Gan đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người nên để bảo vệ cơ quan thải độc cho cơ thể, nhiều người đã dùng thuốc bổ gan. Điều đáng nói là hầu hết người Việt ta lại có thói quen bổ sung thuốc vì nghĩ là nó cần chứ ít khi tìm hiểu rõ ai nên bổ sung và bổ sung sao cho đúng nên dễ mắc sai lầm, dễ bị mất tiền mà lại “tật mang”.
1. Gan có vai trò như thế nào đối với cơ thể
Gan thực hiện rất nhiều chức năng trong cơ thể, điển hình nhất phải kể đến:
Gan có vai trò rất quan trọng đối với việc thanh lọc và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể
- Thanh lọc và đào thải mọi loại độc tố
Hàng ngày, những độc tố từ thực phẩm khi đi vào cơ thể sẽ được gan thanh lọc rồi chuyển hóa. Nhờ việc làm này mà các bộ phận khác trong cơ thể giảm thiểu được tác động xấu của chất độc hại.
- Chuyển hóa dinh dưỡng
Các loại dưỡng chất quan trọng cho cơ thể như chất béo, chất đạm, tinh bột,... đều sẽ thông qua gan để chuyển hóa thành năng lượng phục vụ cho hoạt động sống của cơ thể.
- Chế biến lại thực phẩm
Gan được xem như là tuyến cuối của hệ tiêu hóa. Vì thế, trước khi thức ăn được đưa vào máu sẽ được gan kiểm tra và chế biến lại rồi sau đó mới trở thành nguồn dinh dưỡng đi nuôi cơ thể.
- Dự trữ dưỡng chất và máu
Trong tình huống cần thiết, gan có thể cung cấp 1 lít máu để hỗ trợ hệ tuần hoàn và cung cấp vitamin, glucose, khoáng chất cho cơ thể.
- Điều hòa hệ miễn dịch
Tuy nhiệm vụ chính của gan không phải là miễn dịch nhưng nó lại là một mắt xích không thể thiếu của quá trình này. Trong cùng một thời điểm, các tế bào gan có thể vừa sản xuất ra 80 - 90% protein miễn dịch vừa làm sạch một khối lượng lớn máu cho cơ thể. Đây chính là lý do khiến cho gan trở thành hệ điều hòa miễn dịch vô cùng hữu ích với sức khỏe con người.
2. Dùng thuốc bổ gan - những vấn đề cần lưu ý
2.1. Thuốc bổ gan có tác dụng gì
Sở dĩ nhiều người dùng thuốc bổ gan là bởi hầu hết các loại thuốc này đều giúp thanh lọc chất độc tồn đọng bên trong cơ thể, tăng cường giải độc và tăng cường chức năng gan. Cụ thể là:
Hầu hết các loại thuốc bổ gan đều giúp tăng cường chức năng cho gan
- Giúp cơ thể có cảm giác nhẹ nhàng, đỡ mệt mỏi, ngủ ngon hơn.
- Kích thích ăn ngon miệng hơn.
- Hỗ trợ đẩy lùi mụn.
- Hạn chế được tác động của các độc tố trong cơ thể lên gan.
2.2. Ai nên dùng thuốc bổ gan
Những trường hợp sau được khuyến khích dùng thuốc bổ gan:
- Người thường xuyên phải làm việc trong môi trường có nhiều loại hóa chất độc hại, bị ô nhiễm.
- Người hay sử dụng rượu bia và chất kích thích.
- Người hay bị nóng gan, nóng trong người với các triệu chứng: ăn không ngon, mất ngủ, mệt mỏi, nổi nhiều mụn nhọt,...
2.3. Dùng thuốc bổ gan sao cho hiệu quả
2.3.1. Thời điểm và liều lượng thuốc bổ gan được khuyên dùng
Thuốc bổ gan muốn đạt hiệu quả tốt nhất nên uống trước bữa ăn 30 phút. Đây là khoảng thời gian sẽ giúp kích thích cảm giác ăn uống trở nên ngon miệng hơn đồng thời hỗ trợ khả năng thải độc từ thực phẩm tốt hơn. Ngoài ra thời điểm này còn giúp tăng tiết mật từ đó khiến cho việc tiêu hóa trở nên dễ dàng hơn.
Mặc dù có nhiều tác dụng tốt nhưng chuyên gia khuyến cáo không nên lạm dụng việc sử dụng thuốc bổ gan vì nó có thể sẽ phản tác dụng. Tốt nhất chỉ nên duy trì thuốc trong khoảng 1 - 2 tháng và không quá 3 lần/năm. Duy trì được khoảng thời gian này sẽ giúp cho việc hấp thụ thuốc trở nên tốt hơn, phát huy được tối đa công dụng vốn có của thuốc.
