Thuốc ký sinh trùng đường máu trâu bò

Mùa nắng, nóng là mùa ảnh hưởng lớn đến chăn nuôi trâu, bò do phải chịu tác động của nền nhiệt độ cao làm giảm thu nhận thức ăn, giảm sức đề kháng, đồng thời là mùa sinh sôi phát triển của nhiều loài động vật và côn trùng trung gian truyền các bệnh ký sinh trùng đường máu, gây thiệt hại lớn đến sức sản xuất của trâu, bò, thậm chí gây chết trâu, bò nếu không chữa trị kịp thời. Sau đây xin giới thiệu với người chăn nuôi cách nhận biết và phòng trị các bệnh ký sinh trùng đường máu trên trâu, bò.

Thuốc ký sinh trùng đường máu trâu bò

Sơ đồ truyền bệnh tiên mao trùng

Bệnh ký sinh trùng đường máu trên trâu, bò nước ta thường gặp gồm: Tiên mao trùng (Trypanosomiase), lê dạng trùng (Babesisllosis) và biên trùng (Anaplasmosis). Khi trâu, bò mắc bệnh ký sinh trùng đường máu thường có biểu hiện chung bao gồm: Sốt cao khoảng từ 40 - 42oC; thiếu máu, niêm mạc mắt vàng hoặc nhợt nhạt; nước tiểu màu vàng sậm; thủy thũng vùng dưới hàm, ức. 

Để điều trị hiệu quả cần xác định đúng bệnh với các biểu hiện dưới đây.

Nội dung

Tên bệnh

Bệnh Tiên mao trùng (Trypanosomiase)

Bệnh Lê dạng trùng (Babesisllosis)

Bệnh Biên trùng (Anaplasmosis)

Nguyên nhân, đặc điểm của bệnh

Bệnh do loại ký sinh trùng đơn bào T.evansi, sống trong huyết tương có thể di động nhờ có đuôi roi. Chúng sinh sôi trong máu, tiết ra độc tố làm suy yếu và có thể giết chết con vật.

Đây là bệnh ra do một loại đơn bào ký sinh trong hồng cầu, có hình quả lê nên gọi là bệnh lê dạng trùng.

Bệnh do một loại đơn bào rất nhỏ, sống ký sinh ở rìa biên của hồng cầu con bệnh nên có tên gọi là biên trùng. Mỗi hồng cầu có thể chứa từ 1 - 5 đơn vị, đó là các chấm tròn rất nhỏ. Chúng hút chất dinh dưỡng, phá vỡ hồng cầu gây thiếu máu.

Ra khỏi cơ thể con vật, tiên mao trùng nhanh chóng bị tiêu diệt vì điều kiện ngoại cảnh không thích hợp.

Ra ngoài cơ thể, mầm bệnh nhanh chóng bị tiêu diệt. Chúng ký sinh trong cơ thể loài ve hút máu suốt đời.

Đường truyền lây

Do ruồi, mòng chích hút máu truyền bệnh

Do ve chích hút máu truyền bệnh

Do ve chích hút máu truyền bệnh

Biểu hiện

- Bệnh thường biểu hiện ở thể mãn tính.

- Trâu bò sốt 40 – 410C nhưng có cơn sốt gián đoạn, không theo quy luật.

- Con vật thiếu máu, suy nhược, ỉa chảy kéo dài nhưng vẫn ăn cỏ. Phù thũng là biểu hiện phổ biến: phù nề ở dưới hầu, dưới yếm da cổ, vùng bụng, mí mắt, bìu dái hoặc âm hộ.

- Một số ít có biểu hiện cấp tính với các dấu hiệu thần kinh, quay cuồng, run rẩy từng cơn, đi vòng tròn.

- Thường thì bệnh kéo dài hàng tháng, con vật nếu không chết thì sự hồi phục cũng chậm chạp và kéo dài.

Bệnh xảy ra cả ở cả hai dạng cấp tính và mãn tính

- Dạng cấp tính: Thời gian ủ bệnh từ 10 - 15 ngày, con vật mệt mỏi, ít ăn. Sau đó chuyển sang sốt cao liên tục hàng tuần đến 40 - 410C .

Bò đái ra nước tiểu màu hồng, đỏ dần rồi chuyển thành màu cà phê.

