Vì sao bị sốt phát ban
|
Sốt phát ban là tình trạng nhiễm trùng cấp tính gây ra bởi virus với biểu hiện đặc trưng là nốt phát ban đỏ trên da và sốt cao. Đây là bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng khi có các điều kiện thuận lợi, virus cũng rất dễ tấn công và gây bệnh ở người lớn. Show
Loại virus gây ra sốt phát ban có tên Human herpes 6 và 7. Khi virus xâm nhập vào cơ thể người có hệ miễn dịch yếu vì không có khả năng đối kháng với tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, sốt phát ban ở người lớn kéo dài lâu ngày không khỏi cũng có thể do các dạng vi khuẩn lây nhiễm qua đường hô hấp gây nên rubella, sởi,... 1.Biểu hiện sốt phát ban ở người lớnSốt phát ban chính là khi người bệnh mắc bệnh khiến thân nhiệt tăng cao, có dấu hiệu mệt mỏi, nóng sốt và kèm theo những vết ban có màu hồng hoặc màu đỏ. Đối với những người lớn có sức đề kháng kém, khi tiếp xúc với mầm bệnh thì nguy cơ mắc bệnh rất cao. Bệnh sốt phát ban ở người lớn thường ủ bệnh từ trước đó 1 - 2 tuần, sau đó mới gây nên những triệu chứng đột ngột khiến những tuần sau đó bệnh kéo dài mãi không khỏi. Các triệu chứng điển hình thường gặp gồm: - Sốt cao: Cơn sốt phát ban thường đến đột ngột và khiến cho nhiệt độ cơ thể lên trên 39 độ C. Ngoài ra, trước đó người bệnh cũng có thể gặp các hiện tượng: sổ mũi, ho, viêm kết mạc, đau đầu,... - Biểu hiện tiếp theo thường thấy ở người bệnh là da nổi ban đỏ, trên da người bị sốt phát ban sẽ nổi các ban đỏ. Lúc đầu, ban màu hồng nhạt, dạng phẳng hoặc nổi cộm nhẹ. Càng về sau ban chuyển dần sang màu đỏ và càng nổi lên trên bề mặt da. Nốt ban nổi không có tính chu kỳ, thường nổi trên toàn thân. Nếu bị nhẹ, các nốt ban chỉ tồn tại khoảng vài tiếng đến 1 ngày, nhưng nếu nặng hơn thì chúng có thể tồn tại tới vài ngày. -Người bệnh có biểu hiện sưng hạch, hạch nổi và sưng ở quai hàm, cổ dễ xảy ra với sốt phát ban ở người lớn vì hệ miễn dịch phản ứng lại với tác nhân gây bệnh. Ngoài những triệu chứng trên đây thì người mắc sốt phát ban cũng có thể bị tiêu chảy nhẹ, chán ăn, mệt mỏi, đau tai, viêm họng, ho,... Nếu sốt cao kéo dài thậm chí người bệnh còn bị ngất xỉu, co giật,... 2. Biến chứng do sốt phát ban ở người lớnHầu hết các trường hợp sốt phát ban ở người lớn mức độ nhẹ sẽ khỏi sau vài ngày và không gây ra biến chứng gì. Tuy nhiên, một số trường hợp nặng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như sốt cao kéo dài, thậm chí có trường hợp sốt trên 40 độ C, không đáp ứng với thuốc hạ sốt có thể gây co giật. Thở khó, thở gấp. Một số người bệnh mệt mỏi, nốt ban lan rộng ra nhiều vùng trên cơ thể, li bì hoặc bị hôn mê sâu. Hoặc viêm não, viêm phổi.  Dấu hiệu xuất hiện ban hồng, đỏ trên da là biểu hiệu của sốt phát ban 3.Điều trị sốt phát ban ở người lớnHiện nay các biện pháp điều trị sốt phát ban ở người lớn chủ yếu là dùng thuốc nhằm mục đích trị liệu triệu chứng. Các loại thuốc thường được dùng gồm: Thuốc hạ sốt – Paracetamol để hạ sốt và giảm đau nhẹ. Nếu tình trạng ho kéo dài, cổ họng sưng viêm và đau rát. Nếu thấy cần thiết, bác sĩ sẽ cân nhắc về việc chỉ định dùng thuốc giúp làm dịu niêm mạc và loãng dịch đờm. Thuốc chống viêm được sử dụng với các trường hợp bị đau nhức do sốt phát ban. Tùy từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp. Việc sử dụng thuốc chỉ nên thực hiện khi có sự đồng ý của bác sĩ và cần tuân thủ nghiêm túc về liều lượng cũng như thời gian điều trị. 4. Dấu hiệu cần nhập việnThông thường thì sốt phát ban ở người lớn có thể tự điều trị tại nhà. Dù vậy, nếu bệnh nhân có các triệu chứng cảnh báo nguy hiểm dưới đây thì gia đình nên đưa người bệnh tới bệnh viện để điều trị: Người bệnh mệt mỏi nhiều, bị sốt cao (có thể sốt đến 40 độ C) kéo dài mà không thuyên giảm. Hoặc người bệnh không ăn uống được, ăn uống khó khăn hoặc có kèm triệu chứng nôn mửa. Hơi thở khó khăn hoặc đôi lúc nghẹt thở. Người bệnh có xuất hiện các cơn co giật hoặc đi vệ sinh ra máu,... 