2.3.2. Cách chọn thuốc bổ gan
Xuất phát từ nhu cầu dùng thuốc bổ gan ngày càng tăng nên trên thị trường hiện nay đã có rất nhiều nhãn hàng cung cấp loại thuốc này. Cũng chính vì sự phong phú ấy mà người dùng gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm hiểu, lựa chọn, không biết đâu mới là thuốc tốt.
Tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa giúp cho việc dùng thuốc bổ gan trở nên hiệu quả, tránh được hệ lụy xấu cho sức khỏe
Muốn chọn được loại thuốc bổ gan thực sự chất lượng, tốt nhất nên căn cứ trên các yếu tố sau:
- Chỉ chọn những sản phẩm được bác sĩ chuyên khoa tư vấn.
- Chọn loại thuốc có chứa thành phần đã được chứng nhận về độ an toàn.
- Chọn loại thuốc được phân phối, sản xuất bởi những đơn vị uy tín.
- Sản phẩm có thể hỗ trợ điều trị và phòng ngừa các bệnh lý về gan.
2.3.3. Một số sai lầm cần tránh
Nhiều người do thần thánh hóa công dụng của thuốc bổ gan nên cho rằng khi đã dùng thuốc thì có thể thoải mái sử dụng rượu bia. Đây là một quan niệm không đúng. Bản thân thuốc bổ gan chỉ có tác dụng hỗ trợ cho gan hoạt động tốt hơn chứ không được xem là thuốc chữa bệnh gan. Nếu vì thế mà lạm dụng rượu bia, chất kích thích thì càng gây nguy hại và dễ mắc nhiều bệnh lý về gan.
Ngoài ra, trong quá trình dùng thuốc bổ gan cũng cần lưu ý:
- Nếu đang sử dụng loại thuốc khác để điều trị bệnh lý thì cần thông báo với bác sĩ.
- Người mắc bệnh về gan nếu có nhu cầu sử dụng thuốc bổ cho gan cũng cần hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng thuốc.
- Tốt nhất nên nói không hoặc hạn chế tối đa việc hút thuốc lá, uống rượu bia trong quá trình dùng các loại thuốc bổ gan.
- Chỉ chọn dùng các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được bác sĩ tư vấn cặn kẽ.
- Vừa dùng thuốc bổ gan vừa kết hợp với việc xây dựng chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng sao cho hợp lý để tăng cường chức năng cho gan như:
+ Bổ sung chất chống oxy hóa và thực phẩm giàu vitamin C.
+ Uống một số loại nước ép như: rau má để giúp gan thải độc tốt hơn.
+ Hạn chế ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, đồ chiên nướng và uống đủ nước hàng ngày.
+ Tăng cường luyện tập thể thao, có lịch làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh thức khuya để giúp cho chức năng gan tốt hơn, tăng cường quá trình thải độc gan,...
Một lần nữa chúng tôi xin nhắc lại rằng, việc dùng thuốc bổ gan không nên thực hiện một cách bừa bãi mà cần có sự tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Ngoài ra, bạn đọc cũng có thể liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 để được chuyên gia y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC chia sẻ những thông tin hữu ích liên quan đến việc sử dụng loại thuốc này.
Việt Nam nằm trong top các quốc gia có tỷ lệ mắc các bệnh về gan cao nhất thế giới, thế nên nhu cầu sử dụng thuốc bổ gan không ngừng tăng lên. Tuy nhiên, thực trạng “thật giả lẫn lộn” trên thị trường thuốc gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng. Vậy làm sao để chọn được thuốc bổ gan hiệu quả, an toàn?
Một điều vô cùng quan trọng mọi người cần xác định rõ ràng ngay từ đầu là thuốc bổ gan không phải là thuốc đặc trị nên không có tác dụng chữa khỏi bệnh gan. Tuy nhiên, uống loại thuốc này đúng cách và đúng thời điểm sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho quá trình điều trị bệnh gan như:
- Tăng cường chức năng thanh lọc giải độc cho gan
- Hạn chế sự ảnh hưởng của độc tố đến gan
- Cải thiện sức đề kháng và giảm bớt mệt mỏi cho cơ thể
- Giúp ngủ sâu giấc và ăn ngon miệng hơn
- Hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị bệnh gan
Tác dụng của thuốc bổ gan là vậy, nhưng kết quả sử dụng thuốc đạt được cao hay thấp sẽ phụ thuộc vào cách bạn uống thuốc và loại thuốc mà bạn chọn có phù hợp hay không.