Bò giảm ăn hoặc bỏ ăn, chỉ uống nước, thở khó và nhanh, có con ỉa ra máu. Phần lớn táo bón, đôi khi lại có ỉa chảy. Bò thường bồn chồn, mệt mỏi, nằm một chỗ và không chịu cày kéo.

Dạng mãn tính: Các biểu hiện của bệnh cũng gần giống như thể cấp tính nhưng biểu hiện nhẹ hơn. Thường thấy bò gầy yếu, thiếu máu, niêm mạc mắt nhợt nhạt hơi vàng, bò vắt sữa thì lượng sữa giảm. Còn trường hợp bò chửa thì bị sẩy thai.

Bệnh xảy ra cả ở cả hai dạng cấp tính và mãn tính

Dạng cấp tính: Sốt cao 410C , nhiệt độ lên xuống thất thường. Lúc sốt cao, toàn thân run rẩy, các cơ bắp co giật, thở gấp, tim đập nhanh, mạnh, bỏ ăn, không nhai lại, chảy nhiều dãi rớt. Niêm mạc miệng, mắt nhợt nhạt. Bệnh có thể gây chết trong 3-5 ngày.

Dạng mãn tính: Triệu chứng giống như thể cấp tính nhưng mức độ nhẹ hơn có thể diễn biến trong vòng một tháng. Con vật gầy còm, ăn ít, suy nhược, thiếu máu, có thể chết do suy kiệt. Con vật mang bệnh thể này sẽ là vật mang trùng trong tự nhiên, để cho ve hút máu gieo rắc lưu giữ mầm bệnh.

Phòng bệnh

- Luôn giữ chuồng trại và khu vực chăn nuôi sạch sẽ. Thường xuyên thu gom phân, chất thải để xử lý bằng biogas hoặc ủ nóng sinh học, giảm thiểu chất thải trong chuồng nuôi. Phát quang bờ bụi và khai thông các cống rãnh quanh chuồng và bãi chăn để côn trùng không có nơi cư trú.

- Định kỳ kiểm tra máu mỗi năm hai lần để phát hiện các loại ký sinh trùng đường máu. Hàng năm, thực hiện tiêm phòng bệnh cho trâu, bò vào thời điểm đầu mùa nắng nóng (tháng 3 đến tháng 4 hàng năm).

- Diệt côn trùng hút máu và truyền bệnh (ve,mòng) bằng các thuốc diệt côn trùng.

- Chăm sóc nuôi dưỡng tốt để tăng sức đề kháng cho trâu, bò.

Trị bệnh

- Thuốc dùng: Berenyl (Azidin, Trypazen).

- Liều lượng và cách dùng: Theo hướng dẫn ghi trên nhãn thuốc.

- Liệu trình: Tiêm 1 liều duy nhất. Sau 15 ngày nếu súc vật chưa khỏi, chưa hết triệu chứng lâm sàng có thể tiêm lần thứ hai cũng liều lượng như trên.

- Vị trí tiêm: Tiêm chậm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp sâu.

- Thuốc trợ sức: Trước khi tiêm Berenyl phải tiêm thuốc trợ tim mạch: Cafein hoặc long não nước.

- Hộ lý: Trong thời gian điều trị, cho trâu bò nghỉ tại chuồng, nuôi dưỡng và chăm sóc tốt.

§ - Có thể dùng một trong các loại hoá dược sau để điều trị như: Heamospiridin ; Acriflavin (các biệt dược là: Trypanble, Trypaflavin, Flavacridin, Gonacrin); Azidin

- Liệu trình: Tiêm 1 liều duy nhất.

- Vị trí tiêm: Tiêm chậm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp sâu.

- Thuốc trợ sức: Trước khi tiêm một trong các hoạt chất nêu trên phải tiêm thuốc trợ tim mạch: Cafein hoặc long não nước.

- Hộ lý: Thời gian điều trị cho trâu bò nghỉ tại chuồng, nuôi dưỡng và chăm sóc tốt.

- Có thể dùng một trong các loại hoá dược sau để điều trị bệnh như: Heamospiridin, Azidin, Sulfantrol, Quinarcin, Lomidin, Rivanol… nhưng trong đó Rivanol có hiệu lực cao và được sử dụng phổ biến ở nước ta.

- Liệu trình: Tiêm 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 1 ngày

- Vị trí tiêm: Tĩnh mạch tai hoặc tĩnh mạch cổ.

