Thành phần hóa học của hương nhu tía là gì năm 2024
|
Hương nhu tía còn được gọi là É đỏ, é tía có tên khoa học là Ocimun santatum, họ Bạc hà Lamiaceae. Dạng cây thảo nhỏ, sống hàng năm, sống rất dai, cao gần 1m và dễ trồng. Thường trồng bằng hạt vào đầu xuân, phát triển vào mùa hè và rụng lá ngừng phát triển vào cuối thu và mùa đông. Show
Hương nhu tía thuộc chi Ocimun có 8 loài trên thế giới, ở việt nam được tìm thấy 5 loàn đều được trồng ở nhiều vùng để làm rau gia vị hoặc làm thuốc ở các cơ sở thuốc y học cổ truyền. Bộ phận sử dụng làm thuốc: Thân mang cành lá, hoa phơi bóng dâm đến khô, để nơi mát, tránh làm mất lượng tinh dầu có trong dược liệu. Thành phần hóa học: Hương nhu tía có chứa tinh dầu đạt đến 0.5% hàm lượng, tinh dầu trong hương nhu được phân loại thành 2 nhóm Eugenol và methyl eugenol, tùy vào các thứ khác nhau mà chúng có hàm lượng tỷ lệ khác nhau, trung bình euganol chứa khoảng từ 30-40%. Ngoài ra hương nhu tía còn chứa các họp chất Poluphenol như Apigenin, lutcolin, orientin… Công dụng theo y học cổ truyềnỞ Việt nam, hương nhu tía với tác dụng giúp hạ sốt, chữa cảm nắng, Eugenol chiết xuất từ hương nhu tía được sử dụng trong nha khoa. Ở Ấn độ được sử dụng chữa đau dạ dày ở trẻ em, sốt rét, dịch ép chữa nôn mửa và giun móc vì trong dược liệu có thymol; phối hợp với mật ong, gừng và dịch ép tỏi làm thuốc lợi đờm, chữa viêm phế quản, ho ở trẻ em. Ở Myanmar, nước sắc chữa đầy hơi và tiêu chảy ở trẻ em, hạt hương nhu tía chữa bệnh thận, viêm đường hô hấp và rối loạn kinh nguyệt. Những tác dụng dược lý của Hương nhu tíaTác dụng kháng khuẩnTinh dầu hương nhu tía được viện nghiên cứu Đông y thí nghiệm trên các chủng vi sinh bằng phương pháp đường kính vô khuẩn. Các chủng bị ức chế: Bacillus mycoides, B. subtilis, E. coli, Klebsiella sp, Mycobacterium tuberculosis, proteus vugaris, Salmonella typhi, Shigella dysenteriae, Sh. Flexneri, Staphylococcus aureus, S.haemolyticus Hương nhu tía có tác dụng xua đuổi muỗi nên nhiều nơi chúng trồng quanh nhà được coi là một biện pháp chống muỗi hiệu quả. Tác dụng chống viêm, giảm đau, hạ sốtTác dụng giảm viêm được đánh trên chuột cống trắng gây viêm bằng carragenin, thí nghiệm cho thấy có với liều 500mg/kg có tác dụng tương đương với salicylate natri với liều 300mg. Tác dụng giảm đau sử dụng phương pháp tấm nóng với chuột nhắt trắng cho thấy có tác dụng kéo dài thời gian cong duôi của chuột. Tác dụng hạ sốt yếuTác dụng giảm stress, tăng cường trí nhớNhững nghiên cứu gần đây của Hương nhu tía cho thấy chúng có tác dụng chống oxy hóa thông qua ức chế kênh 11-beta-hydroxysteroid dehydrogenase. Cải thiện sự suy giảm trí nhớ thông qua ngăn chặn sự thoái hóa tế bào thần kinh sản sinh acetylcholine một chất dẫn truyền thần kinh đóng vai trò quan trọng đối với quá trình học nhớ. Một nghiên cứu lâm sàng cho thấy sử dụng chiết xuất Hương nhu tía trong 6 tuần giúp cải thiện trí nhớ rõ rệt. Những bài thuốc dân gian sử dụng Hương nhu tía