Gan là bộ phận đặc biệt quan trọng trong cơ thể với hơn 500 chức năng khác nhau, trong đó nổi bật nhất là 5 vai trò dưới đây:
Những độc tố từ thức ăn nhiễm độc, rượu bia, thuốc lá, thuốc uống… xâm nhập vào cơ thể sẽ được gan thanh lọc và chuyển hóa thành chất không độc hoặc chất ít độc hơn rồi đào thải ra bên ngoài. Nhờ vậy, các cơ quan bộ phận khác trong cơ thể giảm tránh được tác động của chất độc hại.[1]
Là một bộ phận thuộc hệ tiêu hóa gan đóng vai trò như “tuyến cuối” của cơ quan này. Gan thu nhận và tập hợp đường [đơn] dưới dạng glycogen [đường đa] để dự trữ và sẽ tung ra tuần hoàn khi đường trong máu giảm [lúc đói] để duy trì đường nuôi cơ thể. Gan tiết ra mật để giúp tiêu hóa và hấp thụ dầu mỡ, từ đó sản xuất cholesterol - là thành phần quan trọng để tạo các hormon. Gan còn sản xuất các chất giúp cầm máu.
Những dưỡng chất trọng yếu cho cơ thể như chất đạm, chất béo, chất bột… đều thông qua gan để chuyển hóa thành các chất căn bản phục vụ hoạt động sống của con người.
Bạn có biết gan là trung tâm dự trữ máu và dinh dưỡng đặc biệt của cơ thể? Khi cần thiết, gan có thể hỗ trợ hệ tuần hoàn 1 lít máu và cung cấp cho cơ thể lượng vitamin, khoáng chất, glucose dồi dào.
Miễn dịch không phải nhiệm vụ chính của gan nhưng cơ quan lớn nhất cơ thể này lại được xem là mắt xích then chốt trong quá trình miễn dịch. Các tế bào gan giúp sản xuất 80 - 90% protein miễn dịch cho cơ thể và có thể làm sạch một khối lượng lớn máu cùng lúc, thế nên gan chính là một “trạm điều hòa” miễn dịch lợi hại của cơ thể.
Bên cạnh những vai trò chính kể trên, gan còn đồng thời thực hiện các nhiệm vụ quan trọng khác như hấp thụ vitamin, ổn định tuần hoàn máu và sản xuất yếu tố đông cầm máu… Có thể nói gan là bộ phận đa chức năng nhất của cơ thể, vừa đảm đương trách nhiệm nội tiết, ngoại tiết, dự trữ dưỡng chất vừa chuyển hóa năng lượng duy trì mọi hoạt động sống của con người.
Gan là bộ phận đặc biệt quan trọng đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau trong cơ thể
Vì phải đảm đương hơn 500 chức năng khác nhau và thường xuyên tiếp nhận những chất độc hại được vô tình hay cố ý đưa vào [rượu bia, đồ ngọt quá] nên gan có nguy cơ mắc bệnh cao. Tuy nhiên, tạo hóa cho gan có khả năng tái tạo khỏe để bù trừ cho những lần bi tấn công tổn thương. Nhưng nếu bị tấn công quá mức hoăc kéo dài, gan sẽ bệnh. Các bệnh gan mãn tính thường không có cách chữa trị triệt để. Do đó, biết được đâu là nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp chúng ta giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc các bệnh lý về gan.
Ký sinh trùng và virus có thể gây nhiễm trùng gan, viêm nhiễm làm giảm chức năng gan. Các virus gây tổn thương gan có thể lây lan qua máu, chất dịch, thực phẩm, nước bị ô nhiễm hoặc tiếp xúc gần với người bị nhiễm bệnh. Các loại viêm gan phổ biến nhất do virus gây ra bao gồm: viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C.
Miễn dịch là hệ thống phòng thủ giúp bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân gây bệnh. Thế nhưng, trong một số trường hợp, hệ miễn dịch quay lại tấn công chính các cơ quan bộ phận trong cơ thể của chúng ta và gan không nằm ngoài nguy cơ này. Khi tế bào gan bị hệ miễn dịch hủy hoại sẽ bị viêm nhiễm gọi là viêm gan tự phát. Và viêm gan tự phát nếu không được điều trị đúng cách cũng có thể biến chứng thành xơ gan và suy gan.
Một gen bất thường mà bạn “thừa hưởng” từ bố hoặc mẹ hoặc cả hai có thể khiến gan tích tụ nhiều chất khác nhau dẫn đến tổn thương gan. Những bệnh về gan do yếu tố di truyền bao gồm: bệnh huyết sắc tố, bệnh Wilson, thiếu hụt Alpha -1 Antitrypsin.