- Thuốc trợ sức: Trước khi tiêm Rivanol cần tiêm thuốc trợ sức Cafein hoặc long não nước.

- Hộ lý: Thời gian điều trị cho trâu bò nghỉ ngơi tại chuồng, chăm sóc tốt, nuôi dưỡng tốt.

Nguyễn Văn Hưởng

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia

Nguyên nhân

  • Bệnh do vi khuẩn P. multocida gây ra. Đây là loài vi khuẩn có sẵn trong đường hô hấp của gia súc. Vi khuẩn có sức đề kháng yếu nhưng lại sống khá lâu trong nền chuồng, trong đất trên đồng cỏ đến vài tháng, có khi cả năm.
  • Khi gặp các yếu tố bất lợi, vi khuẩn này sẽ gây bệnh như: Thời tiết thay đổi, thức ăn thay đổi, dê bị mắc bệnh hoặc nuôi nhốt trong chuồng trại không thích hợp… làm hệ miễn dịch của gia súc giảm, tạo điều kiện để bệnh phát triển.

Biểu hiện

  • Gia súc bệnh sốt cao, ủ rũ mệt mỏi và bỏ ăn, cừu nằm một chỗ và chết nhanh
  • Nếu có điều kiện mổ khám sẽ thấy một số đặc điểm sau: tim sưng to, trong xoang bao tim, xoang ngực và xoang bụng chứa nhiều nước vàng; thịt sẫm mầu, trên bề mặt cơ tim, phổi xuất huyết nặng

Bà con nên có những biện pháp phòng tránh và điều trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò kịp thời, tránh gây những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe vật nuôi. Sau đây các chuyên gia chăn nuôi Agriviet sẽ gửi tới bà con một số thông tin về các loại thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò tốt nhất hiện nay dựa trên nguồn gốc xuất xứ và thành phần của thuốc.

Thuốc có thành phần chính là hoạt chất Benzathine penicillin G và Dihydrostreptomycin sulphate giúp điều trị các bệnh có vi sinh vật nhạy cảm với 2 hoạt chất này. Do đó thuốc STREPTOZONE được dùng để chữa bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò hiệu quả. Ngoài ra thuốc có tác dụng trị viêm khớp, nhiễm trùng đường tiêu hóa, đường hô hấp và đường tiết niệu ở một số vật nuôi khác.

Thuốc ký sinh trùng đường máu trâu bò
STREPTOZONE thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò

Cách dùng

  • Bà con dùng thuốc theo liều lượng chỉ định của nhà sản xuất
  • Giữ thuốc ở nơi bóng râm, nhiệt độ thấp tránh ánh nắng mặt trời
  • Không được sử dụng thuốc vào mục đích khác vì các thuốc thú y hầu hết đều độc hại và không áp dụng với con người.

Địa chỉ mua hàng

  • Bà con có thể mua sản phẩm tại các cửa hàng thuốc thú ý bán sẵn địa phương gần nhất
  • Nếu không có thời gian ra ngoài bà con cũng có thể yên tâm đặt mua online tại website bán thuốc thú y uy tín của Agriviet để mua được sản phẩm thuốc tốt nhất.

Sutrimix Plus chứa hoạt chất chính là Sulfachloropyridazine và Trimethoprim, có hoạt tính phổ rộng để phòng ngừa và điều trị các bệnh do vi khuẩn ở gia cầm và lợn. Ngoài ra thuốc còn bổ sung vitamin K có chức năng chống xuất huyết và tăng sức đề kháng cho vật nuôi. Sultrimix Plus có tác dụng chữa bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò, bệnh viêm đường ruột, sổ mũi truyền nhiễm. Không chỉ vậy, thuốc còn giúp điều trị các bệnh viêm phế quản phổi, viêm teo mũi và nhiễm trùng ruột do vi khuẩn E.coli gây ra trên lợn.

Thuốc ký sinh trùng đường máu trâu bò
Thuốc Sultrimix Plus để trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò

Cách dùng

  • Bà con có thể trộn thuốc với thức ăn hoặc hòa với nước cho vật nuôi uống theo liều lượng của nhà sản xuất
  • Sau khi sử dụng cần bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời
  • Không được sử dụng thuốc vào mục đích khác vì các thuốc thú y hầu hết đều độc hại và không áp dụng với con người.

