Thế nào là phương châm về quan hệ
An: - Cậu có biết bơi không? Show
Ba: - Biết chứ, thậm chí còn bơi giỏi nữa An: - Cậu học bơi ở đâu vậy ? Ba: - Dĩ nhiên là học bơi ở dưới nước chứ còn ở đâu. - Phân tích ngữ liệu: (1) An hỏi Ba học bơi ở đâu mục đích muốn biết An học bơi ở chỗ nào (sông, hồ, bể bơi cụ thể nào đó…), tức nơi mà Ba học bơi. (2) Câu trả lời của An không đánh trúng ý muốn mục đích Ba hỏi vì đương nhiên ai cũng biết học bơi thì phải học dưới nước chứ không thể nào học được trên bờ. Cách trả lời của An thừa, không cần thiết - Nhận xét: + An vi phạm phương châm về lượng ( tức nói bị thừa thông tin không cần thiết 2. Ngữ liệu 2 Mẹ : - Cô giáo cho con bài tập trong sách bài tập nào thế? Nam: - Cô giáo con cho làm bài tập trong sách bài tập ạ! - Phân tích ngữ liệu (1) Mẹ hỏi với mục đích muốn biết con được làm bài tập trong sách bài tập nào ( tên sách bài tập cụ thể) , Trong khi người con không trả lời cụ thể tên sách. Việc trả lời trên chưa đáp ứng được mục đích hỏi của mẹ => Nam cũng vi phạm phương châm về lượng ( trả lời thiếu nội dung thông tin) 3. Nhận xét - Phương châm về lượng là cách nói đủ thông tin , không thừa không thiếu. - Trong giao tiếp, cần nói cho có nội dung; nội dung của lời nói phải đáp ứng được đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp, không thừa, không thiếu. II. Phương châm về chất1. Xét ngữ liệu và phân tích* Ngữ liệu 1 QUẢ BÍ KHỔNG LỒHai chàng đi qua một khu vườn trồng bí. Một anh thấy một quả bí to, kêu lên: - Chà ! Quả bí kia to thật! Anh bạn có tính hay nói khoác, cười mà bảo rằng: - Thế thì đã lấy làm gì to. Tôi đã từng thấy những quả bí to hơn nhiều. Có một lần, tôi tận mắt trông thấy một quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa. Anh kia nói ngay: - Thế thì đã lấy gì làm lạ. Tôi còn nhớ, một bận tôi trông thấy một cái nồi đồng to bằng cả cái đình làng ta. Anh nói khoác ngạc nhiên hỏi: - Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy ? Anh kia giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà. Anh nói khoác biết bạn chế nhạo mình bèn nói sang chuyện khác ( Theo Truyện cười dân gian Việt Nam) (1) Tại sao câu chuyện trên lại gây cười? Thông tin mà hai anh nói: "quả bí to bằng cả cái nhà và cái nồi đồng to bằng cả cái đình làng" được cho là vô lí, thiếu tính xác thực. =>phê phán tính ba hoa, nói khoác 2. Nhận xét - Phương châm về chất là khi giao tiếp đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác thực III. Phương châm quan hệ1. Ngữ liệu và phân tíchLan: - Tôi thích Sơn Tùng MTT vì nhạc của anh í chất (1) Lan thích Sơn Tùng là ca sĩ nhạc trẻ .Hoa lại nói sang nhạc cách mạng là không cùng chủ đề. Hoa không hiểu dòng nhạc và không hiểu ca sĩ mà Lan đang nói đến. Nếu muốn nói đến nhạc cách mạng thì Hoa phải dẫn dắt thêm chuyển sang chủ đề khác cho hợp lí. => Tình trạng "ông nói gà bà nói vịt", ông nói một đằng, bà nói môt nèo, không hiểu ý lẫn nhau trong quá trình giao tiếp làm giao tiếp khó đạt hiệu quả. 2. Nhận xét- Phương châm quan hệ là khi giao tiếp cần phải nói đúng đề tài, tránh lạc đề. IV. Phương châm lịch sự1. Ngữ liệu(1) Đi thưa về gửi (2) Gọi dạ bảo vâng (3) Một người đi đường vào một nhà dân hỏi : Xin lỗi bác cho tôi hỏi đường đi đến chợ trung tâm như thế nào ạ? - Ta thấy người đi đường không có lỗi gì với nhà người dân. Tuy nhiên khi hỏi vẫn nói “ xin lỗi” ở đầu câu, đây không phải xin tha lỗi mà là xin lỗi do làm phiền. Nó thể hiện sự tôn trọng, lịch sự đối với người bị nhờ vả. => Người đi đường đã tuân thủ phương châm lịch sự trong giao tiếp - Nhận xét: Dùù địa vị xã hội và hoàn cảnh của người giao tiếp như thế nào thì vẫn phải giữ được thái độ lịch sự, tôn trọng với người trong cuộc giao tiếp V. Phương châm cách thức1. Ngữ liệu* Ngữ liệu 1 : Giải thích ý nghĩa của câu thành ngữ sau: (1) Dây cà ra dây muống (2) Lắp bắp như gà mắc tóc (3) Lúng búng như ngậm hột thị => (1):chỉ cách nói rườm rà, dài dòng (2)và (3) : chỉ cách nói ấp úng, lắp bắp, mãi không diễn đạt được rõ ý muốn nói * Ngữ liệu 2: Tôi tán thành với nhận định về bài hát của cô ấy Hai cách hiểu : + "Tôi" tán thành với nhận định của cô ấy về một bài hát nào đó => Cách nói trên làm cho người đọc sẽ hiểu theo nhiều cách hiểu khác nhau (đa nghĩa) => vi phạm phương châm cách thức. 2. Nhận