giúp món ăn trông đẹp mắt 4.7. Chất phụ gia làm bền nhũ tươngNhũ tương là hệ phân tán không trộn lẫn vào nhau của hai chất lỏng không trộn lẫn vào nhau, 1 trong 2 chất lỏng này có mặt dưới dạng các giọt nhỏ của pha bị phân tán, pha còn lại thì ở dưới dạng pha liên tục. Đa phần những nhũ tương thực phẩm đều là kiểu nước trong dầu hoặc dầu trong nước. Giọt chất lỏng bị phân tán có đường kính 0, 1 – 50m. Chất phụ gia làm bền nhũ tương là loại chất hoạt động bề mặt, có nhóm kỵ nước và nhóm háo nước. Trong quá trình sản xuất thực phẩm, hiện tượng tách pha là điều không mong muốn nên cần phải dùng chất phụ gia để làm bền hệ nhũ tương, tránh hiện tượng tách lớp. Khác với phụ gia tạo ra nhũ tương, phụ gia làm bền nhũ tương là những phụ gia được dùng để ổn định pha phân tán trong pha liên tục. Chất phụ gia làm bền nhũ tương được phân làm 2 loại: những ester một phần của những acid béo cùng các polyol hay acid hữu cơ; phospholipid như lecithine. 5. Một số chất phụ gia có hại cho sức khỏe
Thực phẩm đóng hộp nếu dùng nhiều có thể gây các căn bệnh nguy hiểm 6. Nguyên tắc sử dụng phụ gia thực phẩmPhụ gia thực phẩm mặc dù mang đến nhiều lợi ích, tuy nhiên cần phải sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn, không gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng. Cơ sở sản xuất chỉ được phép sử dụng phụ gia thực phẩm khi chắc chắn rằng chúng không gây nguy hiểm đến sức khỏe, cũng như không đánh lừa người tiêu thụ:
Phải sử dụng chất phụ gia liều lượng ít nhất có thể 7. Quy định về sử dụng phụ gia thực phẩmNgười dùng phụ gia thực phẩm trong thực phẩm cần phải bảo đảm: Phụ gia đúng với đối tượng thực phẩm và được phép sử dụng, không được vượt quá mức dùng tối đa đối với một loại hay nhóm thực phẩm, hạn chế tối đa việc dùng phụ gia thực phẩm cần thiết để đạt được hiệu quả kỹ thuật mong muốn. Bên cạnh đó, người dùng chỉ dùng phụ gia thực phẩm khi việc sử dụng này mang lại hiệu quả mong muốn, nhưng không gây nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và không lừa dối người tiêu dùng. Chỉ dùng phụ gia thực phẩm theo các yếu tố sau đây khi không thể dùng cách khác có hiệu quả hơn về công nghệ và kinh tế để đáp ứng:
Bên cạnh đó, phụ gia thực phẩm cần phải đáp ứng yêu cầu an toàn thực phẩm, kỹ thuật sau: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hay quy định trong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các trường hợp chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Tiêu chuẩn của JECFA, CAC, tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn khu vực, tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Phụ gia thực phẩm có trong thực phẩm vì được mang vào từ những nguyên liệu hay thành phần để sản xuất thực phẩm cần phải đáp ứng những yêu cầu như:
Thực phẩm dùng chất phụ gia nhưng cần phải duy trì được giá trị dinh dưỡng 8. Hồ sơ công bố chất phụ gia sản xuất trong nướcHồ sơ công bố chất phụ gia sản xuất trong nước đầy đủ cần phải có:
9. Hồ sơ công bố chất phụ gia nhập khẩuHồ sơ công bố chất phụ gia sản xuất nhập khẩu đầy đủ cần phải có:
Hồ sơ công bố chất phụ gia phải có kết quả kiểm nghiệm thực phẩm Các chất phụ gia thực phẩm nếu sử dụng đúng liều lượng, đúng cách, tuân thủ đúng quy định của Bộ Y tế thì sẽ giúp các loại thực phẩm trở nên ngon hơn, đẹp mắt hơn,... Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều lượng sẽ gây ra những hậu quả rất đáng tiếc, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Hãy đọc kỹ các thành phần trên bao bì của các loại thực phẩm trước khi mua và thường xuyên truy cập website thương hiệu Elipsport để cập nhật các thông tin bổ ích nhé!
Ngoài việc bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, bạn cũng cần phải thường xuyên tập luyện thể dục thể thao giúp bảo vệ sức khỏe toàn diện từ ngoài vào trong cơ thể. Tuy nhiên trong cuộc sống bận rộn như hiện nay, việc dành ra 2-3 tiếng mỗi ngày để đến phòng tập gym là điều xa xỉ. Hiểu được điều đó, Elipsport mang đến các sản phẩm chăm sóc sức khỏe tại nhà như máy chạy bộ điện, xe đạp thể dục, ghế massage,.. giúp bạn có thể tập luyện, thư giãn mọi lúc rảnh rỗi. Hãy luyện tập để nâng cao sức khỏe của bạn từ hôm nay nhé! Elipsport - Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”
Chất phụ gia thực phẩm có thể gây ngộ độc cấp tính nếu dùng quá liều cho phép. Bên cạnh đó, phụ gia thực phẩm có thể gây ngộ độc mãn tính nếu dùng liều lượng nhỏ, thường xuyên, liên tục.
Các phụ gia thực phẩm được phép sử dụng trong chế biến là chất bảo quản, chất tạo ngọt, chất nhũ hóa, chất tạo hương vị, màu thực phẩm, chất ổn định, chất chống oxy hóa, chất điều chỉnh độ axit, chất chống vón cục, chất làm nở.
Mật ong là chất tạo ngọt tự nhiên có chứa một lượng khoáng chất, vitamin cùng chất chống oxy hóa nhất định có lợi cho sức khỏe. Đây được xem là đường và không hoàn toàn vô hại.
Phụ gia thực phẩm giú tăng độ ngọt, mặn, chua, cay, bảo quản thực phẩm lâu bị hư hỏng, trông có màu sắc đẹp mặt hơn, bổ sung dưỡng chất...
Tùy vào mỗi loại phụ gia mà liều lượng sẽ khác nhau. Lượng ăn vào hằng ngày chấp nhận được (ADI) là lượng ăn vào hằng ngày của một phụ gia thực phẩm trong suốt cuộc đời mà không có nguy cơ đáng kể đối với sức khoẻ con người, được tính theo đơn vị mg/kg thể trọng |