Bởi Phil Dong
Giới thiệu về cuốn sách này
Page 2
Bởi Phil Dong
Giới thiệu về cuốn sách này
Trình bày vị trí địa lý châu nam cực? Hiệp ước nam cực được kí vào năm nào và có mục đích gì ?
ADSENSE/
Câu hỏi này thuộc đề thi trắc nghiệm dưới đây, bấm vào Bắt đầu thi để làm toàn bài
CÂU HỎI KHÁC
Hãy luôn nhớ cảm ơn và vote 5*
nếu câu trả lời hữu ích nhé!
- dinhthuhue
- Câu trả lời hay nhất!
- 04/06/2020
Thành viên Biệt đội Hăng Hái
- Cảm ơn 3
XEM GIẢI BÀI TẬP SGK ĐỊA 7 - TẠI ĐÂY
a]Hiệp ước Nam Cực là điều ước quốc tế kiểm soát vũ trang đầu tiên được thiết lập trong Chiến tranh Lạnh. Từ tháng 9/2004, Ban thư ký Hiệp ước Nam Cực có trụ sở tại Buenos Aires, Argentina. Hiệp ước bắt đầu được các quốc gia ký kết tham gia vào ngày 1/12/1959 và chính thức có hiệu lực từ ngày 23/6/1961.
b]Chim cánh cụt, hải cẩu và hải báo có lớp mỡ dày tác dụng giữ nhiệt tốt, đồng thời chim cánh cụt, hải cẩu và hải báo, các loài chim biển sống ở ven lục địa và trên các đảo dựa vào nguồn cá, tôm và phù du sinh vật dồi dào trong các biển bao quanh.
- Hiệp ước Nam Cực được 12 quốc gia trên thế giới ký kết nhằm mục đích vì hòa bình và ko công nhận những đòi hỏi phân chia lãnh thổ , tài nguyên ở Châu Nam Cực
Pháp luật & Chính phủ Chính quyền
Hiệp ước Nam Cực và các thỏa thuận liên quan, được gọi chung là Hệ thống Hiệp ước Nam Cực [ ATS ], điều chỉnh các mối quan hệ quốc tế đối với Nam Cực, lục địa duy nhất của Trái đất không có dân số bản địa. Đối với các mục đích của hệ thống hiệp ước, Nam Cực được định nghĩa là tất cả các thềm đất và băng ở phía nam vĩ độ 60 ° S. Hiệp ước có hiệu lực vào năm 1961 và hiện có 53 bên. Hiệp ước dành Nam Cực làm nơi bảo tồn khoa học, thiết lập quyền tự do điều tra khoa học và cấm hoạt động quân sự trên lục địa. Hiệp ước là thỏa thuận kiểm soát vũ khí đầu tiên được thiết lập trong Chiến tranh Lạnh. Kể từ tháng 9 năm 2004, trụ sở Ban thư ký Hiệp ước Hiệp ước Nam Cực đã được đặt tại Buenos Aires, Argentina.
Những ngôn ngữ khác
Hiệp ước Nam Cực [tiếng Anh, Antarctic Treaty] và các hiệp định liên quan được gọi chung là Hệ thống Hiệp ước Nam Cực [gọi tắt là ATS], là các hiệp ước điều chỉnh quan hệ quốc tế giữa các quốc gia đối với châu Nam Cực, châu lục duy nhất trên Trái Đất không có người bản địa sinh sống. Căn cứ theo mục đích của hệ thống hiệp ước, châu Nam Cực được định nghĩa là toàn bộ vùng đất và khối băng phía Nam 60 độ vĩ Nam.
* Hiệp ước Nam Cực ra đời nhằm mục đích:
- Năm 1959, " Hiệp ước Nam Cực" ra đời, quy định việc nghiên cứu Nam Cực vì mục đích hòa bình không công nhận phân chia lãnh thổ.
Tác giả: Lê Hồng Hiệp
Hiệp ước Nam Cực là hiệp ước được ký kết năm 1959 bởi 12 quốc gia, bao gồm 7 quốc gia có yêu sách lãnh thổ ở khu vực Nam Cực [Achentina, Australia, Chile, Pháp, New Zealand, Na Uy, Liên hiệp Vương quốc Anh], 2 siêu cường [Mỹ, Liên Xô] cùng 3 nước khác [Bỉ, Nhật Bản và Nam Phi]. Tất cả các nước này đều có các trạm nghiên cứu đặt trên lãnh thổ Nam Cực trong Năm Vật lý địa cầu quốc tế 1957-1958. Trong năm này, các quốc gia tham gia đã cùng nghiên cứu các hoạt động của điểm đen mặt trời và tác động của chúng đối với trái đất và khí quyển. Các nghiên cứu này đã dẫn tới những khám phá khoa học quan trọng, đặc biệt là khám phá ra lỗ thủng tầng ozone trong tầng khí quyển Nam Cực.
