Hỏi - 03/11/2016
Em sinh bé được 10 ngày, vết cắt tầng sinh môn bị bung chỉ và nhiễm trùng. Theo chỉ định của bác sĩ em phải uống thuốc độc theo đơn ở phía dưới, nhưng em phải vắt bỏ sữa. Các bác sĩ có thể tư vấn giúp em để em có thể vừa uống thuốc và vừa có thể cho con bú ạ. Em xin chân thành cảm ơn ạ!
Trả lời
Thân chào chị,
Trong đơn thuốc, chị được kê 4 loại: Augmentin 1 g [hoạt chất là Amoxicilin + acid clavulanic], Alphachymotripsin, Metronidazol và Voltaren đặt [ Hoạt chất là Diclofenac]. Augmentin và Alphachymotripsin được xem là an toàn cho trẻ bú mẹ. Còn theo thông tin kê toa sản phẩm, Metronidazol qua sữa mẹ. Tuy nhiên, theo các tài liệu chuyên ngành, thuốc này vẫn có thể chỉ định trên phụ nữ cho con bú nếu thực hiện tốt biện pháp giảm nguy cơ ở trẻ do tiếp xúc với thuốc qua nguồn sữa. Chị nên tránh cho con bú trong khoảng 2-3 giờ sau khi uống thuốc Metronidazol, là thời điểm thuốc đạt nồng độ cao nhất trong sữa mẹ.
Chúc chị sớm bình phục sức khỏe
Ts. Ds. Huỳnh Thị Hồng Gấm
Khoa Dược
Tốt nhất, nên thông báo với bác sĩ nếu bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ để có lời khuyên về sự lựa chọn hợp lý và an toàn nhất cho mẹ và trẻ.
Những thuốc nên và không nên sử dụng
Phụ nữ cho con bú có thể mắc bệnh cấp tính hoặc mạn tính, vì vậy, việc dùng thuốc đôi khi là cần thiết. Tuy nhiên cần lựa chọn thuốc cho đối tượng này sao cho đạt hiệu quả chữa bệnh mà không làm ảnh hưởng tới trẻ bú mẹ.
Phụ nữ đang cho con bú cần thận trọng khi dùng thuốc.
Thuốc giảm đau, hạ sốt: Thuốc giảm đau, hạ sốt như paracetamol và ibuprofen được coi là tương đối “an toàn” ở liều điều trị do các thuốc này ít vào sữa mẹ. Nên hạn chế sử dụng các chế phẩm có chứa codein do tác dụng ức chế của chúng đối với hô hấp của trẻ, và aspirin do nguy cơ liên quan đến hội chứng Reye [gây sưng phù ở gan, não]. Đây là một hội chứng nguy hiểm có thể gây tử vong ở trẻ.
Kháng sinh: Mặc dù lượng thuốc đi vào sữa chiếm nồng độ nhỏ ở liều điều trị thì việc sử dụng kháng sinh ở phụ nữ cho con bú cũng có thể dẫn đến những vấn đề liên quan tới việc thay đổi hệ vi khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh và dị ứng. Các loại thuốc kháng sinh như penicillin, cephalosporin, erythromycin và roxithromycin là những thuốc được lựa chọn ưu tiên khi cần thiết sử dụng ở phụ nữ cho con bú. Các kháng sinh như azithromycin, clarithromycin, spiramycin là lựa chọn thứ hai. Nên tránh lựa chọn kháng sinh nhóm tetracycline [doxycycline, minoxycline,…] và nhóm fluoroquinolones [levofloxacin, ofloxacin, ciprofloxacin, moxifloxacin,…] khi cho con bú vì có liên quan đến sự phát triển của xương hoặc gây ố vàng răng và viêm đại tràng giả mạc.
Thuốc điều trị viêm loét dạ dày: Các thuốc trung hòa acid dạ dày như phosphalugel [aluminium phosphate], maalox [aluminium hydroxide, magnesium hydroxide, simeticon] được lựa chọn trong thời gian cho con bú do thuốc bài tiết vào sữa mẹ ít và không hấp thu vào máu nên không gây tác dụng toàn thân. Nếu sử dụng kéo dài cần theo dõi nồng độ nhôm, magiê trong máu.
Nếu cần sử dụng các thuốc làm giảm tiết acid nhóm PPI [ức chế bơm proton] thì nên ưu tiên lựa chọn omeprazol do không ảnh hưởng đến trẻ khi sử dụng ở liều điều trị. Các thuốc khác trong nhóm như lansoprazol, rabeprazol, pantoprazol… nên cân nhắc lợi ích và nguy cơ khi sử dụng để quyết định ngừng cho con bú hoặc ngừng sử dụng thuốc.
