Ý nghĩa Làm trai cho đáng nên trai, Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng
|
Hướng dẫn làm bài văn Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai dưới đây chính là một trong những đề văn được rất nhiều bạn quan tâm. Hi vọng với những giải đáp này cũng sẽ đem cho các bạn có được những bài văn hay và độc đáo. Show
Trong kho tàng ca dao, dân ca có rất nhiều bài ca dao hay nhưng trong đó lại có một số bài ca dao châm biếm. Trong đó không thể không nói đến bài thơ “Làm trai cho đáng sức trai”. Chúng ta hãy cùng tham khảo những bài văn mẫu Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai lớp 10 ngay dưới đây nhé! Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 1Làm trai cho đáng sức trai Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Trong kho tàng đồ sộ rất nhiều câu ca dao tục ngữ của ông cha ta về người lao động, tình yêu, nỗi nhớ,… thì có cả những câu ca dao châm biếm và một trong dố đó là bài “Làm trai co đáng sức trai”. Bài ca dao như châm biêm anh chàng chẳng được tích sự gì ra hồn cho dù đó là một việc vô cùng nhỉ nhặt. Làm trai cho đáng sức trai, Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Ở trong câu ca dao trên đây là một câu ca dao châm biếm độc đáo dưới cái cười thích chí thì ẩn chứa một cái nhìn, đó cũng chính là một quan điểm sống về xã hội sâu sắc. Người đọc cũng có thể nhận thấy được với câu ca dao như đã bày tỏ thái độ là đã phản ánh những kẻ siêng ăn, những kẻ biếng làm, châm biếm một anh chàng có thể trạng yếu ớt, và cũng chẳng làm được việc gì ra hồn. Gây ra những điều không hề tốt cho chính bản thân người đó và cho cả xã hội. Người đọc cũng sẽ nhận thấy được với hai câu ca dao đặc sắc ở trên đã tái hiện, đã vẽ nên một bức chân dung thật hài hước và thú vị bằng nghệ thuật phóng đại kết hợp với thủ pháp đối lập, tương phản lẫn nhau. Người đời xưa thường ngợi ca sức trẻ, sức trai dời non lấp bể. Hay chúng ta cũng nhớ đến câu nói về chí nam nhi 1 thời “Đã mang tiếng sinh ra trong trời đất, thì phải có công gì với núi sông”. Thực sự tất cả đều ca ngợi những vẻ đẹp của một trang nam nhi sức dài vai rộng và họ sẵn sàng hi sinh vì lẽ lớn cao cả. Thế những trái ngược với đó là hình ảnh của chàng trai trong bài ca dao lại xuất hiện với dáng vẻ mệt mỏi, một vẻ vô cùng yếu ớt một cách bất thường không thể chấp nhận được. Đó chính là hình ảnh của một chàng trai mà lại phải khom lung uốn gối, một loạt các từ miêu tả một hình hình ảnh khó nhọc và phải vất vả lắm. Có thể thấy được chính với từ “gánh” thường được dùng khi mang một vật gì rất nặng và để đi được một quãng đường dài dường như chỉ có việc gánh mới có thể giúp người đó cùng một lúc có thể mang được nhiều đồ đi. Thật bất ngờ khi đọc đến chữ cuối thì khiến người ta bật cười vì chàng trai này chỉ gánh có hai hạt vừng mà thôi. Tiếng cười của bài ca dao dưới đây cũng mang được một thái độ mỉa mai những người dày ăn mỏng làm, lười biếng và hèn nhác. Thông qua bài ca dao tâ nhận thấy được nghệ thuật độc đáo của câu ca dao, tạo tiếng cười nhưng cười để nhận thấy để tự phải sửa sai, cười để rút ra bài học cho chính bản thân. Thực sự cứ mỗi bài ca dao lại mở cho chúng ta biết bao điều hay lẽ phải, bài học nhìn nhận về cuộc sống về con người. Và đây cũng là một bài học mà ông cha ta đã để lại.  