Hương nhu vốn là một loại cây cỏ rất quen thuộc trong đời sống người dân chúng ta. Một nắm lá Hương nhu giải cảm cúm, hay nồi nước lá Hương thu thơm lừng nuôi mái tóc dài thơm cho người con gái,… Những điều này đã trở nên một điều tự nhiên với mỗi người dân quê. Hương nhu vốn có nhiều loại: Hương nhu trắng, Hương nhu tía,… Công dụng và đặc điểm có phần khác nhau. Bài viết hôm nay muốn tập trung đề cập đến vị thuốc Hương nhu tía. Vậy đặc điểm của dược liệu này thế nào? Chúng ta hãy đón xem trong bài viết dưới đây nhé Hương nhu tía là gì?Hương nhu tía còn thường được gọi với cái tên É tía. Nó có tên khoa học Ocimum sanctum L., thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Đặc điểm thực vậtĐây là loại cây thân thảo nhỏ. Sống hàng năm hoặc có thể lâu hơn. Chiều cao trung bình trên dưới 1m. Thân, cành có màu đỏ tía, có lông. Lá mọc đối, thuôn hình mác hoặc hình trứng. Nó thường màu nâu đỏ, có cuống khá dài, mép hơi khía răng, hai mặt đều có lông, gân lá hình lông chim, có các tuyến nhỏ lõm xuống. Hoa màu tím, mọc thành bông xim co ở đầu cành. Hoa xếp thành vòng gồm 6 – 8 bông, ít phân nhánh. Đài hoa tồn tại đựng quả bế. Toàn cây có mùi thơm dễ chịu. Cây được trồng bằng hạt vào mùa xuân. Ra hoa vào tháng 5 – 6. Phân bốHương nhu tía thường mọc hoang khắp nơi hoặc được trồng trong vườn nhà để làm thuốc. Trên thế giới, nó được trồng nhiều ở Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia, Philippines,… để lấy tinh dầu, làm hương liệu,… Cây ưa khí hậu nhiệt đới nóng và ẩm; nhiệt độ trung bình năm khoảng 25 – 30 độ C; lượng mưa 1800 – 2600 mm/năm. Ở các vùng núi cao có khí hậu cận nhiệt đới và hơi lạnh, không thấy trồng. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến, bảo quảnBộ phận dùng: thân, cành mang lá, hoa. Thu hái: cây Hương nhu tía thường được thu hái khi đang vào mùa ra hoa tầm tháng 5 – 6. Chế biến: Cây hái về đem rửa sạch, có thể dùng tươi trực tiếp hoặc phơi khô trong bóng râm để dùng dần. Lưu ý không phơi thuốc dưới ánh nắng trực tiếp sẽ làm mất tinh dầu trong thuốc. Bảo quản: Bảo quản thuốc nơi khô ráo, thoáng mát, có thể bỏ bịch ni lông cột kín. Tránh những nơi ẩm ướt, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào thuốc sẽ làm hư hại, giảm chất lượng dược liệu. Tác dụng của Hương nhu tíaThành phần hóa học trong dược liệu
Tác dụng dược lý của dược liệuNghiên cứu tác dụng của acid ursolic trong dược liệu, người ta thấy nó có những tác dụng:
Tác dụng của Hương nhu tía theo Y học cổ truyềnTheo Đông y, vị thuốc vị cay, tính ấm, có những công dụng:
Cách dùngCách dùng: Có thể dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc nấu nước xông. Dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác. Liều lượng: Nước xông: 50 – 100g dùng tươi. Nước sắc 6 – 12g/ 1 ngày. Một số bài thuốc từ Hương nhu tíaBài thuốc chữa nóng sốt do mắc mưa, nắng, gió lạnh, người sốt không có mồ hôiHương nhu tía 12g, Đậu ván trắng 16g, Hoắc hương 12g, Củ sắn dây 12g, Lá tre gai 12g, Quả dành dành (sao vàng) 12g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Bài thuốc chữa ho nhiều đờm đặc, ăn ít, người gầy yếuHương nhu tía 8g, Vỏ quýt 8g, Rễ cam vàng 8g. Các vị thuốc đem sao vàng, sắc với Thuốc dòi tía 8g. Uống mỗi ngày 1 thang. Bài thuốc chữa trẻ chậm mọc tócHương nhu tía sắc đặc với mỡ lợn bôi hàng ngày. Bài thuốc chữa chứng hôi miệngLá Hương nhu tía sắc lấy nước đặc, ngậm nhiều lần trong ngày. Lưu ý
Hương nhu tía là vị thuốc dễ trồng, dễ dùng. Tuy nhiên cũng như bất kì vị thuốc nào, người bệnh không nên tự ý sử dụng một cách bừa bãi, để tránh những hậu quả không mong muốn. Khi có bệnh, bệnh nhân nên đi thăm khám để nhận được sự tư vấn từ thầy thuốc. YouMed luôn sẵn sàng hỗ trợ các bạn |