Thuốc kháng histamin: Nên ưu tiên lựa chọn các thuốc chống dị ứng như loratadin, cetirizine, promethazine, dexchlorpheniramine và diphenhydramine, tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng và không khuyến cáo sử dụng lâu dài do có liên quan đến tác dụng an thần hoặc gây bồn chồn, khó chịu ở trẻ sơ sinh. Cần cân nhắc lợi ích và nguy cơ khi lựa chọn các chế phẩm này.
Thuốc điều trị đái tháo đường: Insulin, metformin và glipizide không đi vào sữa mẹ nên có thể được sử dụng để điều trị đái tháo đường ở phụ nữ đang cho con bú. Nếu sử dụng thuốc chứa glibenclamide cần theo dõi dấu hiệu hạ đường huyết ở trẻ [lơ mơ, khó chịu, ra mồ hôi lạnh, mệt mỏi, thở gấp…]. Các thuốc khác chưa có đầy đủ dữ kiện nên không khuyến cáo sử dụng.
Khuyến cáo của bác sĩ
Nên ưu tiên lựa chọn những loại thuốc thường được sử dụng cho trẻ nhỏ vì những loại thuốc này sẽ an toàn hơn.
Nên dùng thuốc ngay sau khi cho trẻ bú hoặc cách ít nhất 2-4 giờ trước khi cho bú để hạn chế lượng thuốc vào trẻ.
Không sử dụng các dạng thuốc có tác dụng kéo dài do thuốc sẽ hiện diện trong máu và nguồn sữa của người mẹ rất lâu.
Nên dùng thuốc với liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
Khi đang sử dụng thuốc, người mẹ nên chú ý đến những thay đổi về hành vi và thể trạng của trẻ như bỏ bú, ngầy ngật, sụt cân, tiêu chảy… Khi có những triệu chứng này, người nhà nên đưa trẻ đến khám bác sĩ để tìm nguyên nhân chính xác nhất.
Đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng thuốc, nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu đang nuôi con bằng sữa mẹ.
Việc dùng thuốc khi mang thai là khá phổ biến. Nếu bạn bị nhiễm vi khuẩn khi đang mang thai, bạn sẽ phải uống kháng sinh, ví dụ như amoxicillin để điều trị tình trạng nhiễm trùng.
Amoxicillin là một loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều tị một số loại nhiễm khuẩn nhất định. Bao gồm: viêm phổi, viêm phế quản và nhiễm trùng đường tiết niệu. Amoxicillin cũng có thể dùng để điều tị viêm da, viêm họng và viêm tai. Thuốc có tác dụng làm ngừng sự phát triển của vi khuẩn có hại trong cơ thể và làm giảm tình trạng nhiễm trùng.
Dưới đây là những gì bạn cần biết về mức độ an toàn của amoxicillin khi mang thai, những phản ứng phụ mà thuốc gây ra cũng như việc bị nhiễm trùng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến thai kỳ của bạn.
Amoxicillin an toàn khi mang thai
Amoxicillin thuộc họ kháng sinh nhóm penicillin. Một số kháng sinh sẽ an toàn cho phụ nữ mang thai, nhưng một số khác thì không.
Amoxicillin được coi là thuộc nhóm thuốc loại B theo phân loại của FDA. Điều này có nghĩa là thuốc được coi là an toàn để uống khi mang thai. Nghiên cứu trên động vật chưa thấy báo cáo lại về các ảnh hưởng xấu đến thai nhi đang phát triển do mẹ uống amoxicillin. Loại thuốc này được coi là có nguy cơ thấp nếu phụ nữ uống vào bất kỳ thời điểm nào của thai kỳ.
Cũng có những loại kháng sinh khác được coi là an toàn trong khi mang thai, bao gồm clindamycin và erythromycin. Cũng có những loại thuốc kháng được phân loại như amoxicilline, ví dụ như ampicilline hay penicillin. Bác sỹ sẽ là người quyết định loại thuốc nào tốt nhất và an toàn nhất cho bạn trong khi mang thai.