Phân tích câu ca dao làm trai cho đáng sức trai Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 2Làm trai cho đáng sức trai, Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Câu ca dao phản ánh những kẻ siêng ăn, biếng làm, châm biếm một anh chàng có thể trạng yếu ớt, chẳng làm được việc gì ra hồn. Câu ca dao vẽ nên một bức chận dung thật hài hước và thú vị bằng nghệ thuật phóng đại kết hợp với thủ pháp đối lập. Người xưa thường ngợi ca sức trẻ, sức trai dời non lấp bể. Trẻ con hay hát bài đồng dao: Gánh gánh gồng gồng, gánh sông gánh chợ. Cao hơn nữa, phận sự của các trang nam nhi là gánh nợ nước non. Vậy mà ở đây chàng trai yếu ớt một cách bất thường. Trong cuộc đời, có thể có những chàng trai yếu đuối nhưng không ai lại yếu đến mức chi gánh nổi có… hai hạt vừng. Hài hước ở chỗ là anh ta phải khom lưng chống gối, có nghĩa là phải ráng hết sức mới có thể gánh được. Tiếng cười vang lên từ những chi tiết đối lập ngoài sức tưởng tượng như thế. Qua giọng điệu, ta có thể hiểu nội dung của câu ca dao theo hai nét nghĩa. Một là thể trạng ốm yếu của anh chàng là do cha mẹ sinh ra, nhưng anh ta không chịu rèn luyện để có được một thân thể cường tráng, khỏe mạnh. Hai là chàng trai này quá lười biếng, nhu nhược, không có dũng khí trong cuộc sống, không dám gánh vác những trọng trách lớn lao trong gia đình và ngoài xã hội. Hạng đàn ông như vậy chỉ là gánh nặng cho mọi người mà thôi. Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 3Có thể nói trong kho tàng ca dao tục ngữ của nước ta có biết bao câu hát của người dân lao động, cả về tình yêu, tình cha mẹ, nỗi buồn thương nhớ,…Tất cả đều như được gói gém lại trong những câu ca dao đầy tình tứ ấy. Và trong số những câu ca dao đó có cả những câu ca dao hài hước nhưng lại mang một thái độ châm biếm đến quyết liệt. Câu ca dao sau chính là một câu ca dao về sự châm biếm người siêng ăn lười làm. Châm biếm anh chàng chẳng được việc gì ra hồn cho dù việc đó là một việc tưởng chừng như rất nhỏ nhặt. Làm trai cho đáng sức trai Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Câu ca dao như đã bày tỏ thái độ là đã phản ánh những kẻ siêng ăn, biếng làm, châm biếm một anh chàng có thể trạng yếu ớt, chẳng làm được việc gì ra hồn. Gây ra những điều không hề tốt cho chính bản thân người đó và cả xã hội. Câu ca dao như đã tái hiện, đã vẽ nên một bức chân dung thật hài hước và thú vị bằng nghệ thuật phóng đại kết hợp với thủ pháp đối lập. Người xưa thường ngợi ca sức trẻ, sức trai dời non lấp bể. Hay trong thời đại ngày trước có những câu văn rất khi thế khi nói về một trang nam tử “Đã mang tiếng sinh ra trong trời đất, thì phải có công gì với núi sông”. Tất cả đều ca ngợi những vẻ đẹp của một trang nam nhi sức dài vai rộng và họ sẵn sàng hi sinh vì lẽ lớn. Ta cũng đã từng nghr lũ trẻ con hay hát bài đồng dao “Gánh gánh gồng gồng, gánh sông gánh chợ”. Cao hơn nữa, điều muốn nói ở đây chính là phận sự của các trang nam nhi là gánh nợ nước non. Vậy mà ở đây chàng trai yếu ớt một cách bất thường không thể chấp nhận được. Một chàng trai mà lại phải khom lung uốn gối, một loạt các từ miêu tả một hình hình ảnh khó