5.Cách chăm sóc người bệnh tại nhàBên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cũng cần thực hiện một số biện pháp chăm sóc tích cực tại nhà như: Nghỉ ngơi trong thời gian bị sốt phát ban vừa giúp tránh lây nhiễm cho những người xung quanh vừa giúp cơ thể được ổn định đồng thời hạn chế được sự tiến triển của nhiễm trùng. Bổ sung nước nếu sốt cao thường khiến cơ thể mất nhiều nước từ đó dẫn tới mất cân bằng điện giải, cơ thể dễ bị đau nhức và mệt mỏi. Vì vậy, trong thời gian bị sốt phát ban, người bệnh cần bổ sung đủ 2 - 2,5 lít nước/ngày. Tăng cường trái cây và rau xanh vì chúng chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp cải thiện hệ miễn dịch từ đó ức chế virus gây bệnh sốt phát ban. Không những thế, thành phần các chất trong đó còn hỗ trợ cân bằng điện giải và giảm mệt mỏi cho cơ thể. Vệ sinh cơ thể sạch sẽ bằng nước ấm trong thời gian mắc sốt phát ban để giảm cảm giác ớn lạnh do sốt gây ra. Do sốt cao nên thân nhiệt của người bị sốt phát ban thường khá cao. Lựa chọn quần áo rộng, có chất liệu thấm hút mồ hôi tốt được xem là việc nên làm để giúp giảm thân nhiệt, cơ thể được thông thoáng. Tóm lại: So với trẻ em, người lớn có hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt hơn, khả năng tự chăm sóc và bảo vệ mình cũng cao hơn. Tuy nhiên không nên chủ quan với bệnh lý này bởi sốt cao kéo dài có thể nguy hiểm đến tính mạng. Và khi sử dụng các loại thuốc hạ sốt hoặc các phương pháp giảm sốt nhưng tình trạng không thuyên giảm, hoặc sốt cao, tăng đến 40 độ C thì cần đưa người bệnh đến các cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ có thể điều trị. Video có thể bạn quan tâm Khéo kết hợp, ai cũng khỏe đẹp thêm nhờ làm việc nhà Sốt phát ban là một bệnh truyền nhiễm lành tính, thường gặp ở trẻ em từ 6 – 36 tháng tuổi do đây là lứa tuổi có hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện. Nếu được chăm sóc tốt, trẻ có thể tự khỏi sau vài ngày. Ngược lại, nếu bố mẹ chăm sóc trẻ không đúng cách, trẻ có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm. Vậy chăm sóc trẻ bị sốt phát ban như nào mới hợp lý? Bạn đọc hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây. Sốt phát ban ở trẻ em là bệnh gì?Sốt phát ban (Roseola) là bệnh nhiễm trùng nhẹ do virus gây ra, thường gặp ở trẻ ở độ tuổi lên 2. Bệnh phổ biến đến mức hầu hết trẻ em đều mắc ít nhất 1 lần trong đời, thậm chí có trẻ có thể mắc bệnh nhiều lần. Hiện nay có 2 loại sốt phát ban phổ biến là ban đỏ và ban đào. Khi bị bệnh, trẻ sẽ bị sốt trong vài ngày và sau đó nổi các nốt mẩn đỏ trên da (phát ban). Biểu hiện của bệnh ở trẻ là rất khác nhau, một số trẻ chỉ bị ban đào rất nhẹ và không có triệu chứng rõ rệt nào trong khi những trẻ khác gặp đầy đủ các triệu chứng của bệnh. Nói chung, bệnh sốt phát ban thường không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu trẻ sốt quá cao thì có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, trong quá trình chăm sóc con trẻ, phụ huynh không nên chủ quan và cần phải theo