Ảnh hưởng của amoxicillin lên thai kỳ
Bạn sẽ bắt đầu cảm thấy khá hơn sau vài ngày bắt đầu điều trị bằng amoxicillin. Uống thuốc đúng như chỉ dẫn của bác sỹ. Bạn không nên bỏ liều hoặc ngưng dùng thuốc một khi đã cảm thấy khá hơn. Đảm bảo rằng bạn đã kết thúc việc điều trị bằng việc uống đúng và đủ liều. Nếu bạn không uống thuốc đúng chỉ dẫn, tình trạng nhiễm trùng của bạn có thể sẽ tái phát và có thể gây là tình trạng kháng amoxicillin. Điều này có nghĩa là loại thuốc này sẽ không còn có tác dụng để điều trị một tình trạng nhiễm trùng tương tự nữa, nếu sau này bạn mắc phải.
Các phản ứng phụ phổ biến nhất của amoxicilline bao gồm:
- Nôn mửa
- Bụng khó chịu
- Tiêu chảy
Nếu thuốc làm bụng bạn khó chịu, hãy thử dùng thuốc với bữa ăn và uống nhiều nước khi uống thuốc.
Trong một số trường hợp, amoxicillin có thể gây ra những phản ứng phụ nghiêm trọng hơn. Báo cho bác sỹ ngay nếu bạn có bất kỳ phản ứng phụ nào dưới đây:
- Phản ứng dị ứng
- Tiêu chảy có máu hoặc tiêu chảy toàn nước
- Thiếu năng lượng, mệt mỏi
- Bầm tím hoặc chảy máu bất thường
- Co giật
- Mệt mỏi bất thường
- Vàng da hoặc vàng mắt
Kháng sinh có thể khiến bạn bị tiêu chảy nặng. Nếu bạn bị tiêu chảy toàn nước 2-3 lần/ngày hoặc nhiều hơn, kéo dài trong vòng 2 ngày hoặc nếu bạn bị đau quặn bụng, hãy gọi cho bác sỹ ngay. Bạn có thể đã bị nhiễm trùng thứ cấp rất nguy hiểm trong thai kỳ. Bác sỹ có thể sẽ kê cho bạn một loại khác sinh khác để điều trị tình trạng này.
Nguy cơ có thể xảy ra
Nếu bạn không điều trị tình trạng nhiễm trùng, bệnh sẽ trở nên nguy hiểm hơn. Chỉ có kháng sinh mới có thể chữa khỏi tình trạng nhiễm trùng.
Amoxicillin được coi là có nguy cơ thấp nếu sử dụng ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Bác sỹ có thể sẽ là người quyết định liệu amoxicillin có phù hợp để sử dụng cho bạn hay không. Quyết định này sẽ phụ thuộc vào loại nhiễm trùng bạn mắc phải và bạn đã được điều trị kháng sinh trong bao lâu.
Uống quá nhiều kháng sinh, kể cả những loại kháng sinh được coi là an toàn với thai kỳ, cũng có thể gây hại cho bạn và em bé.
Nhiễm khuẩn và mang thai
Trong khi mang thai, cơ thể sẽ bảo vệ em bé khỏi rất nhiều loại bệnh tật, bao gồm cảm lạnh thông thường và đau bụng. Nhưng một số tình trạng nhiễm trùng, bao gồm nhiễm khuẩn có thể sẽ truyền qua nhau thai và gây hại cho em bé.
Nếu tình trạng nhiễm trùng truyền qua nhau thai, có thể sẽ khiến em bé của bạn bị ốm rất nặng. Một số bệnh nhiễm trùng còn có thể gây ra dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề về thở hay khiến em bé không phát triển bình thường. Nếu không được điều trị, một số loại nhiễm trùng còn có thể làm bạn dễ bị sảy thai hoặc gặp các vấn đề khác với thai kỳ. Do vậy, nếu bạn nghĩ mình bị nhiễm trùng, hãy nói với bác sỹ.
Trao đổi với bác sỹ.
Nếu bạn cần phải uống amoxicillin khi mang thai, hãy trao đổi với bác sỹ về các vấn đề sau:
- Nói với bác sỹ về các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng để tránh được các tương tác thuốc nguy hiểm
- Uống thuốc đúng như chỉ định của bác sỹ cho đến khi quá trình điều trị kết thúc. Ngưng dùng thuốc sớm có thể dẫn đến tình trạng vi khuẩn kháng thuốc.
- Gọi cho bác sỹ nếu bạn không cảm thấy khá hơn sau khi kết thúc quá trình điều trị.
- Không uống amoxicillin nếu bạn bị dị ứng với amoxicillin, penicillin, hoặc kháng sinh nhóm cephalosporin như cefazolin, cefaclor, và cephalexin.
Tuân thủ những điều này sẽ đảm bảo cho bạn và thai kỳ khỏe mạnh.