Hiệp ước Nam Cực có hiệu lực vô thời hạn kể từ năm 1961. Mục đích của Hiệp ước là nhằm bảo tồn lục địa Nam Cực với toàn bộ vùng lãnh thổ cùng vùng biển nằm dưới vĩ tuyến 60o Nam dành cho các mục đích hòa bình, đặc biệt là nghiên cứu khoa học. Từ khi được ký kết đến nay, Hiệp ước đã được bổ sung bởi một số công ước và nghị định thư liên quan đến sinh thái/ môi trường và cho đến nay đã tạo thành một định chế quốc tế quan trọng đề cập tới các vấn đề về tài nguyên, quân sự và môi trường.
| Châu Nam Cực |
| Châu Nam Cực có diện tích 14 triệu km2, là châu lục lớn thứ năm và được phát hiện muộn nhất trong số bảy châu lục của địa cầu. Các nhà thám hiểm lần đầu tiên nhìn thấy Châu Nam Cực vào đầu thế kỷ 18 và đặt chân tới châu lục này vào năm 1911. Sau đó, trạm nghiên cứu khoa học đầu tiên được thiết lập ở đây vào năm 1940.
Châu Nam Cực được bao phủ bởi một khối lượng băng tương đương khoảng 29 triệu km3. Nếu khối lượng băng này tan chảy hoàn toàn, mực nước biển sẽ tăng cao 60m. Châu Nam Cực trong tiếng Anh có tên gọi là Antarctica, có nghĩa là “đối diện với Bắc Cực [Arctic]” |
Hiệp ước Nam Cực có một ý nghĩa quan trọng mang tính chất đột phá vì vào thời điểm năm 1959 đây là hiệp ước giải trừ quân bị đầu tiên có sự tham gia của Mỹ và Liên Xô, và trên thực tế hiệp ước này đã biến Nam Cực thành một vùng lãnh thổ không có vũ khí hạt nhân.
Hiệp ước dựa trên một định chế bao gồm năm nguyên tắc chính như sau:
-
- Thừa nhận một “Cộng đồng Nam Cực” cùng có trách nhiệm sử dụng và quản lý châu lục này
- Duy trì tình trạng phi quân sự hóa ở Nam Cực
- Thúc đẩy hợp tác nghiên cứu khoa học
- Đảm bảo bảo vệ môi trường Nam Cực; và
- Treo lại các yêu sách về lãnh thổ của các quốc gia thành viên trong giai đoạn Hiệp ước có hiệu lực
Cụ thể về nội dung, Hiệp ước bao gồm 14 điều, trong đó quy định cấm các hoạt động quân sự, việc sử dụng vũ khí nguyên tử và thải chất thải hạt nhân ở Nam Cực; khuyến khích việc tự do trao đổi thông tin về các nghiên cứu khoa học ở Nam Cực, và cấm các quốc gia đưa ra các yêu sách lãnh thổ mới đối với châu lục này. Tuy nhiên Hiệp ước không đề cập các yêu sách lãnh thổ được đưa ra từ trước.
Bên cạnh Hiệp ước Nam Cực còn tồn tại một loạt các thỏa thuận liên quan khác được ký kết giữa các thành viên nhằm hỗ trợ cho việc thực thi Hiệp ước Nam cực một cách hiệu quả. Trong số này có thể kể tới một số thỏa thuận tiêu biểu như Thỏa thuận về các biện pháp nhằm bảo tồn hệ động thực vật Nam Cực năm 1964 [Agreed Measures for the Conservation of Antarctic Fauna and Flora], Công ước về bảo tồn hải cẩu Nam Cực năm 1972 [Convention for the Conservation of Antarctic Seals], Công ước về bảo tồn các loài sinh vật biển sống ở Nam Cực năm 1980 [Convention for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources], hay Nghị định thư về bảo vệ môi trường gắn liền với Hiệp ước Nam Cực năm 1991 [Protocol on Environmental Protection to the Antarctic Treaty]… Những thỏa thuận này được đàm phán và thông qua tại các Cuộc họp Tham vấn về Hiệp ước Nam Cực được tổ chức hàng năm với sự tham dự của các quốc gia thành viên Hiệp ước. Những thỏa thuận này cùng với Hiệp ước Nam Cực được gọi chung là Hệ thống Hiệp ước Nam Cực.