xét- Phương châm cách thức là trong khi giao tiếp cần phải diễn đạt trong sáng, dễ hiểu, tránh để hiểu theo nhiều ý. Tìm hiểu về phương châm quan hệ là gì trong hội thoạiAkina Bridal » Thắc mắc » Tìm hiểu về phương châm quan hệ là gì trong hội thoại Phương châm quan hệ là gì? Phương châm quan hệ có ý nghĩa gì trong hội thoại? Cùng chúng tôi tìm hiểu về định nghĩa và ý nghĩa của phương châm quan hệ trong hội thoại ở bài viết dưới đây. Phương châm quan hệ là gì? Phương châm quan hệ là gì?Phương châm quan hệ trong giao tiếp có nghĩa là nói chuyện đúng đề tài, đúng trọng tâm câu chuyện. Không nói chuyện lạc đề, không nói chuyện bóng gió. Ví dụ về phương châm quan hệ: Cô giáo hỏi bài Cô giáo: Các em có cảm nhận như thế nào về chiến tranh thế giới lần thứ 2? Học sinh: Em cảm thấy đây là một chiến khốc liệt và vô nghĩa. Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ II được các nhà sử gia nhận xét là cuộc chiến lớn nhất, khốc liệt nhất, tàn phá thế giới nặng nề nhất trong lịch sử. Trong cuộc chiến này đã có đến 60 triệu người chết, 90 triệu người bị thương. Thiệt hại vật chất trong cuộc chiến này thậm chí gấp 10 lần so với cuộc chiến tranh thế giới lần thứ I. Mức độ tàn phá của cuộc chiến này bằng tất cả cuộc chiến tranh trong 1000 năm trước cộng lại với nhau. Sau khi kết thúc, cuộc chiến này cũng đã dẫn đến rất nhiều biến đổi trên thế giới. Cuộc chiến tranh thế giới thứ II được đánh giá là cuộc đối đầu, đụng độ và thử thách quyết liệt, toàn diện giữa thế lực tiến bộ và thế lực phản động trên toàn thế giới. Cuộc chiến đã mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử của toàn thế giới. Phương châm là gì trong hội thoại Phương châm là gì trong hội thoạiPhương châm hội thoại là các quy định, nguyên tắc mà người tham gia hội thoại cần phải tuân thủ, làm theo. Những cuộc hội thoại đáp ứng được các yêu cầu của phương châm hội thoại mới được xem là một cuộc hội thoại, giao tiếp thành công, có ý nghĩa. Để có thể giao tiếp, thuyết phục người khác nghe theo một chủ đề, luận điểm của mình thì người tham gia hội thoại cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Vi phạm phương châm quan hệ là gìVi phạm phương châm quan hệ là khi một người nói chuyện không lạc đề, không đúng chủ đề đã được nêu ra trước đó. Người tham gia trong hội thoại nói chuyện lạc đề hoặc cố ý nói lạc đề khiến người khác không hiểu được ý mình muốn nói hay chủ đề câu chuyện đã đề ra. Ví dụ về vi phạm phương châm quan hệ: Ví dụ 1: Ông nói gà bà nói vịt Một người nhiếp ảnh gia chuyên chụp ảnh trẻ em đến một gia đình giới thiệu sản phẩm nói chuyện với người vợ trong nhà:
Ví dụ 2: Hỏi xoáy đáp xoay
Trả lời: Đừng tưởng tượng nữa.
Trả lời: Nó cầm dao và đấm vào ngực nó (đười ươi hay làm thế). Quy định về các phương châm khác trong hội thoạiPhương châm về lượng là gì Phương châm về lượng là gìPhương châm về lượng trong giao tiếp mang ý nghĩa rằng trong các câu hội thoại cần có nội dung. Trong đó, nội dung của câu nói phải đáp ứng các yêu cầu của cuộc giao tiếp, không thừa cũng không thiếu. Lượng ở đây là số lượng nội dung không thừa, không thiếu vừa đủ nghĩa giúp người khác hiểu vấn đề mà mình trình bày. Những điều cần lưu ý bao gồm:
Phương châm cách thức là gìTrong quá trình giao tiếp, người nói cần chú ý đảm bảo sự mạch lạc của câu. Cách thức nói chuyện, truyền đạt được xây dựng mạch lạc. Nên nói ngắn gọn, xúc tích, tránh nói dài, mơ hồ và đầy đủ nội dung. Ví dụ về phương châm cách thức: Tuần trước, cô giáo có giao cho lớp 9A một bài tập làm văn và hạn nộp là thứ hai tuần này. Cuối tiết học, cô hỏi:
(Trong trường hợp này, các bạn học sinh đã trả lời đúng trọng tâm câu hỏi của cô giáo vô cùng ngắn gọn, xúc tích). Phương châm lịch sự là gìTrong quá trình giao tiếp, người giao tiếp cần thể hiện sự tôn trọng đối với người đối diện. Đặc biệt là tôn trọng người có vai vế cao hơn, khiêm tốn đối với người bằng và có vai vế thấp hơn. Từ đó đảm bảo yếu tố tôn trọng khi tham gia giao tiếp. Trên đây là tổng hợp thông tin về phương châm quan hệ là gì cùng những vấn đề liên quan đến phương châm quan hệ. Hy vọng rằng qua bài viết này các bạn sẽ hiểu hơn về phương châm quan hệ cùng các quy định về những phương châm khác trong hội thoại. Xem thêm: Nail box là gì? Những điều bạn cần biết về nail box
|