Không chỉ đóng vai trò đào thải độc tố, gan còn là nơi chuyển hóa dinh dưỡng và năng lượng để nuôi cơ thể. Do vậy, nếu chúng ta thường xuyên ăn các loại thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, chứa hóa chất, nấm mốc và chất tạo màu sẽ khiến gan phải hoạt động quá mức để đào thải các độc tố ra ngoài cơ thể. Điều này kéo dài sẽ làm gan suy yếu, suy giảm chức năng gan là nguyên nhân gây ra các bệnh lý về gan. Vệ sinh còn có nghĩa là ăn uống khoa học, tránh dùng thức ăn gây tăng cân có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ.[2]
Việc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi, hóa chất… là một trong những nguyên nhân khiến gan suy yếu vì phải hoạt động quá mức để loại bỏ độc tố xâm nhập vào cơ thể. Điều này diễn ra liên tục trong thời gian dài sẽ khiến gan không được nghỉ ngơi và đến một thời điểm nào đó, lá gan sẽ bị “kiệt sức”, khả năng lọc thải yếu dần. Lúc này, không chỉ gan có nguy cơ bị mắc bệnh mà các cơ quan bộ phận khác cũng dễ gặp vấn đề.
Cồn là một chất gây nghiện, có thể làm ức chế não bộ và hệ thần kinh. Khi đưa rượu bia vào cơ thể, chỉ có 10% lượng cồn được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi, hơi thở, còn 90% chất cồn sẽ được đưa thẳng đến gan để gan xử lý. Việc dung nạp quá nhiều rượu bia khiến gan không thể đào thải hết độc tố và gan bị nhiễm độc là điều khó tránh khỏi. Theo thời gian, chất độc từ rượu bia tích tụ trong gan sẽ gây viêm gan, xơ gan và gan nhiễm mỡ.[3]
Việc dung nạp quá nhiều rượu bia khiến gan không thể đào thải hết độc tố
Các bệnh lý về gan đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, tuy nhiên nguyên nhân sâu xa của tình trạng này là sự tổn thương của tế bào Kupffer. Tế bào Kupffer là những tế bào đầu tiên ở gan tiếp xúc với các vi khuẩn, độc tố tạo phản ứng miễn dịch, đồng thời có nhiệm vụ loại bỏ các tế bào gan chết.
Khi tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức bởi các yếu tố gây hại như thực phẩm nhiễm độc, rượu bia, thuốc cải thiện, virus, vi khuẩn… sẽ phóng thích ra các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β… làm tổn thương tế bào gan, khiến gan bị hủy hoại và bị mắc các loại bệnh lý.
Khi gan mắc bệnh, điều mà mọi người quan tâm là uống thuốc nào chữa khỏi bệnh gan? Thuốc bổ gan tốt nhất hiện nay là gì? Tuy nhiên, việc uống thuốc gì, uống như thế nào an toàn và hiệu quả, bạn nên tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị chữa bệnh gan, chỉ có một số loại thuốc giúp kiểm soát tình trạng bệnh và các sản phẩm bổ gan, giúp phòng ngừa và cải thiện bệnh. Tùy vào loại bệnh lý và mức độ bệnh lý của gan, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc cùng liệu trình điều trị thích hợp. Tuyệt đối không tin vào “những lời đồn thổi phóng đại” lan truyền trên các trang mạng xã hội về những loại thuốc bí truyền không có bằng chứng khoa học để rồi mua phải thuốc giả, thuốc rởm khiến tiền mất tật mang.
Trên thị trường có rất nhiều loại thuốc bổ gan, làm sao để tìm được thuốc bổ gan tốt nhất hiện nay? Để xác định được thuốc hỗ trợ chức năng gan chất lượng và thích hợp nhất với bản thân, bạn phải chú ý những điều kiện sau:
- Thứ nhất: Nên chọn sản phẩm được bác sĩ chuyên khoa khuyên dùng.
- Thứ hai: Sản phẩm có thành phần nguồn gốc thiên nhiên đã được nghiên cứu kiểm chứng khoa học về độ an toàn và hiệu quả.
- Thứ ba: Sản phẩm có cơ chế phòng ngừa và hỗ trợ cải thiện các bệnh lý gan tận gốc.
- Thứ tư: Sản phẩm được phân phối bởi đơn vị phân phối dược phẩm uy tín.