nhọc và phải vất vả lắm. Từ “gánh” thường được dùng khi mang một vật gì rất nặng và để đi một quãng đường dài dường như chỉ có việc gánh mới có thể giúp người đó cùng một lúc có thể mang được nhiều đồ đi. Nhưng đọc đến chữ cuối ta lại không khỏi ngỡ ngàng bởi thứ được “gánh” ở đây, thứ mà chàng trai kia phải ra sức “khom lung”, “uốn gối” nhưng chỉ để gách có hai hạt vừng. Và iếng cười như được bật vang lên từ những chi tiết đối lập ngoài sức tưởng tượng như thế. Và có thể nói sau tiếng cười đó chính là sự biểu lộ thái độ mỉa mai của người đời khi gặp những trường hợp dày ăn mỏng làm, lười biếng và hèn nhác. Qua giọng điệu của câu ca dao ngắn gọn đó, ta như có thể hiểu nội dung của câu ca dao theo hai nét nghĩa. Nét nghĩa đầu tiên là thể trạng ốm yếu của anh chàng là do cha mẹ sinh ra, nhưng anh ta không chịu rèn luyện để có được một thân thể cường tráng, khỏe mạnh. Thứ hai là chàng trai này quá lười biếng, nhu nhược, không có dũng khí trong cuộc sống, không dám gánh vác những trọng trách lớn lao trong gia đình và ngoài xã hội. Hạng đàn ông như vậy chỉ là gánh nặng cho mọi người mà thôi. Mỗi câu hát, mỗi bài ca dao lại mở cho chúng ta biết bao điều hay lẽ phải, bài học nhìn nhận về cuộc sống về con người. Đồng thời tỏ rõ thái độ chê trách của người xưa trước những hành động xấu của con người như lười biếng, dày ăn mỏng làm,… Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 4Trong kho tàng văn học dân gian nước ta, ca dao tục ngữ có vị trí vô cùng quan trọng. Nó đóng góp một gia tài khá lớn những bài thơ hay, thể hiện tâm tư tình cảm của người nông dân Việt Nam xưa. Trong đó, bài ca dao: Làm trai cho đáng sức trai, Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Thể hiện tinh thần hài hước, châm biếm. mỉa mai, những chàng trai thanh niên, sức dài vai rộng nhưng lười nhác, không thích lao động, không làm được việc gì ra hồn, có ích cho gia đình và xã hội Câu ca dao sử dụng nghệ thuật nói quá, phóng đại sự việc, kết hợp với nghệ thuật đối lập làm tăng sự hài hước, châm biếm. Ông cha ta từ xưa tới nay thường nói “Sức dài vai rộng” để nói về những người con trai đang tuổi thanh niên, xuân xanh phơi phới. Là tuổi mạnh khỏe, sung sức nhất trong đời người. Bác Hồ cũng có câu nói về thanh niên như sau “Đâu cần thanh niên có. Đâu khó có thanh niên”. hay câu thơ “Không có việc gì khó Chỉ sợ lòng không bền Đào núi và lấp biển Quyết chí ắt làm nên” Để thể hiện sự lực lưỡng khỏe mạnh của những người thanh niên sung sức, đang tràn đầy nhiệt huyết, giữa tuổi đôi mươi xuân xanh, gợi cho con người ta nhiều ý tưởng, ước mơ hoài bão lớn lao. Nhưng trong bài ca dao này, người xưa đã phác họa lên chân dung một chàng thanh niên vô cùng hài hước, nhiều tính mỉa mai. Thể hiện sự lười biếng của chàng trai Thể hiện công việc nặng nhọc mà chàng trai làm không phải là đào núi, lấp biển, những việc vĩ đại phi thường gì mà chỉ là “Khom lưng, chống gối gánh hai hạt vừng” Hình ảnh “khom lưng” “chống gối” thể hiện việc con người phải lấy sức lực, làm việc gì đó nặng nhọc lắm, như công việc gánh đất đá, đập đá vá trời gì ghê gớm lắm nhưng chỉ để gánh hai hạt vừng. Hạt vừng là loại hạt nhỏ bé, nhẹ bẫng chỉ cần một ngón tay cũng nhấc được hai hạt