Địa chỉ mua hàng

  • Bà con có thể mua sản phẩm tại các cửa hàng thuốc thú ý bán sẵn địa phương gần nhất
  • Nếu không có thời gian ra ngoài bà con cũng có thể yên tâm đặt mua online tại website bán thuốc thú y uy tín của Agriviet để mua được sản phẩm thuốc tốt nhất.

Cotrim là thuốc kết hợp giữa hai loại kháng sinh bao gồm trimethoprim và sulfamethoxazole. Thuốc thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, do đó Cotrim được đánh giá là một trong những loại thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò tốt nhất. Ngoài ra thuốc còn được dùng để chữa một số bệnh khác ở vật nuôi như:

  • Trâu bò, ngựa: trị nhiễm khuẩn đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu, nhiễm trùng da, mô mềm
  • Lợn chó mèo, dê cừu: nhiễm trùng máu, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm phổi.

Cách dùng

  • Bà con dùng thuốc theo liều lượng chỉ định của nhà sản xuất
  • Sau khi sử dụng cần bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời
  • Không được sử dụng thuốc vào mục đích khác vì các thuốc thú y hầu hết đều độc hại và không áp dụng với con người.

Địa chỉ mua hàng

  • Bà con có thể mua sản phẩm tại các cửa hàng thuốc thú ý bán sẵn địa phương gần nhất
  • Nếu không có thời gian ra ngoài bà con cũng có thể yên tâm đặt mua online tại website bán thuốc thú y uy tín của Agriviet để mua được sản phẩm thuốc tốt nhất.

Thuốc gồm 2 hoạt chất là trimethoprim và sulfamethoxazole- đây đều là các loại kháng sinh trị viêm nhiễm hiệu quả cao. Do đó thuốc Zinaprim được dùng để chữa bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò hiệu quả. Ngoài ra thuốc còn được dùng để trị một số bệnh về nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, sinh dục, viêm vú, tụ huyết trùng, cầu trùng ở các vật nuôi khác như: trâu dò, dê cừu, lợn, gà, thỏ.

Thuốc ký sinh trùng đường máu trâu bò
Zinaprim thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò

Cách dùng

Bà con có thể dùng thuốc để pha với nước hoặc trộn với thức ăn theo liều lượng sau

  • Trâu, bò, ngựa, heo, cừu, dê, chó mèo: 1g/10kg thể trọng/ngày và dùng liên tục trong 3-5 ngày.
  • Gia cầm và thỏ: 1g/1 lít nước uống, 2-3 ngày tiếp theo, bà con chỉ dùng 0,5g/ lít nước uống/ngày.

Địa chỉ mua hàng

  • Bà con có thể mua sản phẩm tại các cửa hàng thuốc thú ý bán sẵn địa phương gần nhất
  • Nếu không có thời gian ra ngoài bà con cũng có thể yên tâm đặt mua online tại website bán thuốc thú y uy tín của Agriviet để mua được sản phẩm thuốc tốt nhất.
  1. Bà con cần thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại và khu vực chăn nuôi.
  2. Cần dọn dẹp chuồng nuôi mỗi ngày để không tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển
  3. Đặc biệt cần đảm bảo cách ly giữa con bệnh với môi trường bên ngoài và gia súc khỏe.
  4. Chăn nuôi đúng kỹ thuật để vật nuôi được khỏe mạnh, hạn chế bệnh xảy ra.
  5. Bà con cần bổ sung các chất dinh dưỡng và đảm bảo cân bằng các nhóm chất trong khẩu phần thức ăn, lưu ý không được thay đổi khẩu phần ăn của cừu đột ngột.
  6. Ngoài ra, biện pháp duy nhất có hiệu quả trong kiểm soát bệnh là tiêm vaccine phòng bệnh cho gia súc.

—–

Trên đây là danh sách tổng hợp 4 loại thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò được lựa chọn hàng đầu hiện nay. Ngoài ra bà con có thể tìm kiếm thêm những thông tin hữu ích khác trên website của cục thú y và bộ nông nghiệp, phát triển nông thôn. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp quý bà con có được những kiến thức bổ ích trong việc chăn nuôi và tìm được loại thuốc trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở bò phù hợp và hiệu quả.