GS.TS Nguyễn Khánh Trạch giải đáp thắc mắc về thuốc bổ gan
Hướng dẫn uống thuốc bổ gan đúng cách
Thuốc bổ gan có tác dụng hỗ trợ tăng cường và phục hồi chức năng gan, vì vậy không chờ đến khi bệnh phát tác mới uống thuốc. Để tối ưu hiệu quả của việc dùng thuốc bổ gan, mọi cần lưu ý sau khi sử dụng thuốc:[4]
1. Uống đúng thời điểm
Nếu nhận thấy sức khỏe của lá gan bị đe dọa như: làm việc hay sinh sống trong môi trường ô nhiễm, tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc, phải sử dụng rượu bia thường xuyên, hoặc bản thân từng bị viêm gan, phải uống nhiều thuốc… thì nên sử dụng thuốc bổ gan từ sớm để bảo vệ sức khỏe.
2. Uống đúng liều lượng
Hầu hết các loại thuốc bổ gan không chứa dược tính mà hoàn toàn được điều chế từ tinh chất tự nhiên, thế nên tương đối lành tính và ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, bạn phải uống đúng liều lượng ghi trên nhãn thuốc hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ dựa trên cơ địa và tình trạng bệnh lý của mỗi người mới mang lại kết quả tốt nhất.
3. Uống đúng liệu trình
Việc sử dụng thuốc bổ gan không thể đạt kết quả ngày một ngày hai, mà cần kiên trì sử dụng trong khoảng thời gian nhất định mới đạt được.
Thông thường, thuốc bổ gan được sử dụng theo liều trình, sau 1 tháng, thuốc sẽ phát huy tác dụng và uống liên tục trong 3 tháng, sức khỏe của gan sẽ được cải thiện đáng kể. Liệu trình dài hay ngắn vẫn tùy thuộc vào mức độ tương thích của thuốc với cơ thể.
4. Uống thuốc bổ gan vào thời điểm nào trong ngày?
Không nên uống thuốc bổ gan trước khi ngủ mà nên uống trước bữa ăn khoảng 30 phút. Đây là thời gian lý tưởng để thuốc phát huy công dụng hỗ trợ gan đào thải độc tố và tăng tiết mật giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.
Top tinh chất để tạo ra các loại thuốc bổ gan tốt nhất hiện nay
Thành phần của thuốc bổ gan thường kết hợp các tinh chất thiên nhiên, vitamin và khoáng chất. Sau đây là một số tinh chất nổi bật có trong sản phẩm bổ gan:
1. Tinh chất S.Marianum
S. Marianum là cây thân thảo thuộc họ Asteraceae, vị rất đắng, S. Marianum có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải và Đông u, được sử dụng hơn 2.000 năm trước từ thời La Mã trong việc duy trì sức khỏe gan, mật. S. Marianum giảm tổn thương gan, ngăn ngừa và làm chậm quá trình xơ hóa.
Thành phần quan trọng và có hoạt tính sinh học cao nhất của S. Marianum là Silibinin, chủ yếu có ở hạt
Thành phần S.Marianum đã được khoa học chứng minh tính khoa học và hiệu quả, làm giảm sản xuất TNF-α và Interleukin và TGF-β nên giúp cải thiện quá trình viêm, tổn thương gan, phòng ngừa xơ gan hiệu quả.
2. Tinh chất Wasabia
Wasabia có tên khoa học là Wasabia Japonica thuộc họ Brassicaceae [Crucifieres], là loài cây nổi tiếng, đặc trưng của nền y học và văn hóa ẩm thực Nhật Bản từ hàng ngàn năm nay. Wasabia với mùi vị hăng cay đặc trưng, ngoài việc được đánh giá cao trong việc kích thích ăn ngon, các nghiên cứu khoa học còn chứng minh nhiều đặc tính Y học quý giá như khả năng chống độc, bảo vệ gan, thậm chí kháng ung thư trong đó có ung thư gan nhờ đặc tính vượt trội của hoạt chất Isothiocyanates.
Wasabia Japonica là loài cây nổi tiếng, đặc trưng của nền y học và văn hóa ẩm thực Nhật Bản từ hàng ngàn năm nay
Cụ thể, Isothiocyanates [ITCs] có trong Wasabia Japonica làm kích hoạt yếu tố Nrf2 thúc đẩy pha II của quá trình giải độc và kiểm soát tế bào Kupffer hiệu quả. Bên cạnh đó, hoạt chất Isothiocyanate còn cảm ứng mạnh với Glutathione-S-transferase [GST] giúp thúc đẩy quá trình giải độc, bảo vệ gan, tái tạo tế bào gan hư hại. Thành phần này đã được khoa học chứng minh tính hiệu quả.
Wasabia Japonica kích hoạt Nrf2 tăng gấp 3 lần giúp kiểm soát tế bào Kupffer, tăng cường giải độc, bảo vệ gan. [p