vừng, vậy mà chàng trai của chúng ta phải khom lưng, chống gối thể hiện việc thiếu sức khỏe, yếu ớt do lười nhác lâu ngày nên sức khỏe giảm sút giống như một người tàn phế đã lâu. Bài ca dao mỉa mai những chàng trai lười nhác, không chịu vận động chân tay, nên sức khỏe lâu ngày thành yếu ớt, như người thực vật bị tàn phế nằm một chỗ lâu ngày, đến khi gánh hai hạt vừng cũng phải khom lưng chống gối mới có sức để làm. Bên cạnh đó, bài ca dao cũng muốn mỉa mai, châm biếm những chàng trai nhu nhược thiếu ý chí chiến đấu, thiếu ước mơ hoài bão trong cuộc sống, chỉ biết loanh quanh xó nhà khiến cho cơ thể ươn hèn, yếu ớt, lãng phí tuổi xuân xanh của mình trong vài ba việc lặt vặt không tạo nên sự nghiệp lớn có ích cho xã hội, xứng đáng với phận làm trai. Làm trai cho đáng sức trai Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 5Ca dao tục ngữ luôn chiếm một vị trí quan trọng trong nền văn học dân gian nói riêng và nền văn học nghệ thuật Việt Nam nói chung. Ca dao ngắn gọn nhưng ý nghĩa hàm súc, mang đến cho bạn đọc những suy ngẫm sâu sắc về cách nghĩ, cách cư xử của con ngừơi trong cuộc sống. Trong đó, không thể không kể đến câu ca dao quen thuộc “Làm trai cho đáng sức trai/ Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng”. Câu ca dao tuy đơn giản nhưng mang ý vị sâu xa, nhằm châm biếm, gợi tiếng cười chê trách sâu cay cho những thân phận đấng nam nhi trong thiên hạ mà lười biếng, yếu ớt không làm được việc gì ra hồn, gây ảnh hưởng đến bản thân và xã hội. Bằng ngôn ngữ trào phúng kết hợp với nghệ thuật đối lập và cách nói phóng đại, câu ca dao đã mở ra trước mắt bạn đọc một bức tranh hài hước về hình ảnh những chàng trai yếu đuối, đáng bị dè bỉu trong xã hội. “Làm trai cho đáng sức trai” Nhắc đến con trai, chúng ta đều nghĩ về hình ảnh của những đấng nam nhi đầu đội trời, chân đạp đất, ăn to nói lớn, hành động trượng nghĩa trong xã hội. Đặc biệt là trong xã hội phong kiến xưa với nếp quan niệm ” trọng nam khinh nữ” thì hình ảnh của đấng nam nhi càng được hiện lên cao cả, lớn lao hơn bao giờ hết. Trong những vần thơ “Đi thi tự vịnh” xưa của thi hào Nguyễn Công Trứ, ông cũng nhắc đến vai trò, bổn phận của đấng nam nhi vô cùng quả quyết trong hai câu thơ: “Đã mang tiếng ở trong trời đất Phải có danh gì với núi sông” “ Danh với núi sông” ở đây là xây dựng non sông, kiến thiết đất nước, đánh đuổi giặc ngoại xâm góp phần xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Họ phải trở thành chỗ dựa vững chắc cho gia đình và cả xã hội. Đó mới là việc trượng nghĩa mà bấy lâu nay chúng ta vẫn luôn nghĩ tới cho đàn ông thiên hạ. Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 6Làm trai cho đáng sức trai Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Có thể thấy rằng đây là câu ca dao châm biếm phản ánh những kẻ siêng ăn, biếng làm, châm biếm một anh chàng có thể trạng yếu ớt, và như chẳng làm được việc gì ra hồn cả Câu ca dao trên cũng như đã vẽ nên một bức chận dung thật hài hước và thú vị. Chính bằng nghệ thuật phóng đại và có cả sự kết hợp với thủ pháp đối lập. Ta như thấy được chính người xưa thường ngợi ca sức trẻ, sức trai là phải dời non lấp bể. Và những đứa trẻ con hay hát bài đồng dao: Gánh gánh gồng