Cho tới tháng 6/2011 đã có tổng cộng 46 quốc gia tham gia Hiệp ước Nam Cực, bất chấp lập luận cho rằng việc mở rộng số lượng thành viên sẽ làm cho Hiệp ước trở nên lỏng lẻo và khó quản lý. Trong số 46 quốc gia kể trên có 28 quốc gia, bao gồm 12 quốc gia sáng lập Hiệp ước ban đầu và 16 quốc gia thành viên mới, có quyền biểu quyết đối với Hiệp ước trong các Cuộc họp Tham vấn thường niên. Mười sáu quốc gia thành viên mới có quyền biểu quyết này đều là những quốc gia đã chứng minh được việc theo đuổi lợi ích của mình ở Nam Cực bằng cách tiến hành những hoạt động nghiên cứu khoa học cụ thể và đáng kể ở đây.
Cuộc họp Tham vấn thường niên là cơ chế chủ yếu để quản lý và giải quyết các vấn đề liên quan đến Nam Cực cũng như Hiệp ước Nam Cực. Ngoài ra, Cuộc họp Tham vấn thường niên về Hiệp ước Nam Cực năm 1994 cũng đã quyết định thành lập một Ban Thư ký Hiệp ước đặt trụ sở tại thủ đô Buenos Aires của Achentina. Nhiệm vụ của Ban Thư ký chủ yếu là giúp tổ chức các Cuộc họp Tham vấn thường niên về Hiệp ước Nam Cực và cuộc họp của Ủy ban Bảo vệ Môi trường, hỗ trợ trao đổi thông tin giữa các quốc gia thành viên của Hiệp ước cũng như giúp cung cấp, phổ biến thông tin về Hiệp ước và các hoạt động tại Nam Cực.
Đến nay Hiệp ước Nam Cực vẫn đang hoạt động bên ngoài khuôn khổ Liên Hiệp Quốc. Điều này đã dẫn tới việc một số quốc gia không tham gia ký kết Hiệp ước, đứng đầu là Malaysia, kêu gọi đưa hiệp ước này vào trong phạm vi được điều chỉnh bởi nguyên tắc Di sản chung của nhân loại. Các tổ chức phi chính phủ, đặc biệt là những tổ chức về môi trường, cũng đã kêu gọi biến Nam Cực thành khu vực “bảo tồn thiên nhiên hoang dã thế giới”. Điều này cũng có nghĩa Hiệp ước sẽ được đưa vào khuôn khổ của quản trị toàn cầu.
Nguồn: Đào Minh Hồng – Lê Hồng Hiệp [chủ biên], Sổ tay Thuật ngữ Quan hệ Quốc tế, [TPHCM: Khoa QHQT – Đại học KHXH&NV TPHCM, 2013].
Hiệp ước Nam Cực [tiếng Anh, Antarctic Treaty] và các hiệp định liên quan được gọi chung là Hệ thống Hiệp ước Nam Cực [gọi tắt là ATS], là các hiệp ước có giá trị pháp lý ràng buộc để điều chỉnh quan hệ quốc tế giữa các quốc gia đối với châu Nam Cực, châu lục duy nhất trên Trái Đất không có người bản địa sinh sống. Căn cứ theo mục đích của hệ thống hiệp ước, châu Nam Cực được định nghĩa là toàn bộ vùng đất và khối băng phía Nam 60 độ vĩ Nam.