dõi con thường xuyên để có thể hạn chế tối đa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Nguyên nhân gây bệnh sốt phát banSốt phát ban hầu hết là do nhiễm virus, đó cũng là nguyên do vì sao trẻ lại bị sốt phát ban nhiều lần. Nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh là do virus Herpes 6 gây ra, tuy nhiên trong một số trường hợp khác, bệnh lại do virus Herpes 7 ở người gây nên. Sốt phát ban là một bệnh truyền nhiễm nên rất dễ lây nhiễm ở môi trường tập thể như nhà trẻ, trường học, khu vui chơi, trường mẫu giáo. Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp khi trẻ ho, hắt hơi, những giọt nước li ti sẽ bắn ra môi trường và bị trẻ khác hít phải. Khác với bệnh thủy đậu thường có tốc độ lây lan cao, sốt phát ban hiếm khi bùng phát thành dịch trong cộng đồng. Mặc dù vậy nhưng bố mẹ cũng không nên chủ quan vì bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong năm. Theo thống kê, trẻ sơ sinh là đối tượng có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất vì hệ miễn dịch của trẻ chưa thực sự hoàn thiện để có thể chống lại các loại virus gây bệnh. Mặt khác, lượng kháng thể của trẻ nhận được từ mẹ lại giảm dần theo thời gian nên trẻ trong độ tuổi từ 6 – 36 tháng tuổi thường rất dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, điển hình là sốt phát ban. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị sốt phát banThông thường, phải mất 1 – 2 tuần sau khi trẻ tiếp xúc với virus trẻ mới có những biểu hiện triệu chứng. Đây là bệnh truyền nhiễm với triệu chứng nhẹ và thường khó nhận biết. Đôi khi, một số trẻ em bị nhiễm virus nhưng lại không có bất kỳ biểu hiện đáng chú ý nào. Các triệu chứng đặc trưng nhất của sốt phát ban là sốt cao đột ngột (38,8 – 40,5 độ C) và phát ban trên da. Cơn sốt có thể kéo dài từ 3 – 7 ngày và phát ban chỉ xuất hiện sau khi cắt sốt, thường trong vòng từ 12 đến 24 giờ. Trẻ bị phát ban thường có những nốt hoặc mảng nhỏ màu hồng, phẳng hoặc sần sùi, bắt đầu xuất hiện ở bụng và lan ra mặt, cánh tay và chân. Khi bị phát ban cũng có nghĩa là virus đang ở giai đoạn cuối của quá trình phát triển. Ngoài ra, khi bị sốt phát ban, trẻ còn có thể có những triệu chứng khác như:
Biến chứng khi trẻ bị sốt phát banHầu hết trẻ bị sốt phát ban đều có thể hồi phục nhanh sau vài ngày nên các biến chứng của bệnh thường hiếm gặp. Tuy nhiên, bố mẹ tuyệt đối không nên chủ quan và lơ là vì những biến chứng này tuy hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của bé. Dưới đây là một số biến chứng nguy hiểm mà bệnh gây ra: ➤ Co giật: tình trạng này có thể xảy ra nếu như trẻ bị sốt cao đột ngột. Lúc này, trẻ có thể bị bất tỉnh trong thời gian ngắn kèm theo co giật tay, chân. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị mất kiểm soát khả năng tiểu tiện và rối loạn nhu động ruột. Nếu điều này xảy ra, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời. ➤ Cẩn trọng đối với những người có hệ miễn dịch kém: hệ miễn dịch kém khiến cơ thể khó có thể chống lại tác động bất lợi của virus. Do đó, ở những đối tượng này (như người vừa cấy ghép tủy xương hoặc nội tạng) thường bị nhiễm trùng nặng hơn và dễ gặp phải những di chứng sau khi bị sốt phát ban như viêm phổi hoặc viêm màng não. Nguyên tắc chăm sóc trẻ bị sốt phát ban tại nhàNhư đã được đề cập ở trên, nguyên nhân gây ra bệnh sốt phát ban là do các loại virus lành tính và thường không gây ra tình trạng cấp tính. Do đó, nếu trẻ bị sốt phát ban có thể được điều trị tại