gồng, gánh sông gánh chợ. Cao hơn nữa, đó còn chính là những phận sự của các trang nam nhi là gánh nợ nước non. Vậy mà dường như ở đây chàng trai yếu ớt một cách bất thường đến hài hước. Có lẽ trong cuộc đời, có thể có những chàng trai yếu đuối nhưng không ai lại yếu đến mức đến nỗi mà chỉ gánh nổi có… hai hạt vừng. Một sự hài hước được thể hiện và đáng nói ở chỗ là anh ta phải khom lưng chống gối. Những hành động của anh chàng này như có nghĩa là phải ráng hết sức mới có thể gánh được. Ta như có thể thấy chính những tiếng cười vang lên từ những chi tiết đối lập ngoài sức tưởng tượng như thế. Với việc thông qua những giọng điệu, tngười đọc người nghe cũng như có thể hiểu nội dung của câu ca dao theo hai nét nghĩa. Hình ảnh của người con trai trong bài ca dao trên chính là một thể trạng ốm yếu của anh chàng là do cha mẹ sinh ra. Và dường như anh ta lại không chịu rèn luyện để có được một thân thể cường tráng, khỏe mạnh chút nào. Điều thứ hai ở đây chính là chàng trai này quá lười biếng, nhu nhược, không có dũng khí trong cuộc sống, và cũng như đã không dám gánh vác những trọng trách lớn lao trong gia đình và ngoài xã hội. Có thể thấy rằng chính hạng đàn ông như vậy chỉ là gánh nặng cho mọi người mà thôi. Xem thêm: Top 7 bài phân tích nhân vật Uy-lit-xơ lớp 10 mới nhất Người con trai là một trang nam tử, theo quan niệm của người xưa nếu xét về gia đình người con trai phải là trụ cột cho gia đình. Còn đối với xã hội thì phải có những chiến công hiển hách trên trận mạnh. Đó là những hình mẫu lý tưởng và đẹp đẽ mà tất cả “phận nam nhi” hướng đến. Như có ai đó đã từng nói rằng Đã mang tiếng sống trong trời đất Phải có danh gì cho núi sông Một trong những lý tưởng của một đấng nam nhi của thời đại. Nhưng phải luôn là một hình mẫu đẹp cường tráng, ngoài lý tưởng cao đẹp thì đi song hành với đó còn chính là một thể trạng tốt, có sức khỏe thì mới có thể lập được công danh mà có thể hiên ngang sống trong trời đất. Để không phải hổ thẹn. Nhưng trong bài ca dao này người con trai lại hiện lên thật hài hước đồng thời sau sự hài hước đó chính là những lời nhắn nhủ vô giá. Câu ca dao nói về người con trai yếu ớt, lấy hình ảnh của hai hạt vùng nhỏ bé mà khiến cho chàng trai phải “khom lưng” và “uốn gối” để có thể “gánh” hai hạt vừng. Câu ca dao cũng gây nhiều suy nghĩ cho người đọc, cũng như một lời nhắn nhủ cho những trang nam nhi xưa cũng như nay. Đó là “Làm trai cho đáng sức trai” Câu ca dao đặc sắc, hài hước nhưng lại mang một bài học như nhắc nhở những nam nhi nên phải có lý tưởng, sức khỏe để có thể làm những chuyện có ích nước nhà. Phân tích câu ca dao làm trai cho đáng sức trai Phân tích câu ca dao Làm trai cho đáng sức trai – Bài làm 7Làm trai cho đáng sức trai, Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng. Nằm trong chùm ca dao chấm biếm đó. Bài ca dao này chỉ vẻn vẹn có hai câu ngắn, nhưng đã phê phán, đả kích được về những chàng trai vốn dĩ được người đời nói là sức dài vai rộng nhưng trên thực tế lại rất lười nhác, vô dụng. Trong quan niệm của người xưa, làm trai phải có chí lập nghiệp, phải đi đây đi đó “Phú Xuân đã trải, Đồng Nai đã từng” để học hỏi, hiểu biết nhiều, phải có khả năng: “Xuống Đông, Đông tĩnh, lên