tiếng Pháp: Traité sur l'Antarctique
tiếng Nga: Договор об Антарктике
tiếng Tây Ban Nha: Tratado Antártico
Tên đầy đủ:
| Tấm bìa này kỉ niệm việc triển khai bưu điện Wilkes vào năm ở khu vực Nam Cực thuộc Úc
Nghị định thư về bảo vệ môi trường không cho phép việc xử lý chất thải bằng cách vứt bỏ ở bờ biển như tại căn cứ Bellingshausen, Nga [ảnh]
Các thỏa thuận khác— khoảng 200 đề xuất được thông qua tại các cuộc họp tham vấn của hiệp ước và đã được phê chuẩn- bao gồm:
|
bên ký kết, tham vấn, tuyên bố chủ quyền lãnh thổ
bên ký kết, tham vấn, bảo lưu quyền đòi hỏi lãnh thổ
bên ký kết, tham vấn
bên ký kết, tán thành
bên không ký kết
Quốc gia[5] Ngày ký tắt Ngày tham vấn Ngày tham gia| Anh Quốc [tuyên bố chủ quyền]* | 31/5/1960 | ||
| Cộng hòa Nam Phi | 21/6/1960 | ||
| Bỉ | 26/7/1960 | ||
| Nhật Bản | 4/8/1960 | ||
| Hoa Kỳ** | 18/8/1960 | ||
| Na Uy [tuyên bố chủ quyền] | 24/8/1960 | ||
| Pháp [tuyên bố chủ quyền] | 16/9/1960 | ||
| New Zealand [tuyên bố chủ quyền] | 1/11/1960 | ||
| Nga [Lúc này còn thuộc Liên Xô]** | 2/11/1960 | ||
| Argentina [tuyên bố chủ quyền]* | 23/6/1961 | ||
| Úc [tuyên bố chủ quyền] | |||
| Chile [tuyên bố chủ quyền]* | |||
| Áo | 25/8/1987 | ||
| Belarus | 27/12/2006 | ||
| Brasil | 12/9/1983 | 16/5/1975 | |
| Ấn Độ | 19/8/1983 | ||
| Bulgaria | 25/5/1998 | 11/9/1978 | |
| Canada | 4/5/1988 | ||
| Trung Quốc | 7/10/1985 | 8/6/1983 | |
| Colombia | 31/1/1989 | ||
| Cuba | 16/8/1984 | ||
| Cộng hòa Séc [Lúc này còn thuộc Tiệp Khắc] | 14/6/1962 | ||
| Slovakia [Lúc này còn thuộc Tiệp Khắc] | |||
| Đan Mạch | 20/5/1965 | ||
| Ecuador | 19/11/1990 | 15/9/1987 | |
| Hà Lan | 30/3/1967 | ||
| Estonia | 17/5/2001 | ||
| Phần Lan | 9/10/1989 | 15/5/1984 | |
| Peru | 10/4/1981 | ||
| Hàn Quốc | 28/11/1986 | ||
| Đức [tuyên bố chủ quyền] [ngưng từ năm 1945] Đông Đức |
3/3/1981 5/10/1987 |
5/2/1979 19/11/1974 | |
| Hy Lạp | 8/1/1987 | ||
| Guatemala | 31/7/1991 | ||
| Ý | 5/10/1987 | 18/3/1981 | |
| Hungary | 27/1/1984 | ||
| Monaco | 30/5/2008 | ||
| Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên | 21/1/1987 | ||
| Papua New Guinea | 16/3/1981 | ||
| Ba Lan | 29/7/1977 | 8/6/1961 | |
| România | 15/9/1971 | ||
| Tây Ban Nha | 21/9/1988 | 31/3/1982 | |
| Thụy Điển | 24/3/1984 | ||
| Thụy Sĩ | 15/11/1990 | ||
| Thổ Nhĩ Kỳ | 25/1/1996 | ||
| Ukraina | 27/5/2004 | 28/10/1992 | |
| Uruguay | 7/10/1985 | 11/1/1980 | |
| Venezuela | 24/5/1999 |
* Tuyên bố bị chồng lấn.
** Bảo lưu tuyên bố.
Từ 2007 cho đến hiện tại, đã có 46 quốc gia là thành viên của Hiệp ước Nam Cực bao gồm 28 nước tham vấn và 18 nước gia nhập. Các nước tham vấn [có quyền bỏ phiếu] bao gồm 7 quốc gia tuyên bố chủ quyền quốc gia đối với 1 bộ phận của châu Nam Cực. 21 nước không có tuyên bố không hề thừa nhận những tuyên bố của các nước khác hoặc đưa ra quan điểm của quốc gia mình.
Ban Thư ký Hiệp ước Nam Cực được thành lập ở Buenos Aires, Argentina vào tháng 9/2004 trong một cuộc họp tham vấn. Ngài Jan Huber [Hà Lan] được chỉ định làm Thư ký điều hành đầu tiên cho nhiệm kì 5 năm đến hết 31 tháng 8 năm 2009. Ngày 1 tháng 9 năm 2009, ngài Manfred Reinke [Đức] được chỉ định là người kế nhiệm cho nhiệm kì 4 năm tiếp theo.
Nhiệm vụ của Ban thư ký Hiệp ước Nam Cực được chia thành các hạng mục sau:
- Hỗ trợ tổ chức các cuộc họp tham vấn thường niên và các cuộc họp của Ủy ban bảo vệ môi trường.
- Tạo điều kiện để các bên trong hiệp ước và nghị định thư về môi trường trao đổi thông tin.
- Tập hợp, lưu trữ, sắp xếp và công bố những tài liệu của các cuộc họp tham vấn thường niên.
- Cung cấp và phổ biến các thông tin chung về Hệ thống Hiệp ước Nam Cực và các hoạt động ở khu vực này.