nhà và khi không có chuyển biến tốt thì mới đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị. Dưới đây là các nguyên tắc chăm sóc trẻ bị sốt phát ban tại nhà mà các bậc phụ huynh cần lưu ý. Hạ sốt cho trẻKhi trẻ bị sốt phát ban, các bậc phụ huynh thường mặc quần áo dày hoặc đắp nhiều chăn cho trẻ vì sợ con bị nhiễm lạnh. Tuy nhiên, đây là cách nghĩ sai vì như vậy nhiệt sẽ rất lâu hạ và có thể khiến trẻ bị sốt cao hơn. Do đó, bố mẹ nên lưu ý cho trẻ mặc các loại quần áo mỏng và thoáng, thấm hút mồ hôi tốt. Như vậy, nhiệt sẽ được hạ nhanh hơn và trẻ cũng cảm thấy thoải mái hơn nhiều. Bên cạnh đó, bố mẹ có thể hạ sốt cho trẻ bằng cách dùng khăn ấm lau khắp người cho bé, đặc biệt ở những vùng như 2 bên nách, háng. Thực hiện lặp lại thường xuyên sau mỗi khoảng 2 – 3 giờ để trẻ mau hạ sốt. Nếu trẻ bị sốt từ 38,5 độ trở lên thì cha mẹ có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt dạng uống hoặc đặt hậu môn. Thuốc hạ sốt dạng uống nên sử dụng loại gói bột dành riêng cho trẻ em như Paracetamol liều 10 – 15mg/kg cân nặng và uống cách nhau ít nhất 6 giờ. Trong trường hợp trẻ không uống được hay dễ bị nôn thì có thể sử dụng thuốc hạ sốt dạng viên đạn đặt hậu môn. Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lýTrẻ bị sốt cao khiến cơ thể bị mất nhiều nước. Do đó, cha mẹ nên chú ý bù nước cho trẻ bằng cách cho trẻ uống nhiều nước hơn bình thường, đặc biệt là các loại nước ép hoa quả để có thể vừa cung cấp Vitamin cho cơ thể, vừa tăng sức đề kháng. Ngoài ra, Oresol cũng là một loại dung dịch giúp bổ sung nước và điện giải rất tốt, đặc biệt ở những người mất nước do sốt cao. Trẻ bị bệnh khiến cơ thể bị suy yếu, sức đề kháng cũng giảm đi. Do đó, việc tăng cường sức đề kháng cho trẻ là rất cần thiết. Cha mẹ nên bổ sung nhiều vitamin A, C và chất xơ cho trẻ bằng các loại rau xanh, hoa quả tươi. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên lưu ý các loại thực phẩm không nên cho trẻ ăn vào giai đoạn này như trứng, hải sản, các loại thực phẩm có màu đỏ,… Do đây đều là những loại thực phẩm khó tiêu, trẻ không hấp thu được nhiều chất dinh dưỡng. Ngoài ra, nên cho trẻ ăn thức ăn mềm, lỏng, giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo, súp hay sữa tươi. Chia nhỏ bữa ăn trong ngày cũng giúp trẻ có thể hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn. Một số lưu ý khác
Khi nào cần đưa trẻ đến khám bác sĩ?Nếu những biện pháp điều trị trên không hiệu quả, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được điều trị hợp lý. Ngoài ra, nên đưa trẻ đến khám bác sĩ nếu có một trong những biểu hiện dưới đây:
Khi đến cơ sở y tế, đầu tiên bác sĩ sẽ thăm hỏi tiền sử bệnh của bé. Sau đó, trẻ sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm máu để tìm kháng thể giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh là gì. Một số chỉ định khác có thể được đưa ra trong quá trình điều trị sốt phát ban cho trẻ là sử dụng thuốc hạ sốt, bù nước và điện giải. Đối với những trẻ có tiên lượng nặng, các chỉ định phức tạp hơn có thể được chỉ định. Tìm hiểu thêm về bệnh sốt phát ban tại đây: Sốt phát ban là bệnh phổ biến do virus Herpes gây ra. Đây là bệnh lành tính và dễ điều trị nhưng hiện nay vẫn chưa có vắc – xin phòng ngừa. Vì vậy, cách phòng bệnh tốt nhất là không để trẻ tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và tăng cường sức đề kháng của trẻ bằng cách bổ sung nhiều hoa quả và rau xanh trong chế độ ăn hàng ngày. Tài liệu tham khảo:
|