Đoài, Đoài tan…”. Hay sau này trong văn học viết cũng có rất nhiều nhà thơ nói về chí làm trai: “Chí làm trai dặm nghìn da ngựa Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao” (Đặng Trần Côn) Chí làm trai nam bắc đông tây Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể (Nguyễn Công Trứ) Làm trai phải lạ ở trên đời Há để càn khôn tự chuyển dời (Phan Bội Châu) Với quan niệm nam chi là phải khác người, phải làm nên được những công trạng lớn lao. Thế nên, các anh chàng lười biếng, vô dụng, yếu ớt trở thành đối tượng đả kích, cười cợt của dân gian. Trong bài ca dao này, đối tượng cũng là một chàng trai như vậy. Chàng ta không đáng sức trai, vì vậy đã lọt vào tầm ngắm của tác giả dân gian. Ở đây, tác giả của bài ca sử dụng thủ pháp khoa trương và đối lập thật tài tình. Chàng trai trong bài ca dao lại xuất hiện với dáng vẻ mệt mỏi, yếu ớt một cách bất thường không thể chấp nhận được. Một chàng trai mà lại phải khom lưng uốn gối, một loạt các từ miêu tả một hình hình ảnh khó nhọc và phải vất vả lắm. Động từ “gánh” dùng để chỉ một hành động phải mang một vật gì đó rất nặng trên hai đôi vai để đi một quãng đường dài. Động từ này thể hiện sự vất vả, khó nhọc của người thực hiện nó. Thế nhưng, hãy xem chàng trai trong bài ca dao gánh cái gì, “gánh hai hạt vừng”. Người ta thường gánh những gì nặng, mà tay không thể nào cầm được, ví dụ gánh hai gánh lúa, hai xô nước,… Tức là những vật đó hay đôi tay không thể một lúc làm được hết, nên cần đôi quang gánh hỗ trợ. Thế nhưng, hạt vừng, nhẹ tựa lông hồng mà người đàn ông phải gánh. Thì quả thực, chàng ta đã yếu ớt biết nhường nào. Hơn nữa, lời ca dao lại còn làm cho người đọc thêm ngỡ ngàng khi chàng ấy gánh hai hạt vừng mà phải “khom lưng” , “uốn gối”. Một việc tưởng chừng nhẹ nhàng là thế nhưng vào tay chàng lại hết sức vất vả, khó nhọc. Và iếng cười như được bật vang lên từ những chi tiết đối lập ngoài sức tưởng tượng như thế. Và có thể nói sau tiếng cười đó chính là sự biểu lộ thái độ mỉa mai của người đời khi gặp những trường hợp dày ăn mỏng làm, lười biếng và hèn nhác. Câu ca dao có thể được hiểu theo hai nét nghĩa. Nét nghĩa thứ nhất, dân gian muốn miêu tả một anh chàng từ lúc cha sinh mẹ đẻ ra đã có thể trạng ốm yếu nhưng không chịu tập luyện để cải thiện, để có một thân thể cường tráng, khỏe mạnh. Nét nghĩa thứ hai là chàng trai này quá lười biếng, nhu nhược, không có dũng khí trong cuộc sống, không dám gánh vác những trọng trách lớn lao trong gia đình và ngoài xã hội. Hạng đàn ông như vậy chỉ là gánh nặng cho mọi người mà thôi. Bài ca dao phơi bày một hiện tượng trong cuộc sống. Đó là trong xã hội, ngoài những nông dân lam lũ, quanh năm chăm chỉ làm ăn, thì còn có những chàng trai sức dài vai rộng nhưng hay ăn, lười làm. Chỉ với hai câu ca ngắn, nhưng đem lại cho người đọc nhiều bài học quý giá. Trong cuộc sống này, không có gì là cho không, là có sẵn, tất cả đều phải được tạo ra từ hai bàn tay lao động chân chính. Vì vậy, muốn được hạnh phúc, sung sướng, không còn con đường nào khác là tự mình phải lao động mà thôi. Hi vọng với những bài ca dao trên cũng mang đến cho các em cách viết bài văn thật đặc sắc và thật hay, sâu sắc. Chúc các em học thật tốt! Minh Nguyệt |