Hiện tại, có 46 quốc gia sở hữu căn cứ riêng tại châu Nam Cực.
Châu Nam Cực không có cư dân sinh sống nên ở đây không tồn tại khái niệm công dân hay chính phủ. Vì châu Nam Cực không có quyền chủ quyền nên tất cả những người có mặt ở châu Nam Cực đều công dân hoặc người có quốc tịch của quốc gia khác nhau trên thế giới, không phải là công dân của châu Nam Cực. Bên cạnh đó, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều tuyên bố quyền chủ quyền đối với một bộ phận hay phần lớn lãnh thổ của châu Nam Cực nhưng đều không được công khai thừa nhận bởi các quốc gia khác. Đặc biệt, khu vực nằm giữa 90 độ kinh Tây and 150 độ kinh Tây là khu vực duy nhất trên Trái Đất không có một quốc gia nào tuyên bố chủ quyền.[6]
Đa phần, chính phủ của quốc gia trên thế giới là thành viên của Hiệp ước Nam Cực và những nghị định thư có liên quan về bảo vệ môi trường ở khu vực này chịu trách nhiệm triển khai các điều khoản đã được quy định trong Hiệp ước hay các phán quyết của tòa án liên quan đến Hiệp ước thông qua nội luật của từng quốc gia. Theo đó, công dân mang quốc tịch của các quốc gia thành viên Hiệp ước có nghĩa vụ tuân thủ theo các quy định đã nêu trong Hiệp ước khi có mặt tại bất cứ khu vực nào của châu Nam Cực. Hiệp ước Nam Cực thường được xem là đại diện tiêu biểu cho nguyên tắc pháp lý quốc tế về di sản chung của nhân loại.[7]
ArgentinaSửa đổi
Theo các quy định của chính phủ Argentina, bất cứ hành vi tội phạm nào được thực hiện trong chu vi 50km ở bất kì căn cứ nào của quốc gia này đều xem như nằm ở Ushuaia. Trong khu vực có tranh chấp với Chile hoặc Vương quốc Anh, người phạm tội khi xét xử có thể yêu cầu chuyển cho bất kì nước nào trong 2 nước đã nêu.[cần dẫn nguồn]
Hoa KỳSửa đổi
Theo luật pháp của Hoa Kỳ, những hành vi phạm tội của hoặc chống lại công dân Hoa Kỳ như giết người, thẩm quyền tài phán của Hoa Kỳ có thể áp dụng cho những khu vực không thuộc về các quốc gia khác.[cần dẫn nguồn] Hiện tại, Hoa Kỳ có một thống chế đặc biệt ở châu Nam Cực phụ trách việc thực thi luật pháp trong trường hợp cần thiết.[8]
Một số bộ luật của Hoa Kỳ được áp dụng trực tiếp cho châu Nam Cực.
- ^ "Antarctic Treaty" in The New Encyclopædia Britannica. Chicago: Encyclopædia Britannica Inc., 15th edn., 1992, Vol. 1, p. 439.
- ^ a b c Lỗi chú thích: Thẻ sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên depositary
- ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2010.
- ^ 28 tháng 12 năm 2005.397747204/?searchterm=treaty “Information about the Antarctic Treaty and how Antarctica is governed” Kiểm tra giá trị |url= [trợ giúp]. 70South. 28 tháng 12 năm 2005. Truy cập 3 tháng 6 năm 2007.[liên kết hỏng]
- ^ “Secretariat of the Antarctic Treaty: Parties”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 4 năm 2009. Truy cập 23 tháng 5 năm 2009.
- ^ Wright, Minturn, "The Ownership of Antarctica, Its Living and Mineral Resources", Journal of Law and the Environment 4 [1987].
- ^ Jennifer Frakes, The Common Heritage of Mankind Principle and the Deep Seabed, Outer Space, and Antarctica: Will Developed and Developing Nations Reach a Compromise? Wisconscin International Law Journal. 2003; 21:409
- ^ Marshals and Antarctica
| Wikisource có văn bản gốc Anh ngữ liên quan với bài:
The Antarctic Treaty |
- Antarctic Treaty Secretariat
- Full Text of the Antarctic Treaty
- Australian Antarctic Territory
- 28 tháng 12 năm 2005.3597747204/?searchterm=treaty 70South: Info on the Antarctic Treaty[liên kết hỏng]
- National Science Foundation – Office of Polar Programs
- List of all Antarctic Treaty Consultative Meetings
- An Antarctic Solution for the Koreas San Diego Union-Tribune, 25 tháng 8 năm 2005 [Both South Korea và North Korea are members of the Antarctic Treaty]